Tematy - Zachowek, Spadki i darowizny - INFOR.PL

W dniu 18 października 2015 r. weszła w życie niezbyt obszerna, lecz doniosła, a wręcz fundamentalna zmiana przepisów kodeksu cywilnego i kilku innych ustaw dotycząca spadkobrania. Zmiana ta jest na tyle ważna dla (niestety) każdego, że opisywały ją nie tylko branżowe, kierowane do prawników, gazety i portale internatowe. Żeby uniknąć błędu ważne jest dość precyzyjne przedstawienie tego co się zmieniło, stąd uznaliśmy, że temat ten warto choć zwięźle poruszyć w naszym Radarze Prawnym.

Nowelizacja prawa spadkowego weszła w życie w niedzielę. Wprowadza zasadę dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Przyczynia się również do większej ochrony spadkobierców.

Wprowadzenie jako zasady dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak dotąd - w całości, przewiduje nowelizacja, która 18 października br. weszła w życie. Chroni ona spadkobierców przed długami, których istnienia często nie byli świadomi.

W sytuacji gdy w spadku otrzymuje się nieruchomość będącą własnością zmarłego, spadkobiercy od odziedziczonego budynku, lokalu czy gruntu nie płacą podatku. Jak natomiast należy postąpić, jeżeli zmarły posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu i spadkobiercom należy się kwota równa wartości rynkowej lokalu? Tego nie wiedzą nawet niektóre spółdzielnie mieszkaniowe.

Niejednokrotnie prezent ślubny może stanowić darowiznę, która podlega opodatkowaniu podatkiem od spadku i darowizn. To, czy od otrzymanego prezentu nowożeńcy będą zobowiązani zapłacić podatek, zależy od dwóch czynników: jego wartość oraz tego, kto go wręczył.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakładają zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego, do którego w środę 22 lipca 2015 r. poprawkę przyjął Senat. 24 lipca 2015 r. Sejm zaakceptował tę poprawkę.

W posiadanie spadku podatnik wchodzi z dniem śmierci zmarłego. A zatem nabycie mieszkania w drodze spadku następuje z chwilą otwarcia spadku, a nie w momencie wydania orzeczenia sądowego. Oznacza to, że przedłużające się postępowanie spadkowe nie musi ograniczać spadkobierców w kwestii ewentualnej sprzedaży nabytej nieruchomości.

W świetle przepisów podatkowych prezent ślubny może stanowić darowiznę, podlegającą opodatkowaniu. To, czy podatek zostanie naliczony zależy od wartości otrzymanego prezentu oraz stopnia pokrewieństwa nowożeńców z darczyńcami. Czy można uniknąć podatków od upominków? Jakie prezenty i od kogo podlegają opodatkowaniu?

Po dość długiej procedurze legislacyjnej w dniu 15 maja 2015 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Przynosi ona m.in. ważne zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, które mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2016 roku.

Co do zasady czynienie nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy może mieć wpływ na dziedzicznie po nim. Sytuacja osoby czyniącej nakłady uzależniona jest jednak od tego czy osoba ta zostanie spadkobiercą po osobie starszej, a także od tego w jakim celu uczyniła nakłady na majątek spadkowy.

Z momentem śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców. Spadek można przyjąć na trzy sposoby: bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), z ograniczeniem odpowiedzialności (z tzw. dobrodziejstwem inwentarza) lub odrzucić.

Za blisko pół roku wejdą w życie nowe zasady dziedziczenia długów: tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Bronisław Komorowski podpisał 1 kwietnia br. nowelizację prawa cywilnego, która wprowadza te przepisy.

Senat poparł z poprawkami nowelę dotyczącą odpowiedzialności za długi spadkowe. Nowe przepisy zakładają, że dziedziczy się długi tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Ustawa zawiera półroczne vacatio legis, co ma m.in. dać czas wierzycielom, w tym instytucjom finansowym i bankom, na przygotowanie się do zmiany.

Organ podatkowy uznał, że w przypadku darowizny, gdzie syn będzie darczyńcą pieniędzy z małżeńskiego majątku wspólnego, ojciec obdarowanym, a żona syna jedynie wyrazi zgodę na tą darowiznę (ale nie będzie stroną umowy) – cała darowana kwota może być objęta zwolnieniem podatkowym.

Ułatwienie spadkobiercom dostępu do rachunków bankowych osób zmarłych - taki jest cel projektu nowelizacji Prawa bankowego, ustawy o SKOK i ustawy o ewidencji ludności, który przygotowali senatorowie PO.

Zachowek zabezpiecza interesy osób tak by po śmierci spadkodawcy miały jakieś korzyści ze spadku nawet jeśli zostały pominięte w testamencie. Zachowek należy się tylko najbliższej rodzinie zmarłego. Co jeszcze warto wiedzieć o instytucji zachowku?

Potwierdzenie przez podatnika, ustalonego uprzednio przez organ w trakcie postępowania kontrolnego, faktu otrzymania przez niego darowizny nie może skutkować nałożeniem przez urząd skarbowy 20-procentowej sankcyjnej daniny.

Zdaniem organów podatkowych dla zastosowania zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli wykonanie zapisu zostało dokonane przez zawarcie umowy przenoszącej własność nieruchomości w formie aktu notarialnego, nie jest wymagane złożenie formularza SD-Z2 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Rodzice, będący też wspólnikami spółki jawnej chcą dokonać darowizny samochodu stanowiącego własność tej spółki na rzecz swojego dziecka. Czy taka darowizna będzie korzystała ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Podatek od spadków i darowizn zawiera dość niebezpieczną dla podatników zasadę odnawiania obowiązku podatkowego. Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że nie ma odnowienia obowiązku podatkowego na skutek powołania się na fakt nabycia przed organem podatkowym w przypadku spadków przyjętych przed 2007 rokiem.

Choć prezenty to darowizny, to jednak podatek od spadków i darowizn nie obejmuje drobniejszych podarunków. Także w przypadku droższych prezentów, np. nieruchomości czy samochodu podatku tego można nie płacić, o ile otrzymaliśmy je od bliskiej rodziny - w tym przypadku trzeba jednak poinformować o tym fiskusa. Natomiast opodatkowanie prezentu od pracodawcy zależy od tego, w jakiej formie został przekazany.

Niegodność dziedziczenia oraz wydziedziczenie to dwie instytucje uregulowane w prawie spadkowym, z którymi każdy spadkodawca winien się zapoznać, aby świadomie podejmować decyzje majątkowe na wypadek śmierci. Czym różni się niegodność dziedziczenia od wydziedziczenia?

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku to, obok niegodności dziedziczenia, instytucja prawa spadkowego, która ma na celu pozbawienie konkretnych osób korzyści wynikających z dziedziczenia. Na czym polega wydziedziczenie i jakie są jego przesłanki?

1 września 2014 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Finansów z 2 lipca 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn. Rozporządzenie to wprowadza nowe wzory zeznania SD-3 i informacji SD-3/A.

Formularz SD-Z2, czyli wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych zostanie dostosowany do niedawnej nowelizacji ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw.

Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. Dotyczy osób, wobec których zachodzi obawa rychłej śmierci. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego w zakresie testamentu ustnego oraz prawa do zachowku.

Osobom, które byłyby powołane do spadku w drodze ustawy należy się zachowek. Uprawnieni stale niezdolni do pracy bądź małoletni mają prawo do wyższego zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadał w drodze dziedziczenia ustawowego.

Problem zachowku powstaje wtedy, jeżeli uprawnieni do zachowku, a należą do nich tylko zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy, zostali wydziedziczeni przez spadkodawcę przez rozporządzenie na wypadek śmierci - testament albo umowę spadkową. Jakie są przesłanki pozbawienia prawa do zachowku w prawie niemieckim?

Najbliższej rodzinie spadkodawcy należy się zachowek, jeżeli zostali pominięci w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych przed jego śmiercią. Spory sądowe dotyczące zachowku zdarzają się niezwykle często. Tym bardziej warto wyjaśnić najważniejsze kwestie związane z tą instytucją prawną.

Dla spadkodawcy dużo korzystniejszy od tradycyjnego rozporządzenia majątkiem jest zapis windykacyjny w testamencie, gdyż swoje dobra może rozdzielić w sposób, w jaki tylko sobie zażyczy.

Brak wspólnych dzieci nie wystarcza do objęcia całego majątku przez małżonka. Bez sporządzenia testamentu i wydziedziczenia w nim osób uprawnionych do zachowku należy wypłacić im odpowiednie części spadku.

Brak wspólnych dzieci nie wystarcza do objęcia całego majątku przez małżonka. Bez sporządzenia testamentu i wydziedziczenia w nim osób uprawnionych do zachowku należy wypłacić im odpowiednie części spadku. Czy wzajemne testamenty wykluczają zachowek?

Podatek od spadków i darowizn 2023. Co do zasady otrzymanie darowizny lub nabycie spadku wiąże się z obowiązkiem podatkowym w podatku od spadków i darowizn. Jednak istnieje szereg zwolnień z tego podatku. Przedstawiamy aktualne wyjaśnienia ekspertów Ministerstwa Finansów w tym zakresie.

Prawo w Polsce wyróżnia kilka form spisania testamentu. Obok testamentu sporządzonego u notariusza i odręcznego (holograficznego), wyróżnia się również testament allograficzny, zwany inaczej urzędowym.

Zachowek jest uprawnieniem przysługującym najbliższej rodzinie zmarłego w sytuacji, gdy zostali oni pominięci w testamencie. Czy roszczenie o zachowek jest jednak dziedziczne?

Uprawnieni mogą wystąpić z roszczeniem o zapłatę zachowku przeciwko spadkobiercy. Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu bądź otwarcia spadku.

Roszczenia osób uprawnionych z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Jeżeli dochodzimy uzupełnienia zachowku od zapisobierców windykacyjnych lub obdarowanych, to wówczas termin przedawnienia biegnie od chwili otwarcia spadku.

Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę osób najbliżej spokrewnionych ze zmarłym w przypadku pominięcia ich w testamencie. Pamiętajmy jednak o tym, iż przyjmując od potencjalnego przyszłego spadkodawcy darowiznę w postaci na przykład mieszkania, powinniśmy liczyć się z tym, iż o jej wartość zostanie nam pomniejszone prawo do zachowku po śmierci darczyńcy

W przypadku, gdy uprawniony nie zdoła uzyskać zachowku od spadkobierców, może żądać zachowku od zapisobierców windykacyjnych. Jeżeli i to nie skutkuje może wyjść z takim żądaniem do obdarowanych. Jaka jest odpowiedzialność obdarowanych za zachowek?

W pewnych okolicznościach osoba uprawniona do zachowku nie otrzyma go w pełnej wysokości lub wcale. Od kogo dochodzić wypłaty zachowku w takiej sytuacji?

Przez zapis windykacyjny należy rozumieć możliwość zawarcia przez spadkodawcę w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego postanowienia, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku.

Przez długi spadkowe należy rozumieć obowiązki majątkowe spadkodawcy, które nie wygasły wraz z jego śmiercią, lecz przeszły na spadkobierców, a także obowiązki, które pojawiły się w związku z dziedziczeniem, np. koszty pochówku czy koszty postępowania spadkowego.

Uzupełnienie zachowku polega na tym, że w sytuacji gdy uprawniony nie może otrzymać od spadkobiercy należnego mu zachowku, może on żądać od osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny doliczony do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jednakże osoba ta jest obowiązana do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem zapisu windykacyjnego.

Obowiązek wypłaty zachowku ciąży również na zapisobiercy windykacyjnym. Sam zapis wpływa zaś na ustalenie wartości zachowku. Jak domagać się zachowku od zapisobiercy?

Nasze porady prawne z prawa spadkowego dotyczą wszelkich zagadnień związanych z dziedziczeniem. Korzystając z nich, dowiesz się jak sporządzić niezbędne pisma procesowe oraz jakie przysługują ci prawa.

Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: 1) dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego; 2) darowizny, polecenia darczyńcy; 3) zasiedzenia; 4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności; 5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; 6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności. Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Aby pozbawić krewnych zachowku należy ich wydziedziczyć. Jakie są podstawy wydziedziczenia?

Czy żona zawsze ma prawo do zachowku? Co się dzieje, kiedy mąż występuje o rozwód?

Czym jest zachowek i czy można go dziedziczyć? Jakie trzeba spełnić warunki przy dziedziczeniu zachowku?

Czy można żądać zapłaty zachowku od obdarowanego? Choć brzmi to paradoksalnie takie rozwiązanie jest możliwe.

Zachowek, Spadki i darowizny

Zmiany w prawie spadkowym

Zmiany w prawie spadkowym

Nowe przepisy chroniące spadkobierców przed długami spadkowymi

Odziedziczenie spółdzielczego lokatorskiego prawo do lokalu – skutki podatkowe

Prezent ślubny a podatek od spadków i darowizn

Europejski Poświadczenie Spadkowe - poprawka Senatu w zakresie podatku od spadków

Od kiedy należy liczyć datę nabycia mieszkania w drodze spadku

Kiedy prezenty ślubne podlegają opodatkowaniu

Zmiany w podatku od spadków i darowizn od 2016 r.

Czy czynienie nakładów na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie?

Prawo spadkowe - praktyczne uwagi

Nowe zasady dziedziczenia długów spadkowych

Długi spadkowe tylko do wysokości odziedziczonego majątku

Darowizna od syna ze wspólnego majątku małżeńskiego bez podatku

Łatwiejszy dostęp do rachunków bankowych spadkodawców

Co to jest zachowek i co warto o nim wiedzieć?

Darowizna wykryta podczas kontroli nie podlega podatkowi sankcyjnemu

Wykonanie zapisu testamentowego a obowiązek złożenia formularza SD-Z2

Darowizna samochodu dokonana przez spółkę jawną

Odnowienie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn

Podatek od prezentów - nie zawsze trzeba płacić

Niegodność dziedziczenia a wydziedziczenie

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku

Zmienione formularze SD-3 i SD-3/A od 1 września 2014 r.

Zgłoszenie otrzymania darowizny - nowy wzór formularza SD-Z2

Testament ustny – zmiany w prawie spadkowym

Kto ma prawo do wyższego zachowku?

Pozbawienie prawa do zachowku w prawie niemieckim

Zachowek - ile komu się należy i jak go uzyskać?

Korzyści zapisu windykacyjnego w testamencie

Zabezpieczenie wdowców przed płaceniem zachowku

Zabezpieczenie wdowców przed płaceniem zachowku

Podatek od spadków i darowizn 2023 - limity, zwolnienia, terminy

Testament allograficzny

Dziedziczenie prawa do zachowku

Do kogo wystąpić z roszczeniem o zachowek?

Przedawnienie roszczenia o zachowek

Darowizna mieszkania a zachowek

Odpowiedzialność obdarowanych za zachowek

Kto otrzyma niższy zachowek?

Zapis windykacyjny

Długi spadkowe

Uzupełnienie zachowku

Zapis windykacyjny a zachowek

Porady prawne: spadki

Podatek od spadków i darowizn

Pozbawienie prawa do zachowku - kiedy możliwe?

Prawo żony do zachowku

Czy możliwe jest dziedziczenia zachowku?

Żądanie zapłaty zachowku od obdarowanego