REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Pomocnictwa można dokonać przez działanie jak i zaniechanie.
Pomocnictwa można dokonać przez działanie jak i zaniechanie.

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiada za sprawstwo nie tylko ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam albo wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, ale także ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie takiego czynu. Odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.

Polskie prawo karne obok etapów (faz) popełniania przestępstw (przygotowanie, usiłowanie, dokonanie) dokonuje również analizy przestępstw pod kątem osób je popełniających i ich roli w popełnieniu przestępstwa. Z tej perspektywy wyróżnia się następujące formy sprawstwa czynu (tzw. formy zjawiskowe czynu):

REKLAMA

1) sprawstwo
2) podżeganie
3) pomocnictwo

Ad.1 Sprawstwo może być popełnione w czterech postaciach tj. jako:

  • tzw. sprawstwo pojedyncze, czyli sytuacja w której sprawca działa sam (np. jeden złodziej dokonujący kradzieży)
  • tzw. współsprawstwo, czyli sytuacja w której jest kilku sprawców współpracujących ze sobą (mających porozumienie) np. grupa osiłków dokonująca wymuszeń haraczy

Należy podkreślić, że każdy z współsprawców ponosi odpowiedzialność za całość czynu, tak jakby go sam wykonał, nawet jeśli wykonywał jedynie część czynności (np. za rozbój odpowiada dwóch sprawców nawet gdy układ jest taki, że jedna osoba grozi nożem ofierze, a druga tylko jej wyjmuje rzeczy z kieszeni). Oznacza to, że są możliwe sytuacje, w których dane osoby wykonają tylko kilka czynności spośród wielu, a odpowiadać będą jako współsprawcy czynu.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kryterium rozróżnienia współsprawstwa od pomocnictwa opiera się na tym, iż pomocnik jedynie sprzyja dokonaniu czynu (ułatwia go), zaś współsprawca ma tak ważną rolę, że bez niego czyn nie zostałby popełniony w tej formie w danym miejscu i czasie. (np. gdy jeden mężczyzna uwodząc kobietę w klubie dosypuje jej narkotyków do drinka, a drugi kobietę tę wyprowadza z lokalu w celu gwałtu lub kradzieży)

  • sprawstwo kierownicze, czyli sytuacja w której jest osoba kierująca danym czynem, zarządzająca jego przebiegiem, realnie nim sterująca nim, nawet jeśli sama nie dokonuje żadnej czynności lub jest w pewnej odległości od miejsca zdarzenia. Możną tę osobę określić jako „mózg działań”. Przykładem takiego działania może być wydawania poleceń przez komórkę, albo krótkofalówkę.
  • sprawstwo polecające tj. sytuację w której jest osoba wydająca polecenie oraz je wykonująca, ale stosunek istniejący między nimi opiera się na wykorzystaniu istniejącej zależności „wykonawcy” od wydającego polecenia (np. zależności służbowej, zależności narkomana od dealera) i w przeciwieństwie do sprawstwa kierowniczego osoba wydająca polecenia nie ma bezpośredniej kontroli nad przebiegiem i wykonaniem zleconego zadania przez

REKLAMA

Ad. 2. Podżegaczem jest osoba, która z zamiarem bezpośrednim namawia inną osobę do popełnienia określonego i konkretnego przestępstwa, chcąc aby je ona popełniła np. kolega mający w tym interes namawiający kolegę z pracy do sfałszowania jego dokumentów osobowych podżega go do dokonania czynu określonego w art. 170 p. 1 Kodeksu karnego

Podżeganie to samodzielna forma odpowiedzialności karnej. Podżegacz ponosi odpowiedzialność już tylko za samo udowodnienie, iż wywołał on zamiar podjęcia się danego zachowania u osoby podżeganej. Jego odpowiedzialność nie jest w żadnym stopniu zależna od tego, czy osoba podżegana podjęła się dalszych czynności. (np. kolega który podżega kolegę do pobicia żony ponosi odpowiedzialność za sam ten fakt, natomiast nie umniejsza jego odpowiedzialności nawet fakt, że wchodzący do domu z zamiarem pobicia żony kolega ostatecznie rezygnuje z tego np. ograniczając się jedynie do krzyku)

Wskazana czynność podżegania może być dokonana na wiele sposobów, nie tylko werbalnie (np. może być za pomocą pisma, sms, za pomocą gestu np. zawołania ręką do wynoszenia towaru ze sklepu gdzie było włamanie).

Zobacz serwis: Prawo karne

Podżegacz ponosi odpowiedzialność taką samą jak sprawca czynu tj. grozi mu kara przewidziana za przestępstwo do którego podżegał.

REKLAMA

Ad 3 Pomocnikiem jest osoba, która z zamiarem bezpośrednim aby inna osoba dokonała czynu zabronionego swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie. Wskazuje się, iż może to nastąpić między innymi przez takie czynności jak dostarczenie narzędzi lub środków przewozu, udzielenie rady lub informacji.

Pomocnictwa można dokonać przez działanie (np. przez dostarczenie broni, albo zapasowych kluczy do magazynu dla złodzieja) albo przez zaniechanie (np. strażnik nie zamykający na noc magazynu), z tym że pomocnictwa przez zaniechanie można dokonać tylko w sytuacji gdy na kimś ciąży szczególny prawny obowiązek zapobieżenia danemu skutkowi (np. właśnie na strażniku do pilnowania mienia)

Odpowiedzialność za pomocnictwo do dokonania czynu zabronionego jest odpowiedzialnością samoistną tj. nie jest uzależniona od tego czy osoba której udzielana jest pomoc zrealizuje swój czyn. Innymi słowy pomocnik odpowiada za samo zachowanie będące ułatwieniem do popełnienia przestępstwa dla określonej osoby w określonej sytuacji (bo można je popełnić tylko z zamiarem bezpośrednim) np. pracownik który wykradnie dla kolegi kody wyłączające alarm w banku odpowiada za sam ten fakt, niezależnie od tego czy ów kolega w ogóle podejmie się napadu na ten bank.

Pomocnik ponosi odpowiedzialność taką samą jak sprawca czynu tj. grozi mu kara przewidziana za przestępstwo w którego popełnieniu chciał pomóc.

Zobacz również: Porady prawne

Podstawa prawna: Art. 18 Kodeksu karnego

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA