Mieszkanie, przysłowiowy „dach nad głową” jest jedną z najważniejszych,
rzeczy w życiu człowieka. Wiele osób będących na różnym etapie życia,
zmuszonych jest do korzystania z cudzych mieszkań, w celu zaspokojenia
własnych potrzeb mieszkaniowych. Najczęściej korzystanie z cudzych
mieszkań odbywa się w formie najmu, ponieważ jest to, jak się wydaje
najprostsza i najpewniejsza forma prawna umożliwiająca używanie cudzych
mieszkań.
Przy obecnych cenach nieruchomości, mało kogo stać jest obecnie na kupno mieszkania. Nadal jednak wiele osób chce mieszkać „na swoim”, albo jest do tego zmuszonym- np. w wyniku podjęcia studiów lub pracy w innym mieście. Z drugiej strony właściciele kilku mieszkań- czy to nabywcy, czy np. spadkobiercy chcą na nich zarobić. Rozwiązaniem tych „problemów” jest rzecz jasna umowa najmu. W przypadku jednak lokali mieszkalnych, trzeba uważać m.in. na ustawę o ochronie praw lokatorów, która może sprawić, że korzystne dla nas (jako wynajmujących) postanowienia umowne nie będą wiążące dla najemcy.
Znaczna część obecnie realizowanych transakcji na rynku nieruchomości, zarówno o charakterze indywidualnym jak i komercyjnych, odbywa się z udziałem zawodowych pośredników. W zależności od pośrednika zakres usług oferowanych przez te osoby jest bardzo różny, od prostego skontaktowania/skojarzenia potencjalnego sprzedającego z kupującym, lub wynajmującego z najemcą, po pomoc w znalezieniu odpowiedniej oferty, sprawdzenie stanu technicznego lokalu, czy wreszcie asystowanie przy załatwianiu koniecznych formalności.
Zarówno najem, jak i dzierżawa są charakterystycznymi sposobami korzystania z lokali mieszkalnych. Szczególnie charakteryzują się tym, że należą one do kategorii umów nazwanych – czyli dotyczą zasady swobody, zgodnie z którą strony mogą swobodnie kształtować jej treść, pod warunkiem, jeżeli nie jest to sprzeczne z przepisami obowiązującego prawa i zasadami współżycia społecznego.