Finansowanie składek na ubezpieczenia społeczne niani

Podstawa wymiaru składek

nie wyższa niż minimalne wynagrodzenie

Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe niań – obliczone od podstawy, którą stanowi kwota nie wyższa niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę – finansuje budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Składki są finansowane przez budżet państwa niezależnie od tego, czy niania podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo, czy dobrowolnie.

W przypadku gdy niania nie wykonuje pracy przez część miesiąca, z uwagi np. na pobieranie zasiłku chorobowego, w celu ustalenia kwoty, od której składki powinny zostać sfinansowane z budżetu państwa, należy dokonać proporcjonalnego pomniejszenia podstawy wymiaru składek.

W przypadku gdy rodzice zawrą w tym samym okresie umowy uaktywniające z kilkoma nianiami, składki z budżetu państwa będą finansowane przez budżet państwa jedynie za jedną z nich.

W sytuacji zawarcia następnej umowy o opiekę nad kolejnym dzieckiem tych samych rodziców składki będą finansowane przez budżet państwa przez cały okres sprawowania opieki nad dziećmi wynikający z ustawy, jednakże od podstawy nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zobacz również serwis: Dziecko i prawo

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca składki finansowane przez budżet państwa w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

• niania została zgłoszona przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego,
• rodzice albo rodzic samotnie wychowujący dziecko:

—  są zatrudnieni (należy przez to rozumieć wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, umowy o pracę nakładczą, ale również wykonywanie innych form aktywności zawodowej, np. posiadanie statusu funkcjonariusza, żołnierza zawodowego, sędziego, prokuratora, posła),
— świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych (chodzi o wszystkie umowy cywilnoprawne stanowiące tytuł do ubezpieczeń, tj. umowę agencyjną, umowę zlecenia albo inną umowę o świadczenie usług, do której, zgodnie z Kodeksem cywilnym, stosuje się przepisy dotyczące zlecenia),
— prowadzą pozarolniczą działalność. Powyższy warunek pozostaje spełniony również, gdy umowę uaktywniającą zawrze osoba współpracująca z osobą świadczącą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej lub z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność.

Zakład nie będzie opłacał składek na ubezpieczenia społeczne za nianie w przypadku, gdy jeden z rodziców przebywa na urlopie macierzyńskim, dodatkowym urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowym urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim oraz urlopie wychowawczym. W świetle Kodeksu pracy stosunek pracy nie ulega w takich przypadkach rozwiązaniu, jednakże są to świadczenia/urlopy przyznawane w związku z koniecznością sprawowania opieki nad dzieckiem.

W przypadku utraty przez rodziców albo rodzica samotnie wychowującego dziecko zatrudnienia, zaprzestania świadczenia usług lub działalności, składki opłaca się przez okres 3 miesięcy od dnia zaistnienia tych przyczyn.

• dziecko nie jest umieszczone w żłobku, klubie dziecięcym oraz nie zostało objęte opieką sprawowaną przez dziennego opiekuna.

Ponadto Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie opłaca składek w przypadku, gdy:

• rodzic dziecka korzysta z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej, o której mowa w art. 61c ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 26 października 2007 r., z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym lub
• umowa uaktywniająca została zawarta między nianią a osobami pełniącymi funkcję rodziny zastępczej zawodowej.

Zobacz również: Opieka nad dzieckiem - vademecum

Kwota nadwyżki nad kwotę minimalnego wynagrodzenia

Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe niani, od podstawy wymiaru składek stanowiącej kwotę nadwyżki nad kwotę minimalnego wynagrodzenia, są współfinansowane przez nianię i rodzica.

Niania i rodzic finansują w równych częściach składkę na ubezpieczenie emerytalne (po 9,76%).

Składkę na ubezpieczenia rentowe w wysokości 1,5% podstawy wymiaru finansuje niania, a w wysokości 4,5% podstawy wymiaru – rodzic.

Składkę na ubezpieczenie wypadkowe finansuje w całości rodzic.

Uwaga!

Składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe niani, w każdym przypadku bez względu na to, czy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę czy nie, finansuje w całości z własnych środków niania, a opłaca do ZUS rodzic.

Składki są odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez płatnika składek, czyli rodzica.

Zobacz również: Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne niani

Tekst pochodzi z poradnika: "Nianie w ubezpieczeniach społecznych" wydanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.