REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Do kogo wystąpić z roszczeniem o zachowek?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Namojlik
Zachowek jako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy/Fot. Fotolia
Zachowek jako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy/Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Uprawnieni mogą wystąpić z roszczeniem o zapłatę zachowku przeciwko spadkobiercy. Roszczenia z tytułu zachowku przedawniają się z upływem 5 lat od ogłoszenia testamentu bądź otwarcia spadku.

Do kogo z roszczeniem?

Roszczenie o zachowek jest zwykłą wierzytelnością, która powstaje z chwilą śmierci spadkodawcy. Zaś z punktu widzenia spadkobierców roszczenie o zachowek jest długiem spadkowym. Z roszczeniem można wystąpić w szczególności przeciwko spadkobiercom, a subsydiarnie przeciw zapisobiercom windykacyjnym i obdarowanym.

REKLAMA

Na wystąpienie z roszczeniem uprawniony ma 5 lat od momentu ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku.

Kiedy?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego jeżeli uprawniony nie uzyskał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Czym jest zachowek?

REKLAMA

Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę krewnych. Stanowi niejako zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy. Daje możliwość dochodzenia pewnej korzyści pieniężnej ze spadku, której uprawniony nie otrzymał.

W uproszczeniu możemy przyjąć, że zachowek to prawo otrzymania określonej w pieniądzu wartości, dla obliczenia której podstawę stanowi spadek i niektóre darowizny zdziałane przez spadkodawcę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz także: Czym jest zachowek?

Kto jest uprawniony do zachowku?

Zgodnie z art. 991§1 k.c. zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym,w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału.

Uprawniony do zachowku otrzymuje pieniężną rekompensatę, natomiast nie staje się spadkobiercą, a co za tym idzie nie odpowiada za długi spadkowe.

Zobacz także: Jak wylicza się zachowek?

Kolejność nabywania prawa do zachowku

W pierwszej kolejności prawo do zachowku służy dzieciom (w tym również przysposobionym) i małżonkowi. Następnie prawo do zachowku obok małżonka uzyskują wnukowie spadkodawcy, a później ewentualnie zstępni. Wnuk spadkodawcy będzie mógł żądać zachowku tylko wtedy, gdy dziecko spadkodawcy utraciło prawo do zachowku, z tym, że wnuk musi należeć do kręgu uprawnionych do zachowku po dziadku. Zatem wnuk uzyska prawo do zachowku, gdy dziecko spadkodawcy umarło przed spadkodawcą lub nastąpiły inne okoliczności, których konsekwencją jest utrata prawa do zachowku (np. uznanie za niegodnego).

Kup ebook: Zachowek - uprawnieni, obliczanie, wydziedziczenie

Nie ma natomiast prawa do zachowku wnuk, gdy dziecko spadkodawcy zrzekło się tylko tego prawa, gdyż nie traci ono charakteru najbliższego spadkobiercy ustawowego.

Brak prawa do zachowku

Spadkobierca niegodny jest wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Uznanie za niegodnego jest skuteczne z mocą wsteczną, a więc powoduje utratę prawa do zachowku.

REKLAMA

Podobnie rzecz się ma z małżonkiem spadkodawcy pozostającego w separacji. On również nie ma prawa do zachowku i nie jest uwzględniany przy obliczaniu zachowku uprawnionych. Małżonek jest wyłączony od dziedziczenia również w sytuacji gdy spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. Wówczas małżonek wyłączony również nie ma prawa do zachowku.

Dopuszczalne jest również zawarcie umowy pomiędzy spadkobiercą ustawowym a przyszłym spadkodawcą o zrzeczenie się dziedziczenia po nim, co również skutkuje utratą prawa do zachowku.

 

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

 

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
500 plus dla małżeństw z 50-letnim stażem? Nowe świadczenie coraz bliżej

Czy pary z 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają intensywne prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Sejmowa Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat.

O ile wzrośnie świadczenie pielęgnacyjne w 2026 roku?

Opiekunowie osób z niepełnosprawnościami czekają na ostateczną decyzję rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia. To właśnie od wzrostu minimalnej płacy zależy kwota świadczenia pielęgnacyjnego w 2026 roku.

375 zł miesięcznie dla wdów i wdowców po działaczach opozycji? Senat rozpatruje petycję ws. nowelizacji ustawy

W Senacie procedowana jest petycja, która zakłada przyznanie wdowom i wdowcom po działaczach opozycji antykomunistycznej świadczenia w wysokości 375 zł miesięcznie. To zmodyfikowany postulat, który zyskał poparcie Urzędu ds. Kombatantów. Trwają konsultacje z resortami finansów i rodziny.

ZUS: Te emerytki po 65 urodzinach będą miały z urzędu podwyższoną emeryturę. Więcej nawet o kilkaset złotych miesięcznie po przeliczeniu

ZUS informuje, że kobiety pobierające okresową emeryturę kapitałową po osiągnięciu męskiego powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) będą miały z urzędu przeliczone świadczenie. Na przeliczeniu mogą zyskać nawet kilkaset złotych miesięcznie.

REKLAMA

ZUS zakończył wysyłkę listów [Waloryzacja i trzynaste emerytury]

13 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że zakończył coroczną wysyłkę listów do emerytów i rencistów. W kopercie znajdują się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji oraz trzynastej emeryturze.

Wiemy o ile wzrosną emerytury i renty w 2026 r. Rząd podał wskaźnik waloryzacji świadczeń – podwyżka jeszcze niższa, niż w tym roku

12 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2026 r., która będzie teraz przedmiotem negocjacji z Radą Dialog Społecznego. Jeżeli zaproponowana wysokość zwiększenia zostanie przyjęta jako ostateczna – wiemy już jaka będzie minimalna kwota podwyżki świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2026 r.

[Minimalne wynagrodzenie 2026] Rada Ministrów proponuje 4 806 zł brutto i 31,40 zł stawki godzinowej od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 roku minimalne wynagrodzenie za pracę ma wzrosnąć do 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa – do 31,40 zł. To propozycja Rady Ministrów, która trafi teraz pod obrady Rady Dialogu Społecznego.

[Propozycja Rady Ministrów] Od 1 marca 2026 r. najniższa emerytura 1 970,98 zł brutto. Wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2026 r.

W czwartek, 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2026 r. Jak wynika z informacji opublikowanej przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, rząd zaproponuje Radzie Dialogu Społecznego, by wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2026 r. wyniósł 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w 2025 r.

REKLAMA

WSA o świadczeniu wspierającym: WZON nie poniesie kary za przewlekłość. Rodziny osób niepełnosprawnych niepotrzebnie walczą w sądach

Z uwagi na przewlekłość postępowań o świadczenie wspierające (przewlekłość jest na poziomie WZON, a nie ZUS) częsta jest sytuacja śmierci osoby niepełnosprawnej przed przyznaniem przez WZON punktów. Ściślej są to sprawy o wydanie decyzji określającej w punktach poziom potrzeby wsparcia (swoisty test niesamodzielności). W przypadku śmierci przed wydaniem decyzji przez WZON nic już nie można w sprawie zrobić. WZON nie poniesie kary za przewlekłość.

Renta wdowia – od kiedy pieniądze? ZUS podał harmonogram wypłat

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

REKLAMA