Na czym polega klasyfikacja skazanych

Podział skazanych odbywających karę pozbawienia wolności według normowanych prawem kryteriów ma zapobiegać szkodliwym wpływom zdemoralizowanych skazanych oraz ma zapewnić osadzonemu bezpieczeństwo osobiste. Przejście przez skazanego procedery wstępnej kwalifikacji pozwolić ma na prawidłowy wybór dla niego właściwego systemu wykonywania kary i typu zakładu karnego.

Art. 82 kodeksu karnego wykonawczego przedstawia listę kryteriów na jakich opierać powinna się kwalifikacja skazanych. Nie jest to jednak lista wyczerpująca. Zgodnie ze wskazanym przepisem kwalifikacje skazanych dokonuje się mając na uwadze:
1) płeć;
2) wiek;
3) uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolności;
4) umyślność lub nieumyślność czynu;
5) czas pozostałej do odbycia kary pozbawienia wolności;
6) stan zdrowia fizycznego i psychicznego, w tym stopień uzależnienia od alkoholu, środków odurzających lub psychotropowych;
7) stopień demoralizacji i zagrożenia społecznego;
8) rodzaj popełnionego przestępstwa.

Zgodnie z założeniem ustawodawcy podstawą kwalifikacji osób skazanych mają być w szczególności badania osobopoznawcze. Poznanie osoby skazanego ma ułatwić ostateczną decyzję. Kwalifikacja skazanego następuje niezwłocznie po wydaniu orzeczenia o wykonania kary pozbawienia wolności, a sam proces osobopoznawczy zazwyczaj wymaga czasu.

Niezależnie od wyżej wymienionych badań skazany w miarę potrzeby, jeżeli wyrazi na to zgodę, poddawany jest badaniom psychologicznym i psychiatrycznym. Sędzia penitencjarny może zarządzić przeprowadzenie tych badań także bez zgody osoby skazanej. Teoretycznie skazany może zaskarżyć decyzję sędziego penitencjarnego o zarządzeniu badań psychologicznych lub psychiatrycznych bez jego zgody. Podstawę złożenia skargi stanowi art. 7§1 kodeksu karnego wykonawczego. Trudno jednak przypuszczać by wniesiony środek w konkretnej sprawie okazał się skuteczny.- nie wiem do czego odnosi się ta uwaga

W Kodeksie karnym wykonawczym brak przepisu, który w sposób jednoznaczny przesądzałby o tym kto odpowiada za kwalifikacje skazanych. Omawianą czynność wykonuje komisja penitencjarna. Zgodnie z treścią art. 76§1 pkt 1 oraz 2 do zakresu działań tego organu należy m.in. podejmowanie decyzji o skierowaniu skazanego do zakładu karnego właściwego rodzaju i typu oraz do określonego systemu odbywania kary, o ile nie określił tego sąd w wyroku.

Zobacz serwis: Więziennictwo

W skład komisji penitencjarnej dyrektor zakładu karnego powołuje funkcjonariuszy i pracowników tego zakładu. Do udziału w pracach komisji, z głosem doradczym, dyrektor może zapraszać także inne osoby godne zaufania, zwłaszcza przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji, organizacji i instytucji, o których mowa w art. 38 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego, oraz kościołów i innych związków wyznaniowych.