REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto otrzyma niższy zachowek?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Szmigiel
testament, niegodność dziedziczenia, usiłowanie, przestępstwo umyślne
testament, niegodność dziedziczenia, usiłowanie, przestępstwo umyślne

REKLAMA

REKLAMA

W pewnych okolicznościach osoba uprawniona do zachowku nie otrzyma go w pełnej wysokości lub wcale. Od kogo dochodzić wypłaty zachowku w takiej sytuacji?

Z zachowkiem mamy do czynienia  kiedy zmarły spisał testament i na tej podstawie dochodzi do dziedziczenia. Jeżeli dziedziczenie odbywa się na podstawie ustawy nie spotykamy się z zachowkiem. Zachowek przysługuje zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom zmarłego, jeżeli zmarły nie miał dzieci. Obowiązek wypłaty zachowku spoczywa na spadkobiercach zmarłego oraz zapisobiorcach windykacyjnych.  Wypłata zachowku następuje tylko i wyłącznie w pieniądzach. Nie jest  możliwe wydanie uprawnionemu przedmiotów należących do spadku tytułem zachowku. Wypłacana jest cała kwota zachowku. Możliwe jest również żądanie uzupełnienia sumy pieniężnej należnej do pokrycia należnego zachowku, kiedy np. uprawniony do zachowku otrzymał darowiznę od spadkodawcy.

REKLAMA

Zobacz: Jak napisać odpowiedź na pozew?

Wysokość zachowku

REKLAMA

Osoby trwale niezdolne do pracy i niepełnoletnie w chwili śmierci spadkodawcy uprawnieni są do zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadł w razie dziedziczenia ustawowego. Pozostałe osoby uprawnione otrzymują  połowę wartości tego udziału, czyli jedną szóstą.  

Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku zapis windykacyjny oraz darowiznę uczynioną przez spadkodawcę. Nie doliczamy drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych w danych warunkach, ani darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, oraz darowizn na rzecz osób nie będących spadkobiercami, ani uprawnionymi do zachowku. Przy obliczaniu zachowku dla małżonka zmarłego nie doliczamy do spadku darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem z nim małżeństwa. Przy obliczaniu zachowku należnego dziecku zmarłego nie dolicza się do spadku darowizn czynionych przez spadkodawcę w czasie kiedy nie miał  jeszcze dzieci.

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Do zachowku należnego zstępnemu, na należny mu zachowek dolicza się koszty wychowania i wykształcenia zstępnego, jeżeli koszty te przekraczają zwyczajowo przyjęte sumy w danym środowisku.

Kiedy zapłacimy mniejszy zachowek lub nie zapłacimy go wcale?

Przedawnienie

Po pierwsze spadkobierca może odmówić wypłaty zachowku, kiedy roszczenie o wypłatę zachowku przedawniło się.

Roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo jego uzupełnienia przedawnia się z upływem pięciu lat od ogłoszenia testamentu.

Jeżeli roszczenie o uzupełnienie zachowku wnosimy przeciwko osobie zobowiązanej do wypłaty takiego zachowku z tytułu otrzymanego od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny roszczenie przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy).

Wydziedziczenie

Drugą sytuacją, w której nie będziemy musieli wypłacić zachowku uprawnionemu, będzie wydziedziczenie uprawnionego do zachowku.

Wydziedziczenia dokonuje spadkodawca w testamencie. Polega ono na pozbawieniu zstępnych, małżonka i rodziców prawa do zachowku. Powodami wydziedziczenia są:

1)      uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób niezgodny z zasadami współżycia społecznego;

2)      popełnienie przestępstwa umyślnego przeciwko życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci względem spadkodawcy, albo jednej z najbliższych mu osób;

3)      uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

W testamencie spadkodawca musi podać powody wydziedziczenia. Jeżeli spadkodawca przebaczył uprawnionemu do zachowku, nie może go wydziedziczyć.

Dzieci wydziedziczonego są uprawnieni do zachowku, chociażby wydziedziczony nadal żył.  

Niegodność dziedziczenia

Kolejną sytuacją w której uprawniony do zachowku nie otrzyma go jest uznanie uprawnionego za niegodnego dziedziczenia.

Niegodność dziedziczenia może być przyczyną pozbawienia prawa do zachowku tylko po stwierdzeniu tej niegodności przez sąd. Przyczynami uznania za niegodnego mogą być:

  • zniszczenie, ukrycie lub przerobienie testamentu spadkodawcy lub świadome skorzystanie z takiej sytuacji, kiedy czynności tych dokonała inna osoba;
  • dopuszczenie się umyślnego ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy. Przestępstwo może nastąpić również w formie usiłowania, podżegania lub pomocnictwa;
  • nakłanianie spadkodawcy do sporządzenia testamentu w określonej treści podstępem lub groźbą.

REKLAMA

Z żądaniem o uznanie za niegodnego dziedziczenia może wystąpić do sądu każdy kto ma w tym interes. Może to więc być osoba zobowiązana do zapłaty zachowku, wierzyciel takiej osoby,  prokurator lub nawet osoba, która ma moralny interes w uznaniu kogoś za niegodnego.

Kwotę zachowku obniżyć można o wspomniane już potrącenia o kwoty darowizn, wykształcenia, wychowania. Jeżeli do zachowku uprawniony jest wnuk spadkodawcy, jego zachowek pomniejszany jest o wszelkie darowizny i zapisy windykacyjne poczynione na rzecz jego rodzica.

Zobacz: Zasiłek rodzinny w 2012 r.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe uprawnienia PIP i wyższe kary dla firm od 2026 r. Czy dojdzie do masowej zamiany śmieciówek w umowy o pracę? Szef PIP: uszczęśliwianie etatami na siłę się nie sprawdza

Nie będziemy masowo zmieniać umów cywilnoprawnych na etaty, a jedynie działać w przypadkach niebudzących wątpliwości – powiedział PAP szef Państwowej Inspekcji Pracy, główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że w planowanych zmianach nie chodzi o „uszczęśliwianie etatami na siłę”, tylko o reagowanie na skargi.

Do odbiorców gazu masowo trafiają listy. Chodzi o pieniądze. Kwoty zaczynają się od 1 tysiąca, a dochodzą do kilkunastu tysięcy

Choć większość z nas od miesięcy żyje tematem cen energii, to dla wielu osób równie istotne są ceny gazu. A te właśnie się zmieniły. Różnica obejmie rocznie kwoty od tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy.

Renta wdowia 2025. ZUS wypłaca świadczenia w zbiegu [Ważne terminy]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca już wdowie renty. Jak informuje ZUS, dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 359,82 zł. Dlaczego ważne jest szybkie złożenie wniosku?

Milion wniosków o rentę wdowią. ZUS: tym osobom świadczenia nie przyznamy

REKLAMA

Dodatek pielęgnacyjny przed ukończeniem 75 lat. Ważny warunek i przykład z sądu

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

W lipcu 2025 roku już 900 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?

Na początku 2025 roku pisaliśmy o tym, że każdy, kto opłaca składkę zdrowotną, może liczyć na 600 plus na dentystę. Co się w tym zakresie zmieniło? Głównie kwoty. Inflacja hamuje, ceny rosną, a pacjenci mają już 900 plus na dentystę.

Od 1 lipca 2025 r. dla osób z niepełnosprawnościami i seniorów łatwiej o sanatorium. Rozporządzenie w mocy [NOWY WNIOSEK]

Zmieniły się zasady wystawiania skierowania na leczenie uzdrowiskowe / rehabilitację uzdrowiskową - jest nowy wzór wniosku. Według nowych zasad i przepisów rozporządzenia, które już obowiązują, także lista lekarzy, którzy mogą kierować na leczenie jest rozbudowana. Oznacza to tyle, że osoby z niepełnosprawnościami i seniorzy, którzy leczą się u lekarzy z zakresu tych specjalności będą mieli uproszczone możliwości dostania się na leczenie uzdrowiskowe. Co jeszcze się zmienia i skąd wynikają te zmiany?

Mieszkanie Plus dla 9,9 mln seniorów - nowy rządowy program bez kryterium dochodowego oraz bez zmian w prawie dziedziczenia. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać lokal mieszkalny?

Rząd przygotowuje nowe rozwiązanie mieszkaniowe dla 9,9 mln seniorów – tzw. najem senioralny. Dzięki niemu starsze osoby, nawet te posiadają już własne mieszkanie, będą mogły zamieszkać w lokalu gminnym dostosowanym do ich potrzeb - bez żadnych barier oraz bez konieczności spełniania kryterium dochodowego. Celem projektu jest zapewnienie seniorom większej niezależności i poprawa warunków życia bez konieczności przeprowadzki do domu opieki.

REKLAMA

Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

REKLAMA