REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Do kogo wystąpić z roszczeniem o zachowek?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Namojlik
Zachowek jako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy/Fot. Fotolia
Zachowek jako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy/Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Uprawnieni mogą wystąpić z roszczeniem o zapłatę zachowku przeciwko spadkobiercy. Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu bądź otwarcia spadku.

Do kogo z roszczeniem?

Roszczenie o zachowek jest zwykłą wierzytelnością, która powstaje z chwilą śmierci spadkodawcy. Zaś z punktu widzenia spadkobierców roszczenie o zachowek jest długiem spadkowym. Z roszczeniem można wystąpić w szczególności przeciwko spadkobiercom, a subsydiarnie przeciw zapisobiercom windykacyjnym i obdarowanym.

REKLAMA

Na wystąpienie z roszczeniem uprawniony ma 5 lat od momentu ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku.

Kiedy?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego jeżeli uprawniony nie uzyskał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Czym jest zachowek?

REKLAMA

Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę krewnych. Stanowi niejako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy. Daje możliwość dochodzenia pewnej korzyści pieniężnej ze spadku, której uprawniony nie otrzymał.

W uproszczeniu możemy przyjąć, że zachowek to prawo otrzymania określonej w pieniądzu wartości, dla obliczenia której podstawę stanowi spadek i niektóre darowizny zdziałane przez spadkodawcę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Czym jest zachowek?

Kto jest uprawniony do zachowku?

Zgodnie z art. 991§1 k.c. zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym,w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału.

Uprawniony do zachowku otrzymuje pieniężną rekompensatę, natomiast nie staje się spadkobiercą, a co za tym idzie nie odpowiada za długi spadkowe.

Zobacz także: Jak wylicza się zachowek?

Kolejność nabywania prawa do zachowku

W pierwszej kolejności prawo do zachowku służy dzieciom (w tym również przysposobionym) i małżonkowi. Następnie prawo do zachowku obok małżonka uzyskują wnukowie spadkodawcy, a później ewentualnie zstępni. Wnuk spadkodawcy będzie mógł żądać zachowku tylko wtedy, gdy dziecko spadkodawcy utraciło prawo do zachowku, z tym, że wnuk musi należeć do kręgu uprawnionych do zachowku po dziadku. Zatem wnuk uzyska prawo do zachowku, gdy dziecko spadkodawcy umarło przed spadkodawcą lub nastąpiły inne okoliczności, których konsekwencją jest utrata prawa do zachowku (np. uznanie za niegodnego).

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Nie ma natomiast prawa do zachowku wnuk, gdy dziecko spadkodawcy zrzekło się tylko tego prawa, gdyż nie traci ono charakteru najbliższego spadkobiercy ustawowego.

Brak prawa do zachowku

Spadkobierca niegodny jest wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Uznanie za niegodnego jest skuteczne z mocą wsteczną, a więc powoduje utratę prawa do zachowku.

REKLAMA

Podobnie rzecz się ma z małżonkiem spadkodawcy pozostającego w separacji. On również nie ma prawa do zachowku i nie jest uwzględniany przy obliczaniu zachowku uprawnionych. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia również w sytuacji gdy spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Wówczas małżonek wyłączony również nie ma prawa do zachowku.

Dopuszczalne jest również zawarcie umowy pomiędzy spadkobiercą ustawowym a przyszłym spadkodawcą o zrzeczenie się dziedziczenia po nim, co również skutkuje utratą prawa do zachowku.

 

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

 

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

REKLAMA

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

REKLAMA