REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Porządek dziedziczenia ustawowego - kto po kim dziedziczy i jaki udział?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Porządek dziedziczenia ustawowego – kto po kim i jaki udział?/fot. Fotolia
Porządek dziedziczenia ustawowego – kto po kim i jaki udział?/fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Dziedziczenie z testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Jednakże w sytuacji gdy spadkodawca nie powołał w testamencie spadkobiercy albo gdy żadna z osób nie chce lub nie może dziedziczyć, dochodzi do dziedziczenia ustawowego. Kto dziedziczy na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, w jakiej kolejności i jaka część komu się należy?

Dziedziczenie ustawowe to dziedziczenie na zasadach określonych w ustawie Kodeks cywilny(k.c.). W k.c. określono grupy osób powołane do spadku w sytuacji, gdy nie ma testamentu, spadkodawca nie powołał w testamencie spadkobiercy albo gdy żadna z osób nie chce lub nie może być spadkobiercą.

REKLAMA

Polecamy : Poradnik Gazety Prawnej 9/18 Firma w spadku – zarząd sukcesyjny

Prawo spadkowe dopuszcza możliwość dziedziczenia spadku części spadku (ułamkowej) na podstawie testamentu, a części na podstawie ustawy. Jest to możliwe gdy spadkodawca nie powołał do części spadku spadkobiercy albo gdy którakolwiek z kilku osób, które powołał do całości spadku, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Jaki jest porządek dziedziczenia ustawowego? Wyróżniamy 5 grup spadkobierców ustawowych.

I grupa – małżonek i dzieci

REKLAMA

W pierwszej kolejności do dziedziczenia powołane są dzieci spadkodawcy oraz małżonek. Spadek będzie obejmował połowę majątku wspólnego małżonków i majątek osobisty zmarłego, a jeżeli małżonkowie mieli rozdzielność majątkową, przedmiotem dziedziczenia jest odrębny  majątek męża/żony.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dzieci, w tym te adoptowane (a gdy nie dożyją otwarcia spadku – ich zstępni tj. wnuki, prawnuki spadkodawcy) oraz małżonek dziedziczą w częściach równych, jednakże małżonek nie może otrzymać mniej niż 1/4 całości spadku. W przypadku gdy dziecko nie dożyje otwarcia spadku, w jego miejsce wchodzą jego zstępni i dzielą między siebie po równo jego udział.

Antoni S zmarł pozostawiwszy po sobie żonę i czworo dzieci – w tym wypadku małżonek dostanie 1/4 spadku, a dzieci po 3/16. Gdyby Antoni S pozostawił po sobie troje dzieci to wszyscy spadkobiercy dostaliby po 1/4 spadku.

II grupa – małżonek i rodzice

Do drugiej grupy spadkobierców ustawowych zaliczamy małżonka i rodziców spadkodawcy. Małżonek i rodzice otrzymują spadek w przypadku gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie dzieci, wnuków, prawnuków. W przypadku dziedziczenia w tej grupie małżonkowi należy się 1/2 spadku, natomiast rodzice zmarłego otrzymują po 1/4 spadku. W przypadku gdy ojcostwo nie zostało ustalone to matka zmarłego i małżonek dzielą się spadkiem. Natomiast gdy zmarły nie pozostawał w związku małżeńskim w chwili śmierci to cały spadek przejmują rodzice.

Nie ma znaczenia czy w chwili otwarcia spadku rodzice spadkodawcy są w związku małżeńskim, czy mają nowe rodziny itd.

Jeżeli choćby jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku to udział/y tego rodzica (lub obojga rodziców, jeśli oboje zmarli) przypada rodzeństwu (zarówno przyrodniemu jak i rodzonemu) spadkodawcy. Rodzeństwo dzieli się udziałem pozostawionym przez rodziców po równo. Jeżeli któreś z rodzeństwa nie dożyłoby otwarcia spadku to udział przypada zstępnym tej osoby.

Kiedy dziedziczy sam małżonek? Małżonek odziedziczy cały spadek w przypadku gdy spadkodawca nie pozostawi po sobie zstępnych, rodziców ani rodzeństwa i nie ma też ich zstępnych.

III grupa – dziadkowie

REKLAMA

Dziadkowie dochodzą do dziedziczenia, jeżeli dziedziczyć nie mogą małżonek, zstępni, rodzice, rodzeństwo i dzieci rodzeństwa. Możliwość ta pojawiła się dopiero w czerwcu 2009 r. – wcześniej na tym etapie spadek przypadał gminie lub Skarbowi Państwa.

Dziadkowie dziedziczą spadek w częściach równych. Jeżeli, którekolwiek z nich nie dożyło otwarcia spadku to przypada on zstępnym nieżyjącego dziadka (lub babki). Oznacza  to, że do dziedziczenia mogą dojść wujowie, stryjowie, ciotki spadkodawcy. Gdyby takowych zstępnych nie było to udział w spadku zmarłego dziadka ulega podziałowi między żyjących dziadków.    

IV grupa – pasierbowie

Pasierbowie, czyli dzieci małżonka spadkodawcy z innego związku również mają prawo do dziedziczenia ustawowego od stosunkowo niedawna.  Pasierbowie mogą dziedziczyć w przypadku gdy nie ma małżonka spadkodawcy ani innych krewnych uprawnionych do spadkobrania. Po spadkodawcy nie mogą dziedziczyć zstępni pasierbów.

V grupa – gmina i skarb państwa

W przypadku braku spadkobierców z poprzednich grup spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA