Tematy - Spadkobierca, Zachowek - INFOR.PL

Spadkobierca to podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków po osobie zmarłej.

Jeżeli spadkobiercy ustawowi zostali pozbawieni w testamencie jakiegokolwiek udziału w spadku, mają prawo dochodzić od spadkobierców wypłacenia zachowku. Na rzecz zachowku uprawnieni muszą jednak zaliczyć darowizny otrzymane od spadkodawcy, oraz ewentualne zapisy w testamencie. W niektórych przypadkach zachowek przysługuje również spadkobiercom ustawowym – jeśli masa spadkowa była znacząco uszczuplona przez darowizny spadkodawcy na rzecz osób trzecich.

Zapis to rozrządzenie testamentowe, na mocy którego spadkodawca zobowiązuje swego spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby – zapisobiorcy. Z chwilą otwarcia spadku powstaje stosunek zobowiązaniowy. Zapisobiorca staje się wierzycielem, a spadkobierca lub zapisodawca – dłużnikiem.

Dział spadku polega na określeniu wartości całego majątku i jego podziale pomiędzy poszczególnych spadkobierców.

Wprowadzone zmiany w prawie spadkowym umożliwiają osobie sporządzającej testament przekazanie konkretnych składników swojego majątku poszczególnym osobom. Zmiana ma na celu ułatwienie dziedziczenia, stwarzając możliwości nie istniejące do tej pory w polskim prawie.

Zachowek przysługuje najbliższym krewnym spadkodawcy, którzy ze względu na ustanowienie innej osoby spadkobiercą testamentowym w praktyce zostali pozbawieni swoich praw. Jeżeli nie otrzymaliśmy należnego nam zachowku, możemy wnieść do sądu odpowiedni pozew.

Zapis windykacyjny umożliwi przekazanie konkretnych składników majątku poszczególnym spadkobiercom. Będzie on jednak skuteczny tylko w przypadku testamentów notarialnych.

Aby uniknąć przejęcia obowiązku podatkowego w spadku, spadkobiercy mogą wnioskować do organu podatkowego o odroczenie terminu płatności podatku, zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub rozłożenie zapłaty powyższych należności na raty, bądź umorzenie ich w całości lub w części, jak również umorzenie opłaty prolongacyjnej.

Zachowkiem określa się uprawnienie przysługujące zstępnym (dzieciom), małżonkowi i rodzicom na wypadek pominięcia ich przez spadkodawcę w testamencie, a więc całkowitego albo częściowego wydziedziczenia.

Spadkobierca może zachować się na 3 sposoby. Może on albo przyjąć spadek z nieograniczoną odpowiedzialnością za długi (tzw. przyjęcie proste), albo przyjąć go z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), jak również możliwe jest odrzucenie spadku.

Testament jest jednostronną czynnością prawną, a spisanie testamentu nie oznacza braku możliwości jego zmiany. Wręcz przeciwnie, odwołanie testamentu jest zawsze możliwe aż do śmierci testatora.

W polskim prawie spadkowym nie ma możliwości dziedziczenia kontraktowego na podstawie umowy. Jedyną dopuszczalną umową o spadek po osobie żyjącej jest umowa o zrzeczenie się dziedziczenia.

Wydziedziczenie rozumie się jako wyłączenie członków najbliższej rodziny od dziedziczenia. Wydziedziczenie oznacza sytuację, w której osoba uprawniona do otrzymania należnego jej zachowku zostaje pozbawiona przez spadkodawcę możliwości jego otrzymania.

Zachowek ma na celu zrekompensować najbliższym spadkodawcy pominięcie ich w testamencie. Jest świadczeniem pieniężnym, należącym do długów spadkowych, uzyskiwanym od spadkobiercy i przeznaczonym dla najbliższych krewnych.

Pozbawić spadku może zarówno spadkodawca przez pominięcie w testamencie, jak i spadkobiercy na drodze sądowej. Warto pamiętać, że nie zawsze pozbawienie spadku krewnych jest możliwe.

Żona może wydziedziczyć w testamencie męża, który uporczywie nie dopełnia obowiązków rodzinnych i na odwrót. Pozbawienie zachowku może nastąpić tylko w testamencie.

Wydziedziczenie, wbrew potocznemu rozumieniu, nie polega na wyłączeniu członka rodziny od dziedziczenia. W sensie prawnym wydziedziczenie oznacza pozbawienie prawa do zachowku.

Pytanie to w zasadzie można by skwitować jednym zdaniem – nie każdy testament napisany na komputerze jest ważny. I tu należy sprecyzować o jaki testament chodzi.

Nie można ustanowić spadkobiercy „pod warunkiem”, np. takim, że jeśli ożeni się do określonego terminu, to będzie dziedzicem testamentowym. Ale zastrzeżenie takiego warunku jest uważane za nieistniejące, nienapisane.

Prawo do zachowku opiera się na konstytucyjnej zasadzie ochrony rodziny i przysługuje tylko zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy.

Istnieją dwie drogi do stwierdzenia nabycia spadku przez spadkobierców. Orzeczenie sądowe i poświadczenie dziedziczenia przez notariusza są to dwa dokumenty posiadające taką samą doniosłość prawną. U notariusza zapłacimy za poświadczenie więcej niż za stwierdzenie w sądzie, ale dokument otrzymamy od ręki.

W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku za dowód pewnych okoliczności może zostać przyjęte zapewnienie złożone przez spadkobiercę. Takie oświadczenie spadkobierca składa pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Bez względu na to, czy uprawniony wiedział, czy nie wiedział o sporządzeniu testamentu przez spadkodawcę roszczenie z tytułu zachowku ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od ogłoszenia testamentu.

Czy można pozbawić spadkobiercę zachowku? Co do zasady na to pytanie można udzielić odpowiedzi twierdzącej. Należy jednak wziąć pod uwagę, że jest tu wiele wyjątków.

Uprawniony do zachowku często nie może uzyskać od spadkobiercy całej kwoty należnego mu zachowku, wówczas może zwrócić się do obdarowanego o sumę potrzebną do uzupełnienia zachowku. Chodzi jednak jedynie o osobę, która otrzymała od spadkodawcy darowiznę doliczoną do spadku. Co więcej, sytuacja obdarowanych może być zróżnicowana, zależy bowiem od tego, czy obdarowany jest równocześnie osobą uprawnioną do zachowku.

Co do zasady nieważna z mocy prawa jest umowa o spadek po osobie żyjącej. Jedynym wyjątkiem w tym zakresie jest zawarcie umowy o zrzeczenie się dziedziczenia przez spadkobiercę ustawowego z przyszłym spadkodawcą.

Może się tak zdarzyć, że po śmierci bliskiej osoby, po której dziedziczymy z ustawy, w ciągu 6 miesięcy od dowiedzenia się o śmierci tej osoby nie złożymy żadnego oświadczenia w przedmiocie przyjęcia spadku bądź jego odrzucenia.

Co do zasady nie ma ograniczeń w dziedziczeniu. Oczywiście w zależności od tego, czy będzie to dziedziczenie ustawowe czy testamentowe, z reguły inny będzie krąg uprawnionych do dziedziczenia. Ustawodawca wymienił jednak dwa wyjątki od tej ogólnej zasady.

Śmierć osoby najbliższej to przede wszystkim osobista tragedia. Niestety wiąże się też z licznymi formalnościami, których musimy dopełnić, aby żyć normalnie po takiej stracie. Przepisy prawa przewidują okres ochrony, podczas którego możemy korzystać z mieszkania i wyposażenia spadkodawcy. Z jakimi formalnościami należy się liczyć?

Konkubinat ma zarówno zwolenników jak i przeciwników. Nawet jeżeli sami żyjemy w przykładnych małżeństwach, często zastanawiamy się, czy konkubinat daje takie same prawa partnerom jak małżeństwo.

W dniu 28 czerwca 2009 r. weszła w życie ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny. Mimo tego, że nowelizacja zmienia jedynie 5 artykułów w zakresie prawa spadkowego (z kilkudziesięciu) wprowadza spore zamieszanie, zmienia bowiem (pierwszy raz od uchwalenia obecnego kodeksu cywilnego w 1964 roku) porządek dziedziczenia i znacząco rozszerza grono spadkobierców ustawowych- dopuszczając do spadku m.in. dziadków spadkodawcy i ich zstępnych (wujostwo spadkobiercy i jego kuzyni). W praktyce oznacza to, mniejszą szansę na objęcie spadku przez Skarb Państwa, ale także większe (niż do tej pory) rozbicie spadku (im więcej osób dziedziczy, tym mniejsze są ich udziały).

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zmian dotyczący przepisów prawa spadkowego. Zapis windykacyjny to uregulowanie nowe, obce naszemu porządkowi prawnemu. Pozwala na podział konkretnych dóbr zgodnie z wolą spadkodawcy.

Ustawodawca przewidział dwie stawki zachowku – 1/2 i 2/3 wartości udziału w czystej wartości spadku. Stawka zależy od sytuacji uprawnionego do zachowku.

Mimo znacznego rozszerzenia katalogu spadkobierców ustawowych, ustawodawca postanowił pozostawić grono uprawnionych do zachowku bez zmiany. Jedyne co może ulec zmianie to wysokość zachowku.

Dla prawa spadkowego nie ma znaczenia czy dziecko spadkodawcy pochodzi z jego obecnego czy wcześniejszego małżeństwa. Wszyscy zstępni (dzieci) dziedziczą na równi.

Rozszerzenie grona spadkobierców ustawowych powoduje, że do dziedziczenia powołani są również stosunkowo dalecy krewni jak wujostwo- czy kuzyni.

Muszę przeprowadzić postępowanie spadkowe po moim ojcu. Ojciec mieszkał w Lidzbarku Warmińskim ja natomiast mieszkam w Kamiennej Górze. Do jakiego sądu muszę wystąpić w tej sprawie.

Zachowek traktuje się jak tak jak świadczenie otrzymane od spadkodawcy. Z uwagi na to, że zawsze należy on do najbliższej rodziny, z podatku można się zwolnić.

Kto może domagać się ochrony praw autorskich po śmierci twórcy? Czy jako żona artysty, którego dzieło zostało opublikowane bez zgody, mogę wystąpić z roszczeniem o odszkodowanie?

Dwa miesiące temu zmarła moja mama pozostawiając spadek. Sporządziła przed śmiercią testament w którym powołała do dziedziczenia tylko jedna córkę. Najprawdopodobniej sprawa trafi do sadu ze względu na roszczenia rodzeństwa oraz ojca zmarłej dotyczące zachowku. Okazuje się jednak ze do ustalania zachowku wlicza się darowizny jakie zostały wykonane przez moją matkę na rzecz dzieci. Jak w takim wypadku będzie wyglądała kwestia zachowku? Czy możliwe jest ze nie dostanę żadnej kwoty jeżeli wartość dokonanych darowizn jest znaczna?

Bardzo często spadek przypada więcej niż jednej osobie. Dlatego też po stwierdzeniu, komu przypada spadek należy go podzielić. Można to zrobić umownie lub przed sądem.

Moja matka pozostawiła testament, którym do spadku powołała swojego męża Tomasza i dwoje wspólnych dzieci. Mnie, jako córkę z pierwszego małżeństwa (wychowywał mnie ojciec) pominęła w testamencie. Czy dziedziczę po mamie?

Częstym pytaniem dotyczącym prawa spadkowego są kwestię związane z wyłączeniem określonego przedmiotu z masy spadku – tak aby niektórzy spadkobiercy ich nie otrzymali. Kwestia wyłączenia z dziedziczenia niestety nie jest prosta.

Ojciec przekazał mi w darowiźnie mieszkanie – poza nim nie posiada w zasadzie nic. Zachował sobie prawo do dożywotniego mieszkania. Zważywszy na to, że mamy słaby kontakt z moim bratem, abym nie musiał w ramach zachowku wypłacać mu pieniędzy, w akcie darowizny znalazło się wskazanie, że darowizna mieszkania nie będzie zaliczona do mojej schedy spadkowej. Czy to słuszna koncepcja i czy brat nie będzie mógł się domagać zachowku za tę darowiznę?

Wypłacony zachowek podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn – od dnia otrzymania roszczenia, lub uprawomocnienia się wyroku sądu.

Choć brzmi to paradoksalnie zachowku mogą domagać się spadkobiercy ustawowi – jeśli spadkodawca nie pozostawił testamentu. Ma to miejsce wówczas kiedy spadkodawca porozdawał swój majątek przed śmiercią.

Spadkobierca, Zachowek

Spadkobierca

Zachowek

Zapis

Dział spadku

Co umożliwia zapis windykacyjny w testamencie?

Krok po kroku - jak napisać pozew o zachowek?

Zmiany w prawie spadkowym - pojawi się zapis windykacyjny

Jak uniknąć przejęcia zobowiązań podatkowych spadkodawcy?

Spadek w Niemczech - kto ma prawo do zachowku?

Jak przyjąć lub odrzucić spadek?

Czy można odwołać testament?

Umowa o zrzeczenie się prawa do dziedziczenia

Czym jest wydziedziczenie

Zachowek dla najbliższych krewnych

Pozbawienie spadku krewnego – cz. 2

Pozbawienie spadku krewnego – cz. 1

Wydziedziczenie spadkobiercy niedopełniającego obowiązków rodzinnych

Kiedy można wydziedziczyć spadkobiercę

Czy testament napisany na komputerze jest ważny

Czy można kogoś uczynić spadkobiercą „pod warunkiem”

Jak obliczyć zachowek dla dzieci wydziedziczonego

Co to jest poświadczenie dziedziczenia?

Zapewnienie spadkobiercy jako dowód w postępowaniu spadkowym

Trzy lata na roszczenie o zachowek

Czy można pozbawić spadkobiercę zachowku

Zrzeczenie się dziedziczenia

Zachowek a darowizna

Umowy dotyczące spadku po osobie żyjącej

Będą zamiany w Kodeksie Cywilnym w zakresie spadków?

Złożenie oświadczenia w zakresie przyjęcia lub odrzucenia spadku z opóźnieniem

Kto nie może być spadkobiercą

Co się dzieje z mieszkaniem po śmierci spadkodawcy?

Zachowek w konkubinacie

Nowe zasady dziedziczenia - poradnik

Zmiany w prawie spadkowym

Kiedy wyższy zachowek

Prawo do zachowku się nie zmieniło

Wszystkie dzieci spadkodawcy dziedziczą po nim

Kiedy spadek odziedziczy wujek, a kiedy kuzyn

Postępowanie spadkowe

Zachowek bez podatku

Ochrona praw autorskich

Darowizny doliczane do zachowku

Dział spadku

Pominięcie spadkobiercy

Jak wyłączyć określoną rzecz lub osobę z dziedziczenia

Zaliczenie darowizny na schedę spadkową a zachowek

Jaki podatek od zachowku

Kiedy zachowek przysługuje przy dziedziczeniu ustawowym

Niezbędnik Spadki