REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?

Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?/ fot. Fotolia
Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Spadkodawca w testamencie dokonuje rozporządzeń swoim majątkiem na czas po swojej śmierci. Oprócz powołania spadkobiercy testament może zawierać szczegółowe rozporządzenia co do poszczególnych składników majątku w postaci zapisu zwykłego i zapisu windykacyjnego. Czym się różnią te dwa rozporządzenia i którym lepiej się posłużyć?

Jakie wymogi powinien spełniać testament?

Rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci może nastąpić wyłącznie przez testament. Aby testament można było uznać za ważny musi spełniać on określone wymogi m.in. co do formy jak i treści – testament musi zawierać co najmniej jedno rozporządzenie majątkiem. Spadkodawca może rozporządzać majątkiem na wypadek śmierci poprzez ustanowienie spadkobiercy/spadkobierców co do całości lub części spadku, a może także zadecydować o przynależności poszczególnych składników majątku do poszczególnych osób właśnie poprzez zapis zwykły i zapis windykacyjny.

REKLAMA

Czym jest zapis zwykły?

Spadkodawca może poprzez rozporządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz innej, oznaczonej przez spadkodawcę osoby (zapisobierca). Zapis zwykły może być poczyniony tylko w testamencie.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Przedmiotem zapisu mogą być dowolne przedmioty, a także prawa majątkowe.

Przedmiotem zapisu zwykłego może być samochód, określona kwota pieniędzy, prawo własności nieruchomości.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zapisobiercą nie może być każdy – przy określaniu zdolności do otrzymania przedmiotu zapisu bierze się pod uwagę te same kryteria, które stosuje się w stosunku do spadkobierców w przypadku określania ich zdolności do dziedziczenia. Oznacza to, że zapisobiercą nie może być:

  • osoba fizyczna, która nie dożyła otwarcia spadku (śmierć spadkodawcy) lub została uznana za niegodną;
  • osoba prawna, która nie istnieje w chwili otwarcia spadku.

Zapisobiercą może być nasciturus – nienarodzone ale poczęte dziecko - pod warunkiem, że urodzi się żywe.

Jeżeli osoba, na rzecz które zapis miał zostać poczyniony nie chce lub nie może być zapisobiorcą to obciążony zapisem zostaje zwolniony z obowiązku jego wykonania.

Zobowiązanie do wykonania zapisu przez osobę obciążoną (spadkobierca, zapisobierca w przypadku dalszego zapisu) powstaje z chwilą otwarcia spadku, jednakże spadkodawca może samodzielnie w testamencie określić termin wymagalności. Jeżeli w testamencie nie wspomniano nic o terminie wykonania zapisu to zapisobierca może domagać się jego wykonania niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu.

Ważne

Zapis zwykły może być czyniony pod warunkiem lub z zastrzeżeniem warunku.  

Przykład

Spadkodawca Jan S w testamencie uczynił zapis, aby jego jedyny spadkobierca - syn Tomasz S przekazał swojemu synowi,  a wnukowi spadkodawcy - Michałowi S należący do spadkodawcy samochód, gdy wnuk osiągnie pełnoletniość.

Zapis zwykły nie przenosi własności przedmiotu – zapisobierca otrzymuje jedynie roszczenie do osoby obciążonej obowiązkiem spełnienia zapisu (spadkobierca, zapisobierca w przypadku dalszego zapisu) o spełnienie świadczenia majątkowego stanowiącego przedmiot zapisu. Roszczenie to przedawnia się z upływem 5 lat od dnia wymagalności zapisu.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Na czym polega zapisy windykacyjny?

Zapis windykacyjny został wprowadzony do polskiego prawa spadkowego stosunkowo niedawno bowiem korzystamy z niego dopiero od 2011 r. Uważa się, że zapis windykacyjny stanowi najskuteczniejszy sposób na szybkie przekazanie spadkobiercy poszczególnych składników majątku. Wynika to z faktu, że zapis windykacyjny powoduje nabycie przedmiotu już w chwili śmierci spadkodawcy – nie ma więc konieczności żądania spełnienia jakiegoś zobowiązania jak w przypadku zapisu zwykłego ponieważ zapisobierca nabywa tytuł do przedmiotu zapisu z mocy prawa.

Możliwość dokonania zapisu windykacyjnego jest jednak obciążona pewnymi ograniczeniami. Pierwsze z ograniczeń sprowadza się do tego, że zapis windykacyjny może być zamieszczony tylko w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.

Drugie z ograniczeń sprowadza się do przedmiotu zapisu windykacyjnego – o ile przedmiotem zapisu zwykłego mogły być dowolne przedmioty i prawa majątkowe to w przypadku zapisu windykacyjnego mamy katalog zamknięty przedmiotów. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być tylko:

  1. rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. mieszkanie, samochód);
  2. zbywalne prawa majątkowe (np. prawo do pobierania odsetek);
  3. przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
  4. ustanowienie na rzecz zapisobiorcy użytkowania lub służebności.

Warto zaznaczyć, że zapis jest nieskuteczny w przypadku gdy jego przedmiot nie należy do spadkodawcy lub był on zobowiązany do jego zbycia - dotyczy to także przedmiotu, na którym miała być ustanowiona służebność lub użytkowanie.

Trzecie z ograniczeń polega na niemożliwości uczynienia zapisu windykacyjnego z zastrzeżenie warunku lub terminu – zastrzeżenia takie uważa się za nieważne, a pewnych okolicznościach mogą one powodować nawet nieważność całego zapisu.

Przepisy o powołaniu spadkobiercy, przyjęciu i odrzuceniu spadku, o zdolności do dziedziczenia i o niegodności stosuje się odpowiednio do zapisów windykacyjnych.

Podsumowanie

Różnice między zapisem zwykłym a zapisem windykacyjnym sprowadzają się do:

  • formy ustanowienia: zapis zwykły – testament w dowolnej formie; zapis windykacyjny – testament notarialny;
  • przedmiotu zapisu: zapis zwykły – dowolny przedmiot lub prawo majątkowe; zapis windykacyjny – enumeratywne wyliczenie;
  • możliwości uczynienia z zastrzeżeniem terminu lub warunku: zapis zwykły – możliwe; zapis windykacyjny – niemożliwe;
  • zapis zwykły nie przenosi własności przedmiotu tylko daje roszczenie o wykonanie zapisu, natomiast zapis windykacyjny zapis windykacyjny powoduje nabycie przedmiotu już w chwili śmierci spadkodawcy.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA