REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Termin na odrzucenie spadku przez małoletniego

Małgorzata Pundyk-Glet
doktor nauk prawnych, adwokat
Prawo spadkowe, terminy/ Fot. Fotolia
Prawo spadkowe, terminy/ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kwestią kontrowersyjną przez długi czas było ustalenie terminu na złożenie przez rodziców małoletniego oświadczenia o odrzuceniu spadku w jego imieniu. W tej materii zarysowały się dwa stanowiska.

Dwa stanowiska w orzecznictwie

Zgodnie z jednym stanowiskiem, złożenie do sądu opiekuńczego wniosku o zezwolenie na złożenie stosownego oświadczenia nie ma wpływu na bieg terminu określonego w art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego (dalej jako k.c.) (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2012 r, I CSK 414/11, nie publ., z dnia 13 grudnia 2012 r., V CSK 18/12, nie publ., z dnia 25 lutego 2015 r., IV CSK 304/14, nie publ.).

REKLAMA

W innych orzeczeniach zajęto stanowisko przeciwne, łagodzące rygoryzm terminu zawitego, z tym że rozbieżnie wskazuje się na możliwość stosowania przez analogię przepisów o przerwie lub zawieszeniu terminów przedawnienia roszczeń (np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2013 r., I CSK 329/13, OSNC 2014, nr 9, poz. 93, z dnia 28 maja 2015 r., II CSK 352/14, OSNC 2016, nr 3, poz. 35, z dnia 24 września 2015 r., V CSK 686/14, OSNC-ZD 2017, nr 13, poz. 24, z dnia 28 września 2016 r., III CSK 329/15, OSNC 2017, nr 5, poz. 61).

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Termin na odrzucenie spadku przez małoletniego według uchwały SN

Wobec takich rozbieżności Sąd Najwyższy podjął uchwałę w dniu 22 maja 2018 r., sygn. akt III CZP 102/17 następującej treści:

1. Złożenie przez rodziców w imieniu małoletniego dziecka oświadczenia o odrzuceniu spadku jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

2. Termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął.

Sąd wywiódł koncepcję o przedłużeniu terminu zawitego uzasadniając ją w ten sposób, ze „przepis art. 1017 k.c., traktujący o terminie do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, reguluje najbardziej podobną sytuację, prowadząc w istocie do zawieszenia biegu terminu do złożenia oświadczenia, ale tylko w niezbędnym zakresie, przez określony czas, wyznaczony przez bieg terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po zmarłym spadkobiercy. Podobieństwo tego przepisu pozwala na rozciągnięcie jego hipotezy na sytuację, w której złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przez małoletniego wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego. W konsekwencji należy uznać, że termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawicieli ustawowych dziecka nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie oświadczenia w tym przedmiocie. Jeżeli postępowanie przed sądem opiekuńczym zakończyło się wcześniej, oświadczenie o odrzuceniu spadku przez małoletniego może być złożone w dowolnym momencie, aż do upływu terminu. Jeżeli jednak zakończyło się później, powinno być złożone niezwłocznie.

Uchwała w praktyce

Uchwała ta odpowiada aktualnie obowiązującym przepisom prawa i trudno byłoby się z nią nie zgodzić, szczególnie w części uzasadnienia odnoszącej się do analiza terminu prekluzyjnego i zawitego.

Jednakże w odniesieniu do stosowania zawartej w niej zasady prawnej w obrocie, prawdopodobnie wywoła ona dotkliwe skutki społeczne. Zdecydowana większość opiekunów prawnych np. rodziców nie ma żadnej świadomości prawnej. Świadomość ta zazwyczaj zamyka się w obszarze kojarzenia terminu na złożenie wniosku do sądu rodzinnego o wyrażenie zgody na czynność przekraczającą zwykły zarząd majątkiem dziecka w postaci złożenia wniosku o odrzucenie spadku.

Jednakże w chwili uzyskania odpowiedniego postanowienia sądu, opiekun przeważnie nie jest zorientowany, w jakim terminie może takie oświadczenie złożyć.

Gdyby przyjąć teorię o przerwaniu biegu przedawnienia, wtedy opiekun wiedziałby, że termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wynosi 6 miesięcy od daty uprawomocnienia postanowienia – można by go było w ten sposób pouczyć.

Określenie „niezwłocznie” zawarte w uchwale powoduje, że przeciętny obywatel nie jest w stanie określić terminu, co w praktyce powoduje konieczność składania oświadczeń po terminie wraz z odpowiednim wnioskiem.

REKLAMA

Wydaje się, że punktu widzenia społecznego przydałaby się interwencja ustawodawcy w kierunku dodania do 1015 k.c. zapisu, wedle którego termin dla opiekuna na odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy (lub inny termin – to jest do przedyskutowania) od daty uprawomocnienia postanowienia sądu zezwalającego na czynność.

Przed wydaniem wskazanej wyżej uchwały Sądu Najwyższego, niektóre sądy przyjmujące wykładnię, że termin ulega przerwaniu, pouczały stronę, że termin na odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy od uprawomocnienia wydanego przez nie postanowienia.

W tej chwili sąd może jedynie pouczyć o konieczności niezwłocznego złożenia oświadczenia, co może okazać się dla strony zbyt ogólne i nieprecyzyjne.

Polecamy serwis: Spadki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w piątek. 20 września prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

REKLAMA

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

REKLAMA

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

REKLAMA