REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy czynienie nakładów na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Radców Prawnych Zdanowicz i Wspólnicy Sp.K.
Profesjonalista w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego
Czy nakłady na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie? /Fot. Fotolia
Czy nakłady na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie? /Fot. Fotolia
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Co do zasady czynienie nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy może mieć wpływ na dziedzicznie po nim. Sytuacja osoby czyniącej nakłady uzależniona jest jednak od tego czy osoba ta zostanie spadkobiercą po osobie starszej, a także od tego w jakim celu uczyniła nakłady na majątek spadkowy.

Tytułem wstępu należy wyjaśnić, że sąd w postępowaniu o podział spadku w pierwszej kolejności ustala tzw. czystą wartość spadku, a więc jego wartość do podziału pomiędzy spadkobierców. Następuje to w ten sposób, że do wartości spadku sąd dolicza darowizny dokonane przez spadkodawcę za swojego życia na rzecz spadkobierców oraz odlicza od wartości spadku długi spadkowe. Zgodnie z art. 922 § 3 Kodeksu cywilnego, nakłady poczynione na majątek spadkodawcy stanowią dług spadkowy, a zatem ich wartość powinna zostać odliczona od wartości aktywów spadkowych. Spadkobierca, który poczynił nakłady na rzecz majątku spadkodawcy może żądać, aby nakłady te zostały uwzględnione przy dokonywaniu podziału spadku.

REKLAMA

REKLAMA

W uproszczeniu, tytułem przykładu, wygląda to w następujący sposób:

Jeżeli jeden ze spadkobierców dokonał nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy w wysokości 10.000 zł, kwotę tą należy odliczyć od wartości majątku po spadkodawcy. Jeżeli wynosi ona 100.000 zł, to po odjęciu 10.000 zł czysta wartość spadku wynosi 90.000 zł. Kwota ta podlega podziałowi pomiędzy spadkobierców. Jeżeli spadkobierców było trzech, to każdy z nich otrzyma majątek spadkowy warty 30.000 zł. Jednakże ten z nich, który poczynił nakłady na majątek spadkowy w praktyce otrzyma aktywa o wartości 40.000 zł, bowiem poczynione przez niego nakłady zostaną mu zwrócone jako dług spadkowy.

Polecamy: Spadek 2016

REKLAMA

Odmiennie kształtuje się sytuacja, kiedy nakłady na majątek przyszłego spadkodawcy poczyniła osoba, która nie została spadkobiercą. W takiej sytuacji co do zasady osobie takiej będzie przysługiwało względem spadkobierców roszczenie o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia. U podstaw takiego roszczenia leży art. 405 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: „Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.” W praktyce oznacza to, że osoba która poczyniła nakłady na majątek spadkodawcy, może żądać wydania danej rzeczy lub gdy nie jest to możliwe (np. w przypadku gdy sfinansowała część kosztów budowy domu spadkodawcy), może domagać się od spadkobierców zapłaty za poczynione przez siebie nakłady.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz serwis: Prawa seniora

Należy jednak zastrzec, że możliwość żądania od spadkobierców zapłaty z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia ograniczona jest przesłankami wskazanymi w art. 411 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z jedną z nich, nie można żądać zwrotu świadczenia jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany, chyba że spełnienie świadczenia nastąpiło z zastrzeżeniem zwrotu albo w celu uniknięcia przymusu lub w wykonaniu nieważnej czynności prawnej. Z powyższego wynika, że dla żądania zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia istotne jest nastawienie psychiczne czyniącego nakłady tj. przede wszystkim czy czyniąc nakłady miał świadomość, że nie zostanie on spadkobiercą, a tym samym nie otrzyma majątku na który poczynił nakłady, a także czy zastrzegł względem spadkodawcy obowiązek zwrotu na jego rzecz poczynionych nakładów. Tytułem przykładu można powołać się na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia 10 lutego 1998 r., II CKN 601/97, zgodnie z którym: „Teściowie (rodzice), którzy pomagali synowej i synowi w budowie domu, nie mogą żądać zwrotu poniesionych nakładów, jeżeli świadcząc tę pomoc, postępowali tak dobrowolnie, z poczucia obowiązku moralnego, a nie w celu uzyskania odpowiedniej zapłaty lub innego świadczenia wzajemnego.”

Jak wynika  z powyższego, precyzyjna odpowiedź na pytanie czy w danej sytuacji nakłady poczynione na majątek spadkodawcy będą mieć wpływ na dziedziczenie po nim wymaga indywidualnej analizy prawnej, bowiem na ustalenie tej kwestii wpływ będą mieć różnego rodzaju czynniki.

Agata Aksanowska, aplikant adwokacki

Kancelaria Radców Prawnych Marek Zdanowicz i Wspólnicy Spółka Komandytowa

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ugoda sądowa czy postępowanie sądowe w sprawach o naruszenie własności?

Praktyka pokazuje, iż spory o własność mogą trwać latami. Czy w takich sprawach właściciel rzeczy i naruszyciel mogą zawrzeć ugodę? Jak wygląda kwestia kosztów? Warto przyjrzeć się możliwym rozwiązaniom i ich prawnym skutkom.

Milczące załatwienie sprawy po nowemu. Rewolucyjne przepisy, które już na zawsze mogą zmienić relacje obywatel–urząd

Rząd szykuje istotną zmianę w Kodeksie postępowania administracyjnego (KPA) – milczenie urzędnika może wkrótce oznaczać znacznie więcej niż tylko opieszałość. Projekt ustawy, który trafił właśnie do konsultacji, przewiduje rozszerzenie stosowania tzw. milczącego załatwienia sprawy. To część szerokiego pakietu deregulacyjnego, który ma uprościć życie zarówno obywatelom, jak i przedsiębiorcom.

Osoby powyżej 65 roku życia wykluczone przez rząd z najważniejszego świadczenia dla osób niepełnosprawnych – Rada Ministrów przyjęła ustawę, która rozczaruje wielu seniorów

W dniu 28 października br. rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia (tj. prawa do świadczenia w postaci asystencji osobistej) niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą. Za to grozi mandat w wysokości 500 zł! O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Nowe zasady nadawania polskiego obywatelstwa w ramach realizacji strategii migracyjnej – co się zmieni?

Propozycje Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczące zaostrzenia zasad nadawania obywatelstwa polskiego to istotna zmiana w polityce migracyjnej państwa. Kierunek zaproponowany przez resort obejmuje m.in. wprowadzenie testu integracyjnego, obowiązek dobrej znajomości języka polskiego, deklarację lojalności wobec Rzeczypospolitej oraz wydłużenie wymaganego okresu pobytu. Celem rządu jest wzmocnienie znaczenia obywatelstwa jako przywileju, a nie wyłącznie formalnego statusu administracyjnego.

To koniec z mrożeniem cen prądu - Minister Energii wydał jasny komunikat. W 2026 zapłacimy więcej?

Ceny prądu dla odbiorców mają pozostać zamrożone jedynie do końca tego roku, a rząd nie będzie kontynuował programu mrożenia cen prądu. To oznacza, że ceny za energię elektryczną zostaną uwolnione od stycznia 2026 r. Czy to oznacza, że już od stycznia trzeba będzie sięgać głębiej do portfela przy rachunkach za prąd?

Ranking lokat bankowych [październik 2025 r.] Masowa obniżka oprocentowania oszczędności

W październiku 2025 r. aż 12 banków pogorszyło warunki lokat i rachunków oszczędnościowych. Podobny ruch zaplanował też Minister Finansów ogłaszając od listopada kolejne cięcie oprocentowania detalicznych papierów skarbowych. Na razie napływ oszczędności do banków nie maleje, bo Polacy spodziewając się dalszych cięć stóp procentowych, chcą skorzystać z dotychczasowych ofert - ocenia Bartosz Turek, niezależny analityk rynku finansowego.

D. Tusk o rozsądnym rozważeniu opuszczenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Rzecznik rządu prostuje

W wywiadzie dla brytyjskiego dziennika „Sunday Times”, opublikowanym 26 października 2025 r., premier polskiego rządu Donald Tusk zauważył, że istotną częścią problemu migracji jest sztywna i rozszerzająca się interpretacja Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Jak cytował Tuska brytyjski dziennik: jeśli 46 sygnatariuszy konwencji nie może dojść do porozumienia w sprawie jej modyfikacji, to jego zdaniem całkiem rozsądne będzie rozważenie po prostu opuszczenia konwencji”. W dniu 27 października 2025 r. rzecznik rządu Adam Szłapka powiedział Polskiej Agencji Prasowej, że Polska nie miała i nie ma planu wypowiedzenia Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

REKLAMA

Przyrost naturalny nadal jest ujemny. Pierwszy krok do poprawy sytuacji to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet

Sytuacja demograficzna Polski nadal jest trudna. Przyrost naturalny jest ujemny, liczba osób w wieku produkcyjnym spada, a społeczeństwo się starzej. Co będzie z emeryturami? Pierwsza propozycja to podwyższenie wieku emerytalnego dla bezdzietnych kobiet.

Rząd chce zakazać sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Branża alarmuje: to cios w małe firmy

Ministerstwo Zdrowia chce wprowadzić całkowity zakaz sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. Projekt ustawy podzielił opinię publiczną. Lekarze mówią o konieczności walki z alkoholizmem, a przedsiębiorcy ostrzegają przed stratami i dyskryminacją. Sprawdzamy, co naprawdę oznaczają planowane zmiany i kto na nich straci.

REKLAMA