REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Groźba karalna - orzecznictwo, przykłady

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pamela Opoczka
Adwokat Krakowskiej Izby Adwokackiej
Groźba karalna - orzecznictwo, przykłady/Fot. Shutterstock
Groźba karalna - orzecznictwo, przykłady/Fot. Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Groźba karalna musi spełniać pewne warunki. Przykłady z orzecznictwa pokazują, iż potraktowanie przez sąd użytych słów jako gróźb nie jest oczywiste.

Odpowiedzialność karna za groźby

Czasami powiemy o kilka słów za dużo. Muszę przyznać, że bardzo podoba mi się zasłyszane gdzieś, w tym kontekście, porównanie, że przeprosiny za niemiłe wypowiedzi można porównać do efektu rozbitej szklanki. Nie da się jej potem skleić, czy odnowić za pomocą magicznego „przepraszam”. Jednak, aby nie zrobiło się tu zbyt refleksyjnie – wszak ma być rzeczowo – ogólnie należy dobitnie stwierdzić, że czasem po prostu lepiej „trzymać język za zębami”.

REKLAMA

REKLAMA

Trzeba zważać na słowa, gdyż może przyjść nam potem za nie zapłacić. Wszystko zależy od dobrej woli naszego odbiorcy, czyli pokrzywdzonego, bowiem to właśnie na jego wniosek możemy zostać pociągnięci do odpowiedzialności karnej za kierowane do niego przez nas groźby.

Co stanowi groźbę?

Otóż groźba to zapowiedź wyrządzenia komuś przykrości, czy też spowodowania mu jakiejś dolegliwości. Ma za zadanie zastraszyć i wprowadzić odbiorcę w dyskomfort psychiczny, a nawet powiedziałabym, że wręcz oddziaływać psychicznie na daną osobę, aby odczuwała ona ryzyko spełnienia tych słów.

Groźba karalna w k.k.

Musimy jednak zważyć, że Kodeks karny nie penalizuje gróźb każdego rodzaju. Na gruncie Kodeksu karnego, groźbą karalną będzie zapowiedź popełnienia przestępstwa na szkodę zagrożonego lub osoby mu najbliższej (art. 190 k.k.). Przestępstwem zaś są zbrodnie i występki (mówi o tym wprost art. 7 k.k.) - nie będzie już przestępstwem popełnienie wykroczenia.

REKLAMA

Ponadto, kolejną, występującą łącznie, przesłanką do tego, aby odpowiadać karnie za groźbę, jest wzbudzenie w zagrożonym uzasadnionej obawy, że będzie ona spełniona.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Groźba karalna w orzecznictwie (przykłady)

W orzecznictwie podkreśla się, że stan uzasadnionej obawy należy oceniać według kryteriów subiektywnych, tzn. patrząc na to z punktu widzenia osoby, do której kierowana jest groźba, nie zaś z punktu widzenia rzeczywistej możliwości realizacji danej groźby. Wymaga zarazem podkreślenia, że nie jest to kryterium decydujące, albowiem w przeciwnym razie, należałoby potraktować jako groźby także zwykłe żarty, dokuczliwości, czy przekomarzanki.

Warto przytoczyć stanowisko Sądu Najwyższego co do sposobu oceny występowania w sprawie przesłanki uzasadnionej obawy: „(...) Wystarczy, że pokrzywdzony uważa, iż niebezpieczeństwo spełnienia groźby jest realne i ma on podstawę do takiego poglądu. Niebezpieczeństwo realizacji groźby nie musi obiektywnie istnieć, obiektywna musi być tylko groźba (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2002 r., sygn. akt IV KKN 508/99). Nie jest też konieczne, aby grożący miał w rzeczywistości zamiar zrealizowania groźby, wystarczy, że treść groźby zostanie przekazana zagrożonemu. Jest to bowiem przestępstwo przeciwko wolności” (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. akt V KK 351/09).

Sąd uwzględni relacje istniejące pomiędzy sprawcą a pokrzywdzonym, a także oceni czy „przeciętny człowiek o porównywalnych do ofiary cechach osobowości, psychiki, intelektu i umysłowości, w porównywalnych warunkach uznałby tę groźbę za realną i wzbudzającą obawę” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 2007 r., sygn. akt WA 5/07).

Pamiętajmy zatem, że aby można było mówić o groźbie karalnej z art. 190 k.k., muszą zachodzić łącznie następujące przesłanki: sprawca musi grozić popełnieniem przestępstwa na szkodę danej osoby (lub szkodę osoby jej najbliższej) i groźba musi wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona.

Nie będzie zatem stanowić groźby karalnej grożenie innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeśli groźba ta nie wzbudziła w zagrożonym obawy, że będzie spełniona. „Jeżeli groźba nie wzbudziła uzasadnionej obawy, a sprawca do jej wywołania bezpośrednio zmierzał, zachodzi usiłowanie popełnienia tego przestępstwa” (wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 28 grudnia 2015 r., sygn. akt VII K 813/14).

Warto dodać, że groźba nie musi przybierać jedynie formy słownej. Może zostać wyrażona w zasadzie w każdy sposób, nawet dorozumiany. Może to być nawet gest, ale musi jasno z niego wynikać, że sprawca chce wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że popełni przestępstwo na jego szkodę lub wobec jego osoby najbliższej. Co istotne, „adresatem groźby nie może być osoba prawna, gdyż ze swojej natury nie może odczuwać obawy (strachu, lęku), natomiast może nią być osoba fizyczna reprezentująca osobę prawną” (zob. Kodeks karny. Komentarz, red. prof. dr hab. A. Grześkowiak, prof. dr hab. K. Wiak, 2021, wyd. 7).

Analizując orzecznictwo sądów stwierdzam, że nie jest wcale oczywistym, iż użyte słowa zostaną potraktowane przez sąd jako groźby. Dla zobrazowania przedstawiam poniżej następujące orzeczenia:

1.

„Sąd stwierdził, że zgodnie ze stanowiskiem orzecznictwa, zwroty typu „ja ci pokażę jeszcze”, „zniszczę cię”, czy "nie dam ci żyć", jakich miała używać oskarżona względem pokrzywdzonej, są na tyle ogólne, że trudno się w nich dopatrywać groźby popełnienia przestępstwa, a tym bardziej groźby pozbawienia życia. Słowa te wyrażają groźbę niedookreśloną, nie odnoszącą się do konkretnego zamiaru. Upatrywanie w nich groźby pozbawienia życia byłoby zatem niedopuszczalnym domniemaniem przeciw oskarżonemu” (wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku z dnia 28 marca 2017 r., sygn. akt X K 514/15);

2.

„Słów "znajdę cię" z pewnością nie można rozumieć jako groźby pozbawienia życia. Słowa te wyrażają groźbę niedookreśloną, nie wyrażającą niczego konkretnego” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 października 2008 r., sygn. akt II AKa 140/08);

3.

„Wypowiedzi takie jak „pilnuj lepiej swoich bachorów”, „wstaw sobie kraty w oknach domu”, „wsadzę cię szybko do więzienia”, „ja ci pokażę, załatwię cię”, czy „zrzucę cię ze stołka” nie wyrażają nic konkretnego, stanowią groźbę niedookreśloną i można je ocenić wyłącznie jako niepokojenie, co implikuje przyjęcie kwalifikacji z art. 107 Kodeksu wykroczeń. Użycie powyższych sformułowań zmierzało niewątpliwie do dokuczenia pokrzywdzonej, a zachowanie oskarżonego miało charakter złośliwy” (wyrok Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. akt II K 84/13);

4.

„(...) Należy stwierdzić, że słów „dopadnę cię” użytych przez P. W. nie sposób uznać za groźbę popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa. Definicja słownikowa tego wyrażenia w ogóle nie wskazuje na to, by oznaczało ono złe, przestępne zamiary; według Słownika języka polskiego PWN „dopaść” to w podstawowym znaczeniu «szybkim biegiem, ruchem zbliżyć się do kogoś lub czegoś», a w znaczeniu potocznym «schwytać coś lub kogoś, dotrzeć do tego, kogo długo, usilnie się szukało». To drugie znaczenie słownikowe jest zatem zbliżone do tego, na które powoływał się oskarżony, gdy argumentował, że miał na myśli ujawnienie tożsamości, dotarcie do osoby, która doradza jego żonie” (wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe w Gdańsku, z dnia 16 maja 2018 r., sygn. akt X K 72/18 ).

Jak widać, nie warto szafować słowami – lepiej przemyśleć, zanim coś powiemy:)

adwokat Pamela Opoczka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Nie dostali nawet 752 zł. Za dużo osób niepełnosprawnych jest poniżej 70 punktów

120 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje świadczenie wspierające (dane ZUS z marca 2025 r.) w tym około 54 000 osób niepełnosprawnych ma to świadczenie w najwyższej wysokości (po zaokrągleniu 4134 zł miesięcznie). Jednocześnie aż 66 000 osób niepełnosprawnych nie otrzymało od WZON nawet 70 punktów. W konsekwencji nie otrzymają choćby symbolicznej złotówki ze świadczenia wspierającego.

Świadczenie wspierające 2025: zasady, punktacja. Jak złożyć wniosek? ZUS: Nie płać pośrednikowi, nie podpisuj podejrzanych pełnomocnictw!

ZUS przypomina, że nie trzeba płacić kancelariom ani pośrednikom za pomoc w uzyskaniu świadczenia wspierającego. Wniosek można złożyć samodzielnie przez stronę internetową ZUS-u lub bezpośrednio w placówkach Zakładu.

Trzymiesięczny urlop bezpłatny dla każdego – bez ograniczeń stażowych. Co musisz wiedzieć?

Pracownicy zatrudnieni na umowie o pracę mają prawo do różnego rodzaju urlopów gwarantowanych przez Kodeks pracy. Jednym z nich jest urlop bezpłatny, który zawiesza prawa i obowiązki obu stron - zarówno pracownika, jak i pracodawcy. Kiedy pracownik może z niego skorzystać i czy w trakcie takiego urlopu otrzymuje wynagrodzenie? Oto szczegóły.

Liczne zmiany przepisów dla spółdzielni mieszkaniowych i ich członków w 2026 roku. Co się zmieni?

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz ustawy - Prawo spółdzielcze. Nowelizacja ta ma trzy zasadnicze cele: (1) przywrócenie członkostwa w spółdzielni osobom, które je utraciły na skutek wejścia w życie art. 4 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 20 lipca 2017 r., (2) wprowadzenie rozwiązań prawnych skłaniających spółdzielnie do podejmowania inwestycji mających na celu ustanawianie lokatorskich praw do lokali. Ponadto (3) nowelizacja ma wprowadzić liczne przepisy wzmacniające pozycję prawną członków spółdzielni mieszkaniowych, usprawniające funkcjonowanie tych spółdzielni mieszkaniowych i zwiększające transparentność ich funkcjonowania.

REKLAMA

W tym roku, zmiana czasu letniego na zimowy, zaskoczy nas szybciej niż w roku ubiegłym. Czy tym razem, zegarki przestawimy po raz ostatni i jak wpłynie to na wynagrodzenie osób, które pracują w noc zmiany czasu? [czas zimowy 2025]

Już niebawem czeka nas kolejna zmiana czasu – tym razem z letniego, na zimowy W tym roku, przypada ona szybciej, niż w roku ubiegłym. W noc zmiany czasu, będziemy spali godzinę dłużej, tym samym jednak – po przestawieniu zegarków, zmrok będzie zapadał wcześniej. W związku z trwającą od kilku lat (zarówno na szczeblu krajowym, jak i UE) ożywioną dyskusją na temat likwidacji dwukrotnych zmian czasu w ciągu roku – wiele osób zadaje sobie pytanie, czy to tym razem, przestawimy zegarki po raz ostatni? Zmiana czasu letniego na zimowy, nie bez znaczenia pozostaje również dla wynagrodzenia osób pracujących w momencie, kiedy jest ona dokonywana.

Nowe przepisy ważne dla wspólnot mieszkaniowych od 2026 r. Podwyższanie zaliczek, balkony, liczniki, kontrola zarządu, udostępnienie lokalu, definicja wspólnoty i inne zmiany

W dniu 19 września 2025 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o własności lokali oraz ustawy - Prawo budowlane. Podstawowym celem tej nowelizacji jest dostosowanie działalności wspólnot mieszkaniowych do zmian, jakie zaszły na rynku zarządzania wspólnotami na przestrzeni minionych 30 lat, tj. od wejścia w życie tej ustawy. Jak wyjaśnia Minister Finansów i Gospodarki (odpowiedzialny za przygotowanie projektu zmian przepisów), zmiany te są podsumowaniem zapadłego na tym tle orzecznictwa, praktyki zarządców nieruchomości, rozwoju technologii budownictwa wielorodzinnego oraz zmian w innych aktach prawnych dotyczących działalności wspólnot. Poniżej prześledzimy najważniejsze zmiany jakie przynieść ma ta nowelizacja.

PFRON: Dofinansowanie uzyskasz mając punkty - od 1 do 10. Stopień niepełnosprawności, wiek, praca, pierwszy wniosek

W artykule porównujemy system punktów preferencyjnych w programie "Aktywny samorząd” w 2025 roku z punktami dla zakupu samochodu przez osoby niepełnosprawne (program „Samodzielność-Aktywność-Mobilność!” – Mobilność osób z niepełnosprawnością).

Na co Polacy najczęściej donoszą fiskusowi? Katalog jest dość szeroki [DANE Z KAS]

Do jednostek KAS docierają informacje sygnalne, zwane potocznie donosami, dotyczące różnych naruszeń przepisów prawa podatkowego. Sygnaliści zwracają uwagę m.in. na brak wydawania paragonów, nieopodatkowany najem oraz tzw. życie ponad stan. Są też zgłoszenia związane z działalnością handlową w Internecie, a także z organizacją nielegalnych gier hazardowych i loterii. Izby Administracji Skarbowej podają przykładowe sytuacje, w których informacje sygnalne przyczyniły się do ujawnienia nieprawidłowości.

REKLAMA

PFRON: Do 10 punktów dla osób niepełnosprawnych. Głównie stopień znaczny. Jest też kryterium wieku

W PFRON funkcjonuje system punktów. Aby otrzymać dofinansowanie do np. zakupu samochodu w PFRON (przez osobę niepełnosprawną) trzeba złożyć wniosek. Dzięki systemowi punktów można otrzymać dodatkowe punkty. Maksymalna korzyść to 10 punktów. Dzięki nim osoba niepełnosprawna ma szanse na wyższe dofinansowanie z PFRON.

Zasiłki z MOPS dla osób z niepełnosprawnościami i opiekunów w 2026 r. [FAQ]

Wraz ze zbliżającym się początkiem 2026 roku rośnie ilość pytań o zasiłki dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Które świadczenia wzrosną i dlaczego? Czy zmienią się kryteria dochodowe? Odpowiadamy!

REKLAMA