REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Postępowanie wobec nieletnich na nowych zasadach

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Postępowanie wobec nieletnich. /Fot. Fotolia
Postępowanie wobec nieletnich. /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Postępowanie wobec nieletnich toczy się według odrębnych zasad niż procedura w sprawach dotyczących osób dorosłych. Z dniem 2 stycznia 2014 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Nowelizacja ta wprowadzona została w związku z koniecznością dostosowania uregulowań dotyczących postępowania wobec nieletnich do wymogów Unii Europejskiej oraz wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

Postępowanie w sprawach nieletnich oparte było zarówno na procedurze karnej jak i cywilnej, co przejawiało się w podziale na postępowanie wyjaśniające oraz postępowanie rozpoznawcze: opiekuńczo-wychowawcze lub poprawcze. Wymienione postępowania zmierzały do innych celów.

REKLAMA

REKLAMA

Stanowisko TK (K 50/06)

W dniu 10 lipca 2007 roku Trybunał Konstytucyjny zajął się oceną zgodności z ustawą zasadniczą przepisów procedury karnej. Analiza dotyczyła przepisów regulujących możliwość sądowej weryfikacji zgłoszonej przez biegłych konieczności połączenia badania psychiatrycznego oskarżonego z obserwacją w zakładzie leczniczym. Badane przepisy nie wskazywały także maksymalnego czasu trwania takiej obserwacji. Zdaniem TK regulacje te są niekonstytucyjne, gdyż nie zapewniają wystarczających gwarancji procesowych. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich zawiera regulację analogiczną do tej zakwestionowanej przez TK.

Wprowadzone zmiany

Zmiany w zakresie postępowania wobec nieletnich wprowadziła ustawa z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2013 poz. 1165).

Jednolite postępowanie

Modyfikacji uległ cały schemat procedury dotyczącej osób nieletnich. Nowelizacja ustawy znosi dotychczasowy podział i wprowadza w to miejsce jednolite postępowanie (zarówno w sprawach o demoralizację jak i o czyny karalne), które ma toczyć się na podstawie przepisów procedury cywilnej. Ograniczono wpływ kodeksu postępowania karnego. Dotychczas miał on zastosowanie w przypadku orzekania środka, jakim jest umieszczenie w zakładzie poprawczym.

REKLAMA

Obserwacja psychiatryczna

Zmianie uległy także uregulowania dotyczące obserwacji psychiatrycznej nieletniego. Zarówno jeśli chodzi o możliwość, jak i o czas jej zastosowania. Obserwacja medyczna stanowi najbardziej inwazyjną metodę oceny zdrowia psychicznego nieletniego. Największą jej dotkliwość stanowi pozbawienie wolności dziecka, odseparowanie go od rodziny i umieszczenie w odpowiednim ośrodku. Maksymalny czas takiej obserwacji, prowadzonej w zakładzie leczniczym, wynosi 4 tygodnie. Ustawa przewiduje jednak możliwość wydłużenia obserwacji. Wymagany jest wówczas wniosek zakładu. Przedłużenie następuje tylko o okres niezbędny dla zakończenia, rozpoczętej już obserwacji. Łączny czas nie może przekroczyć 6 tygodni. Obserwacja, będąca jedną z metod badania stanu zdrowia nieletniego, może być wprowadzona tylko w ściśle określonych przez ustawę sytuacjach. Warunkiem jej zastosowania jest prawdopodobieństwo wysokiego stopnia demoralizacji małoletniego bądź też popełnienia czynu karalnego, wyczerpującego znamiona przestępstwa. W tym celu musi zostać zgromadzony materiał dowodowy. Nowe uregulowania mają na celu ograniczenie stosowania obserwacji psychiatrycznej. Zastrzeżenie tej instytucji dla przypadków szczególnej demoralizacji ma doprowadzić do wykorzystania innych, mniej inwazyjnych i dolegliwych, metod określania zdrowia psychicznego nieletniego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz również: Kiedy nieletni odpowiadają za przestępstwa

Postępowanie odwoławcze

Zniesiony został także podział na etapie postępowania odwoławczego. Od 2 stycznia 2014 roku obowiązuje jednolity model postępowania odwoławczego. Jest ono prowadzone przez sądy okręgowe, wydziały cywilne. Nieletni uzyskał także istotne prawo udziału w tym postępowaniu.

Kurator sądowy

Wprowadzone zmiany dotyczą także obowiązków kuratorów sądowych. W tym zakresie Minister Sprawiedliwości zobligowany jest do wydania przepisów wykonawczych.

Pozycja nieletniego w postępowaniu

Główny kierunek wprowadzonych zmian dotyczy podwyższenia gwarancji procesowych oraz wzmocnienia pozycji nieletniego w toczącym się wobec niego postępowaniu.

Polecamy serwis: Dziecko i prawo

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2013 poz. 1165),
• ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. 1982 nr 35 poz. 228),
• wyrok TK z dnia 10 lipca 2007 r. (sygn. akt SK 50/06). 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odszkodowanie za zgubione zwierzę jak za bagaż. Linie lotnicze nie muszą płacić więcej, jeśli nie złożysz tej deklaracji

Czy zwierzę to rzecz, a w podróży można traktować je jak bagaż? Przepisy nie pozostawiają w tym zakresie wątpliwości, a TSUE potwierdził jak należy je rozumieć. Jeśli podróżujesz ze zwierzakiem, lepiej żebyś znał te zasady.

Karta parkingowa 2026 – kto może ją dostać i jak złożyć wniosek

Od 2026 roku obowiązują ujednolicone przepisy dotyczące kart parkingowych dla osób z niepełnosprawnościami. Nowe karty będą wydawane w formie elektronicznej, z kodem QR i zabezpieczeniami przed fałszerstwem.

Dofinansowanie PFRON 2026 – ile wynosi wsparcie dla pracodawców zatrudniających osoby z niepełnosprawnościami

W 2026 roku utrzymano system wsparcia dla pracodawców, którzy zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami. Dofinansowania z PFRON obejmują zarówno wynagrodzenia, jak i dopłaty do wyposażenia stanowiska pracy.

Prawa pracownika z niepełnosprawnością w 2026 roku – skrócony czas pracy i dodatkowe uprawnienia

Pracownicy z niepełnosprawnością korzystają z szeregu przywilejów wynikających z Kodeksu pracy i ustawy o rehabilitacji zawodowej. W 2026 roku utrzymano kluczowe uprawnienia, ale rozszerzono możliwości pracy zdalnej i elastycznych godzin.

REKLAMA

Nowe zasady orzekania o niepełnosprawności w 2026 roku – jak złożyć wniosek i co się zmienia

Od 2026 roku wchodzi w życie zmodernizowany system orzekania o niepełnosprawności. Rząd zapowiada uproszczenie procedur, cyfrowe wnioski i ujednolicenie kryteriów. Sprawdzamy, co się zmieni i jak teraz uzyskać orzeczenie.

Dodatkowe 1500 zł dla tych seniorów. Państwo pomaga nie tylko rodzicom. Kto i jak może skorzystać ze wsparcia i poprawić stan swojego konta?

Choć dużo mówi się o wsparciu, którego państwo udziela rodzicom najmłodszych dzieci, to nie są oni jedyną grupą społeczną, która może korzystać z pomocy ponosząc koszty swojego codziennego utrzymania. Pieniądze mogą trafić również do określonej grupy seniorów.

Czy nagrywanie rozmów i spotkań jest legalne? Kiedy nagranie może być dowodem w sądzie?

Nagrywanie rozmów, zebrań czy spotkań budzi wiele wątpliwości prawnych – zwłaszcza gdy nie wszyscy uczestnicy wiedzą o nagrywaniu. W erze smartfonów i łatwego dostępu do technologii coraz częściej pojawia się pytanie: czy takie nagrania są zgodne z prawem i czy można je wykorzystać w sądzie?

W tym roku katolicy powinni uczestniczyć we mszy świętej zarówno 1, jak i 2 listopada

1 i 2 listopada przypadają w tym roku w weekend. W związku z tym katolicy mają obowiązek uczestniczenia we mszy świętej zarówno w sobotę, jak i w niedzielę. Dlaczego?

REKLAMA

Czy kobiety bez dzieci będą pracować do 65 lat? Petycja w Kancelarii Prezydenta

Nie masz dzieci? Według autora nowej petycji to powód, byś pracowała dłużej. Dokument trafił na biurko prezydenta i błyskawicznie podzielił opinię publiczną. Petycja, złożona anonimowo w Kancelarii Prezydenta, zakłada, że kobiety bez dzieci powinny przechodzić na emeryturę dopiero w wieku 65 lat tak jak mężczyźni. Pomysł wywołał falę komentarzy, od oskarżeń o dyskryminację po głosy poparcia za równością w systemie emerytalnym.

Jak dobrze sporządzić ugodę?

Mediacje, czy negocjacje nieraz doprowadzają do porozumienia między stronami. Wyrazem takiego porozumienia jest zawarcie umowy ugody (sądowej lub pozasądowej – w zależności od stanu zawisłości sporu).

REKLAMA