Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do obrońcy z urzędu

ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
Prawo do obrońcy z urzędu. /fot. Fotolia
Prawo do obrońcy z urzędu. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do obrony, stanowi wartość o niezwykle istotnym, podstawowym znaczeniu dla istnienia państwa prawnego. Prawo to zostało zagwarantowane już w samej Ustawie Zasadniczej. I tak, art. 42 Konstytucji stanowi, iż każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.

REKLAMA

Na bardzo ważną rolę obrońcy w postępowaniu karnym uwagę zwrócił Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 17 lutego 2004 r. (sygn. akt SK 39/02) wskazał, iż Obrońca jest pełnomocnikiem oskarżonego, jego procesowym przedstawicielem, a jego głównym zadaniem jest ochrona oskarżonego w taki sposób, by cel procesu karnego osiągnięty został z zagwarantowaniem prawa do obrony. Charakter działań obrońcy determinowany jest interesem prawnym oskarżonego, dla którego ochrony przepisy procedury karnej przewidują szereg koniecznych uprawnień.

REKLAMA

Osoba przeciwko której prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do korzystania z pomocy obrońcy na wszystkich jego etapach. Obrońca może być ustanowiony przez samego podejrzanego lub oskarżonego (obrońca z wyboru) bądź też zostać wyznaczony przez sąd (obrońca z urzędu). Pewne ograniczenie dotyczy jedynie ilości posiadanych równocześnie obrońców. Oskarżony może mieć bowiem jednocześnie nie więcej niż 3 obrońców.

Zobacz serwis: Sprawy karne

REKLAMA

Już na etapie postępowania przygotowawczego podejrzany może wnioskować o ustanowienie obrońcy z urzędu. Obrońca zostanie wyznaczony jednak tylko w sytuacji, w której podejrzany nie ma obrońcy z wyboru oraz w sposób odpowiedni wykaże, iż nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Podejrzany powinien zatem dołączyć do wniosku odpowiednie dokumenty potwierdzające jego ciężką sytuację materialną oraz wskazać inne okoliczności, które powodują, iż nie jest on w stanie samodzielnie zapewnić sobie pomocy obrońcy.

Od 1 lipca 2015 roku na etapie postępowania sądowego oskarżony może domagać się ustanowienia obrońcy z urzędu bez wykazywania, iż nie jest w stanie samodzielnie pokryć jego wynagrodzenia. Złożony przez oskarżonego wniosek obliguje właściwy podmiot (prezesa sądu, sąd, referendarza sądowego) do wydania decyzji o wyznaczeniu obrońcy z urzędu. Wystarczającym uzasadnieniem dla takiego wniosku jest wskazanie, iż oskarżony nie ma obrońcy z wyboru.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oskarżony może również wnioskować o wyznaczenia obrońcy w celu dokonania określonej czynności procesowej w toku postępowania sądowego. Tak duża zmiana ma na celu doprowadzenie do sytuacji w której udział fachowego obrońcy w postępowaniu sądowym stanie się regułą, a nie wyjątkiem jak ma to miejsce dotychczas. W pewnych sytuacjach oskarżony może być zobowiązany do pokrycia kosztów wystąpienia obrońcy wyznaczonego z urzędu. W momencie wydania orzeczenia kończącego postępowanie sąd dokona oceny czy sytuacja majątkowa oskarżonego uzasadnia zwolnienie go od ponoszenia kosztów procesu. Jeżeli dojdzie do skazania oskarżonego, którego sytuacja materialna jest dobra, wówczas bardzo prawdopodobnym jest, iż sąd zobowiąże go do pokrycia kosztów działającego w jego imieniu obrońcy. Opłata związana z wystąpieniem obrońcy wyznaczonym z urzędu nie będzie naliczana wobec tych oskarżonych, którzy w ocenie sądu nie mogą samodzielnie pokryć kosztów postępowania ze względu na swoją sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. Co do zasady w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia wobec niego postępowania, koszty procesu, w tym koszty obrony w sprawach z oskarżenia publicznego poniesie Skarb Państwa.

Zobacz serwis: Odpowiedzialność karna

W niektórych sytuacjach przepisy procedury karnej nakładają wręcz na Sąd obowiązek ustanowienia dla oskarżonego obrońcy z urzędu. I tak, oskarżony musi mieć obrońcę, jeżeli:

  • nie ukończył 18 lat,
  • jest głuchy, niemy lub niewidomy,
  • zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona,
  • zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny.

Oskarżony musi mieć obrońcę również wtedy, gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na inne okoliczności utrudniające obronę. Przypadek obrony obligatoryjnej zachodzi również w sytuacji gdy postępowanie przeciwko oskarżonemu, któremu zarzuca się popełnienie zbrodni, toczy się przed Sądem Okręgowym.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • Alex
    2022-01-31 10:44:47
    W sprawach karnych świetnie radzi sobie kancelaria adwokacka Cejrowski z Gdańska. Mają ogromne doświadczenie. Świetni obrońcy.
    0
QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Catfishing

Na czym polega catfishing w Internecie? Jak go rozpoznać i w jaki sposób można się przed nim chronić?

22 października sprawdzą, kto chodzi do kościoła

Tradycyjnie raz w roku w kościele katolickim odbywa się liczenie wiernych. Podczas niedzielnych praktyk religijnych sprawdza się, ilu z zobowiązanych do uczestniczenia w mszy św. i przystępowania do komunii św. katolików jest obecnych. W tym roku odbędzie się to 22 października we wszystkich parafiach.

Phishing

Phishing to jedno z podstawowych pojęć związanych z cyberprzemocą. Na czym polega atak phishingowy? Jak się chronić przed tym zjawiskiem?

Kradzież towaru w transporcie - kiedy to przewoźnik jest odpowiedzialny? To zależy

Branża transportowa boryka się z problemem coraz częstszych kradzieży. Czy to przewoźnik ponosi odpowiedzialność za kradzież towaru? To zależy od okoliczności. Prawo transportowe rozstrzyga część sytuacji, w pozostałych przypadkach decyduje sąd. A decyzje te bywają dyskusyjne. 

REKLAMA

Rodzice nie są parą, nie chcą tworzyć rodziny, poznają się tylko w celu zostania rodzicami i wspólnego wychowywania dziecka

Czy nastaje nowy model rodzicielstwa? W coparentingu rodzice nie chcą stworzyć rodziny, ani nie są parą, chcą tylko mieć wspólne dziecko. W Barcelonie za miesiąc urodzi się pierwsze dziecko w tym alternatywnym systemie rodzicielstwa. 

103. rocznica bitwy niemeńskiej. Obchody w Warszawie
Ponad 143 mln zł trafi do szkół

Ponad 143 mln zł trafi do szkół samorządowych i niesamorządowych w latach 2023-2024 na realizację inwestycji infrastrukturalnych. Dofinansowanie otrzymają łącznie 242 projekty. Poznaliśmy wyniki rozstrzygnięcia w programie „Inwestycje w oświacie”.

Ogródki działkowe w cenie. Czy na RODOS można mieszkać cały rok?

Nawet 300 tys. zł trzeba zapłacić za ogródek działkowy z budynkiem w Poznaniu! I to mimo, że takiej działki nie można kupić, ale jedynie nabyć prawo do korzystania z niej. Nie można na niej także mieszkać przez cały rok! A o to często pytają notariusza zainteresowani kupnem takiej działki, a seniorzy o możliwość zapisania nieruchomości wnukom bądź przyjaciołom. 

REKLAMA

Jaka wysokość diet dla członków komisji wyborczych przy jednoczesnych wyborach i referendum?

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na problem diet dla członków obwodowych komisji wyborczych. Jak wskazuje, podczas wyborów parlamentarnych oraz referendum ogólnokrajowego będą one takie, jak podczas wyborów do Sejmu i Senatu RP, Prezydenta RP oraz do Parlamentu Europejskiego. „Przy jednoczesnych wyborach i referendum członkowie obwodowych komisji wyborczych nie będą mieli jednak tożsamych zadań i nie będą wykonywać tożsamej pracy, jak przy samych wyborach - podkreśla RPO.

Inflacja w II połowie 2023 r. i kolejnych latach. Jaka?

Zdaniem RPP inflacja w II połowie 2023 r. oraz w kolejnych latach będzie się nadal obniżać. Sprawdź szczegóły!

REKLAMA