REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązkowy system pomiaru dobowego czasu pracy - wyrok TSUE

Subskrybuj nas na Youtube
Obowiązkowy system pomiaru dobowego czasu pracy - wyrok TSUE. / fot. Shutterstock
Obowiązkowy system pomiaru dobowego czasu pracy - wyrok TSUE. / fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Sprawiedliwości UE nakłada na państwa członkowskie obowiązek stosowania przez pracodawców systemu pomiaru dobowego czasu pracy. Ma to na celu zapewnienie skuteczności praw przyznanych w Dyrektywie o czasie pracy i przez Kartę praw podstawowych UE.

Państwa członkowskie powinny zobowiązać pracodawców do wdrożenia systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy.

REKLAMA

Stan faktyczny

Hiszpański związek zawodowy Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO) wniósł powództwo do Audiencia Nacional (sądu centralnego, Hiszpania) przeciwko Deutsche Bank SAE, dochodząc wydania wyroku stwierdzającego ciążący na Deutsche Bank obowiązek ustanowienia systemu ewidencji dobowego czasu pracy świadczonej przez jego pracowników. Związek utrzymuje, że system ten umożliwiałby sprawdzenie przestrzegania ustalonych godzin pracy oraz ustanowionego w prawie krajowym obowiązku przekazywania przedstawicielom związków zawodowych informacji na temat godzin nadliczbowych przepracowanych w każdym miesiącu.

Zdaniem CCOO obowiązek ustanowienia takiego systemu ewidencji wynika nie tylko z prawa krajowego, ale również z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”) oraz dyrektywy o czasie pracy1 .

Polecamy: Dokumentacja kadrowa. Prowadzenie i przechowywanie po zmianach od 1 stycznia 2019 r.

Stan prawny w Hiszpanii

Deutsche Bank twierdzi natomiast, że z orzecznictwa Tribunal Supremo (sądu najwyższego, Hiszpania) wynika, że prawo hiszpańskie nie przewiduje takiego mającego ogólne zastosowanie obowiązku. Z orzecznictwa tego miałoby bowiem wynikać, że prawo hiszpańskie przewiduje jedynie obowiązek, z zastrzeżeniem odmiennych uzgodnień, ewidencjonowania przepracowanych przez pracowników godzin nadliczbowych i informowania pracowników i ich przedstawicieli pod koniec każdego miesiąca o liczbie przepracowanych godzin nadliczbowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Audiencia Nacional wyraził wątpliwości co do zgodności z prawem Unii dokonanej przez Tribunal Supremo wykładni prawa hiszpańskiego i zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniami w tym zakresie. Według informacji, które sąd ten przedstawił Trybunałowi, w Hiszpanii nie ewidencjonuje się 53,7% przepracowanych godzin nadliczbowych. Ponadto hiszpańskie ministerstwo pracy i zabezpieczenia społecznego stoi na stanowisku, że aby ustalić, czy godziny nadliczbowe zostały przepracowane, należy dokładnie określić liczbę przepracowanych godzin w ogóle.

Audiencia Nacional podkreśla, że wykładnia prawa hiszpańskiego przyjęta przez Tribunal Supremo w praktyce oznacza, po pierwsze, że pracownicy nie dysponowaliby istotnymi środkami dowodowymi w celu wykazania, że ich czas pracy przekroczył maksymalny wymiar czasu pracy, a po drugie, że ich przedstawiciele nie mieliby żadnych środków niezbędnych do sprawdzenia przestrzegania przepisów obowiązujących w tym zakresie.

W rezultacie prawo hiszpańskie nie jest w stanie zapewnić skutecznego przestrzegania obowiązków ustanowionych w dyrektywie o czasie pracy, jak również w dyrektywie o bhp2 .


Wyrok TSUE z 14 maja 2019 r.

W ogłoszonym dzisiaj wyroku Trybunał stwierdził, że omawiane dyrektywy w związku z kartą stoją na przeszkodzie uregulowaniu, które według wykładni dokonanej przez sąd krajowy nie zobowiązuje pracodawców do ustanowienia systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy świadczonej przez każdego pracownika.

Trybunał na wstępie podkreślił znaczenie podstawowego prawa każdego pracownika do ograniczenia maksymalnego wymiaru czasu pracy, a także do okresów dobowego i tygodniowego odpoczynku, które to prawo zostało ustanowione w karcie, a jego treść uściślona w dyrektywie o czasie pracy. Państwa członkowskie są zobowiązane do umożliwienia pracownikom skutecznego korzystania z przyznanych im praw, a konkretne zasady ustanowione dla zapewnienia wykonania dyrektywy nie mogą pozbawiać tych praw ich treści. Trybunał przypomniał w tym względzie, że pracownika należy traktować jako słabszą stronę stosunku pracy, w związku z czym niezbędne jest uniemożliwienie ograniczania przez pracodawcę praw pracownika.

Trybunał stwierdził, że w braku systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy każdego pracownika nie można określić w sposób obiektywny i wiarygodny ani liczby przepracowanych w ten sposób przez pracownika godzin pracy, a także ich rozłożenia w czasie, ani liczby godzin nadliczbowych, co nadmiernie utrudnia, jeśli wręcz nie uniemożliwia w praktyce, dochodzenie przez pracowników poszanowania przyznanych im praw. Obiektywne i wiarygodne określenie dobowej i tygodniowej liczby godzin pracy ma bowiem zasadnicze znaczenie dla ustalenia, czy przestrzegany był maksymalny tygodniowy wymiar czasu pracy obejmujący godziny nadliczbowe, a także czy przestrzegano minimalnych okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego.

Trybunał stwierdził w związku z tym, że uregulowanie krajowe, które nie przewiduje obowiązku korzystania z narzędzia umożliwiającego to określenie, nie gwarantuje skuteczności praw przyznanych przez kartę i przez dyrektywę o czasie pracy, ponieważ pozbawia ono zarówno pracodawców, jak i pracowników możliwości sprawdzenia, czy prawa te są przestrzegane. Takie uregulowanie może tym samym zagrozić realizacji celu wspomnianej dyrektywy, polegającego na zapewnieniu lepszej ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, niezależnie od maksymalnego tygodniowego wymiaru czasu pracy ustalonego w prawie krajowym. Natomiast system ewidencjonowania czasu pracy zapewnia pracownikom szczególnie skuteczny sposób łatwego dostępu do obiektywnych i wiarygodnych danych dotyczących rzeczywistego czasu świadczonej przez nich pracy i może tym samym ułatwić zarówno przedstawienie przez wspomnianych pracowników dowodu naruszenia ich praw, jak i dokonanie przez właściwe organy i sądy krajowe kontroli rzeczywistego poszanowania tych praw.

W konsekwencji, w celu zapewnienia skuteczności praw przyznanych przez dyrektywę o czasie pracy i przez kartę, państwa członkowskie zobowiązane są do nałożenia na pracodawców obowiązku wdrożenia obiektywnego, niezawodnego i dostępnego systemu umożliwiającego pomiar dobowego czasu pracy świadczonej przez każdego pracownika. Do państw członkowskich należy określenie konkretnych zasad wdrożenia takiego systemu, a w szczególności formy, jaką powinien on przybrać, z uwzględnieniem w razie potrzeby szczególnych cech danego sektora działalności, a nawet specyfiki niektórych przedsiębiorstw, w szczególności ich rozmiaru.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-55/18 Federación de Servicios de Comisiones Obreras (CCOO) / Deutsche Bank SAE

1. Dyrektywa 2003/88/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotycząca niektórych aspektów organizacji czasu pracy (Dz.U. 2003, L 299, s. 9).

2. Dyrektywa Rady 89/391/EWG z dnia 12 czerwca 1989 r. w sprawie wprowadzenia środków w celu poprawy bezpieczeństwa i zdrowia pracowników w miejscu pracy (Dz.U. 1989, L 183, s. 1).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Trybunał Sprawiedliwości UE

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jeszcze w październiku pracownicy mogą dostać ten dodatek do wynagrodzenia. Zasady wynikają z przepisów, ale wiele osób ich nie zna. Sam przypilnuj swojego przelewu

Choć za prawidłowe rozliczenie czasu pracy pracownika odpowiada pracodawca jako podmiot profesjonalny, to jednak w praktyce zdarzają się sytuacje, w których popełnia on błędy, a czujne oko pracownika może pomóc. Dlatego sam przypilnuj wysokości swojego przelewu.

Przełom w sprawach dożywotnich zakazów jazdy. Sąd Apelacyjny w Białymstoku uwzględnia niekonstytucyjność art. 42 § 4 kodeksu karnego

Sąd Apelacyjny w Białymstoku (II Wydział Karny) 19 sierpnia 2025 r., sygn. II AKo 91/25, wznowił postępowanie i uchylił dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów orzeczony na podstawie art. 42 § 4 kodeksu karnego. To pierwsze w Polsce takie rozstrzygnięcie, oparte na orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego, otwierające drogę do indywidualizacji środków karnych przy art. 178a § 4 kodeksu karnego

W 2026 roku podwyżki o ok. 4,5 proc. Niestety nie chodzi o wynagrodzenia. Trzeba będzie zapłacić wyższy podatek

Zbliża się rozpoczęcie nowego roku kalendarzowego, a wraz z nim rozpoczęcie nowego roku podatkowego. Należy w związku z tym spodziewać się również tego, że konieczne będzie rozpoczęcie stosowania wielu znowelizowanych przepisów, a także wskaźników i stawek.

Nowe prawo po rozwodzie. Na zmianę nazwiska będzie więcej czasu

Już obowiązuje ważna zmiana prawa: od 8 października 2025 r. osoby rozwiedzione będą miały więcej czasu na powrót do nazwiska sprzed ślubu. To efekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podpisanej przez Prezydenta.

REKLAMA

Ponad 645 zł dodatku co miesiąc z ZUS! Dodatek dla sierot zupełnych 2026 r. – zasady przyznawania i nowe kwoty

Dodatek dla sierot zupełnych to jedno z najważniejszych świadczeń wypłacanych przez ZUS. Od 1 marca 2026 r. kwota tego świadczenia wzrośnie do około 645,86 zł miesięcznie, dzięki corocznej waloryzacji. To świadczenie jest doliczane do renty sierocej i stanowi istotne wsparcie finansowe dla młodych osób, które straciły oboje rodziców. Sprawdź, komu dokładnie przysługują te pieniądze, jakie warunki należy spełnić i jak wygląda proces wnioskowania do ZUS.

Lista wszystkich dodatków do emerytur 2026. Nawet 1000 zł ekstra co miesiąc z ZUS! Komu przysługują i jakie kwoty po waloryzacji?

Podwyżka emerytur o 4,88% od 1 marca 2026 r. to nie wszystko. Wraz z waloryzacją wzrastają również wszystkie dodatki i świadczenia wypłacane przez ZUS. Dla wielu seniorów to właśnie te dodatki stanowią realne wsparcie finansowe, często wynoszące nawet kilkaset złotych ekstra co miesiąc. Sprawdź pełną listę siedmiu najważniejszych dodatków do emerytury na 2026 r., poznaj ich nowe kwoty i dowiedz się, jak o nie zawnioskować.

Wyrównanie Emerytur Czerwcowych 2009-2019: Kto dostanie nawet 12 000 zł z ZUS? Ustawa wchodzi w życie w 2026 r.

To koniec wieloletniej batalii prawnej i błędu w ustawie emerytalnej! Od 2026 r. wchodzi w życie ustawa o ponownym przeliczeniu tzw. emerytur czerwcowych, przyznanych w latach 2009–2019. ZUS wyrówna i podwyższy świadczenia dla blisko 95 tys. seniorów, których emerytury były zaniżone wyłącznie z powodu terminu złożenia wniosku. Kwoty zaległego wyrównania mogą sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych! Sprawdź, kogo obejmie przeliczenie i czy musisz złożyć wniosek, by otrzymać wyższe pieniądze.

Mundurowi: Pełne czy niepełne lata służby? Odprawa mieszkaniowa inaczej niż nagroda jubileuszowa [Przykład na 250 023.89 zł]

Jednym z warunków otrzymania odprawy mieszkaniowej jest osiągnięcie stażu 15 lat. Ale jest on korzystnie liczony. Wystarczy rozpocząć 15 rok służby. Taką możliwość przewiduje art. 47 ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Podobnie jest w przypadku stażu 20 lat (przykłada w artykule). W przypadku nagrody jubileuszowej art. 444 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny żołnierzom zawodowym przysługują nagrody jubileuszowe po osiągnięciu wymaganych w przepisie lat służby - okres ten musi upłynąć i żołnierz musi być dalej w służbie.

REKLAMA

Zasiłek pogrzebowy dostaniesz także z KRUS - jaka wysokość i zasady przyznawania w 2025 r. i w 2026 r.

Zasiłek pogrzebowy nie jest świadczeniem przysługującym wyłącznie w przypadku posiadania ubezpieczenia w ZUS. Uzyskanie zasiłku pogrzebowego jest możliwe także w przypadku ubezpieczenia w KRUS, to jest Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Jego warunki ulegną korzystnym zmianom od 1 stycznia 2026 r.

Te obligacje skarbowe warto zamienić w październiku 2025 r. Można na tym zarobić nawet 5%

Nawet o ponad 1/4 spadło oprocentowanie części detalicznych obligacji Skarbu Państwa. Sprawa dotyczy papierów co najmniej czteroletnich i zgodnie z najnowszymi prognozami NBP – grono osób, których dotyczyć będzie ten problem, będzie w najbliższych miesiącach dynamicznie rosło. Wszystko przez inflację, która wyraźnie wyhamowała i według prognoz na dłużej wróciła w okolice celu inflacyjnego NBP. Zdaniem Bartosza Turka są trzy zasadnicze powody, dla których warto rozważyć zamianę posiadanych obligacji skarbowych na te nowej emisji sprzedawanych w październiku 2025 r.

REKLAMA