REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy odpowiada się majątkiem wspólnym za zobowiązania podatkowe małżonka?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
R. Olszewski, J. Tokarski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza
Ryszard Sowa
Zobowiązanie podatkowe małżonka.
Zobowiązanie podatkowe małżonka.

REKLAMA

REKLAMA

Ordynacja podatkowa zawiera własną regulację dot. odpowiedzialności majątkiem wspólnym, za zobowiązania podatkowe jednego z małżonków.

Na gruncie przepisów ww. ustawy rozróżnić należy odpowiedzialność majątkową podatnika, będącego w związku małżeńskim, odnoszącą się do majątku wspólnego małżonków, o czym mowa w art. 29 o. p., od odpowiedzialności małżonka podatnika lub byłego małżonka podatnika za jego zobowiązania podatkowe, o czym stanowi art. 110 i 111 o. p.

REKLAMA

REKLAMA

Różnica między obiema podstawami jest zasadnicza, gdyż w przypadku zastosowania art. 29 o. p., odpowiedzialny za zobowiązanie jest nadal wyłącznie podatnik, a nie jego małżonek. Wynika to z treści ww. przepisu, zgodnie z którym w przypadku podatników będących w związku małżeńskim odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Ordynacja wskazuje zakres majątku do jakiego odpowiada sam podatnik.

Majątkiem tym jest jego majątek osobisty, co jest zupełnie zrozumiałe, z uwagi na jego odpowiedzialność, a także majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Natomiast odpowiedzialność małżonka za zobowiązania podatnika jest kwestią odrębną i normowaną w art. 110 i 111 o. p., w przypadku tym dochodzi do odpowiedzialności osoby trzeciej (tj. byłego małżonka podatnika lub małżonka współdziałającego przy działalności gospodarczej podatnika) za zobowiązania podatnika.

Zobacz również serwis: Podatki

Niemniej z racji odpowiedzialności podatnika majątkiem wspólnym, dochodzi de facto do rozszerzenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe, także na majątek małżonka – osoba będąca w związku małżeńskim z zadłużonym wobec fiskusa podatnikiem sama z racji małżeństwa odpowiedzialności nie ponosi. Musi ona natomiast znosić możliwość zaspokojenia się przez wierzyciela (organy podatkowe) z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przepisy nie ograniczają przy tym odpowiedzialności z majątku wspólnego, np. do wysokości udziału, jaki w majątku miałby podatnik, gdyby doszło do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Zatem organ może w całości zaspokoić się z majątku wspólnego małżonków, nie bacząc na współwłasność małżonka niebędącego zobowiązanym do zapłaty.

Na Janie X ciążyło zobowiązanie podatkowe. Organ prowadził postępowanie egzekucyjne dochodząc zobowiązania z odziedziczonych przez podatnika środków pieniężnych, a więc majątku osobistego, jak również z samochodu nabytego przez Jana X wspólnie z żoną w czasie ich małżeństwa,  tj. majątek wspólny podatnika i jego małżonki.

Małżonek podatnika nie ma prawa kwestionowania prowadzenia czynności egzekucyjnych w stosunku do majątku wspólnego, tylko dlatego, że przedmioty objęte egzekucją należą do majątku wspólnego.

Każde prowadzenie egzekucji przeciwko podatnikowi z majątku wspólnego wymaga wystawienia tytułu wykonawczego na oboje małżonków.


Zobacz również: Jak bronić się przed egzekucją z majątku wspólnego?

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 31 § 1 k. r. o., wspólność majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Powstaje natomiast z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy samej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 29 § 2 o. p. skutki  prawne prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:
1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej;
2) zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu;
3) ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka;
4) uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.

Powyższe oznacza, że o ile do powstania zobowiązania doszło przed zawarciem przez małżonków tzw. intercyzy, nie wywiera ona skutków w zakresie ograniczenia lub wyłączenia wspólności majątkowej małżeńskiej. Innymi słowy przedmioty stanowiące majątek wspólny przed ww. umową, dla określenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika, traktowane są nadal jako objęte wspólnością, chociażby na podstawie intercyzy stały się osobistym majątkiem małżonka.

Zobacz również: Jak sporządzić intercyzę?

W  lutym 2011 r. Jan X wziął pożyczkę od swego kolegi Zygmunta G. Jan X nie złożył deklaracji podatkowej z racji zawartej umowy, jak i nie zapłacił podatku od czynności cywilnoprawnych. Organ podatkowy w październiku 2011 r. wszczął postępowania podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego ww. podatku z tytuły udzielonej Janowi X. pożyczki. W listopadzie 2011 r. Jan X zawarł ze swą żoną umowę o wyłączeniu ustawowej wspólności małżeńskiej, na mocy której cały dotychczasowy majątek wspólny stał się majątkiem osobistym jego żony. W styczniu 2012 r. organ podatkowy wydał decyzję określającą zobowiązanie podatkowe. Decyzja ta stała się prawomocna. Jan X dobrowolnie nie uiścił podatku. Egzekucja skierowana do majątku osobistego podatnika nie przyniosła zaspokojenia. Organ skierował ją do dawnego majątku wspólnego Jan X i i jego małżonki.

W art. 29 § 2 o. p. znaczenie ma powstanie zobowiązania podatkowego, a nie wszczęcie postępowania podatkowego, czy też podjęcie czynności egzekucyjnej. Zgodnie z art. 21 § 1 pkt. 1 o. p. zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania (np. zawarciem umowy pożyczki) albo na podstawie art. 21 § 1 pkt. 2 o. p. z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania (np. przy ustaleniu podatku dochodowego od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów). Istotne jest więc ustalenie kiedy dane zobowiązanie powstało.

Regulacja z art. 29 § 2 ma na celu zapobiec skutkom zdarzeń, wpływających na istnienie majątku wspólnego, które mogłyby prowadzić do uszczuplenia przedmiotów majątkowych, mogących służyć dochodzeniu zobowiązania podatkowego. Stanowi zatem zabezpieczenie dla fiskusa, że nawet w przypadku ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej, zobowiązanie podatkowe będzie mogło być dochodzone z przedmiotów tworzących majątek wspólny.

Resumując, na gruncie art. 29 o. p., należy wyciągnąć następujące wnioski:

  • podatnik ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe całym swoim majątkiem, zarówno osobistym, jak i wspólnym,
  • z majątku wspólnego małżonków, fiskus może dochodzić zaspokojenia bez potrzeby wydania decyzji podatkowej na drugiego z małżonków,
  • małżonek podatnika mimo prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem nie odpowiada za zobowiązanie podatkowe,
  • dla prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, koniecznym jest wydanie tytułu wykonawczego na obojga małżonków,
  • małżonek podatnika nie może się bronić w toku egzekucji, iż jest ona prowadzona z majątku wspólnego,
  • dochodzenie zaspokojenia z majtku wspólnego nie jest w żaden sposób ograniczone,
  • skutki prawne, prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych, powstałych przed zdarzeniami je powodującymi. 

Zobacz również serwis: Majątek małżonków

Notka biograficzna autora:

Ryszard Sowa – adwokat, manager zespołu ds. ceł i podatków w Kancelarii Prawniczej R.Olszewski, J.Tokarski i Wspólnicy. Posiadający siedmioletnie doświadczenie w doradztwie podatkowym. Specjalizujący się w obsłudze podatkowej transakcji podmiotów powiązanych, pomocy prawnej w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego osób prawnych. Wielokrotnie reprezentował podatników przed organami podatkowymi oraz sądami administracyjnymi.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Afera z dofinansowaniami z KPO – o co chodzi? PARP zapowiada kontrole, premier: nie zaakceptuję marnowania środków, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

REKLAMA

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

REKLAMA

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

To wywróci pracę na etacie milionom Polaków. Nadchodzi rewolucyjna zmiana w prawie. Kto na tym straci, kto zyska

W określonych przypadkach będzie można pracować, wyjść z domu, żeby zrobić zakupy, a nawet wyjechać za granicę. Tak ma wyglądać chorowanie po nowemu na L4. Resort rodziny, pracy i polityki społecznej szykuje prawdziwy przewrót w zwolnieniach lekarskich. Skąd te rewolucyjne zmiany? W opinii ministerstwa niektóre przepisy regulujące kwestię L4 są niedostosowane do obecnych potrzeb

REKLAMA