„Mały ZUS plus” w 2023 r. - warunki, dokumenty, terminy

• „Mały ZUS plus” w 2023 r. - wyjaśnienia z przykładami
• Jakie dokumenty zgłoszeniowe musisz złożyć, jeśli chcesz skorzystać z „małego ZUS plus”
• Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
• Jakie warunki musisz spełnić
• Kiedy nie skorzystasz z „małego ZUS plus”
• Jak długo możesz korzystać z „małego ZUS plus”
• Jak ustalisz dochód z działalności gospodarczej
• Od jakiej kwoty będziesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne
• Jakie będziesz miał obowiązki związane z korzystaniem z „małego ZUS plus”
• Czy możesz zrezygnować z „małego ZUS plus”
• Jaka podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne

„Mały ZUS plus” w 2023 r. - wyjaśnienia z przykładami

Prowadzisz działalność gospodarczą - możesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru, której wysokość będzie zależeć od Twoich dochodów z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym (czyli za 2022 r.).

Jakie dokumenty zgłoszeniowe musisz złożyć, jeśli chcesz skorzystać z „małego ZUS plus”

1. W 2022 r. prowadziłeś działalność gospodarczą i nie korzystałeś z  „małego ZUS plus” powinieneś złożyć:

• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli na dzień 31 grudnia 2022 r. podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z „małego ZUS plus” albo
• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli akurat 31 grudnia 2022 r. zakończy się okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek”
• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokumenty te musisz przekazać do 31 stycznia 2023 r.

Jeśli korzystałeś z „małego ZUS plus” w grudniu 2022 r. i nadal chcesz korzystać z „małej działalności plus” nie przekazujesz żadnych dokumentów zgłoszeniowych, o ile nie wyczerpałeś maksymalnego okresu 36 m-cy na ulgę.

2. W styczniu 2023 r. rozpoczniesz lub wznowisz prowadzenie działalności gospodarczej, którą prowadziłeś w 2022 r. (przynajmniej 60 dni) i z tytułu której nie korzystałeś w 2022 r. z „małego ZUS plus” powinieneś złożyć:

• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA), z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokument ten musisz przekazać do 31 stycznia 2023 r.

Masz prawo do „małego ZUS plus” w 2023 r., jeśli nie wyczerpałeś maksymalnego okresu do ulgi, tj. 36-miesięcy (mały ZUS od stycznia 2019 r. do stycznia 2020 r. oraz mały ZUS plus od lutego 2020 r. do grudnia 2022 r.).

Jeżeli rozpoczniesz lub wznowisz działalność po 25 stycznia 2023 r. (przez co do końca miesiąca zostanie mniej niż 7 dni), zgłoszenie do ubezpieczeń składasz w terminie 7 dni liczonymi od daty rozpoczęcia/wznowienia działalności.

3. Rozpoczniesz lub wznowisz działalność gospodarczą później niż w styczniu 2023 r., a którą prowadziłeś w 2022 r. (przynajmniej 60 dni) i z tytułu której nie korzystałeś w 2022 r. z „małego ZUS plus”, powinieneś złożyć:

• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokument ten musisz przekazać w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej lub wznowienia działalności gospodarczej.

4. Będziesz korzystał z „małej działalności gospodarczej plus” później niż w styczniu 2023 r. powinieneś przekazać do ZUS:

• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli podlegałeś ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystałeś z „małego ZUS plus” (np. zaprzestałeś wykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy) albo
• wyrejestrowanie z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 70, 05 72, jeśli skończyłeś okres 24 miesięcy korzystania z „preferencyjnych składek”
• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo - jeśli podlegasz wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokumenty te musisz przekazać w terminie 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym będziesz spełniał warunki do korzystania z „małego ZUS plus” (np. skończyłeś okres „preferencyjnych składek” na ubezpieczenia społeczne w trakcie roku).

Nie zgłoszenie się w terminie do ulgi oznacza rezygnację z niej. O rezygnacji więcej w dalszej części.

Przykład 1
Pan Marek prowadzi od 2016 r. działalność gospodarczą. Ponieważ jego przychody z tej działalności w 2021 r. były wyższe niż obowiązujący limit, nie mógł skorzystać w 2022 r. z „małego ZUS plus”. Od 1 stycznia 2023 r. spełnia wszystkie warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pan Marek powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 10 (nie jest rencistą) i zgłosić się do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się cyframi 05 90. Aby zachować termin dokumenty te powinien przekazać do ZUS najpóźniej 31 stycznia  2023 r.

Przykład 2
Pani Anna zawiesiła działalność gospodarczą 1 grudnia 2022 r. Wznowi ją 26 stycznia 2023 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Pani Anna powinna przekazać zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego najpóźniej do 2 lutego 2023 r.

Przykład 3
Pani Marcelina wznowiła działalność gospodarczą 2 stycznia 2023 r. Ponieważ jednocześnie jest pracownikiem zatrudnionym na cały etat, z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlega obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Do 31 stycznia  2023 r. powinna przekazać do ZUS zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92.

Przykład 4
Pani Agnieszka jest rencistką (rentę z tytułu niezdolności do pracy wypłaca jej ZUS). Zawiesiła działalność gospodarczą od 1 kwietnia 2022 r.  do 28 lutego 2023 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. W tym celu musi najpóźniej 8 marca 2023 r. przekazać ZUS ZUA wskazując datę obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 marca 2023 r., z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 92.

Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe

Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym osoby, która rozpocznie lub wznowi prowadzenie działalność gospodarczej w styczniu 2022 r. nastąpi od dnia wskazanego we wniosku, jeśli zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zostanie dokonane w terminie do końca tego miesiąca, a jeżeli termin ten jest krótszy niż 7 dni, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.

Przykład 5
Pan Błażej rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej od 2 stycznia 2023 r. Prowadził ją też do 31 maja 2022 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZUA przekazał 25 stycznia 2023 r. Na formularzu tym wskazał 2 stycznia 2023 r. jako datę objęcia ubezpieczeniami, w tym ubezpieczeniem chorobowym. Od 2 stycznia 2023 r. będzie objęty ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, chorobowym, wypadkowym i zdrowotnym.

Jeśli dokonasz zgłoszenia do ubezpieczeń do końca stycznia 2023 r. bądź jeśli do końca tego miesiąca zostało mniej niż 7 dni – w terminie 7 dni, ubezpieczeniem chorobowym będziesz objęty od daty przez Ciebie wskazanej.

Niedochowanie wskazanych terminów na dokonanie zgłoszenia będzie skutkowało objęciem dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od dnia złożenia zgłoszenia.

Przykład 6
Pani Ewelina od 1 stycznia 2023 r. spełnia warunki do „małego ZUS plus”.

Zgłoszenie do ubezpieczeń od 1 stycznia 2023 r. z kodem tytułu ubezpieczenia 05 90 złożyła 27 stycznia. W zgłoszeniu tym wnioskowała również o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 stycznia. Z uwagi na to, że zgłoszenie to wpłynęło przed końcem stycznia objęcie tym ubezpieczeniem nastąpiło od tej daty.

Jakie warunki musisz spełnić

Aby skorzystać z „małej działalności plus”:

• musisz prowadzić działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,
• Twój przychód z tytułu działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym, jeśli prowadziłeś ją przez cały rok, nie może przekroczyć 120 000 zł.

Przykład 7
Pani Elena prowadzi działalność gospodarczą od 1 września 2020 r. Nigdy jej nie zawieszała. Ponieważ Jej przychód z działalności gospodarczej w 2022 r. wyniósł 100 000 zł, nie przekroczyła limitu przychodu, który przy spełnieniu pozostałych warunków pozwoli jej korzystać z „małego ZUS plus” od stycznia 2023 r.

Jeśli w poprzednim roku rozpocząłeś, zakończyłeś lub zawieszałeś działalność, przez co prowadziłeś ją tylko przez część roku, limit którego nie mógł przekroczyć przychód z działalności jest odpowiednio niższy. Ustalisz go przez podzielenie 120 000 zł przez liczbę dni kalendarzowych poprzedniego roku i pomnożenie otrzymanego wyniku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

Przykład 8
Pan Marcel prowadził działalność gospodarczą od 1 stycznia 2020 r. do 31 października 2022 r. Działalności nie zawieszał. 2 stycznia 2023 r. r. ponownie rozpoczął działalność. W roku 2022 dni kalendarzowych było 365, Pan Marcel prowadził działalność gospodarczą przez 304 dni
w 2022 r. Limit, którego nie mogą przekroczyć jego przychody z działalności gospodarczej w 2022 r. aby mógł od 2 stycznia skorzystać z „małego ZUS plus” wynosi 99 945,21  zł.

(120 000 : 365) x 304 =   99 945,20547945205

Liczba dni prowadzenia działalności gospodarczej odpowiada liczbie dni podlegania ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności w poprzednim roku. Dlatego nie uwzględniaj w niej liczby dni, w których wprawdzie prowadziłeś działalność gospodarczą, ale podlegałeś ubezpieczeniu w KRUS albo za granicą. Uwzględnij natomiast liczbę dni, w których korzystałeś z tzw. ulgi na start.

Przykład 9
Pani Franciszka prowadzi działalność gospodarczą, ale podlegała do 30 września 2022 r. ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej podlegała w 2022 r. przez 92 dni. Limit, którego nie mogą przekroczyć jej przychody z działalności gospodarczej wynosi  30 246,58 zł.

(120 000 : 365) x 92 =  30 246,575342466

Przykład 10
Pan Janusz od 1 sierpnia 2022 r. do 31 stycznia 2023 r. korzystał z tzw. ulgi na start. Ponieważ w 2020 r. prowadził pozarolniczą działalność jako wspólnik spółki jawnej, nie może od 1 lutego 2023 r. opłacać składek na ubezpieczenia społeczne od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Może jednak spełniać warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”.

Limit dla przychodów z działalności gospodarczej Pana Janusza wynosi:  50 301,37 zł.

(120 000 : 365) x 153 =  50 301,369863014

Kiedy nie skorzystasz z „małego ZUS plus”

Nie skorzystasz z tej ulgi, jeśli:

1. w poprzednim roku (w 2022 r.) prowadziłeś działalność gospodarczą krócej niż 60 dni, tj. podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia tej działalności krócej niż 60 dni

Przykład 11
Pan Konrad był objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od 5 listopada 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. W konsekwencji w 2022 r. podlegał ubezpieczeniom z tego tytułu tylko przez 57 dni. Nie spełnia warunku do skorzystania z „małego ZUS plus”.

2. rozliczałeś się w formie karty podatkowej i byłeś zwolniony ze sprzedaży od podatku VAT. Warunki te musisz spełniać łącznie.

Jeśli rozliczałeś się w formie karty podatkowej i rozliczałeś podatek VAT od sprzedaży, Twoim przychodem z działalności gospodarczej jest wartość sprzedaży, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku.

3. podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej)

Przykład 12
Pan Antoni był objęty ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym jako wspólnik spółki jawnej do 5 stycznia 2022 r. Od 1 lutego 2022 r. prowadzi działalność gospodarczą. Pan Antoni nie spełnia warunku do korzystania z „małego ZUS plus”.

4. spełniasz warunki do opłacania „preferencyjnych składek”, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia

„Mały ZUS plus” możesz opłacać, jeśli skorzystałeś wcześniej z: „ulgi na start” (chyba że zrezygnujesz z korzystania z tego uprawnienia) oraz z „preferencyjnych składek”. Nie możesz opłacać składek „mały ZUS plus” w pierwszym roku prowadzenia działalności.

Przykład 13
Pani Wanda od 1 września 2021 r. opłaca składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Okres 24 miesięcy, w których ma opłacać te składki mija 31 sierpnia 2023 r. Jeśli Pani Wanda spełni pozostałe warunki, od 1 września 2023 r. będzie mogła skorzystać z „małej działalności plus”.

5. wykonujesz dla byłego bądź obecnego pracodawcy to co robiłeś dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym

Przykład 14
Pani Luiza oprócz prowadzenia działalności gospodarczej była zatrudniona do 31 stycznia 2023 r. na podstawie umowy o pracę. Od 1 lutego 2023 r. rozszerzyła zakres prowadzonej działalności i od tego dnia wykonuje usługi księgowe dla pracodawcy (u którego pracowała jako księgowa) w ramach prowadzonej działalności. Współpracę z byłym pracodawcą zamierza kontynuować do 31 października 2023 r. Od 1 listopada 2023 r. jeśli spełni pozostałe warunki może korzystać z „małego ZUS plus”.

Jak długo możesz korzystać z „małego ZUS plus”

Niższe składki na ubezpieczenia społeczne możesz opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Jako miesiąc kalendarzowy przyjmij każdy miesiąc, w którym podlegałeś ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu co najmniej jeden dzień.

Jeśli korzystałeś z „małego ZUS” w 2019 r., lub w styczniu 2020 r. okres ten wlicza się zarówno do 36 jak i 60 miesięcy kalendarzowych.

Przykład 15
Pani Karolina prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą od 1 stycznia 2015 r. Od 1 stycznia 2020 r. do 3 grudnia 2022 r. korzystała z „małego ZUS” i „małego ZUS plus”. Zlikwidowała działalność. Następnie od 1 lutego 2023 r. rozpoczęła prowadzenie nowej działalności gospodarczej, ale nie może korzystać z ulgi, ponieważ korzystała z niej przez 36 miesięcy kalendarzowych. Od 1 lutego 2023 r. ma obowiązek opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty zadeklarowanej, nie niższej od 60% proponowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2023 r. – 4161 zł).

Przykład 16
Pani Karolina (z wcześniejszego przykładu) w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w  2023 r. i 2024 r.  również nie będzie miała prawa do „ małego ZUS plus”, ponieważ w ciągu ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej wykorzystała maksymalny okres 36 miesięcy kalendarzowych prawa do ulgi. 

Jak ustalisz dochód z działalności gospodarczej

Dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, korzystających z „małej działalności plus”, podstawa wymiaru składek uzależniona jest od dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego.

Jeśli jesteś osobą, która w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się z podatku na zasadach ogólnych (podatek według skali albo podatek liniowy) to ustal wysokość dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jeśli jesteś natomiast osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (którym jest wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku) przez współczynnik 0,5.

Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

Podobnie, jeśli jesteś osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) przez współczynnik 0,5.

Również w tym przypadku otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.

Ważne! Jeżeli do kosztów uzyskania przychodu zaliczyłeś składki na własne ubezpieczenia społeczne oraz osób z Tobą współpracujących, dolicz kwoty tych składek do rocznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przykład 17
Pan Tobiasz opłacał podatek w 2022 r. na podstawie karty podatkowej, równocześnie opłacał podatek VAT. Przeciętny roczny przychód ze sprzedaży w 2022 r. wyniósł 39 703,87 zł. Zatem przeciętny roczny dochód – dla celów ustalenia „małej działalności gospodarczej plus” za ten rok wynosi 19 851,94 zł.

39 703,87 x 0,5 = 19 851,935

Jak obliczysz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

1. Podstawę wymiaru składek ustalisz w trzech krokach:

Najpierw ustal przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według wzoru:

Roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany

w poprzednim roku kalendarzowym

------------------------------------------------------------------------------------                  x 30

Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej

działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym

Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

Przykład 18
Pani Amanda spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Jej roczny dochód z działalności gospodarczej w 2022 r. wyniósł 47 238,65 zł. Prowadziła działalność przez 304 dni (w listopadzie i w grudniu działalność była zawieszona). Zatem jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej wynosi  4 661,71 zł.

(47 238,65 / 304) x 30 =  4 661,7088815789

2. Pomnóż przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, przez współczynnik 0,5.

Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.

Przykład 19
Przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej Pani Amandy (z wcześniejszego przykładu) w 2022 r. wyniósł 4 661, 71 zł. Zatem jej podstawa wymiaru składek od 1 stycznia 2023 r. wyniesie 2 330,86 zł.

4 661,71 x 0,5 = 2 330,855

Przykład 20
Pani Ewa spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w 2022 r. wyniósł 2 519,41 zł. Zatem jej najniższa podstawa wymiaru składek od 1 stycznia 2023 r. wynosi 1 259,71 zł.

2 519,41 x 0,5 = 1 259,705

3. Porównaj otrzymany wynik do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.

Przykład 21
Pani Justyna spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że od stycznia 2023 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 850 zł.

30% minimalnego wynagrodzenia w 2023 r. wynosi 1047 zł. Oznacza to, że dla Pani Joanny podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od 1 stycznia 2023 r. nie może być niższa niż 1047 zł.

Od jakiej kwoty będziesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne

W okresie, w którym będziesz korzystać z „małego ZUS plus” możesz w poszczególnych miesiącach opłacać składki na ubezpieczenia od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z podanymi wcześniej zasadami bądź od kwoty wyższej.

Wysokość kwoty, od której opłacasz składki ma wpływ na wysokość przysługujących Ci świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński.

Przykład 22
Pan Mirosław obliczył, że od 1 stycznia 2023 r. podstawa wymiaru składek na jego ubezpieczenia nie może być niższa niż 920,46 zł. Postanowił jednak w każdym miesiącu, począwszy od stycznia 2022 r. deklarować do podstawy wymiaru składek kwotę wyższą – 3 600 zł.

Jakie będziesz miał obowiązki związane z korzystaniem z „małego ZUS plus”

Oprócz obowiązków związanych z podleganiem ubezpieczeniom, które dotyczą także innych płatników składek, jak przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek, będziesz miał także inne obowiązki.

Należą do nich:

• obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz podstawie wymiaru składek (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II),
• obowiązek przedstawienia na nasze żądanie dokumentów potwierdzających zastosowane przez Ciebie w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. Jeśli tego nie zrobisz ustalimy Ci za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Czy możesz zrezygnować z „małego ZUS plus”

Będziesz mógł zrezygnować z uprawnienia do ustalania podstawy wymiaru składek w zależności od wysokości dochodu, tj. do korzystania z „małej działalności plus”.

Zrezygnować możesz w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa. Nie zgłoszenie się do niej w terminie też jest uznawane za rezygnację z „małego ZUS plus”.

Przykład 23
Pan Piotr (nie jest rencistą) zakończył działalność gospodarczą 31 marca 2022 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Działalność gospodarczą ponownie rozpoczął 1 stycznia 2023 r. Jeśli nie chce zrezygnować z uprawnienia do „małego ZUS plus” musi do 31 stycznia  2023 r. zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wskazując 1 stycznia 2023 r. jako datę powstania obowiązku ubezpieczeń, z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.

Przykład 24
Pan Jeremi (nie jest rencistą) od lutego 2022 r. korzystał z „małego ZUS plus”. Od stycznia 2023 r. spełnia również warunki do „małego ZUS plus” i nie chce z niego zrezygnować. Musi zatem za styczeń 2023 r. przekazać dokumenty rozliczeniowe z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90. Nie ma obowiązku złożenia zgłoszenia z kodem ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.

Możesz też zrezygnować z uprawnienia do „małej działalności plus” po pewnym okresie korzystania z niego. Zrezygnować możesz najwcześniej od miesiąca w którym przekażesz wyrejestrowanie z ubezpieczeń.

Przykład 25
Pani Jolanta (nie ma przyznanej renty) korzystała z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2022 r. W 2023 r. postanowiła zrezygnować z tego uprawnienia. Powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90 od 1 stycznia 2023 r. i zgłosić się od tej samej daty do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się 05 10.

Rezygnacja jest nieodwołalna. Oznacza to, że za miesiąc, w którym zrezygnujesz oraz pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego będziesz opłacał składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jaka podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest liczona od  podstawy ustalanej  w zależności od formy opodatkowania stosowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność. Szczegółowe informacje o składce zdrowotnej: https://www.zus.pl/o-zus/o-nas/programy-transformacji-cyfrowej-zus/zmiany-od-2022-r./zmiany-w-skladce-zdrowotnej

Płacisz składkę zdrowotną w pełnej wysokości za każdy miesiąc ubezpieczenia, nawet jeśli w danym miesiącu pobrałeś zasiłek.