REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpływ łapówki na czynności urzędowe a odpowiedzialność karna za korupcję

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Chmielniak Adwokaci – prawo karne dla biznesu
Chmielniak Adwokaci to renomowana kancelaria prawna z siedzibą w Katowicach, działającą w całej Polsce
dr Aleksandra Rychlewska-Hotel
Wpływ łapówki na czynności urzędowe a odpowiedzialność karna za korupcję. / fot. Shutterstock
Wpływ łapówki na czynności urzędowe a odpowiedzialność karna za korupcję. / fot. Shutterstock
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Przestępstwa korupcyjne mają swoją specyfikę. W zakresie, w jakim popełniane są bez udziału przemocy, ich karalność nie zawsze jest intuicyjna. Z uwagi okoliczność, iż w odniesieniu do pewnych dziedzin życia publicznego istnieje społeczne przeświadczenie o tym, że „koperta” załatwi sprawę, karygodność tego typu działań tym bardziej się rozmywa. Niezależnie jednak od tego, są to czyny karalne i organy ścigania coraz intensywniej z nimi walczą.

Zarzut wzięcia bądź wręczenia łapówki pojawia się w rozmaitych stanach faktyczny. Po stronie sprawcy często rodzą się przy tym wątpliwości, czy postawiony mu zarzut łapownictwa jest uzasadniony, skoro korzyść wręczona funkcjonariuszowi publicznemu (odpowiednio – korzyść otrzymana przez funkcjonariusza publicznego) nie wywarła żadnego wpływu na jego działania. Czy łapówka musi wpłynąć na czynności urzędnika?

REKLAMA

Typ podstawowy korupcji urzędniczej

W ramach przypomnienia, przepis art. 228 § 1 k.k. stanowi: „Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”. Jest to czyn łapownictwa biernego. Jak wynika tymczasem z art. 229 § 1 k.k., „Kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”. Jest to tzw. łapownictwo czynne.

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Dla przypisania odpowiedzialności karnej za podstawowy typ korupcji urzędniczej konieczne jest tym samym wykazanie, że funkcjonariusz publiczny wziął korzyść majątkowa lub osobista (albo jej obietnica) w związku z pełnioną przez siebie funkcją, odpowiednio – że funkcjonariuszowi publicznemu udzielona została korzyść majątkowa lub osobista (jej obietnica) w związku z pełnioną przez niego funkcją. Co przy tym istotne, zgodnie z poglądami orzecznictwa, karalne jest przyjęcie łapówki w związku z czynnością urzędową, która chociażby częściowo przynależy do kompetencji osoby ją przyjmującej. To jednak, czy ostateczne załatwienie sprawy zależy wyłącznie od tej osoby, jest z tej perspektywy irrelewantne, podobnie jak rzeczywisty podział pracy w urzędzie. Jeśli łapówka pozostaje choćby częściowo w związku z pełnioną przez funkcjonariusza funkcją publiczną, zarzut korupcji okaże się najpewniej zasadny.

Wpływ łapówki na czynności urzędnika

Czy odpowiedzialność karna z art. 228 § 1 k.k. lub art. 229 § 1 k.k. uzależniona jest od rzeczywistego wpływu, jaki łapówka wywarła na czynności urzędowe funkcjonariusza publicznego? Nie. Przestępstwo to ma charakter formalny (bezskutkowy), a karalna czynność wykonawcza sprowadza się wyłącznie do wzięcia łapówki w związku z pełnioną funkcją publiczną. Przestępstwo to nie jest uzależnione od jakichkolwiek dalszych działań urzędnika.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Typ kwalifikowany korupcji urzędniczej

REKLAMA

Jeżeli przyjęcie bądź wręczenie łapówki następuje w zamian za podjęcie działań sprzecznych z prawem, to wówczas mamy do czynienia z typem kwalifikowanym z art. 228 § 3 k.k. lub art. 229 § 3 k.k. (zagrożonym karą pozbawienia wolności do lat 10). Znamienne jednak, że dla wyczerpania znamion typu kwalifikowanego również nie jest konieczne, aby do zachowania stanowiącego naruszenie prawa rzeczywiście doszło. Także w tym przypadku mamy do czynienia z przestępstwem formalnym.

W przypadku łapownictwa biernego mamy ustawodawca wprowadza dodatkowy typ kwalifikowany. Czynem zagrożonym wyższą sankcją jest mianowicie uzależnienie wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej. Co więcej, jeśli funkcjonariusz publiczny uzależnia od otrzymania łapówki zaniechanie czynności służbowej, do której wykonania był zobowiązany przepisami prawa, to zachowanie takie może uzasadniać kumulatywną kwalifikację z § 4 i 3 art. 228 k.k.

Uwagi końcowe

Stwierdzić należy w świetle powyższego, iż przyjęcie bądź wręczenie korzyści majątkowej funkcjonariuszowi publicznemu w związku z pełnioną przez niego funkcją jest przestępstwem – nawet bez podejmowania jakichkolwiek dalszych czynności ze strony urzędnika. Zależnie natomiast od okoliczności, w jakich doszło do wręczenia (przyjęcia) łapówki, można będzie mówić o typie podstawowym bądź kwalifikowanym korupcji urzędniczej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

REKLAMA

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

REKLAMA

Praca sezonowa 2025 r.: co, gdzie, jak i ile?

Sezonowe zatrudnienie to forma pracy, która wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami, istotnymi zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Na czym polega, w jakim sektorze można znaleźć pracę sezonową, co z pracą sezonową w UE i ile można zarobić?

Kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i na innych obiektach pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim

Dzieci i młodzież skorzystają jak co roku z wypoczynku zorganizowanego w formie wyjazdowej jako kolonia, obóz lub jako forma w miejscu zamieszkania, m.in. na półkoloniach organizowanych przez placówki oświatowo-wychowawcze, świetlice szkolne, młodzieżowe domy kultury, ośrodki sportowe. W związku z tym zapowiedziane są kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i innych obiektów pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim.

REKLAMA