REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyższa emerytura o 500-2000 zł plus wyrównanie (np. za 10 lat) a także waloryzacja. Emeryci wygrywają w sądach z ZUS-em powołując się wyrok TK z 4 czerwca

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
sąd okręgowy, wyrok, emerytura
500-2000 zł podwyżki emerytury wstecznie np. za 10 lat i z waloryzacją. Sądy przyznają emerytom wyższe świadczenia mimo braku publikacji wyroku TK z 4 czerwca
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Najnowsza praktyka orzecznicza sądów okręgowych pokazuje, że kolejne sądy ubezpieczeń społecznych uwzględniają odwołania emerytów od decyzji ZUS-u, dotyczące przeliczenia ich emerytur na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z 4 grudnia 2024 r., zgodnie z którym ZUS powinien przeliczyć emeryturę, a szacowana podwyżka powinna wynosić około 500 zł miesięcznie, licząc od 2014 r. Do tej kwoty dodać należy jeszcze waloryzacje emerytury liczone od 2015 r. W przypadku dłuższego pobierania emerytury wcześniejszej (przyznanej na skutek wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r.) podwyżki często wynoszą około 2000 zł miesięcznie - pisze adwokat Konrad Giedrojć.

rozwiń >

REKLAMA

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. Kogo i czego dotyczy 

W wyroku z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20 Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 25 ust. 1b ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251) w zakresie, w jakim dotyczy osób, które złożyły wniosek o przyznanie świadczeń, o których mowa w tym przepisie, przed 6 czerwca 2012 r., jest niezgodny z art. 67 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Przypomnę, że chodzi o niezgodne z Konstytucją, bo naruszające zasadę demokratycznego państwa prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji, w tym zasadę ochrony zaufania obywateli do Państwa i stanowionego przezeń prawa, odliczenie od "kapitału emerytalnego" (kapitał początkowy wypracowany do 1998 r. + składki na ubezpieczenie emerytalne) kwot emerytur wcześniejszych (w tym górnicze, nauczycielskie), pobieranych przed ukończeniem 60 (kobiety) i 65 lat (mężczyźni). Ten „kapitał emerytalny” służy do ustalenia emerytury w nowym systemie i jest dzielony przez tzw. dożycie, czyli średnie dalsze trwanie życia według tablic GUS. Czyli im wyższy „kapitał emerytalny” (licznik ułamka), a niższe „dożycie”, tym emerytura wyższa.

ZUS, stosując art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS, od „kapitału emerytalnego” odliczał zwykle po kilkaset tysięcy złotych, stanowiące sumę emerytur wcześniejszych, na które emeryci przechodzili we wcześniejszym wieku emerytalnym (zwykle 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a czasem jeszcze wcześniej) bez świadomości, że te emerytury zostaną im odliczone od „kapitału emerytalnego”. Dopiero 6 czerwca 2012 r. ustawa wprowadzająca to rozwiązanie została opublikowana w Dzienniku Ustaw i powstały warunki do podjęcia świadomej decyzji. Emeryt np. w 2008 r. nie wiedział, że takie będą konsekwencje jego wyboru.

Nie chodzi zatem o sam mechanizm odliczenia, bo wskazuje się, że co do zasady jest on uzasadniony, ale o zaskakujący sposób jego wprowadzenia. 

Emeryci wnioskują o przeliczenie emerytur. ZUS odpowiada: wyrok TK nie ma mocy prawnej bo jest nieopublikowany

Od czerwca 2024 r. emeryci składają wnioski o przeliczenie swoich emerytur (w istocie ich podwyższenie na skutek usunięcia odliczenia) w oparciu o wyżej wskazany wyrok TK, który nie został jednak przez Rządowe Centrum Legislacji opublikowany w Dzienniku Ustaw. Z tego powodu ZUS konsekwentnie odmawia takich przeliczeń, powtarzając w każdej decyzji, że wyrok TK nie ma mocy prawnej. Zaniepokojeni emeryci nie wiedzą, co robić, bo otrzymują bądź co bądź dokument urzędowy.

Szczęśliwie od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do sądu ubezpieczeń społecznych – właściwego dla miejsca zamieszkania sądu okręgowego.

Sądy okręgowe uwzględniają odwołania emerytów mimo braku publikacji wyroku TK

Dopiero teraz wydawane są pierwsze wyroki i z moich obserwacji wynika, że przynajmniej sądy okręgowe uwzględniają odwołania - mimo kontrowersji dotyczących tego, czy wspomniany wyrok TK obowiązuje bez publikacji w Dzienniku Ustaw, słusznie uznając, że Prezes Rady Ministrów, w tym RCL nie ma prawa odmówić jego publikacji, a nawet bez publikacji z chwilą podpisania jest obowiązujący. Podaje się, powołując na orzecznictwo Sądu Najwyższego, że „(…) nieuprawnione zaniechanie władzy wykonawczej nie mogą wywierać negatywnego wpływu na sytuację obywateli (…)”, a „Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego ogłoszone przez przewodniczącego składu orzekającego, lecz nie publikowane w stosownym organie urzędowym, niewątpliwie istnieje w obrocie prawnym, a tym samym wywołują określone skutki prawne”.

Ponadto część sądów uznaje, że ww. wyrok TK stanowi istotny wkład merytoryczny, umożliwiający sądom bezpośrednie stosowanie Konstytucji. W ten sposób sądy mogą zmieniać decyzje ZUS, uciekając od problemu oceny, czy wyrok TK bez publikacji wszedł w życie, czerpiąc z uzasadnienia wyroku jak z krynicy mądrości. 

Ten ostatni tryb postępowania jest szczególnie polecany w przypadku, gdy emeryt dopiero teraz złożył wniosek o przyznanie emerytury powszechnej (po ukończeniu 60/65 lat) i taka została mu przyznana z odliczeniem od „kapitału emerytalnego”. W odwołaniu może wtedy korzystać z całej gamy argumentów, w tym konstytucyjnych, a Konstytucja może być stosowana przez sąd bezpośrednio (por. np. 8 ust. 2 Konstytucji RP). 

Co innego, gdy składany jest wniosek o przeliczenie przyznanej już wcześniej emerytury z powołaniem się na wyrok TK. Wtedy podstawą „wzruszenia” wcześniejszej decyzji musi być ocena, że wyrok TK obowiązuje.

SO w Kielcach: 500 zł podwyżki emerytury wstecznie od 2014 roku i waloryzacją od 2015 roku

REKLAMA

Gdy chodzi o zapadłe wyroki, to w dniu 4 grudnia 2024 r. Sąd Okręgowy w Kielcach w sprawie V U 1524/24 uwzględnił odwołanie emerytki, wydając wyrok na posiedzeniu niejawnym i w pełni zaaprobował jej stanowisko, że ZUS powinien przeliczyć przyznaną po ukończeniu 60 lat emeryturę bez wspomnianego odliczenia. W tym wypadku szacowana podwyżka powinna wynosić około 500 zł miesięcznie, licząc od 2014 r. Do tej kwoty dodać należy jeszcze waloryzacje emerytury liczone od 2015 r. 
ZUS powinien również przyznać wyrównanie za ostatnie 3 lata, stanowiące różnicę między emeryturą, która powinna być wypłacana zgodnie z wyrokiem TK a pobieraną emeryturą wcześniejszą (która z racji tego odliczenia była wyższa od powszechnej, czyli należnej po ukończeniu 60 lat). Wyrównanie przysługuje tylko za 3 lata z uwagi na treść przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS (np. 133 ust. 1 pkt 2).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Korzystne wyroki dla emerytów wydaje też Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej (wyrok z 15 października 2024 r. w sprawie o sygn.. akt VI U 1016/24) i Sąd Okręgowy w Szczecinie (wyrok z 3 lipca 2024 r. w sprawie o sygn.. akt VI U 528/24). Dużo jednak będzie zależeć od linii orzeczniczej sądów apelacyjnych i w końcu Sądu Najwyższego, bo z pewnością z uwagi na skalę obciążenia podwyżkami Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i pośrednio budżetu państwa (vide rekordowy deficyt budżetu na 2025 r.), ZUS będzie się odwoływał od każdego korzystnego wyroku sądu okręgowego.

Emeryci zastosują forum shopping?

Można się zastanawiać, czy na wzór USA w Polsce przy tej okazji rozwinie się zjawisko tzw. forum shoppingu, czyli podawania w ZUS innego, nowego adresu zamieszkania, aby podlegać pod inny sąd okręgowy – który wydaje korzystne wyroki. Często nawet chwilowa zmiana miejsca zamieszkania może być z tej perspektywy bardzo korzystna.

Jaka skala podwyżek emerytur? Często ok. 2000 zł miesięcznie

Jeżeli chodzi o skalę podwyżek emerytur, to mogą być zróżnicowane nawet wówczas, gdy „kapitał emerytalny” jest zbliżony. Ma to związek ze skalą odliczeń, wynikająca z długości pobierania emerytury wcześniejszej do dnia uzyskania powszechnego wieku emerytalnego, a w istocie do dnia złożenia wniosku o emeryturę powszechną, gdyż te dwie daty (ukończenie np. 65 lat i złożenie wniosku) może nawet dzielić kilka lat (wtedy zresztą powstaje swego rodzaju oscylator ekonomiczny, skoro emeryt pobiera emeryturę wcześniejszą, a czekając z wnioskiem, zwiększa na skutek waloryzacji „kapitału emerytalnego” i spadku tzw. dożycia emeryturę powszechną – nawet z odliczeniem często jest to opłacalne). 

W przypadku dłuższego pobierania emerytury wcześniejszej (przyznanej na skutek wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r.) podwyżki często wynoszą około 2.000 zł miesięcznie, zwłaszcza, jak wskazano, gdy emeryt nie złożył od razu wniosku o emeryturę powszechną po ukończeniu 60/65 lat. 

Jednak oczywiście każda sprawa jest odmienna. 

Warto wstępnie to policzyć w prosty sposób: kwotą wskazaną w decyzji jako „suma kwot pobranych emerytur” podzielić przez następujące po niej „średnie dalsze trwanie życia”. Dzieląc np. 300.000 zł przez 210 m-cy uzyskamy 1.428 zł podwyżki brutto, przy czym należy tę kwotę zwaloryzować o wskaźniki waloryzacji (np. decyzja z 2018 r., więc dodajemy waloryzacje z 2019-2024 r., które były dość wysokie z uwagi na stopę inflacji).

adw. Konrad Giedrojć 
Kontakt: giedrojc.eu

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak zabezpieczyć alimenty na dziecko?

Zabezpieczenie alimentów jest ważnym i pomocnym rozwiązaniem na czas trwania postępowania. Pozwala na uzyskanie świadczeń na dziecko jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces o alimenty może być rozciągnięty w czasie, takie rozwiązanie może realnie pomóc w zabezpieczeniu interesów dziecka.

Darmowa pomoc prawna dla pracowników - już jest w wielu miejscach pracy

Pracownicy coraz częściej liczą na atrakcyjne dodatki, premie, nagrody oraz pomoc finansową w przypadku trudnych sytuacji życiowych. Oczywiście wynagrodzenie jest bardzo istotne, ale istotne też są benefity. W zakres benefitów istnieje np. wsparcie na pokrycie kosztów badań, zasiłki związane z narodzinami dziecka, a nawet świadczenia dedykowane osobom po przejściu na emeryturę. Ta rosnąca oferta to odpowiedź na zmieniające się potrzeby współczesnego rynku pracy, który stawia na kompleksowe wspieranie pracowników zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Ale uwaga - wśród benefitów pracowniczych pojawiły się też darmowe usługi prawne dla pracowników.

Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

Zasiłek dla opiekunów zamiast świadczenia pielęgnacyjnego. Luka w prawie z wymogiem 365 dni w okresie 18 miesięcy

Zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych - są kłopoty w jego otrzymaniu. Wystarczy pół roku czekania na przyznanie punktów przez WZON i już nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bo o ten zasiłek chodzi). Chyba, że zrezygnuje się ze świadczenia wspierającego za okres rozpatrywania wniosku przez WZON (wtedy zamiast wspierającego dla osoby niepełnosprawnej otrzyma opiekun świadczenie pielęgnacyjne). Zasiłek miał pomóc opiekunom tracącym świadczenie pielęgnacyjne w powrocie na rynek pracy (często po dekadzie opiekowania się osoba niepełnosprawną ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Uzasadnieniem dla zasiłku jest zrównanie pracy zarobkowej na etacie z opieką nad osobą niepełnosprawną pod warunkiem, że opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne przez rok za ostatnie 1,5 roku. Ponieważ mamy przewlekłość przy świadczeniu wspierającym i zwroty świadczenia pielęgnacyjnego za okresy dłuższe niż pół roku, to nie można tego warunku spełnić. Jest on niewykonalny.

REKLAMA

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

REKLAMA

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

REKLAMA