Tematy - Zachowek, Spadkobierca

Prawo do zachowku jest ściśle powiązane z sytuacją osobistą uprawnionego oraz jego zdolnością do pracy. Jakie są przepisy?

Zachowek daje ochronę prawną członkom rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. Czy otrzymane środki pieniężne tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?

Koniec życia członka rodziny staje się niejednokrotnie dla jego spadkobierców początkiem wieloletniej batalii sądowej o sprawy spadkowe. Jedną z nich może być sprawa o zachowek, do którego uprawniony jest zstępny (np. dziecko, wnuk), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, o ile nie został wydziedziczony. Obecnie obowiązujące przepisy umożliwiają także zawarcie umowy zrzeczenia się zachowku za życia spadkodawcy. Takie rozwiązanie może uprościć przeprowadzenie spraw spadkowych oraz wyeliminować konieczność prowadzenia wieloletniego sporu sądowego.

Na czym polega umowa o dożywocie? Czy prawo do dożywocia przechodzi na spadkobierców? Co z zachowkiem? Prezentujemy najważniejsze informacje.

Zachowek to specjalny mechanizm prawny mający na celu ochronę pewnych członków rodziny spadkodawcy, którzy zostali pominięci w testamencie lub w wyniku dziedziczenia ustawowego. W Polsce, jeżeli dojdzie do sytuacji, gdy pewni członkowie rodziny nie otrzymają swojej części majątku, mogą oni dochodzić swoich praw przez żądanie zachowku. Jednakże, jak to jest z kwestią podatkową w takim przypadku? Czy otrzymane pieniądze tytułem zachowku podlegają opodatkowaniu?

Dyrektor KIS potwierdził, że otrzymanie środków pieniężnych tytułem zachowku, czy też – zamiast środków pieniężnych – udziału w nieruchomości lub ruchomości – w ramach tzw. świadczenia w miejsce wykonania – będzie korzystało ze zwolnienia z PSD na podstawie art. 4a ustawy o PSD.

Gdy spadkobierca dziedziczy majątek z długami, to może być odpowiedzialny za spłatę tych zobowiązań, włącznie z naliczonymi odsetkami wymagalnymi na dzień otwarcia spadku. Polskie prawo spadkowe przewiduje jednak pewne ograniczenia odnośnie odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe. Jakie?

Zachowek to istotne uprawnienie osób najbliższych spadkodawcy w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym. Czym jest zatem zachowek i komu przysługuje? Jakie zmiany weszły w życie 22 maja 2023 r.? Oto najważniejsze informacje.

Do wejścia w życie ustawy o fundacji rodzinnej (22 maja 2023 r.) został niecały miesiąc. Wokół ustawy i instytucji fundacji rodzinnej narosło sporo mitów. Niektórzy wskazują na krzywdzącą rolę fundacji rodzinnej w kontekście uprawnień wynikających ze spadkobrania w związku ze zmiana w zakresie zachowku. Czy to prawda?

Przyjęcie spadku pozwala spadkobiercy nie tylko zdecydować, że chce dziedziczyć, ale także – w jakim zakresie będzie odpowiadał za długi spadkowe. Czy zawsze spadkobierca musi spłacać odziedziczone długi? Jak można ograniczyć odpowiedzialność za długi spadkowe?

Akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza jest jednym ze sposobów ustalenia, kto nabył spadek pozostawiony przez zmarłego. Kiedy możliwe jest stwierdzenie nabycia spadku u notariusza? Ile kosztuje akt poświadczenia dziedziczenia?

Prawo spadkowe w USA bardzo różni się od polskiego, nie ma w nim zachowku. Ale nawet jeżeli pominięto członka rodziny w testamencie można podważyć testament. W szczególności można sprawdzić czy osoba, która spisała testament zrobiła to dobrowolnie. I czy testament nie został sfałszowany.

6 lutego 2023 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji rodzinnej, która ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Przepisy tej ustawy wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Przedmiotem dziedziczenia mogą być zarówno aktywa pieniężne jak i zobowiązania podatkowe.

Subkonto ZUS. Osoby, które przeszły na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego i posiadają subkonto w ZUS, mogą wskazać osoby, które będą miały prawo do wypłaty gwarantowanej po śmierci świadczeniobiorcy.

Zdaniem organów podatkowych podatnik może odliczyć zachowek od podstawy opodatkowania, jeśli był wypłacony przed wydaniem decyzji podatkowej. Ale kiedy zachowek zostaje wypłacony po tej decyzji, podatnik takiej możliwości nie ma. Narusza to zasadę równości podatkowej – uznał Rzecznik Praw Obywatelskich, który przyłączył się do takiej sprawy obywatelki. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 1 czerwca 2022 r. (sygn. akt III FSK 4958/21) podzielił to stanowisko, bo podatnik nie powinien ponosić negatywnych konsekwencji braków czy luk procedury. NSA w tym wyroku uchylił zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach oraz poprzedzającą go decyzję organu podatkowego.

Wydziedziczenie to temat, który może niepokoić wielu przyszłych spadkobierców. Czym zgodnie z przepisami jest wydziedziczenie? Jakie warunki należy spełnić, aby było skuteczne? Warto znać podstawowe zasady i przykłady z orzecznictwa.

Zachowek jest bardzo złożoną instytucją prawa spadkowego. Przepisy go regulujące zawarte są w w kodeksie cywilnym w księdze czwartej dotyczącej spadków, są one dość jasne i klarowne, jednak tylko z pozoru. Prowadząc sprawę o zachowek adwokat musi być bardzo ostrożny i przewidzieć, a przede wszystkim sprawdzić wszystkie możliwe sytuacje prawne związane ze spadkiem m.in. możliwość wydziedziczenia jednego z uprawnionych do zachowku, odrzucenie spadku, niegodność dziedziczenia, rozwód, wcześniejsza darowizna itp. Każda taka sprawa wymaga indywidualnego podejścia i dogłębnej analizy.

Wymagalność roszczenia o zachowek nie została określona jednym, sztywnym terminem. Zatem ocena od kiedy należą się odsetki od zachowku powinna być dokonana indywidualnie z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy.

1 czerwca 2019 r. mają wejść w życie istotne zmiany, dotyczące zachowku. Projektowane przepisy przewidują możliwość zawarcia umowy o zrzeczenie się zachowku. Nowe rozwiązania przewidziano również dla osób zobowiązanych do zapłaty zachowku, gdy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo.

W jaki sposób dziedziczą po sobie mąż i żona? Czy oprócz małżonka do spadku będą miały prawo także inne osoby?

Roszczenie o zachowek to roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej. Kodeks cywilny wskazuje jak liczyć przysługujący uprawnionym udział spadkowy oraz kto może domagać się zapłaty.

Wydziedziczenie to pozbawienie potencjalnych spadkobierców zachowku. Dziecko może zostać wydziedziczone tylko w ściśle określonych przez Kodeks cywilny przypadkach. Wprost z treści testamentu powinno wynikać wydziedziczenie.

W jakich sytuacjach konieczne okazuje się doliczenie darowizny do spadku? Na czym polega taka operacja rachunkowa?

W pierwszej kolejności roszczenie o zachowek powinniśmy kierować przeciwko spadkobiercom zmarłego. Co możemy zrobić w sytuacji, gdy od nich nie możemy otrzymać należnego nam zachowku?

Decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe może być wydawana w ciągu 5 lat tj. do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Wniosek taki płynie z uchwały NSA w Warszawie z 23 maja 2016 r. Co to oznacza w praktyce?

Dział spadku można przeprowadzić w sądzie lub zawierając umowę z pozostałymi spadkobiercami. Gdy którykolwiek ze spadkobierców nie chce zgodzić się na dział lub gdy nie ma zgody co do sposobu jego przeprowadzenia, zawarcie umowy będzie wykluczone. Wówczas pozostaje droga postępowania sądowego.

W dniu 18 października 2015 r. weszła w życie niezbyt obszerna, lecz doniosła, a wręcz fundamentalna zmiana przepisów kodeksu cywilnego i kilku innych ustaw dotycząca spadkobrania. Zmiana ta jest na tyle ważna dla (niestety) każdego, że opisywały ją nie tylko branżowe, kierowane do prawników, gazety i portale internatowe. Żeby uniknąć błędu ważne jest dość precyzyjne przedstawienie tego co się zmieniło, stąd uznaliśmy, że temat ten warto choć zwięźle poruszyć w naszym Radarze Prawnym.

Co do zasady czynienie nakładów na majątek przyszłego spadkodawcy może mieć wpływ na dziedzicznie po nim. Sytuacja osoby czyniącej nakłady uzależniona jest jednak od tego czy osoba ta zostanie spadkobiercą po osobie starszej, a także od tego w jakim celu uczyniła nakłady na majątek spadkowy.

Umowny dział spadku możliwy jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – gdy spadkobiercy porozumieją się w kwestii spadku i nie wystąpią z roszczeniami sądowymi. W porównaniu do sądowego działu spadku, umowny dział spadku jest szybszy i tańszy. W jakiej formie można zawrzeć taką umowę i co powinna zawierać?

Zachowek zabezpiecza interesy osób tak by po śmierci spadkodawcy miały jakieś korzyści ze spadku nawet jeśli zostały pominięte w testamencie. Zachowek należy się tylko najbliższej rodzinie zmarłego. Co jeszcze warto wiedzieć o instytucji zachowku?

Zwiększona ochrona spadkobierców przed dziedziczeniem długów spadkowych po rodzicach to główne założenie nowych przepisów dotyczących dziedziczenia. W miejsce dotychczas obowiązującej odpowiedzialności nieograniczonej wprowadzona zostanie zasada odpowiedzialności za długi spadkowe z dobrodziejstwem inwentarza.

Domniemanie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza to jedna ze zmian wprowadzonych do postępowania spadkowego nowelizacją z dnia 12 sierpnia 2014 roku. Czy ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe poprzez założenie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest korzystne dla spadkobierców?

Wprowadzenie prywatnego spisu inwentarza spadku to kolejna, obok ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, zmiana przyjęta projektem nowelizacji ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Spis inwentarza ma sporządzać – na podstawie wzoru – sam spadkobierca.

Niegodność dziedziczenia oraz wydziedziczenie to dwie instytucje uregulowane w prawie spadkowym, z którymi każdy spadkodawca winien się zapoznać, aby świadomie podejmować decyzje majątkowe na wypadek śmierci. Czym różni się niegodność dziedziczenia od wydziedziczenia?

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku to, obok niegodności dziedziczenia, instytucja prawa spadkowego, która ma na celu pozbawienie konkretnych osób korzyści wynikających z dziedziczenia. Na czym polega wydziedziczenie i jakie są jego przesłanki?

Ulga mieszkaniowa na gruncie znowelizowanej 27 grudnia 2013 roku ustawy o podatku od spadków i darowizn rozumiana jest jako konstrukcja umożliwiająca uniknięcie zapłaty podatku od nabytej nieodpłatnie nieruchomości. Kto i na jakich warunkach może skorzystać z ulgi mieszkaniowej?

Testament ustny to szczególna forma sporządzenia ostatniej woli. Dotyczy osób, wobec których zachodzi obawa rychłej śmierci. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego zapowiada reformę prawa spadkowego w zakresie testamentu ustnego oraz prawa do zachowku.

Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku jest bezwarunkowe, bezterminowe i nieodwołalne. Jeżeli będzie dotknięte wadami oświadczenia woli, może być objęte bezwzględną nieważnością. W jaki sposób złożyć ważne oświadczenie?

Testament jest wyrazem swobody w decydowaniu o tym, komu chce się przekazać majątek. Testament może być w każdej chwili odwołany przez spadkodawcę, w całości lub częściowo. Bliscy spadkodawcy mogą uniknąć zapłacenia podatku od nabycia spadku. Spadek z długami można odrzucić, ale nie w każdym wypadku jest to możliwe. Kwestie te wyjaśnione zostały poniżej.

Osobom, które byłyby powołane do spadku w drodze ustawy należy się zachowek. Uprawnieni stale niezdolni do pracy bądź małoletni mają prawo do wyższego zachowku w wysokości dwóch trzecich wartości udziału spadkowego, który by im przypadał w drodze dziedziczenia ustawowego.

Problem zachowku powstaje wtedy, jeżeli uprawnieni do zachowku, a należą do nich tylko zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy, zostali wydziedziczeni przez spadkodawcę przez rozporządzenie na wypadek śmierci - testament albo umowę spadkową. Jakie są przesłanki pozbawienia prawa do zachowku w prawie niemieckim?

Niegodność dziedziczenia jest instytucją uregulowaną przez przepisy księgi czwartej kodeksu cywilnego. Uznanie spadkodawcy za niegodnego dziedziczenia, rodzi bardzo dotkliwe dla niego konsekwencje.

Brak oświadczenia spadkobiercy w przedmiocie przyjęcia lub odrzucenia spadku ma skutkować przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, a nie - tak jak dotychczas - przyjęciem prostym bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe. Zmiany takie zawiera projekt nowelizacji Kodeksu cywilnego, który obecnie znajduje się w Sejmie.

Najbliższej rodzinie spadkodawcy należy się zachowek, jeżeli zostali pominięci w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych przed jego śmiercią. Spory sądowe dotyczące zachowku zdarzają się niezwykle często. Tym bardziej warto wyjaśnić najważniejsze kwestie związane z tą instytucją prawną.

Dla spadkodawcy dużo korzystniejszy od tradycyjnego rozporządzenia majątkiem jest zapis windykacyjny w testamencie, gdyż swoje dobra może rozdzielić w sposób, w jaki tylko sobie zażyczy.

Brak wspólnych dzieci nie wystarcza do objęcia całego majątku przez małżonka. Bez sporządzenia testamentu i wydziedziczenia w nim osób uprawnionych do zachowku należy wypłacić im odpowiednie części spadku.

Brak wspólnych dzieci nie wystarcza do objęcia całego majątku przez małżonka. Bez sporządzenia testamentu i wydziedziczenia w nim osób uprawnionych do zachowku należy wypłacić im odpowiednie części spadku. Czy wzajemne testamenty wykluczają zachowek?

Majątek spadkodawcy często dziedziczy wiele osób, co czyni ich współwłaścicielami. Sprawiedliwemu rozdzieleniu między spadkobiercami służy umowa o dział spadku. Zawiera się ją, jeśli wola współspadkobierców jest zgodna.

Prawo w Polsce wyróżnia kilka form spisania testamentu. Obok testamentu sporządzonego u notariusza i odręcznego (holograficznego), wyróżnia się również testament allograficzny, zwany inaczej urzędowym.

Zachowek, Spadkobierca

Kto może otrzymać wyższy zachowek i od czego to zależy?

Czy trzeba płacić podatek od zachowku?

Umowa zrzeczenia się zachowku

Dożywocie. Co to za umowa i jakie ma skutki?

Otrzymanie pieniędzy tytułem zachowku. Co z podatkiem od spadku?

Czy przeniesienie nieruchomości w ramach zachowku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

Czy spadkobierca płaci odsetki za długi spadkowe?

Zachowek po zmianach w 2023 r.

Fundacja rodzinna a zachowek. Czy jest się czego bać?

Przyjęcie spadku w 2023. Czy zawsze trzeba spłacać długi spadkodawcy?

Akt poświadczenia dziedziczenia. Czyli jak stwierdzić nabycie spadku u notariusza w 2023

Prawo spadkowe w USA bez zachowku. Jak podważyć testament?

Ustawa o fundacji rodzinnej podpisana przez Prezydenta RP. Kiedy wejdzie w życie?

Podatki w prawie spadkowym

Masz subkonto w ZUS? Wyznacz spadkobierców!

Odliczenie zachowku od podstawy opodatkowania w podatku od spadków także po decyzji podatkowej

Wydziedziczenie – na czym polega?

Zachowek - czym jest, kiedy i komu przysługuje i jak go obliczyć?

Wymagalność roszczenia o zachowek

Zachowek 2019 – planowane zmiany

Spadek po mężu i żonie - kto i jak dziedziczy po małżonku?

Zachowek - jak liczyć?

Jak skutecznie wydziedziczyć dziecko?

Darowizna doliczona do spadku

Przeciwko komu kierować roszczenie o zachowek?

Decyzja o odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe - termin

Podział spadku w sądzie

Zmiany w prawie spadkowym

Czy czynienie nakładów na majątek osoby starszej ma wpływ na dziedziczenie po takiej osobie?

Czym jest umowa o dział spadku?

Co to jest zachowek i co warto o nim wiedzieć?

Ochrona przed dziedziczeniem długów po rodzicach

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Prywatny spis inwentarza spadku

Niegodność dziedziczenia a wydziedziczenie

Wydziedziczenie, czyli pozbawienie zachowku

Ulga mieszkaniowa

Testament ustny – zmiany w prawie spadkowym

Kiedy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest nieważne?

Odrzucenie obciążonego długami spadku

Kto ma prawo do wyższego zachowku?

Pozbawienie prawa do zachowku w prawie niemieckim

Niegodność dziedziczenia

Odpowiedzialność spadkobiercy za długi do wartości stanu czynnego spadku

Zachowek - ile komu się należy i jak go uzyskać?

Korzyści zapisu windykacyjnego w testamencie

Zabezpieczenie wdowców przed płaceniem zachowku

Zabezpieczenie wdowców przed płaceniem zachowku

Dział spadku u notariusza

Testament allograficzny