Waloryzacja, Renta socjalna

Konta i subkonta emerytalne w ZUS od 1.06.2024 roku! Już wszystko wiadomo o rocznej waloryzacji składek emerytalnych w ZUS. Zgodnie z przepisami prawa minister rodziny i prezes GUS ogłosili wskaźnik waloryzacji kont emerytalnych i kapitału początkowego oraz subkont emerytalnych. Oznacza to, że suma zgromadzonych tam kapitałów odpowiednio wzrośnie, a tym samym wysokość nowych emerytur wyliczanych przez ZUS od lipca 2024 roku.

Od 2025 roku renta socjalna zwiększy się o dodatek, w ten sposób, aby łączna suma świadczeń była równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę ustalonemu na dzień 31 grudnia 2024 roku. Dla kogo dodatek do renty socjalnej? Od kiedy?

Są cztery (prawdopodobne) przyczyny braku waloryzacji i podwyżki świadczeń rodzinnych. "Poszkodowani" to: zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego; świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny; zapomogi i świadczenia wypłacane przez gminy; jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka; 5) świadczenie rodzicielskie.

O waloryzacji rocznej konta emerytalnego, kapitału początkowego oraz subkonta w ZUS wie praktycznie każdy kto szykuje się do przejścia na emeryturę. Ale wiedza o tym, że konta te są waloryzowane także kwartalnie i waloryzacja kwartalna może być brana pod uwagę przy wyliczaniu wysokości emerytury, zaraz po złożeniu wniosku, wie mało kto. A być może to ważne przy wyborze momentu przejścia na emeryturę?

Osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia mogą w 2024 r. korzystać z nowego instrumentu wsparcia, jakim jest świadczenie wspierające. Jednak ustalanie prawa do niego rozciąga się w czasie.

W Sejmie trwają prace nad obywatelskim ustawy w sprawie podwyższenia renty socjalnej. Przyjęte przez sejmową podkomisję poprawki zakładają wprowadzenie dodatku zamiast podwyższenia renty socjalnej. Zaproponowano też nowy termin wejścia w życie ustawy.

Drugiej waloryzacji emerytur w 2024 roku nie ma się co spodziewać, bo prawdopodobieństwo, że inflacja w pierwszej połowie przekroczy 5 procent jest tylko matematyczne, a w rzeczywistości – nierealne. Oznacza to, że także w 2025 roku, od 1 marca waloryzacja emerytur i rent odbędzie się na dotychczasowych zasadach: pod uwagę będzie brana średnioroczna inflacja za cały 2024 rok oraz średnia krajowa.

To pewne - bez dodatkowej waloryzacji w 2024 r. i z nędzną waloryzacją w 2025 r.

Szokuje, że: 1) trzeba zarabiać do 674 zł na osobę, by dostać zasiłek rodzinny; 2) Podstawowa kwota tego zasiłku to 95 zł; 3) Nie będzie waloryzacji tych kwot w warunkach wysokiej inflacji. Jest to już prawie pewne bo rząd odsłonił karty i opublikował projekt rozporządzenia w tej sprawie. W mojej ocenie projekt nie będzie się niczym różnił od finalnego rozporządzenia regulującego okres zasiłkowy: 1 listopada 2024 r. do 31 października 2025 r. 

Od wielu lat nie były waloryzowane świadczenia rodzinne. W 2024 roku muszą zostać podwyższone. Jest to nakaz ustawowy. A pierwszy termin ustawowy to 15 maj 2024 r.

Świadczenie pielęgnacyjne podlega corocznej waloryzacji. Nie inaczej jest w 2024 r. 

Projekt ustawy o zmianie renty socjalnej ma tylko dwa artykuły a wciąż nie został uchwalony. Premier zapowiadał pilne prace, a nawet nie było jeszcze drugiego czytania. Osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunowie czekają na podwyżkę świadczenia. Renta socjalna - czy będzie podniesiona do kwoty minimalnego wynagrodzenia? Co to jest renta socjalna? Komu przysługuje prawo do renty socjalnej? 

O braku znaczenia w najbliższych latach przepisów o dodatkowej waloryzacji decyduje inflacja. Dodatkową waloryzację rząd przeprowadzi, gdy inflacja za pierwsze pół roku przekroczy 5%. Obecnie ostatnie miesięczne wskaźniki są poniżej 2%. 

Nowe emerytury 2024 podwyższone o waloryzację dotarły już do większości emerytów, a renty – rencistów. W poniedziałek 25 marca ZUS zacznie wysyłkę do ostatniej grupy świadczeniobiorców – tych dla których termin ustalony jako dzień wypłaty to 25. Dzień miesiąca.

Od 1 marca 2024 r. ZUS wypłaca już emerytury i renty oraz dodatki do tych świadczeń po tegorocznej waloryzacji o wskaźnik 112,12 proc. 

Niektórzy rodzice jeszcze się martwią rozpoczynającą się rekrutacją do przedszkoli i tym, czy ich dziecko dostanie się do wybranej placówki, a tymczasem mamy kolejne złe wiadomości – od września wzrosną opłaty za przedszkole.

12 kwietnia dalsze prace w komisji nad projektem ws. renty socjalnej. Protestujące przed Sejmem osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunowie domagają się zwiększenia renty socjalnej (1780,96 zł brutto) do kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (4242 zł brutto).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych – ZUS przygotowuje już wypłaty podwyższonych emerytur i rent, a rząd wdrożył prace nad drugą waloryzacją. Na razie wiadomo jedynie, że ma ona nastąpić od września.

Ostatnia z rekordowych waloryzacji emerytur - o 12,12 proc. za nami. Inflacja spada i tak wysokich waloryzacji już nie będzie. Emeryci w 2024 r. liczą jednak jeszcze na trzynastą emeryturę, czternastą emeryturę, drugą waloryzację emerytur. Liczyli jeszcze na zwolnienie emerytur z podatku, ale tego w 2024 roku się nie doczekają, nawet przez podwojenie kwoty wolnej, co zwolniłoby z PIT przynajmniej emerytury do 5 tys. zł miesięcznie. Na jakie więc pieniądze z ZUS mogą liczyć emeryci w całym 2024 roku - sprawdzamy.

Osoby niepełnosprawne żądają przyspieszenia prac nad zrównaniem wysokości renty socjalnej z pensją minimalną (od 1 lipca 2024 r. 4300 zł). Marszałek Sejmu potwierdził, że to rozwiązanie zaproponowane przez projekt obywatelski, wejdzie w życie. Jest jednak możliwe, że do Sejmu trafi osobny projekt. Tym razem rządowy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych – ZUS stosuje precyzyjny kalendarz dni, w których wypłaca emerytury, renty i inne świadczenia. To siedem wybranych numerycznie dni miesiąca. Decyzja, w który dzień dostaniemy emeryturę zapada przy rozpatrzeniu wniosku i przyznaniu świadczenia w określonej wysokości.

Od wyborów wkrótce minie pięć miesięcy i niewiele więcej pozostanie do 1 września – hipotetycznej daty drugiej w roku waloryzacji emerytur i rent. Jednak nie jest spełniony żaen z dwóch fundamentalnych warunków, które są niezbędne by do drugiej podwyżki emerytur i rent w wykonaniu ZUS doszło w 2024 roku.

Pewne było, że nie stanie się to wcześniej niż 9 lutego. Dopiero tego dnia bowiem Główny Urząd Statystyczny – GUS publikuje wysokość przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej dla całego 2023 roku. Bez tej liczby  bowiem nie na się wyliczyć wskaźnika waloryzacji na 2024 rok. A ściślej, bez wskaźnika realnego wzrostu średniej krajowej. ten wyniósł w 2023 r. dzięki czemu znane już i gwarantowane 11,9 proc. podwyżki zwiększyło się o kolejne 0,22 proc. - czyli 20 proc. realne wzrostu średniej krajowej.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Marcina Kierwińskiego z prośbą o ponowne zbadanie sprawy braku waloryzacji emerytur w 2023 r. w służbach mundurowych. Tym, którzy odeszli na świadczenie emerytalne w okresie od 1 stycznia 2023 do 28 lutego 2023 r. brak waloryzacji nie został w żaden sposób zrekompensowany. Tak więc ustawa okołobudżetowa na 2023 r. pogorszyła waloryzację uposażeń żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy i nic z tym nie zrobiono. Zainteresowani wskazują, że pozbawienie ich podwyżki uposażeń w tym czasie wpłynęło bezpośrednio na wymiar emerytur, obniżając je o 7,8%. 

Aktualnie świadczenie przedemerytalne wynosi 1 600,70 zł, a netto 1 350,70 zł. Jest ono jednak waloryzowane, od 1 marca jak emerytury i renty. W marcu więc uprawnieni do świadczenia przedemerytalnego mogą dostać z ZUS nawet 1 873,19 zł.