REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy odpowiada się majątkiem wspólnym za zobowiązania podatkowe małżonka?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
R. Olszewski, J. Tokarski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza
Ryszard Sowa
Zobowiązanie podatkowe małżonka.
Zobowiązanie podatkowe małżonka.

REKLAMA

REKLAMA

Ordynacja podatkowa zawiera własną regulację dot. odpowiedzialności majątkiem wspólnym, za zobowiązania podatkowe jednego z małżonków.

Na gruncie przepisów ww. ustawy rozróżnić należy odpowiedzialność majątkową podatnika, będącego w związku małżeńskim, odnoszącą się do majątku wspólnego małżonków, o czym mowa w art. 29 o. p., od odpowiedzialności małżonka podatnika lub byłego małżonka podatnika za jego zobowiązania podatkowe, o czym stanowi art. 110 i 111 o. p.

REKLAMA

REKLAMA

Różnica między obiema podstawami jest zasadnicza, gdyż w przypadku zastosowania art. 29 o. p., odpowiedzialny za zobowiązanie jest nadal wyłącznie podatnik, a nie jego małżonek. Wynika to z treści ww. przepisu, zgodnie z którym w przypadku podatników będących w związku małżeńskim odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Ordynacja wskazuje zakres majątku do jakiego odpowiada sam podatnik.

Majątkiem tym jest jego majątek osobisty, co jest zupełnie zrozumiałe, z uwagi na jego odpowiedzialność, a także majątek wspólny podatnika i jego małżonka. Natomiast odpowiedzialność małżonka za zobowiązania podatnika jest kwestią odrębną i normowaną w art. 110 i 111 o. p., w przypadku tym dochodzi do odpowiedzialności osoby trzeciej (tj. byłego małżonka podatnika lub małżonka współdziałającego przy działalności gospodarczej podatnika) za zobowiązania podatnika.

Zobacz również serwis: Podatki

REKLAMA

Niemniej z racji odpowiedzialności podatnika majątkiem wspólnym, dochodzi de facto do rozszerzenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe, także na majątek małżonka – osoba będąca w związku małżeńskim z zadłużonym wobec fiskusa podatnikiem sama z racji małżeństwa odpowiedzialności nie ponosi. Musi ona natomiast znosić możliwość zaspokojenia się przez wierzyciela (organy podatkowe) z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisy nie ograniczają przy tym odpowiedzialności z majątku wspólnego, np. do wysokości udziału, jaki w majątku miałby podatnik, gdyby doszło do ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Zatem organ może w całości zaspokoić się z majątku wspólnego małżonków, nie bacząc na współwłasność małżonka niebędącego zobowiązanym do zapłaty.

Na Janie X ciążyło zobowiązanie podatkowe. Organ prowadził postępowanie egzekucyjne dochodząc zobowiązania z odziedziczonych przez podatnika środków pieniężnych, a więc majątku osobistego, jak również z samochodu nabytego przez Jana X wspólnie z żoną w czasie ich małżeństwa,  tj. majątek wspólny podatnika i jego małżonki.

Małżonek podatnika nie ma prawa kwestionowania prowadzenia czynności egzekucyjnych w stosunku do majątku wspólnego, tylko dlatego, że przedmioty objęte egzekucją należą do majątku wspólnego.

Każde prowadzenie egzekucji przeciwko podatnikowi z majątku wspólnego wymaga wystawienia tytułu wykonawczego na oboje małżonków.


Zobacz również: Jak bronić się przed egzekucją z majątku wspólnego?

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 31 § 1 k. r. o., wspólność majątkowa obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Powstaje natomiast z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy samej ustawy. Natomiast zgodnie z art. 29 § 2 o. p. skutki  prawne prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych powstałych przed dniem:
1) zawarcia umowy o ograniczeniu lub wyłączeniu ustawowej wspólności majątkowej;
2) zniesienia wspólności majątkowej prawomocnym orzeczeniem sądu;
3) ustania wspólności majątkowej w przypadku ubezwłasnowolnienia małżonka;
4) uprawomocnienia się orzeczenia sądu o separacji.

Powyższe oznacza, że o ile do powstania zobowiązania doszło przed zawarciem przez małżonków tzw. intercyzy, nie wywiera ona skutków w zakresie ograniczenia lub wyłączenia wspólności majątkowej małżeńskiej. Innymi słowy przedmioty stanowiące majątek wspólny przed ww. umową, dla określenia odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika, traktowane są nadal jako objęte wspólnością, chociażby na podstawie intercyzy stały się osobistym majątkiem małżonka.

Zobacz również: Jak sporządzić intercyzę?

W  lutym 2011 r. Jan X wziął pożyczkę od swego kolegi Zygmunta G. Jan X nie złożył deklaracji podatkowej z racji zawartej umowy, jak i nie zapłacił podatku od czynności cywilnoprawnych. Organ podatkowy w październiku 2011 r. wszczął postępowania podatkowe w sprawie określenia zobowiązania podatkowego ww. podatku z tytuły udzielonej Janowi X. pożyczki. W listopadzie 2011 r. Jan X zawarł ze swą żoną umowę o wyłączeniu ustawowej wspólności małżeńskiej, na mocy której cały dotychczasowy majątek wspólny stał się majątkiem osobistym jego żony. W styczniu 2012 r. organ podatkowy wydał decyzję określającą zobowiązanie podatkowe. Decyzja ta stała się prawomocna. Jan X dobrowolnie nie uiścił podatku. Egzekucja skierowana do majątku osobistego podatnika nie przyniosła zaspokojenia. Organ skierował ją do dawnego majątku wspólnego Jan X i i jego małżonki.

W art. 29 § 2 o. p. znaczenie ma powstanie zobowiązania podatkowego, a nie wszczęcie postępowania podatkowego, czy też podjęcie czynności egzekucyjnej. Zgodnie z art. 21 § 1 pkt. 1 o. p. zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania (np. zawarciem umowy pożyczki) albo na podstawie art. 21 § 1 pkt. 2 o. p. z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania (np. przy ustaleniu podatku dochodowego od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów). Istotne jest więc ustalenie kiedy dane zobowiązanie powstało.

Regulacja z art. 29 § 2 ma na celu zapobiec skutkom zdarzeń, wpływających na istnienie majątku wspólnego, które mogłyby prowadzić do uszczuplenia przedmiotów majątkowych, mogących służyć dochodzeniu zobowiązania podatkowego. Stanowi zatem zabezpieczenie dla fiskusa, że nawet w przypadku ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej, zobowiązanie podatkowe będzie mogło być dochodzone z przedmiotów tworzących majątek wspólny.

Resumując, na gruncie art. 29 o. p., należy wyciągnąć następujące wnioski:

  • podatnik ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe całym swoim majątkiem, zarówno osobistym, jak i wspólnym,
  • z majątku wspólnego małżonków, fiskus może dochodzić zaspokojenia bez potrzeby wydania decyzji podatkowej na drugiego z małżonków,
  • małżonek podatnika mimo prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, którego jest współwłaścicielem nie odpowiada za zobowiązanie podatkowe,
  • dla prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, koniecznym jest wydanie tytułu wykonawczego na obojga małżonków,
  • małżonek podatnika nie może się bronić w toku egzekucji, iż jest ona prowadzona z majątku wspólnego,
  • dochodzenie zaspokojenia z majtku wspólnego nie jest w żaden sposób ograniczone,
  • skutki prawne, prowadzące do ograniczenia, zniesienia, wyłączenia lub ustania wspólności majątkowej nie odnoszą się do zobowiązań podatkowych, powstałych przed zdarzeniami je powodującymi. 

Zobacz również serwis: Majątek małżonków

Notka biograficzna autora:

Ryszard Sowa – adwokat, manager zespołu ds. ceł i podatków w Kancelarii Prawniczej R.Olszewski, J.Tokarski i Wspólnicy. Posiadający siedmioletnie doświadczenie w doradztwie podatkowym. Specjalizujący się w obsłudze podatkowej transakcji podmiotów powiązanych, pomocy prawnej w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego osób prawnych. Wielokrotnie reprezentował podatników przed organami podatkowymi oraz sądami administracyjnymi.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Senat: Komornik łatwiej sprzeda Twoje mieszkanie. Jak nie dasz rady z kredytem

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

REKLAMA

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

REKLAMA

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

REKLAMA