REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Udział w zorganizowanej grupie przestępczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pamela Opoczka
Adwokat Krakowskiej Izby Adwokackiej
Udział w zorganizowanej grupie przestępczej/Fot. Shutterstock
Udział w zorganizowanej grupie przestępczej/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zarzut udziału w zorganizowanej grupie przestępczej? Brzmi dosyć poważnie. Jednak dla przypisania komuś tego przestępstwa, musi zostać spełnionych więcej przesłanek niż może się wydawać.

Udział w zorganizowanej grupie przestępczej - przesłanki odpowiedzialności

Karalność udziału w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku przestępczym reguluje art. 258 Kodeksu karnego:

REKLAMA

§ 1. Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Zorganizowana grupa przestępcza czy związek przestępczy?

Jak widzimy, wymieniony przepis wprowadza dwa pojęcia – zorganizowanej grupy przestępczej oraz związku przestępczego. Jak je odróżnić? Niestety brak definicji legalnej obu pojęć, natomiast z pomocą przychodzi orzecznictwo.

Może najpierw wyjaśnijmy pojęcie „zorganizowania” grup oraz związków przestępczych. Zorganizowanie wyraża się w utworzeniu wewnętrznych struktur organizacyjnych. „(…) To także trwałość, istniejące więzy organizacyjne w ramach wspólnego porozumienia, planowanie przestępstw, akceptacja celów, trwałość zaspokojenia potrzeb grupy, skoordynowany sposób działania (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11 grudnia 2019 r., sygn. II AKa 271/19).

Każdy z uczestników posiada zatem określoną rolę i wykonuje określone zadania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zorganizowana grupa przestępcza

REKLAMA

Przejdźmy w tym miejscu do wyjaśnienia pojęcia zorganizowanej grupy przestępczej. Taka grupa musi liczyć co najmniej trzech członków, wśród których musi występować podział ról (zadań). Grupa musi posiadać swych przywódców, a zatem charakteryzować się określonym kierownictwem i dyscypliną.

Wymaga zaznaczenia, że dla bytu grupy przestępczej nie jest niezbędna jakaś jej rozwinięta sieć czy wielość uczestników i ich wzajemnych powiązań. Stopień zorganizowania takiej grupy może być podstawowy i nie musi być bliżej sprecyzowany. Ponadto, „nie jest konieczne, aby wszyscy członkowie zorganizowanej grupy przestępczej wspólnie uzgadniali sposób popełnienia przestępstwa, a nadto byli połączeni więzami wzajemnej znajomości, wystarczające jest, aby każdy z uczestników grupy posiadał świadomość działania w jej strukturze organizacyjnej (…). Wymagany jest element trwałości, polegający nie tylko na popełnieniu przestępstw w sposób ciągły, ale także zapewnieniu sobie stałych źródeł dochodu trwających jakiś czas” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 lipca 2019 r., sygn. akt II AKa 95/18). Istotą grupy przestępczej jest stałe dążenie do zaspokajania nielegalnych potrzeb” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 14 marca 2018 r., sygn. II AKa 157/17).

Aby mówić o popełnieniu danego przestępstwa w ramach działania w zorganizowanej grupie przestępczej, konieczne jest aby taka grupa zorganizowała się jeszcze przed popełnieniem tego przestępstwa. Organizacja grupy wymaga bowiem pewnego rodzaju wcześniejszego przygotowania i opracowania. Jest to bardzo ważna przesłanka, ponieważ wcześniejsze „przygotowywanie” grupy odróżnia ją od zwykłej formy popełnienia przestępstwa w formie współsprawstwa. Współsprawstwo jest formą popełnienia przestępstwa, która w przeciwieństwie do zorganizowanej grupy przestępczej, może się ukształtować dopiero w momencie popełniania danego przestępstwa.

Związek przestępczy

REKLAMA

Przez związek przestępczy z kolei rozumie się również organizację zrzeszającą co najmniej trzech członków, jednakże przyjmuje się, że jest to struktura o większym stopniu zorganizowania niż grupa przestępcza. Za rodzaj związku przestępczego można uznać funkcjonowanie mafii.

„Cechami związku są trwałe formy organizacyjne, określona dyscyplina członków, związana z sankcjami na wypadek niewykonania poleceń, oraz oznaczone kierownictwo. (…) Zobowiązanie do wypełniania poleceń z określonymi konsekwencjami odmowy w tym zakresie” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 października 1999 r., sygn. akt II AKa 221/99).

Dla odróżnienia zorganizowanej grupy przestępczej od związku przestępczego zwraca się też uwagę na sposób przyjęcia członków w ramy ich struktur. W przypadku związku przestępczego jest on bardziej sformalizowany i dobór kandydatów poprzedza zazwyczaj staranna selekcja. Związek przestępczy jest również bardziej trwały od grupy i może mieć bardziej rozwiniętą strukturę i zasięg.

Aby przypisać komuś udział w zorganizowanej grupie przestępczej, nie ma wymogu aby ta osoba znała szczegóły organizacyjne grupy. Taka osoba nie musi być nawet w jakiś specjalny sposób do niej wprowadzana – wystarczy, że członek grupy ma w ogóle świadomość jej istnienia i godzi się na realizację jej celów przestępczych. Wystarczające jest również, że uczestnik takiej grupy nie jest pewny jej przestępczego działania, jednakże godzi się z taką możliwością. Mimo wszystko jednak, „aby danej osobie przypisać czyn z art. 258 Kodeksu karnego, niezbędne jest wykazanie, że osoba taka miała świadomość istnienia grupy przestępczej i zamiar działania w jej ramach” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 października 2018 r., sygn. II AKa 231/18).

Jaka kara za udział w zorganizowanej grupie przestępczej?

Za udział w zorganizowanej grupie przestępczej lub związku przestępczym grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Ustawa wprowadza także typ kwalifikowany tego przestępstwa, jeśli taka grupa lub związek mają charakter zbrojny albo mają na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym. Wówczas sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Górna granica zagrożenia karą pozbawienia wolności wzrasta także w przypadku osób, które takie grupy i związki zakładają oraz nimi kierują (wówczas jest zagrożenie karą pozbawienia wolności od roku do lat 10).

Jeśli chodzi o zakładanie i kierowanie grupą przestępczą, to warto zaznaczyć, że do przypisania tego przestępstwa wystarczy już samo stwierdzenie faktu założenia i kierowania taką grupą. Nie jest koniecznością wykazanie, że osoba kierująca popełniła jakieś przestępstwo w ramach funkcjonowania tej grupy – penalizowane jest tu już samo sprawowanie takiej przywódczej funkcji. Kierownictwo zaś, to nic innego jak określanie kierunków działania grupy przestępczej, wydawanie poleceń i koordynowanie działań członków grupy.

Zgodnie z art. 259 Kodeksu karnego, nie podlega karze za przestępstwo określone w art. 258 k.k., kto dobrowolnie odstąpił od udziału w grupie albo związku i ujawnił przed organem powołanym do ścigania przestępstw wszystkie istotne okoliczności popełnionego czynu lub zapobiegł popełnieniu zamierzonego przestępstwa, w tym i przestępstwa skarbowego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA