Nadanie klauzuli wykonalności

Klauzula wykonalności ma z reguły charakter deklaratoryjny. Oznacza to, że nie tworzy ona nowych praw, ale stwierdza tylko zdatność tytułu egzekucyjnego do egzekucji. Od powyższej reguły istnieje kilka wyjątków, gdzie klauzula ma charakter konstytutywny, tj. uzupełnia lub zmienia postanowienia tytułu egzekucyjnego.

Do tych wyjątków zaliczamy sytuacje, gdzie klauzula może być nadana na rzecz lub przeciwko osobie niewymienionej w tytule egzekucyjnym. Do osób tych należą: małżonek dłużnika wymienionego w tytule egzekucyjnym, następca prawny (np. spadkodawca) wierzyciela lub dłużnika wymienionego w tytule egzekucyjnym, inne osoby określone ustawą (np. wspólnik spółki jawnej).

Tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności z zasady nadaje sąd (wyjątkowo referendarz sądowy). Sądem właściwym do nadania klauzuli jest:

• w przypadku tytułu pochodzącego od sądu (wyrok, postanowienie) właściwym jest sąd pierwszej instancji, przed którym sprawa się toczy albo sąd drugiej instancji (jeżeli akta sprawy tam się znajdują);

• w przypadku tytułu pochodzącego od sądu administracyjnego lub innego orzeczenia, ugody lub aktu (które z mocy ustawy podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej) właściwym jest sąd rejonowy w okręgu, którego dłużnik ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Gdy tego nie można ustalić właściwym jest sąd rejonowy w okręgu, którego ma być wszczęta egzekucja;

• w przypadku orzeczenia sądu zagranicznego właściwym jest sąd okręgowy w okręgu, którego dłużnik ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Gdy tego nie można ustalić właściwym jest sąd okręgowy w okręgu, którego ma być wszczęta egzekucja;

Klauzulę wykonalności nadaje się z zasady na wniosek lub ewentualnie z urzędu. Nadanie klauzuli następuje na wniosek wierzyciela, natomiast nadanie z urzędu następuje m.in. w przypadku tytułu zasądzającemu alimenty lub świadczenia dla pracownika. Wniosek składany jest na piśmie i należy do niego dołączyć:

• tytuł egzekucyjny, jeżeli nie pochodzi on od sądu
• zaświadczenie, że tytuł egzekucyjny podlega wykonaniu, jeżeli pochodzi on od organu administracji publicznej
• dokument będący dowodem zdarzenia, od którego uzależnione zostało wykonanie tytułu egzekucyjnego
• dokument będący dowodem przejścia uprawnienia lub obowiązku na inną osobę niewymienioną w tytule
• inny dokument potrzebny do uzyskania klauzuli (np. akt małżeństwa w przypadku nadania klauzuli przeciwko małżonkowi dłużnika).