Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Oszustwo jako przestępstwo

Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Sprawcą przestępstwa oszustwa może być każdy, kto chce osiągnąć korzyść majątkową za pomocą doprowadzenia drugiej strony do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem./Fot. Shutterstock
Sprawcą przestępstwa oszustwa może być każdy, kto chce osiągnąć korzyść majątkową za pomocą doprowadzenia drugiej strony do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem./Fot. Shutterstock
Aukcje internetowe, zaciąganie kredytów lub pożyczek czy udział w przetargach to jedne z najpopularniejszych metod oszustw. Niestety sprawcy są coraz bardziej pomysłowi i wymyślają coraz sprytniejsze metody. Czym jest oszustwo, co za nie grozi i kto może być potencjalnym pokrzywdzonym?

Podstawa prawna i wymiar kary

Przestępstwo oszustwa zostało uregulowane w art. 286 Kodeksu karnego (dalej: k.k.) i polega na osiągnięciu korzyści majątkowej przez doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania i wówczas jest zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat (§1). Identyczny wymiar kary został przewidziany dla sprawcy, który żąda korzyści majątkowej w zamian za zwrot bezprawnie zabranej rzeczy (§2). Jeżeli oszustwo stanowi wypadek mniejszej wagi, to wówczas ustawodawca przewidział, że sprawca podlega karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat (§3).

W przypadku, gdy oszustwo zostało popełnione na szkodę osoby najbliższej, to wówczas pokrzywdzony musi złożyć wniosek o ściganie (§4).

Polecamy: Kodeks kierowcy - zmiany 2019

Strona podmiotowa i przedmiotowa

Przedmiotem ochrony jest mienie własne lub cudze. Co do zasady przestępstwo opiera się o niekorzystne rozporządzenie mieniem, jednak w myśl wyroku SN o sygn. akt IV KK 406/18 z dnia 26 lutego 2019 roku "dla bytu przestępstwa określonego w art. 286 §1 k.k. nie jest wymagane, aby w majątku pokrzywdzonego powstała szkoda. Wprawdzie najczęściej niekorzystne rozporządzenie mieniem będzie prowadzić do spowodowania szkody, jednak nie musi być tak zawsze. Także sprawca, który działa „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej”, takiej korzyści osiągnąć wcale nie musi".

Sprawcą przestępstwa oszustwa może być każdy, kto chce osiągnąć korzyść majątkową za pomocą doprowadzenia drugiej strony do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem. W tym miejscu celem doprecyzowania należy przytoczyć fragment wyroku SA w Warszawie o sygn. akt II AKa z dnia 8 kwietnia 2019 roku, z którego wynika, że "elementy przedmiotowe oszustwa muszą mieścić się w świadomości sprawcy i muszą być objęte jego wolą. Sprawca nie tylko musi chcieć uzyskać korzyść majątkową, lecz musi także chcieć w tym celu użyć określonego sposobu działania lub zaniechania".

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pokrzywdzonym może być podmiot, który został doprowadzony przez sprawcę do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i tak za pokrzywdzonego można uznać osoby fizyczne, przedsiębiorców, jednostki samorządu terytorialnego, banki itd.

Jeżeli chodzi o podmiotowość osoby najbliższej, to zgodnie z art. 115 §11 k.k. jest nią małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.

Sprawcą może być np. sprzedawca oferujący towar za pomocą serwisu aukcyjnego, zaś pokrzywdzonym jest zwycięzca licytacji, który celem dokończenia licytacji uiszcza sprawcy zapłatę i oczekuje na wylicytowany towar, którego ostatecznie nie otrzymuje.

Sprawcą może być osoba, która przedkładając fałszywe zaświadczenie o zatrudnieniu zaciąga kredyt w banku, wówczas stroną pokrzywdzoną jest bank, który został doprowadzony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą przedłożenia fałszywego dokumentu.

Polecamy serwis: Prawo karne

Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań
Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań.

Język polski, Matematyka, Język angielski.


Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Babciowe - jest pomysł na nowe świadczenie. Dla kogo 1500 zł?

    Babciowe - to pomysł na nowe świadczenie. Ma wynosić 1500 zł miesięcznie. Jego wprowadzenie zapowiedział Donald Tusk podczas spotkania w Częstochowie.

    Pierwsze trzynastki dla emerytów i rencistów jeszcze przed Wielkanocą

    Tradycyjnie 13. są wypłacane razem z kwietniową emeryturą lub rentą. Gdy termin płatności wypada w sobotę, niedzielę lub święto - ZUS przelewa pieniądze tak żeby trafiły do adresata jeszcze przed dniem wolnym. Poniedziałek Wielkanocny, który w tym roku jest 10 kwietnia to jeden z dni, w których seniorzy dostają swoje wypłaty. Nie muszą jednak czekać aż skończą się święta gdyż 13. trafi do nich jeszcze przed Wielkanocą. 

    500 tys. podpisów pod projektem ustawy ws. refundacji procedury in vitro

    Refundacja in vitro. Posłanki KO poinformowały, że zebrano pół miliona podpisów pod obywatelskim projektem ustawy ws. refundacji procedury pozaustrojowego zapłodnienia metodą in vitro, który złożyły w czwartek w Sejmie. Podkreślały, że projekt stanowi test dla PiS, czy faktycznie chce walczyć z bezpłodnością w Polsce.

    Przedterminowe wybory w Michałowie. Mieszkańcy wybiorą wójta według znowelizowanego Kodeksu wyborczego

    Przedterminowe wybory wójta Michałowa zostaną przeprowadzone 7 maja – tak postanowił premier. Kandydaci mogą zgłaszać się do 12 kwietnia. Wybory zostaną przeprowadzane po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu wyborczego.

    Wydziedziczenie. Kiedy spadkobierca nie dostanie nic

    Wydziedziczenie polega na pozbawieniu uprawnionych spadkobierców prawa do zachowku. Spadkodawca może to zrobić, ale jego swoboda w tym zakresie jest ograniczona przepisami Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach spadkodawca może wydziedziczyć spadkobiercę? Jak dokonuje się wydziedziczenia? Jakie są skutki wydziedziczenia?

    Ubrania w sklepach coraz gorszej jakości? Polacy narzekają

    Polacy narzekają na jakość ubrań. Prawie połowa badanych konsumentów skarży się, że ubrania, kupowane w sklepach w ostatnich 6-12 miesiącach, są produkowane z coraz to gorszych materiałów. Według znawców tematu, problemy zaczęły się już podczas pandemii, gdy zostały zaburzone łańcuchy dostaw. Do tego doszła wysoka inflacja. Widać również, że gorszą jakość wymusza polityka klimatyczna. Jak dodają eksperci, powrót do wysokogatunkowych towarów może być dość trudny i trwać długo, bo producentom cała ta sytuacja jest raczej na rękę.

    Wybory parlamentarne. Pierwsze propozycje daty

    Termin 15 października jest bardzo dobry – powiedział wicemarszałek Sejmu i szef klubu PiS Ryszard Terlecki, pytany o możliwą datę wyborów parlamentarnych. 

    Nowelizacja Prawa o notariacie. Minister zaprowadzi dyscyplinę wśród notariuszy

    Kolejna nowelizacja Prawa o notariacie niebawem trafi do Sejmu. Resort sprawiedliwości chce zwiększyć kontrolę nad notariatem. Twierdzi jednak, że w porównaniu z projektem nowelizacji odrzuconej przez Sejm w grudniu złagodzono propozycje dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej i zawieszania notariuszy. 

    Ile można dorobić do emerytury lub renty od 1 marca 2023 r.? Kogo dotyczą limity?

    Przez najbliższe 3 miesiące, licząc od 1 marca 2023 r. obowiązują nowe limity dorabiania dla emerytów i rencistów. Pracujący mogą dorobić 177 zł więcej. Limity te dotyczą tyko wcześniejszych emerytów. Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli kobiety 60 a mężczyźni 65 lat, nie muszą ograniczać się przy dorabianiu żadnymi limitami.

    Czy spotkania w pracy to strata czasu? BADANIE

    Spotkania w pracy. Prawie połowa Polaków podczas spotkań w pracy zajmuje się czymś innym, a 27% w ogóle nie widzi ich sensu. Nie znaczy to jednak, że wyjątkowo nie cierpią spotkań — 62% przyznaje, że je lubi. Z drugiej strony ⅓ sądzi, że są one stresujące (w tym ponad połowa najmłodszych badanych) i nudne, a 23%, że są przez nie mniej produktywni.

    WIRON. Czy wiązać z nim nadzieje?

    O tym, że wskaźnik WIRON nie zmieni wiele w wysokości rat kredytów hipotecznych, pisaliśmy już w połowie lutego. Dziś na ten temat piszą kolejne media. Bańka oczekiwań całkowicie pękła, gdy o przejściu z indeksu WIBOR na WIRON wypowiedział się sam premier. Przyznał, że przeliczył się co do tej zmiany i doradził, aby nie wiązać z nią zbytnio nadziei. Jak powiedział - to nie będzie żaden “game changer”.

    UODO nałożył administracyjną karę pieniężną na wspólnotę mieszkaniową

    Kilka naruszeń przepisów RODO było powodem nałożenia kary pieniężnej na wspólnotę mieszkaniową.

    Prezes ZUS: ostatnie dni na wykorzystanie bonu turystycznego

    To już ostatnie dni na wykorzystanie polskiego bonu turystycznego - przekazała PAP prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska. Do kiedy i gdzie można wykorzystać Polski Bon Turystyczny?

    Przemoc domowa. Jakie zmiany przynosi najnowsza nowelizacja

    Nowelizacja ustawy antyprzemocowej została opublikowana w Dzienniku Ustaw i wejdzie w życie za trzy miesiące. Jakie zmiany wprowadzi?

    Posłowie PiS chcą ustanowić nowe święto państwowe

    Nowe święto państwowe. Posłowie PiS chcą ustanowić 10 września Narodowym Dniem Wspomnienia Gehenny Polskich Dzieci Wojny. Jak ocenił wiceszef MSZ Arkadiusz Mularczyk, będzie to ważny gest dla całego pokolenia. "Myślę, że ten projekt powinien być jak najszybciej przyjęty w formule aklamacji" - powiedział PAP.

    Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy. Ile kosztuje? Dla kogo?

    Zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy przeznaczony jest dla osób mających określone problemy zdrowotne, istotne deficyty w samoopiece, a także wymagających intensywnej pielęgnacji. Jakie są zasady przyjęcia do placówki? Ile kosztuje pobyt?  

    Raiffeisen Bank ukarany przez UOKiK. Chodzi o kredyty hipoteczne

    Raiffeisen Bank International jednostronnie zmienił treść umów o kredyty hipoteczne ze swoimi klientami. W jakim zakresie? Jaką otrzyma za to karę?

    Uwaga kierowco - "Łapki na kierownicę". Wzmożone kontrole policji do końca marca

     "Łapki na kierownicę" to akcja policyjna, która ma na celu zwrócić uwagę na zagrożenie, jakie niesie prowadzenie auta i jednoczesne przeglądanie treści z telefonu komórkowego, bądź rozmawianie z telefonem w ręku. Jaka grozi kara za prowadzenie auta z telefonem w ręku?

    Żołnierze zawodowi. Przeciętne uposażenie w górę

    Przeciętne uposażenie żołnierzy zawodowych wzrosło w porównaniu z rokiem ubiegłym o ponad 880 zł. W jaki sposób oblicza się przeciętne wynagrodzenie żołnierzy?

    Bony turystyczne – Małopolska zarobiła najwięcej, liderem jest Zakopane

    Największymi beneficjentami programu Polski Bon Turystyczny są przedsiębiorcy z Małopolski. Łącznie przyjęli płatności za pomocą bonu o wartości prawie 647 mln zł. W samym Zakopanem przy użyciu bonów zapłacono 262 mln zł.

    Bilet na darmowe przejazdy kolejami po Europie przez miesiąc. Dla kogo?

    Trwa kolejna edycja konkursu DiscoverEU organizowanego przez Komisję Europejską i skierowanego do osiemnastolatków z Unii Europejskiej.

    Centralna Informacja Emerytalna. Projekt ustawy przyjęty przez rząd

    Rząd chce utworzyć Centralną Informację Emerytalną. System będzie zawierał kompleksową informację o świadczeniach emerytalnych, bez względu na ich źródło.

    Wycinka drzew. Jakie są aktualne przepisy?

    Jak złożyć wniosek o zezwolenie na wycinkę drzewa i czy zawsze jest on konieczny? Jakie zmiany weszły w życie w 2023 r.? Co z okresem lęgowym ptaków? 

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów

    Rząd przyjął stanowisko w obronie polskich lasów; lasy to nasze dobro narodowe i to leśnicy wiedzą, jak o nie zadbać - przekazała w mediach społeczniościowych minister klimatu i środowiska Anna Moskwa.

    Sąd zdecyduje o usunięciu materiału lub profilu z mediów społecznościowych a nie moderator?

    To sąd zdecyduje o usunięciu z mediów społecznościowych materiału lub profilu, a nie moderator? Czy rząd pracuje nad wprowadzeniem takich rozwiązań prawnych?