Sejm przyjął ustawę dotyczącą izolacji sprawców najgroźniejszych przestępstw

Przyjęte przez Sejm zmiany w prawie dadzą sądom możliwość kierowania na terapię sprawców groźnych przestępstw, którzy po odbyciu kary w zakładzie karnym, mogliby – z powodu zaburzonej psychiki lub preferencji seksualnych – popełnić na wolności kolejne przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej. Wobec takich osób będzie można stosować nadzór prewencyjny lub umieścić je w nowo utworzonym Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym, który podlegałby Ministrowi Zdrowia. Zastosowanie środka leczniczego nie jest powtórnym skazaniem.

Dotychczas w polskim prawie nie było regulacji pozwalających chronić społeczeństwo przed takimi osobami, a przepisy o tzw. chemicznej kastracji, które weszły w życie w czerwcu 2010 r. dotyczą tylko niektórych sprawców i tylko tych, którzy popełnili przestępstwo po ich wejściu w życie.

Przyjęta przez Sejm ustawa jest wzorowana na niemieckiej ustawie z dnia 22.12.2010 r. dotyczącej terapii i umieszczania w odpowiednim zakładzie sprawców czynów z użyciem przemocy o zakłóconych czynnościach psychicznych i w ocenie ekspertów Ministerstwa Sprawiedliwości jest zgodna z międzynarodowymi regulacjami dotyczącymi praw człowieka oraz standardami wynikającymi z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Przyjęte przez Sejm zmiany w prawie będą dotyczyły osób spełniających łącznie następujące warunki:

• zostały prawomocnie skazane za przestępstwo,
• orzeczono wobec nich za ten czyn karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania,
• odbywają karę w tzw. systemie terapeutycznym – jest to istotna zmiana w stosunku do pierwotnej wersji projektu która powoduje zawężenie kręgu do ok. 2300 osób z ponad 80 tysięcznej populacji skazanych.
• w trakcie postępowania wykonawczego stwierdzono u nich zaburzenia psychiczne w postaci upośledzenia umysłowego, zaburzenia osobowości lub zaburzenia preferencji seksualnych,
• stwierdzone zaburzenia psychiczne wykazują taki charakter lub nasilenie, że zachodzi wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej,
• czyn, jaki może zostać popełniony przez te osoby, należy do szczególnie groźnej kategorii przestępstw — jest zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.

Pierwszeństwo zastosowania będzie miał nadzór prewencyjny – umieszczenie w ośrodku będzie następowało tylko w przypadku prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością. Decyzję o tym, czy i jaki środek należy zastosować  będzie podejmował Sąd Okręgowy Wydział Cywilny, w składzie 3 sędziów zawodowych, podobnie jak to się obecnie odbywa w stosunku do procedury ubezwłasnowolnienia. Umieszczenie w Ośrodku będzie połączone z zastosowaniem planu terapii.

Zobacz serwis: Kodeks karny