REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej - przyczyny i skutki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agnieszka Beczkalska
aplikant radcowska
Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest zaś najsurowszym środkiem ingerencji w wykonywanie tej władzy./Fot. Shutterstock
Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest zaś najsurowszym środkiem ingerencji w wykonywanie tej władzy./Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Władzę rodzicielską stanowi katalog uprawnień i obowiązków rodziców względem dziecka. Katalog ten obejmuje wychowanie dziecka, reprezentowanie go oraz sprawowanie opieki nad nim i jego majątkiem.

Pozbawienie władzy rodzicielskiej jest zaś najsurowszym środkiem ingerencji w wykonywanie tej władzy. Ma on bowiem za zadanie chronić dziecko, a nie karać rodziców – chociaż często jest postrzegany w ten sposób. Zasadniczo, do jego zastosowania dochodzi w przypadku, gdy władza ta nie może być wykonywana. Sąd korzysta z tego środka, jeżeli łagodniejsze środki stosowane do tej pory nie przyniosły oczekiwanego rezultatu lub jeśli jest oczywiste, że ich zastosowanie nie byłoby celowe, mając na uwadze okoliczności danej sprawy.

REKLAMA

Postępowanie w sprawie pozbawienia władzy rodzicielskiej generalnie wszczyna się na wniosek. Możliwe jest też jednak wszczęcie postępowania z urzędu np. na skutek zawiadomienia przez policję czy inne osoby, mające wiadomość o niepokojących nieprawidłowościach dotyczących sprawowania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Sąd pozbawia władzy rodzicielskiej (obligatoryjnie), jeżeli nie może być ona wykonywana, w razie zaistnienia którejś z wymienionych niżej przesłanek, :

1) trwała przeszkoda – przez trwałą przeszkodę uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej, należy rozumieć takie sytuacje, które wyłączają sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania danej sytuacji albo, co najmniej, że sytuacja ta będzie istniała przez długi czas, np.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– odbywanie długoterminowej kary pozbawienia wolności,

– opuszczenie kraju na stałe albo na czas nieokreślony połączone z jednoczesnym brakiem zainteresowania dzieckiem,

– ciężka i przewlekła choroba psychiczna,

– zaginięcie;

2) nadużywanie władzy rodzicielskiej – polegające na stosowaniu różnych form przemocy fizycznej bądź psychicznej, np.

– zmuszanie dziecka do pracy ponad siły,

– wykorzystywanie,

– nakłanianie do wkroczenia na przestępczą ścieżkę,

– nadmierne karanie,

– nakłanianie do czynów nierządnych,

– rozpijanie.

3) rażące zaniedbywanie obowiązków wobec dziecka – zaniechanie dokonywania podstawowych czynności, koniecznych do prawidłowego rozwoju dziecka, np.

– akceptacja przyjmowania przez dziecko środków odurzających czy innych używek,

– skrajnie: głodzenie,

– porzucenie dziecka,

– nadużywanie alkoholu i utrzymywanie się z działalności przestępczej przez rodzica,

– uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka,

– w skrajnych przypadkach zabójstwo jednego rodzica przez drugiego, niszczące naturalne środowisko rodzinne dziecka.

REKLAMA

Sąd może pozbawić władzy rodzicielskiej (w sposób fakultatywny) również wtedy, gdy wcześniej wydano zarządzenie, na podstawie którego dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej, a przyczyny zastosowania tego środka nie ustały do chwili obecnej.

Sądem właściwym do rozstrzygania w omawianej sprawie jest sąd rejonowy – wydział rodzinny i nieletnich. Miejscowo – sąd miejsca zamieszkania dziecka, a w razie jego braku – sąd miejsca jego pobytu. Postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym, a sąd w przedmiocie pozbawienia wydaje postanowienie.

Należy nadmienić, że najsurowsze z rozstrzygnięć ingerujących we władzę rodzicielską nie ma charakteru generalnego. Może więc być tak, iż zostanie ono orzeczone tylko wobec np. jednego dziecka (jeśli wystąpi jedna z powyżej wymienionych przesłanek).

Istnieje możliwość odwołania się od takiego rozstrzygnięcia poprzez wniesienie apelacji do sądu, który wydał zaskarżone postanowienie w terminie dwutygodniowym, liczonym od dnia doręczenia postanowienia wraz z uzasadnieniem. Na zażądanie doręczenia takiego uzasadnienia został zaś przewidziany termin tygodniowy, liczony od ogłoszenia postanowienia. Jeśli nie skorzystano z tej możliwości termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia, w którym upłynął termin do zażądania doręczenia uzasadnienia postanowienia. Należy wskazać, iż terminu na złożenie wniosku o uzasadnienie nie wstrzymuje ewentualna nieobecność na rozprawie.

Konsekwencje pozbawienia praw rodzicielskich

REKLAMA

Osoba, wobec której zastosowano najsurowszy ze środków ingerencji w sprawowanie władzy rodzicielskiej (czyli pozbawienie władzy rodzicielskiej) nie ma prawa do uczestnictwa w wychowaniu dziecka, decydowania o nim, występowania w jego imieniu oraz zarządu jego majątkiem.

Pozbawienie praw rodzicielskich nie powoduje ustania, czy też zwolnienia ze świadczenia alimentów na rzecz dziecka. Dziecko jest także nadal uprawnione do dziedziczenia po takim rodzicu. Zasada ta działa również w drugą stronę – rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nadal jest uprawniony do dziedziczenia po dziecku oraz może w przyszłości domagać się od niego alimentów.

Istotne jest także to, że rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nie zostaje jednocześnie pozbawiony prawa do osobistych kontaktów z dzieckiem, o ile sąd nie postanowi inaczej, mając na myśli i względzie tylko i wyłącznie dobro dziecka.

W przypadku gdy przyczyna pozbawienia władzy rodzicielskiej ustanie, sąd może orzec jej przywrócenie, jeżeli w danych okolicznościach jest to zgodne z dobrem dziecka. Postępowanie może zostać wszczęte zarówno na wniosek osoby zainteresowanej zmianą dotychczasowego postanowienia, jak i z urzędu. Dążąc do przywrócenia władzy rodzicielskiej należy wskazać jakie pozytywne zmiany zaszły od czasu wydania rozstrzygnięcia o jej pozbawieniu. Najczęściej dzieje się tak, gdy sąd dowiaduje się o ustaniu przyczyny pozbawienia na skutek zawiadomienia osoby, jednostki organizacyjne, kuratora sądowego lub innego organu czy instytucji .

Polecamy serwis: Władza rodzicielska

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA