Tematy - Kara łączna

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Trybunał Konstytucyjny za niekonstytucyjny uznał przepis nakładający na sąd obowiązek wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności przy łączeniu kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności. Zdaniem trybunału taka sytuacja pozbawia sąd możliwości oceny okoliczności indywidualnej sprawy.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego ustawowe granice wymiaru kary łącznej orzekanej wobec każdego ze sprawców znajdujących się w takiej samej sytuacji prawnej powinny być takie same. Niekonstytucyjne są zatem przepisy, które różnicują sytuację osób, wobec których zastosowanie miała już wcześniej instytucja kary łącznej, od osób, co do których ta instytucja zastosowania nie miała.

Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada przełomowe zmiany w zakresie łączenia kar. Propozycja nowelizacji kodeksu karnego zakłada likwidację instytucji kary łącznej i wyroku łącznego. Proponowane przez MS rozwiązania sprawią, że wyroki będą się sumować, co pozwoli sądom na wymierzenie kary za kilka przestępstw w wysokości np. 100 lat pozbawienia wolności. W związku z tym zaostrzeniu ulegną również zasady dotyczące warunkowego zwolnienia z więzienia.

Możliwość wymierzania kary łącznej ma zostać zlikwidowana. Zgodnie z reformą Ministerstwa Sprawiedliwości kary za wszystkie czyny będą wykonywane po kolei. Łączny wymiar kar będzie mógł zostać zmniejszony więźniowi pod warunkiem spełnienia przez niego określonych warunków.

REKLAMA

Na podstawie przepisów Kodeksu karnego możliwe jest wydanie sprawcy kary łącznej za kilka popełnionych przez niego przestępstw, za które został skazany. Należy wskazać, iż sąd w tej materii może procedować albo na wniosek skazanego, albo na wniosek prokuratora albo z urzędu.

Jednym z problematycznych zagadnień związanych z wymierzaniem kary łącznej jest kwestia możliwości warunkowego zawieszania wykonania kary (czyli w mowie potocznej tzw. „zawiasów”). Należy wskazać, iż generalnie istnieje taka możliwość, ale obwarowana jest ona pewnymi (nieraz trudnymi do spełnienia) warunkami.

W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności, ograniczenia wolności albo grzywny z warunkowym zawieszeniem i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania sąd może w wyroku łącznym warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej, jeżeli zachodzą przesłanki określone w artykule 69 kodeksu karnego.

Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności; kara łączna grzywny określonej w art. 71 § 1 nie może przekraczać 270 stawek dziennych - jeżeli jest ona związana z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności oraz nie może przekraczać 135 stawek dziennych - jeżeli jest ona związana z zawieszeniem wykonania kary ograniczenia wolności.

REKLAMA

Wobec sprawcy kilku przestępstw sąd może wymierzyć jedną karę. Jest to rozwiązanie korzystne dla skazanego. Odbywa on bowiem w takiej sytuacji jedną karę a nie kilka. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie kary podlegają łączeniu.

Kodeks kary w niektórych przypadkach nakłada na sąd obowiązek wymierzenia kary łącznej. Jednocześnie podaje jak kary należy łączyć oraz jakie mogą być maksymalne ich wymiary.

Artykuł 85 kodeksu karnego stanowi, że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.

Wydaniu wyroku łącznego nie stoi na przeszkodzie, że poszczególne kary wymierzone za należące do ciągu przestępstw lub zbiegające się przestępstwa zostały już w całości albo w części wykonane; przepis artykułu 71 § 2 stosuje się odpowiednio.

Jeżeli najsurowszą karą orzeczoną za jedno ze zbiegających się przestępstw jest kara 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotniego pozbawienia wolności, orzeka się tę karę jako karę łączną; w wypadku zbiegu dwóch lub więcej kar 25 lat pozbawienia wolności sąd może orzec jako karę łączną karę dożywotniego pozbawienia wolności – artykuł 88 kodeksu karnego.

W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.

Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.