Kiedy i jak pozwać wspólników spółki osobowej

Nie każdy wspólnik spółek osobowych (sp. jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo- akcyjna) ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Nie każdy ponosi ją też w równym zakresie.
Pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki (a więc sytuacja, w której pozwanie wspólnika ma największe szanse na powodzenie) ponoszą:
- wspólnicy spółki jawnej (wszyscy, bez ograniczeń),
- partnerzy w spółce partnerskiej,
- wszyscy: w zakresie w jakim zobowiązanie nie dotyczy wykonywania wolnego zawodu przez innego partnera,
- bez ograniczeń (jak w spółce jawnej) – jeśli zobowiążą się do tego w umowie spółki,
- bez ograniczeń- jeśli zobowiązanie spółki jest wynikiem wykonywania przez danego partnera wolnego zawodu,
- komplementariusze spółki komandytowej i komandytowo- akcyjnej (wszyscy bez ograniczeń),
- komandytariusze spółki komandytowej – do wysokości nie wniesionej sumy komandytowej.

Jeśli zdecydowaliśmy się na pozwanie wspólników spółki osobowej, mamy do wyboru kilka możliwości :

- pozwanie ich wraz ze spółką w jednym postępowaniu

Rozwiązanie to pozwala nam na zmniejszenie kosztów postępowania- skumulowanie wielu pozwanych w jednym powództwie nie ma wpływu na wysokość wpisu. Ponadto na wyroku znajdzie się nazwisko wspólnika- co pozwala ewentualnie uzyskaną z tego tytułu klauzulę wykonalności rozciągnąć na jego małżonka.

Ma jednak kilka wad:
- dotyczy wspólników ponoszących nieograniczoną odpowiedzialność,
- jeśli któryś z pozwanych wspólników nie zarejestrował działalności- postępowanie nie będzie toczyć się w ramach postępowania w sprawach gospodarczych.
- klauzula wykonalności przeciwko wspólnikowi będzie nadana – o ile spółka jest niewypłacalna (lub oczywistym jest, że jest niewypłacalna).

- pozwanie samej spółki- a następnie pozwanie wspólników

Rozwiązanie teoretycznie możliwe – w praktyce raczej rzadkie – z uwagi na konieczność wniesienia ponownego wpisu (mamy wówczas do czynienia z dwoma oddzielnymi postępowaniami). Nie jest również opłacalne ponieważ można uzyskać klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi – w oparciu o wyrok wydany przeciwko spółce). Jedynym uzasadnieniem jest sytuacja, w której chcemy dochodzić zapłaty od wspólnika ponoszącego ograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania – komandytariusza spółki komandytowej.

- pozwanie spółki i rozciągnięcie klauzuli wykonalności

To rozwiązanie zapewnia nas, że sprawa będzie rozpoznana w postępowaniu gospodarczym (szybszym niż postępowanie zwykłe) i nie poniesiemy kosztów ponownego wpisu uzależnionego od wartości przedmiotu sporu