Zasady dostępu obywateli polskich do szwedzkiego rynku pracy

Polacy po dniu wstąpienia do Unii Europejskiej, czyli po 1 maja 2004 roku, nie potrzebują pozwolenia na pracę, aby podjąć się zarobkowania w tym kraju.
Jeżeli jednak chcą przebywać w Szwecji dłużej niż 90 dni, niezbędne jest pozwolenie na pobyt, tak zwane residence permit.

Jeżeli obywatele polscy, a także członkowie ich rodzin planują pozostać w Szwecji na okres dłuższy niż 3 miesiące, muszą niestety indywidualnie postarać się o pozwolenie na pobyt, zgodnie ze szwedzką ustawą o cudzoziemcach. W przypadku dzieci poniżej 18 roku życia, wniosek składa i podpisuje rodzic – opiekun prawny.

W Szwecji nie potrzebne jest pozwolenie na pracę, zatem można zacząć pracować nawet, jeżeli nie ma się pozwolenia na pobyt.

Wniosek o pozwolenie na pobyt należy złożyć w jednym z biur Urzędu do spraw Migracji (Migrationsverket). Złożenie wniosku jest bezpłatne. Formalności te można załatwić także w szwedzkiej ambasadzie lub konsulacie jeszcze przed wyjazdem. Starając się o pozwolenie na pobyt należy wypełnić formularz ”Application for residence permit for EU/EEA−citizens and their families”. Należy załączyć uwierzytelniona kopie ważnego paszportu lub dowodu osobistego oraz dokument potwierdzający spełnienie warunków dla jednej z kategorii.
Przy udzielaniu pozwolenia na pobyt Szwedzi wprowadzili bowiem system kategoryzacji osób starających się o takie pozwolenie i każdy pracownik przypisany do konkretnej kategorii musi spełnić inne wymagania. Kategorie są następujące:

• Zatrudniony – jeżeli zamierzamy pracować w Szwecji, aby uzyskać pozwolenie na pobyt musimy dostarczyć zaświadczenie od swojego pracodawcy, w którym będzie napisane jaką pracę wykonujemy, w jakim wymiarze czasu i na jak długo umowa została zawarta. Jeżeli na rok lub dłużej, otrzymamy pozwolenie na pobyt na 5 lat.
• Samozatrudniony – do uzyskania pozwolenia na pobyt konieczne jest dostarczenie zaświadczenia o rejestracji firmy lub dokument poświadczający o prowadzeniu działalności
• Odbiorca lub dostawca usług, przedstawiciel wolnego zawodu – konieczne jest przedstawienie dokumentu poświadczającego charakter pracy, a także zaświadczenia jakie usługi będą świadczone lub dostarczane.
• Rodziny obywateli polskich – starając się o pozwolenie na pracę dla siebie i dzieci lub małżonka, należy przedstawić dokument poświadczający stopień pokrewieństwa, lub zawarcie małżeństwa.
• Pracownicy przygraniczni – osoby, które pracują w Szwecji, ale mieszkają w innym kraju i co najmniej raz na tydzień wracają do tego kraju nie potrzebują pozwolenia na pobyt.

Jeżeli wniosek o pozwolenie na pobyt zostanie odrzucony przez Urząd ds. Migracji, można złożyć apelację do Komisji ds. Cudzoziemców (Utlännings− nämnden) za pośrednictwem Migrationsverket w ciągu trzech tygodni od daty otrzymania negatywnej decyzji.