REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy obowiązuje zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy?

Paulina Fiejdasz
Kiedy obowiązuje zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy.
Kiedy obowiązuje zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy prawa pracy wyróżniają dwa rodzaje tzw. zakazu konkurencji. Pierwszy z nich to zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej w trakcie trwania stosunku pracy – taką umowę pracodawca może zawrzeć z każdym pracownikiem. Drugi z nich to zakaz, który może obowiązywać pracownika po ustaniu stosunku pracy.

Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Po ustaniu stosunku pracy pracodawca może zakazać prowadzenia działalności konkurencyjnej jedynie pracownikowi posiadającemu dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Przez pojęcie „szczególnie ważnych informacji” należy rozumieć informacje techniczne, technologiczne, handlowe oraz organizacyjne przedsiębiorstwa, co do których podmiot gospodarczy podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Czyli nie tylko te informację, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ale również te mające istotny wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, które pracownik powziął w związku ze swoim zatrudnieniem. Jeśli pracodawca po zawarciu umowy o zakazie konkurencji doszedł do wniosku iż pracownik tak naprawdę nie miał dostępu do szczególnie ważnych informacji, to takie stwierdzenie nie daje pracodawcy prawa do jednostronnego rozwiązania umowy.

REKLAMA

Umowa o zakazie konkurencji

Przesłanką decydującą o prawidłowości ustanowienia zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy jest zawarcie dodatkowej umowy w trakcie trwania tego stosunku. Umowa winna zostać zawarta na piśmie, zaś niezachowanie tej formy skutkuje jej nieważnością. Umowę taką oczywiście zawiera pracodawca z pracownikiem. Po ustaniu stosunku pracy dopuszczalne jest tylko i wyłącznie zawarcie umowy cywilnoprawnej o treści zbliżonej do treści omawianej umowy zakazu. Jednakże taka umowa cywilnoprawna podlega wszystkim rygorom wynikającym z kodeksu cywilnego, w tym również zasadzie swobody umów, co oznacza iż pracownik nie ma żadnego obowiązku jej zawierania.

Umowa o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej winna określać po pierwsze: co rozumie się przez działalność konkurencyjną, po drugie: na rzecz jakiego pracodawcy pracownik nie może świadczyć pracy, po trzecie: okres obowiązywania umowy oraz po czwarte: wysokość odszkodowania należnego od pracodawcy.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Umowa o zakazie powinna zawierać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • określenie pojęcia działalności konkurencyjnej
  • pracodawców, na rzecz których nie można świadczyć działalności konkurencyjnej,
  • okres obowiązywania umowy
  • wysokość odszkodowania

Działalność konkurencyjna

Przez działalność konkurencyjną należy rozumieć zarówno działalność gospodarczą prowadzoną osobiście, świadczenie pracy na podstawie umowy o pracę lub innej umowy określonej przepisami kodeksu pracy oraz wykonywania pracy na innej podstawie np. na podstawie umowy cywilnoprawnej. Pojęcie działalności konkurencyjnej może zostać w umowie określone ogólnie, bowiem zbyt duże uszczegółowienie może rodzić ryzyko pominięcia niektórych aspektów takiej działalności.

Odszkodowanie

Wysokość odszkodowania należnego pracownikowi za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej nie może być niższa niż 25 % wynagrodzenia pobieranego przez tego pracownika w chwili ustania stosunku pracy. Odszkodowanie w takiej wysokości przysługuje pracownikowi przez cały czas trwania umowy. Jeśli umowa o zakazie przewiduje niższą wartość odszkodowania lub stwierdza, iż pracownik będzie powstrzymywał się od działalności konkurencyjnej nieodpłatnie lub w ogóle nie zawiera takiego postanowienia, umowa taka jest ważna jednak w miejsce powyższych postanowień umownych lub w przypadku ich braku stosuje się przepisy prawa pracy – czyli pracownikowi zawsze należy się odszkodowanie w wysokości co najmniej 25 % wynagrodzenia. Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. Ponadto przysługuje ono pracownikowi mimo zwolnienia z zakazu konkurencji poczynionego przez pracodawcę, ale jedynie pod warunkiem powstrzymywania się przez pracownika od działalności konkurencyjnej. Na marginesie zauważyć należy, iż użyte przez ustawodawcę określenie „odszkodowanie” jest nieco niefortunne ponieważ omówiony wyżej ekwiwalent przysługuje pracownikowi za samo powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej, bez względu na to czy poniósł on w tym czasie jakąkolwiek szkodę. Nic nie stoi bowiem na przeszkodzie, by pracownik w czasie trwania umowy o zakazie świadczył pracę, która nie będzie mieścić się w ramach pojęcia działalności konkurencyjnej i pobierał z tego tytułu wynagrodzenie. W razie sporu o odszkodowanie właściwym będzie sąd pracy.

Czas trwania zakazu konkurencji

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy powyższa umowa przestaje obowiązywać po pierwsze: w razie ustania przyczyn uzasadniających jej zawarcie oraz po drugie: w razie nie wywiązywania się przez pracodawcę z obowiązku wypłaty odszkodowania. O ile pierwsza z wyżej wymienionych przyczyn nie budzi wątpliwości, co do drugiej należy przyjąć, iż ma ona zastosowanie tylko w sytuacji gdy pracownik przestaje się powstrzymywać od umówionej działalności. Umowa o zakazie przestaje obowiązywać również z chwilą śmierci pracownika, ponieważ ma ona ściśle osobisty charakter.

Wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji

Wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji jest dopuszczalne jeśli umowa przewiduje taką możliwość oraz jeśli określa okoliczności uzasadniające wypowiedzenie. Do umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może zostać wprowadzone prawo odstąpienia od niej, o ile nie pozostaje to w sprzeczności z zasadami prawa pracy. Strony zawsze mogą rozwiązać taką umowę za obustronnym porozumieniem.

Odmowa podpisania umowy o zakazie konkurencji

Odmowa podpisania przez pracownika umowy o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej może stanowić podstawę wypowiedzenia umowy o pracę tylko wówczas gdy projekt takiej umowy zawiera postanowienia zgodne z przepisami prawa pracy. Inaczej, jeśli projekt takiej umowy zawiera postanowienia niezgodne z przepisami prawa pracy, pracownik może odmówić podpisania takiej umowy, a jego zachowanie nie może stanowić podstawy do wypowiedzenia umowy o pracę.

Odpowiedzialność pracownika

Na zakończenie słowo o odpowiedzialności pracownika w razie naruszenia omawianego zakazu konkurencji. Kodeks pracy nie reguluje wyżej wymienionej kwestii, w związku z czym w przypadku wyrządzenia szkody przez pracownika zastosowanie będą miały przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego treścią w razie wyrządzenia szkody na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania tzn. naruszenia zakazu konkurencji pracownik ponosi odpowiedzialność w pełnej wysokości bez względu na rodzaj swojej winy. Jednak to pracodawcę obciąża ciężar dowodu naruszenia postanowień umowy, wyrządzenia szkody, wysokości szkody oraz wykazania związku przyczynowego miedzy działaniem byłego pracownika a powstałą szkodą. W związku z tym, że udowodnienie powyższych przesłanek jest niezwykle trudne, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania omawianej umowy nastąpi przez zapłatę określonej sumy - kary umownej. Postanowienie takie jest jak najbardziej dopuszczalne. Wówczas kara umowna przysługuje pracodawcy w umówionej wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Pracodawca może żądać kary wyższej niż umówiona tylko wówczas, gdy umowa dopuszcza taką możliwość. Natomiast pracownik może bronić się tym, że zobowiązanie zostało już w znacznej części wykonane, tzn. np. że do zakończenia okresu obowiązywania umowy pozostało niewiele czasu albo, że ustalona kara jest rażąco wygórowana.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018, poz. 917)

Paulina Fiejdasz - aplikant radcowski, współpracownik Kancelarii Radców Prawnych M. Taradajko-Zuzmak, A. Zuzmak. S.C. w Rzeszowie

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sąd Apelacyjny: Rolnik musi zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom za smród z chlewni. Minister rolnictwa: to podważa sens rolnictwa, konieczne nowe przepisy

Rolnik, hodowca trzody chlewnej z Grodziska k. Łodzi ma zapłacić ok. 120 tys. zł sąsiadom, którzy przed sądem poskarżyli się na przykre zapachy docierające do ich posesji z jego chlewni. Taki wyrok wydał we wrześniu br. Sąd Apelacyjny w Łodzi, o czym pierwszy poinformował portal farmer.pl. Wieś jest miejscem produkcji rolnej i rolnik, który hoduje zwierzęta, nie może płacić odszkodowania za nieprzyjemne zapachy - ocenił minister rolnictwa Czesław Siekierski komentując ten wyrok. Zapowiedział przygotowanie przepisów prawnych "na szczeblu krajowym", które zapobiegną takim sytuacjom w przyszłości.

Sejm: Bez wniosku osoby niepełnosprawnej. Od 30 września tylko z zaświadczeniem. Zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) [Przedłużanie orzeczeń o niepełnosprawności]

Posłowie koalicji rządowej złożyli projekt nowelizacji przepisów o przedłużaniu ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Głównym celem nowelizacji jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym w wieku do 16-lat przedłużenie ważności orzeczeń. Ale równie ważna jest nowa zasada, że osoba niepełnosprawna starając się o przedłużenie prawa do np. zasiłku pielęgnacyjnego nie musi składać żadnego wniosku. Sprawa jest wszczynana z urzędu na podstawie zaświadczenia przedstawionego przez osobę niepełnosprawną.

Wynagrodzenie chorobowe a zasiłek chorobowy 2024 - różnice: wysokość, terminy, składki, podatek, podstawa wymiaru

Wynagrodzenie chorobowe jak i zasiłek chorobowy to świadczenia pieniężne, które przysługują ubezpieczonemu za czas niezdolności do pracy spowodowanych:
- chorobą, 
- odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, 
- wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, 
- chorobą przypadającą w czasie ciąży,
- poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek, narządów oraz poddaniem się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Świadczenia te różnią się przede wszystkim okresem niezdolności do pracy ale również stroną je finansującą oraz oskładkowaniem i opodatkowaniem danego świadczenia.

Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

REKLAMA

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny, ale szykuje też ulgi dla powodzian w spłatach innych zobowiązań

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

REKLAMA

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

REKLAMA