REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwrócony kredyt hipoteczny 2014

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy sp.k.
Wszechstronne usługi dla biznesu, samorządów oraz jednostek administracji publicznej.
Odwrócony kredyt hipoteczny 2014/ Fot. Fotolia
Odwrócony kredyt hipoteczny 2014/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Konstrukcja odwróconego kredytu hipotecznego wynika z uchwalonej 12 września 2014 roku ustawy. Odwrócony kredyt hipoteczny polega na uzyskaniu comiesięcznych środków finansowych od banku w zamian za przejęcie nieruchomości przez bank, po śmierci kredytobiorcy. Jak prawidłowo zawrzeć lub odstąpić od umowy o odwrócony kredyt hipoteczny?

W dniu 12 września 2014 roku Sejm uchwalił jedną z najbardziej oczekiwanych w ostatnim czasie ustaw, a mianowicie ustawę o odwróconym kredycie hipotecznym. Ustawa została skierowana do Senatu, następnie czekać będzie na podpis Prezydenta. Wprowadza ona na polski rynek zupełnie nowy produkt finansowy, popularny od wielu lat w krajach Europy Zachodniej, a zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych.

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz również: Kalkulator emerytalny

"Odwrócona hipoteka"

Zasadniczym sensem tej instytucji, zwanej potocznie „odwróconą hipoteką” jest możliwość uzyskiwania przez osoby będące właścicielami nieruchomości (gł. lokali mieszkalnych) określonych środków pieniężnych od banku, wypłacanych zwykle co miesiąc, w zamian za przejęcie tej nieruchomości na własność przez bank, już po śmierci takiej osoby.

Umowa odwróconego kredytu hipotecznego

Umowę odwróconego kredytu hipotecznego zawiera się w formie pisemnej. Jej stronami są, z jednej strony bank, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej lub instytucja kredytowa prowadząca działalność transgraniczną (art. 2 ust. 2), z drugiej zaś osoba fizyczna, która jest właścicielem nieruchomości lub której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub prawo użytkowania wieczystego (art. 4 ust. 2). W praktyce osobami takimi będą zazwyczaj osoby starsze, do nich bowiem głównie adresowane jest proponowane w ustawie rozwiązanie. W wyniku zawarcia takiej umowy będą mogli oni uzyskać dodatkowe pieniądze, co przy niskich zazwyczaj świadczeniach emerytalnych stanowić może istotne wsparcie finansowe. Nadmienić należy jednak, że polska ustawa, odmiennie niż regulacje zachodnie, nie ustanawia dolnej granicy wieku przy której można zawrzeć umowę. Ponadto umowa taka może być zawarta nie tylko przez osoby samotne, lecz także przez małżonków będących właścicielami nieruchomości.

REKLAMA

W ramach umowy bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną sumę środków pieniężnych, których spłata nastąpi po śmierci kredytobiorcy, a kredytobiorca zobowiązuje się do ustanowienia zabezpieczenia spłaty tej sumy wraz z należnymi odsetkami oraz innymi kosztami (art. 4 ust. 1). Mówiąc bardziej obrazowo, bank udziela kredytu właścicielowi nieruchomości, którego zabezpieczeniem jest hipoteka wpisywana w księdze wieczystej tej nieruchomości. W zamian za przekazanie środków pieniężnych przez bank, jednorazowo lub w ratach (zwykle miesięcznych), po śmierci kredytobiorcy bank uzyska  prawo własności nieruchomości. Zaakcentować wyraźnie jednak należy, że przejęcie nieruchomości nie odbywa się w sposób automatyczny. Przeciwnie, nastąpić może dopiero po 12 miesiącach od śmierci kredytobiorcy i to jedynie w przypadku, gdy jego spadkobiercy nie dokonają spłaty kredytu wraz z odsetkami. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odwrócony kredyt hipoteczny

Odwrócona hipoteka – plusy i minusy projektu ustawy

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Spłata odwróconego kredytu hipotecznego

Ustawa przewiduje bowiem (art. 25), że niezwłocznie po uzyskaniu informacji o śmierci kredytobiorcy, bank zamieszcza na swojej stronie internetowej ogłoszenie zawierające dane kredytobiorcy, informację o zawarciu z nim umowy oraz informację o możliwości dokonania przez spadkobierców spłaty udzielonego kredytu, a także termin w jakim należy tego dokonać. W razie spłaty wypłaconego kredytu przez kredytobiorców, będą oni dziedziczyli nieruchomość w normalnym trybie. W przypadku natomiast, gdy nie dojdzie do spłaty kredytu, nastąpi przeniesienie nieruchomości na rzecz banku, który w ten sposób zaspokoi swoją wierzytelność. Istotnym jest jednak, że w takim wypadku bank, w ostatecznym rozliczeniu, zwróci spadkobiercom różnicę pomiędzy swoją wierzytelnością (kwotami przekazanymi kredytobiorcy powiększonymi o należne odsetki), a aktualną wartością nieruchomości. Przy odwróconym kredycie hipotecznym bank nie zarabia bowiem na uzyskaniu nieruchomości na własność, lecz na odsetkach. Przyjęta konstrukcja zapobiega zatem możliwości przejmowania przez banki nieruchomości za ułamek ich wartości, czy też za bezcen. Nadmienić należy w tym miejscu, że zgodnie z art. 13 ustawy, także kredytobiorca ma w okresie obowiązywania umowy pełne prawo do spłaty udzielonego mu kredytu, zarówno całości jak i części.

Hipoteka odwrócona - aspekty prawne

Kredyt hipoteczny - obowiązki kredytobiorcy

Przy zawarciu umowy bank z naturalnych przyczyn nie bada zdolności kredytowej kredytobiorcy. Skoro bowiem zabezpieczeniem kredytu jest sama nieruchomość, nie istnieje konieczność weryfikacji stanu dochodów kredytobiorcy. Jego obowiązki, w okresie trwania umowy są w istocie stosunkowo niewielkie. Zgodnie z art. 16 ustawy musi on bowiem, posiadać ubezpieczenie nieruchomości od zdarzeń losowych (jeżeli jest wymagane przez bank), utrzymywać nieruchomość w stanie niepogorszonym, terminowo uiszczać podatki i obowiązkowe opłaty związane z korzystaniem nieruchomości.

Zgodnie z ustawą (art. 12), kredytobiorca może odstąpić od umowy bez podania przyczyny w terminie 30 dni od dnia jej zawarcia. W takim wypadku, nie ponosi on żadnych kosztów związanych z odstąpieniem od umowy z wyjątkiem niepodlegających zwrotowi opłat lub ich części poniesionych przez bank na rzecz organów administracji państwowej lub sądów. Oczywiście wówczas zwraca on bankowi wypłaconą kwotę kredytu z odsetkami należnymi do dnia odstąpienia od umowy. Kredytobiorca może także może wypowiedzieć umowę w każdym czasie, z zachowaniem terminu 30-dniowego (art. 14). Bank natomiast posiada uprawnienie do wypowiedzenia umowy, w analogicznym terminie, wyłącznie w przypadku, gdy została wszczęta egzekucja z nieruchomości przez innego wierzyciela, gdy kredytobiorca zbył nieruchomość na rzecz osób trzecich bez zgody banku, oraz gdy z przyczyn zawinionych przez kredytobiorcę wartość nieruchomości uległa istotnemu zmniejszeniu (art. 17). W razie wypowiedzenia umowy przez którąkolwiek ze stron, kwota udzielonego kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami, staje się wymagalna, co oznacza, że podlega zwrotowi na rzecz banku.

Odwrócony kredyt hipoteczny dla seniorów

W podsumowaniu powyższego krótkiego wprowadzenia do ustawy zauważyć należy, że instytucja odwróconego kredytu hipotecznego winna pozwolić uzyskać osobom, które zdecydują się zawrzeć omawianą umowę, środki pieniężne mogące poprawić materialny byt takich osób. Skutek taki następuje poprzez odblokowanie zamrożonego do tej pory kapitału w postaci nieruchomości. Możliwość skorzystania z rozwiązań ustawowych nie wiąże się zatem, jak w przypadku klasycznych kredytów, z koniecznością posiadania zdolności kredytowej, a zatem uzyskiwania dochodów o określonej wysokości. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób starszych o niewysokich zazwyczaj dochodach lub emeryturach, które raczej miałyby niewielkie szanse na uzyskanie „zwykłego” kredytu. Wydaje się nadto, że sama konstrukcja umowy w dobry i wystarczający sposób zabezpiecza interesy kredytobiorców, ograniczając ich obowiązki w zasadzie do minimum, w istocie jedynie do konieczności utrzymywania nieruchomości w stanie niepogorszonym. Ważnym jest także, że odwrócony kredyt hipoteczny oferowany może być wyłącznie przez banki oraz instytucje działające pod nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego, co winno dodatkowo wpływać na poprawę bezpieczeństwa kredytobiorców. Wykluczona z zasady jest tutaj zatem działalność instytucji para-finansowych, tak krytykowanych za mało przejrzyste zazwyczaj sposoby funkcjonowania. 

Autor: Łukasz Zboralski, radca prawny, Kancelaria Prawna Piszcz, Norek i Wspólnicy.

Do otrzymania renty konieczna jest własność nieruchomości

Ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Seniorzy ratują budżety gospodarstw domowych. Zaskakujące dane z GUS: osoby starsze rzadziej mają długi i lepiej zarządzają finansami

Choć często mówi się o niskich emeryturach i trudnej sytuacji osób starszych, najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują zupełnie inny obraz: to właśnie seniorzy ratują dziś budżety gospodarstw domowych. Aż 87,4 proc. z nich nie ma żadnych długów, wydatki planują rozważnie, a z rachunkami radzą sobie lepiej niż młodsze pokolenia. Ich finansowa odpowiedzialność i życiowe doświadczenie sprawiają, że w wielu rodzinach to właśnie oni stanowią niewidzialny filar stabilności.

Rewolucja w L4 i orzecznictwie ZUS. Co czeka pracowników i lekarzy od 2026 roku?

Od 2026 roku mają wejść w życie daleko idące zmiany dotyczące zarówno zasad wystawiania i kontrolowania zwolnień lekarskich, jak i funkcjonowania lekarzy orzeczników ZUS. Rząd przyjął projekt ustawy, który, może całkowicie zmienić dotychczasowe zasady dotyczące niezdolności do pracy m.in. możliwość pracy podczas zwolnienia lekarskiego w określonych przypadkach, wprowadzenie maksymalnych terminów na wydanie orzeczenia oraz większy nadzór nad jakością opinii lekarskich.

Nie będzie ustawy o związkach partnerskich. PSL i Lewica ogłaszają nowy projekt dotyczący związków nieformalnych [15.10.2025]

W środę, 15 października 2025 r., miało odbyć się pierwsze czytanie projektów ustaw o związkach partnerskich złożonych przez Lewicę. Tymczasem wiceprezes PSL Urszula Pasławska ogłosiła, że takich ustaw nie będzie. Koalicja rządowa zapowiada jednak nowy projekt – ustawę regulującą i chroniącą związki nieformalne.

300+ dla każdego ucznia do 24 roku życia. Wnioski tylko do 30 listopada

Rodzicu, nie przegap terminu! Tylko do końca listopada można ubiegać się o 300 zł na wyprawkę szkolną dla ucznia. Świadczenie „Dobry Start” przysługuje niezależnie od dochodu, ale aby je otrzymać, trzeba zdążyć ze złożeniem wniosku. ZUS przypomina – po 30 listopada nie będzie już takiej możliwości.

REKLAMA

Do 30.000,00 zł kary grozi pracodawcy w 2026 r. za zawarcie umowy zlecenia z własnym pracownikiem. Sprawdź, w jakich sytuacjach

Co dalej z umowami zlecenia? Od wielu miesięcy mówi się o konieczności wprowadzenia w odniesieniu do nich konkretnych zmian. Jak na razie jednak regulacje się nie zmieniły i w najbliższym czasie raczej się nie zmienią.

Seniorze, w 2026 roku sprawdź swój PIT za 2025. Czeka na Ciebie zwrot do 400 zł

Okazuje się, że nawet setki tysięcy seniorów będą mogły otrzymać w 2026 roku dodatkowe pieniądze. Środki te może nie są oszałamiające w porównaniu do niektórych innych świadczeń, ale zawsze to dodatkowy i być może niespodziewany zastrzyk gotówki – można bowiem dostać nawet kilkaset złotych.

Podatek od małpek na ratunek dzieciom? Rewolucyjna zmiana w walce z przemocą domową

Ministerstwo Zdrowia planuje, by samorządy mogły finansować udział personelu medycznego w interwencjach dotyczących przemocy domowej wobec dzieci ze środków pochodzących z tzw. podatku od „małpek”. Nowelizacja przepisów budzi jednak kontrowersje – nie tylko wśród samorządów, ale i prawników.

Pracownik powinien odmówić podpisania tego wniosku. Gdy zna swoje prawa, nie straci dni wolnych podpisując podsuwane papierki

Przed podpisaniem każdy dokument należy przeczytać. Jednak aby przyniosło to pożądany efekt, trzeba znać swoje prawa. Dotyczy to również relacji pracowników z pracodawcami. Bo choć pracodawca to podmiot profesjonalny, nie zawsze dba o dobro pracownika.

REKLAMA

Sejm na żywo: 43. posiedzenie Sejmu (15, 16, 17 października 2025) [Transmisja online]

W środę, 15 października o godz. 10:00 rozpocznie się 43. posiedzenie Sejmu.

Renta wdowia 2025: Jakie zasady wejdą w życie? ZUS obetnie świadczenia i wprowadzi progi! Ostateczna wersja ustawy

W Sejmie trwają kluczowe prace nad nowelizacją ustawy emerytalnej, która ma wprowadzić tzw. rentę wdowią. Reforma ma umożliwić wdowom i wdowcom łączenie własnego świadczenia emerytalnego z rentą rodzinną po zmarłym małżonku. Ze względu na ogromne koszty budżetowe (szacowane na kilkanaście miliardów złotych), Ministerstwo Finansów i ZUS postulują wprowadzenie ostrych ograniczeń. Na czym ma polegać nowa zasada łączenia świadczeń, jakie są realne progi finansowe i jak może zostać obcięte Twoje przyszłe świadczenie.

REKLAMA