Eksmisja byłego małżonka

Istnieją dwie procedury, które stwarzają możliwość eksmisji byłego małżonka, tj.:

a) określona w art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, stosowana w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie; sąd w takiej sytuacji może nakazać w wyroku rozwodowym jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka,

b) określona ustawą o ochronie praw lokatorów – współlokator może wytoczyć powództwo o nakazanie przez sąd eksmisji małżonka, byłego małżonka lub innego współlokatora tego samego lokalu, jeżeli ten swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie.

Rażąco naganne postępowanie uniemożliwiające wspólne zamieszkiwanie może przejawiać się m.in. nadużywaniem alkoholu czy wszczynaniem awantur.

Zobacz też: Kiedy możliwa eksmisja przy rozwodzie?

• Eksmisja na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

Przepis art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa pojęcie mieszkania wspólnego nie obejmujące mieszkania należącego do osobistego majątku tego z małżonków, przeciwko któremu skierowane jest żądanie orzeczenia eksmisji, jak również mieszkania przydzielonego takiemu małżonkowi wyłącznie w związku ze sprawowaną przez niego funkcją, a w szczególności mieszkania tzw. funkcyjnego.

Prawomocne orzeczenie eksmisji jednego z małżonków powoduje utratę przez niego przysługującego mu dotychczas prawa zamieszkiwania w mieszkaniu i zachowanie prawa do dalszego zamieszkiwania tylko przez drugiego z małżonków. Dlatego też wzgląd na dobro i ochronę rodziny, w wypadku rażąco nagannego zachowania się małżonka, może przemawiać za orzeczeniem eksmisji także wtedy, gdy opuścił on przejściowo wspólne mieszkanie, nie zrywając jednak więzi prawnej wynikającej z zachowania tytułu do tego mieszkania.

Wyjątkowy wypadek, o którym mowa w omawianym artykule, może wystąpić również w sytuacji, gdy rażąco naganne zachowanie się małżonka wobec drugiego z małżonków, uniemożliwiające wspólne zamieszkiwanie rozwiedzionych małżonków, wprawdzie już ustało, ale w dalszym ciągu istnieje zagrożenie wystąpienia takiego zachowania (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1998 r., sygn. akt: 329/98, Lex Polonica).

Jeżeli eksmisji nie orzeczono w wyroku rozwodowym, każde z rozwiedzionych małżonków może żądać eksmisji drugiego z nich jedynie z powołaniem się na podstawy przewidziane w ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.