REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika

Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika /shutterstock.com
Zwolnienie dyscyplinarne a prywatność pracownika /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Czy pracownik może załatwiać swoje prywatne sprawy w czasie pracy, a jeśli tak to czy taka prywata ma swoje granice? W ostatnim czasie głośnym echem odbił się wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczący dyscyplinarnego zwolnienia pracownika, który używał służbowe oprogramowanie do komunikacji z osobami bliskimi. Czy Trybunał "zalegalizował" właśnie możliwość wykorzystywania służbowego sprzętu do załatwiania prywatnych spraw przez pracowników?

Inspiracją tego artykułu jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w Strasburgu z 5 września 2017 r. (skarga  nr 61496/08, Bărbulescu przeciwko Rumunii), prezentujący precedensowe i zdecydowanie „propracownicze” stanowisko w przedmiocie możliwości dyscyplinarnego zwolnienia podwładnego z powodu prowadzenia prywatnej korespondencji przy użyciu służbowego sprzętu i oprogramowania.

REKLAMA

Orzeczenie TSUE

Rozpatrując skargę rumuńskiego pracownika zwolnionego w trybie dyscyplinarnym z powodu prowadzenia prywatnej, a nawet intymnej korespondencji z bliskimi osobami przy użyciu komunikatora internetowego służącego do kontaktów z klientami pracodawcy, TSUE podzielił zdanie skarżącego, iż nałożona na pracownika sankcja w postaci dyscyplinarnego zwolnienia naruszyła jego prawo do poszanowania życia prywatnego i korespondencji, chronione w art. 8 Konwencji o prawach człowieka.

Polecamy produkt: E-składka. Jedno konto ZUS od 2018 r.

Trybunał pochylił się przede wszystkim nad zagadnieniem, jak daleko sięgać może kontrola pracodawcy nad prywatną korespondencją  podwładnych.

TSUE uznał, iż nieprawidłowym jest brak wskazania w regulacji prawa krajowego precyzyjnych zasad kontroli, jakiej pracodawca poddawać może aktywność swego personelu. Na tym gruncie Wysoka Izba Trybunału oceniła, iż pracodawca może poddawać kontroli aktywność swych pracowników w trakcie pracy, jednak kontrola ta zachować musi określone ramy i nie może naruszać obowiązku poszanowania ich prywatności.  Tymczasem, jak ocenił Trybunał w analizowanej sprawie, skarżącego poinformowano jedynie, że pracodawca nie zezwala na wykorzystywanie służbowego konta dla prywatnych celów, jednak nie otrzymał on informacji, że pracodawca będzie posiadał wgląd do jego prywatnej korespondencji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W tym kontekście należy mieć jednak na uwadze, iż rozstrzygnięciu europejskiego trybunału podlegają nie spory pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, a ocena krajowej legislacji w związku ze sporem w relacji obywatel – państwo.

Orzeczenie, o którym mowa, nie sankcjonuje kwestii korzystania przez pracownika ze służbowej skrzynki mailowej czy sprzętu służbowego do celów prywatnych. Pochyla się jednak nad kwestią niedopuszczalności naruszania przez pracodawcę – w oparciu o regulacje krajowe, jak również prawo międzynarodowe – w sposób bezprawny dóbr osobistych każdego obywatela UE, które nie mogą zostać „wyłączone” i obowiązują również w trakcie pracy.

A co na to prawo polskie?

Na gruncie krajowej regulacji każda forma monitorowania aktywności podwładnych powinna opierać się na uzasadnionym celu pracodawcy, który to musi zostać skutecznie podany do ich powszechnej wiadomości. Jakiekolwiek bowiem wykroczenie ponad tak określone ramy nadzoru, w tym również stosowanie nieodpowiednich jego metod, uznawane jest za niedopuszczalne, jako grożące naruszeniem godności pracownika lub jego prawa do prywatności.

Tym niemniej, sądy uznają, iż waga takich naruszeń, jak wykorzystanie komputera służbowego dla celów niezwiązanych z pracą oraz wykorzystywanie czasu pracy na czynności z nią niezwiązane powinna być oceniana z uwzględnieniem tego, czy takie zachowania mają charakter incydentalny, czy też stanowią swego rodzaju praktykę, uniemożliwiającą lub ograniczającą wykonywanie obowiązków pracowniczych (wyrok SN z dnia 4 listopada 2010 r. sygn.: II PK 110/10). Gdy działanie takie nie jest sporadyczne, może stanowić ciężkie naruszenie tychże obowiązków (wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r. sygn.: I PK 5/07).

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Przede wszystkim zaś, jakkolwiek krajowe sądy oceniają jako elementarny obowiązek powstrzymania się od wykonywania prywatnych prac w zakładzie pracy z wykorzystaniem urządzeń i materiałów bez wyraźnej zgody pracodawcy, to jednak skorzystanie „w czasie pozostawania w dyspozycji pracodawcy” ze służbowego sprzętu (komputera, telefonu, tabletu, etc.) w celu wysłania (odebrania) wiadomości elektronicznych czy też słownych jak np. wysłanie życzeń okolicznościowych, odczytanie elektronicznego dziennika lekcyjnego dziecka jako błyskawiczny sposób komunikacji statystycznie oceniane jest jako niezrywające związku z wykonywaniem pracy (wyrok SN z dnia 4 kwietnia 2017 r., sygn.: II PK 27/16).

Jakie wnioski z powyższego orzeczenia wyciągnąć powinien polski pracodawca chcący uchronić się nie tylko przed załatwianiem spraw prywatnych przez podwładnych w czasie pracy, ale również dalszych konsekwencji związanych z ich ewentualnymi odwołaniami od zastosowanych sankcji? Przede wszystkim:

  • koniecznym jest uprzednie informowanie pracownika nie tylko o zakazie używania służbowego sprzętu i oprogramowania dla celów prywatnych, ale również o prowadzonej w tym zakresie kontroli w zakładzie pracy,
  • równie istotne jest określenie zasad, na jakich kontrola ta jest wykonywana oraz wskazanie jej celu – tak by nie naruszała ona dóbr osobistych pracownika, w szczególności prawa do prywatności,
  • pracodawca powinien czuwać, aby dostęp do kontrolowanych treści posiadał jedynie ograniczony krąg osób oraz by stosowane były odpowiednie zabezpieczenia pozwalające na efektywną ochronę prywatności kontrolowanego pracownika,
  • przyczyną uzasadniającą zwolnienie pracownika nie powinno być załatwianie przez niego spraw prywatnych, co prawda na terenie zakładu pracy jednak w wolnej od pracy chwili, przede wszystkim zaś, kiedy nie wpływa to ujemnie na wykonywaną przez niego pracę i jej wyniki,
  • pamiętać zaś należy przede wszystkim, iż zgodnie z obowiązującą w Polsce regulacją Kodeksu pracy pozwalającą na rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym, przyczyną takiego zwolnienia może być jedynie zawinione naruszenie podstawowych obowiązków pracownika. Powinno to wykluczać oparcie zwolnienia na przyczynach, co do których istnieją wątpliwości co do przypisania odpowiedzialności pracownika.

Pocieszająco dla pracodawcy dodam, iż polskie sądownictwo dostrzega również potrzebę i jego ochrony. Jak bowiem stwierdza SN "ochrona spraw prywatnych działa w obie strony, dotyczy więc nie tylko pracownika, ale także pracodawcy i jego firmy, a wszelkie informacje prywatne pracodawcy, stanowiące jego własność lub dobro osobiste, które nie są upubliczniane lub kierowane do pracownika, nie powinny być przez pracownika nagrywane i gromadzone" (wyrok SN z 24 maja 2011 r., sygn.: II PK 299/10).

Autor: Agata Majewska, Aplikant radcowski

Ślązak Zapór i Wspólnicy, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k.

W kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy zajmuje się głównie sprawami z zakresu prawa pracy oraz prawa nieruchomości. Prowadzi stałą obsługę prawną jednostek samorządowych, w szczególności pod kątem gospodarowania mieniem komunalnym. Współprowadzi postępowania cywilne, administracyjne i sądowoadministracyjne związane z działalnością obsługiwanych podmiotów.

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MEN i MON: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

REKLAMA

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

15 tys. zł kary za unikanie opłat. Wyższa stawka za marnowanie żywności

Do 15 tys. zł ma wzrosnąć kara za niewniesienie opłaty za marnowanie żywności. Natomiast sama opłata wzrośnie do 50 groszy za kilogram. Będzie także nowa definicja "marnowania żywności". Tak wynika z złożeń projektu przygotowanego przez ministerstwo rolnictwa.

REKLAMA