REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto otrzyma niższy zachowek?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Szmigiel
testament, niegodność dziedziczenia, usiłowanie, przestępstwo umyślne
testament, niegodność dziedziczenia, usiłowanie, przestępstwo umyślne

REKLAMA

REKLAMA

W pewnych okolicznościach osoba uprawniona do zachowku nie otrzyma go w pełnej wysokości lub wcale. Od kogo dochodzić wypłaty zachowku w takiej sytuacji?

Z zachowkiem mamy do czynienia  kiedy zmarły spisał testament i na tej podstawie dochodzi do dziedziczenia. Jeżeli dziedziczenie odbywa się na podstawie ustawy nie spotykamy się z zachowkiem. Zachowek przysługuje zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom zmarłego, jeżeli zmarły nie miał dzieci. Obowiązek wypłaty zachowku spoczywa na spadkobiercach zmarłego oraz zapisobiorcach windykacyjnych.  Wypłata zachowku następuje tylko i wyłącznie w pieniądzach. Nie jest  możliwe wydanie uprawnionemu przedmiotów należących do spadku tytułem zachowku. Wypłacana jest cała kwota zachowku. Możliwe jest również żądanie uzupełnienia sumy pieniężnej należnej do pokrycia należnego zachowku, kiedy np. uprawniony do zachowku otrzymał darowiznę od spadkodawcy.

REKLAMA

Zobacz: Jak napisać odpowiedź na pozew?

Wysokość zachowku

REKLAMA

Osoby trwale niezdolne do pracy i niepełnoletnie w chwili śmierci spadkodawcy uprawnieni są do zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadł w razie dziedziczenia ustawowego. Pozostałe osoby uprawnione otrzymują  połowę wartości tego udziału, czyli jedną szóstą.  

Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku zapis windykacyjny oraz darowiznę uczynioną przez spadkodawcę. Nie doliczamy drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych w danych warunkach, ani darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, oraz darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami, ani uprawnionymi do zachowku. Przy obliczaniu zachowku dla małżonka zmarłego nie doliczamy do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Przy obliczaniu zachowku należnego dziecku zmarłego nie dolicza się do spadku darowizn czynionych przez spadkodawcę w czasie kiedy nie miał  jeszcze dzieci.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Do zachowku należnego zstępnemu, na należny mu zachowek dolicza się koszty wychowania i wykształcenia zstępnego, jeżeli koszty te przekraczają zwyczajowo przyjęte sumy w danym środowisku.

Kiedy zapłacimy mniejszy zachowek lub nie zapłacimy go wcale?

Przedawnienie

Po pierwsze spadkobierca może odmówić wypłaty zachowku, kiedy roszczenie o wypłatę zachowku przedawniło się.

Roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo jego uzupełnienia przedawnia się z upływem pięciu lat od ogłoszenia testamentu.

Jeżeli roszczenie o uzupełnienie zachowku wnosimy przeciwko osobie zobowiązanej do wypłaty takiego zachowku z tytułu otrzymanego od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny roszczenie przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy).

Wydziedziczenie

Drugą sytuacją, w której nie będziemy musieli wypłacić zachowku uprawnionemu, będzie wydziedziczenie uprawnionego do zachowku.

Wydziedziczenia dokonuje spadkodawca w testamencie. Polega ono na pozbawieniu zstępnych, małżonka i rodziców prawa do zachowku. Powodami wydziedziczenia są:

1)      uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób niezgodny z zasadami współżycia społecznego;

2)      popełnienie przestępstwa umyślnego przeciwko życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci względem spadkodawcy, albo jednej z najbliższych mu osób;

3)      uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

W testamencie spadkodawca musi podać powody wydziedziczenia. Jeżeli spadkodawca przebaczył uprawnionemu do zachowku, nie może go wydziedziczyć.

Dzieci wydziedziczonego są uprawnieni do zachowku, chociażby wydziedziczony nadal żył.  

Niegodność dziedziczenia

Kolejną sytuacją w której uprawniony do zachowku nie otrzyma go jest uznanie uprawnionego za niegodnego dziedziczenia.

Niegodność dziedziczenia może być przyczyną pozbawienia prawa do zachowku tylko po stwierdzeniu tej niegodności przez sąd. Przyczynami uznania za niegodnego mogą być:

  • zniszczenie, ukrycie lub przerobienie testamentu spadkodawcy lub świadome skorzystanie z takiej sytuacji, kiedy czynności tych dokonała inna osoba;
  • dopuszczenie się umyślnego ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy. Przestępstwo może nastąpić również w formie usiłowania, podżegania lub pomocnictwa;
  • nakłanianie spadkodawcy do sporządzenia testamentu w określonej treści podstępem lub groźbą.

REKLAMA

Z żądaniem o uznanie za niegodnego dziedziczenia może wystąpić do sądu każdy kto ma w tym interes. Może to więc być osoba zobowiązana do zapłaty zachowku, wierzyciel takiej osoby,  prokurator lub nawet osoba, która ma moralny interes w uznaniu kogoś za niegodnego.

Kwotę zachowku obniżyć można o wspomniane już potrącenia o kwoty darowizn, wykształcenia, wychowania. Jeżeli do zachowku uprawniony jest wnuk spadkodawcy, jego zachowek pomniejszany jest o wszelkie darowizny i zapisy windykacyjne poczynione na rzecz jego rodzica.

Zobacz: Zasiłek rodzinny w 2012 r.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mieszkanie Plus dla 9,9 mln seniorów - nowy rządowy program bez kryterium dochodowego oraz bez zmian w prawie dziedziczenia. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać lokal mieszkalny?

Rząd przygotowuje nowe rozwiązanie mieszkaniowe dla 9,9 mln seniorów – tzw. najem senioralny. Dzięki niemu starsze osoby, nawet posiadające własne mieszkanie, będą mogły zamieszkać w lokalu gminnym dostosowanym do ich potrzeb - bez żadnych barier oraz bez konieczności spełniania kryterium dochodowego. Celem projektu jest zapewnienie seniorom większej niezależności i poprawa warunków życia bez konieczności przeprowadzki do domu opieki.

Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał przekraczający 32 lub 35 st. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie? Miały zacząć obowiązywać od 1 czerwca 2025 r. Okazuje się, że wejdą ale najwcześniej po 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA

ZUS: Kolejne prawomocne orzeczenie sądu II instancji. SA w Katowicach stanął po stronie emerytki [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach.

MRPiPS wprowadza bezwzględny zakaz pracy w czasie upałów. Kara do 3 lat pozbawienia wolności dla pracodawcy, który nie zwolni pracowników do domów

W związku ze zmianą klimatu i wynikającymi z niej coraz częstszymi falami upałów, w czasie których temperatury niejednokrotnie przekraczają 30 st. C – MRPiPS zdecydowało się na dookreślenie w przepisach o BHP maksymalnych progów temperatury (wynikającej z warunków atmosferycznych), których przekroczenie skutkować będzie zakazem wykonywania pracy przez pracowników. Projekt resortu pracy nie obejmuje jednak, na tych samych zasadach, wszystkich pracowników – ochroną przed pracą w upalnych warunkach, nie zostaną objęci m.in. pracownicy gastronomii, hoteli czy opiekunowie małych dzieci. Pracodawcę łamiącego nowe zakazy – czekać będą natomiast surowe konsekwencje.

200 tys. zł na remont, sprzęt, zakup nieruchomości itp.: premie finansowe dla osób ze wsi czy z małych miasteczek. Wnioski do 31 lipca 2025 r.

Do 31 lipca 2025 r. można się ubiegać o 200 tys. zł przypomina prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o premie z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Pieniądze można przeznaczyć na wiele celów.

O ile niższe raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.?

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

REKLAMA

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r. Jak ochronić gospodarkę?

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z alimentami od eksmałżonka za jego winę i ocenianiem przez sądy intymnych aspektów życia małżeńskiego. „Co do zasady każdy z małżonków powinien utrzymywać się samodzielnie”

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Nadrzędnym celem wprowadzenia zmian, jest ochrona dzieci przed negatywnymi konsekwencjami spierania się ich rodziców.

REKLAMA