REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Co to jest prawo pierwokupu i prawo odkupu?  fot. Fotolia
Co to jest prawo pierwokupu i prawo odkupu? fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo pierwokupu i odkupu to instrumenty prawne, które przy sprzedaży rzeczy pozwalają nam zachować pewną kontrolę nad ich losem. Zarówno pierwokup, jak i prawo odkupu powinny być zawarte w umowie sprzedaży.

Bywają sytuacje, gdy w wyniku pewnych okoliczności zostajemy zmuszeni do zbycia rzeczy szczególnie dla nas wartościowej (np. rodzinnej nieruchomości) lub gdy wprawdzie sprzedajemy rzecz bez przymusu, ale chcielibyśmy zachować pewną kontrolę nad tym, co się dalej z tą rzeczą stanie. W takich sytuacjach odpowiednimi instrumentami prawnymi, zabezpieczającymi nasze prawa są prawo odkupu oraz prawo pierwokupu, uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej „kodeks cywilny”).

REKLAMA

Zobacz: Czy cena towaru na półce jest wiążąca?

Prawo odkupu

Do umowy sprzedaży może zostać dodane postanowienie, zgodnie z którym sprzedawca ma uprawnienie oświadczyć kupującemu, że chce od niego odkupić przedmiot sprzedaży, aby stać się ponownie jego właścicielem (prawo odkupu). Czas trwania prawa odkupu może zostać uzgodniony przez strony takiej umowy sprzedaży. Nie może on jednak przekroczyć pięciu lat od chwili zawarcia umowy sprzedaży lub od chwili wprowadzenia do niej (np. w drodze aneksu) postanowienia odnośnie prawa odkupu.

POBIERZ BEZPŁATNY WZÓR: Umowa sprzedaży na raty

Jeżeli sprzedawca skorzysta z prawa odkupu, kupujący będzie zobowiązany do przeniesienia z powrotem na sprzedawcę własności rzeczy lub prawa, które były przedmiotem umowy sprzedaży. Sprzedawca ma zaś obowiązek rozliczyć się zwracając cenę, koszty sprzedaży oraz co do zasady nakłady konieczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Co można zawrzeć w umowie sprzedaży?

Jeżeli zawarcie umowy sprzedaży wymagało zachowania szczególnej formy, oświadczenie o wykonaniu prawa odkupu powinno być złożone w tej samej formie. Dlatego też ustanowienie prawa odkupu nieruchomości i oświadczenie o jego wykonaniu wymagają zachowania formy aktu notarialnego. Ponadto, ujawnienie prawa odkupu w księdze wieczystej czyni to prawo skutecznym względem osób trzecich, które nabyły nieruchomość od kupującego. Prawo odkupu jest niezbywalne (nie może być przeniesione w drodze czynności prawnej), ale jednocześnie jest dziedziczne oraz niepodzielne (nie może być wykonane tylko co do części przedmiotu sprzedaży).


Prawo pierwokupu

REKLAMA

Natomiast, prawo pierwokupu to przyznanie jednej stronie pierwszeństwa kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzedała tę rzecz osobie trzeciej. Prawo pierwokupu można ustanowić w umowie sprzedaży, jak i w innych umowach (np. w umowach darowizny, dzierżawy) lub w drodze innej czynności prawnej (np. testamentu). Może ono wynikać również z ustawy i zostać zastrzeżone również na rzecz osoby trzeciej.

Prawo pierwokupu nie jest ograniczone żadnym ustawowym terminem. Prawo to jest niezbywalne i niepodzielne, ale jest dziedziczne. Należy również wskazać, że stanowi ono zastrzeżenie tylko na wypadek dalszej sprzedaży rzeczy, a nie na wypadek dokonania innej czynności prawnej. Dlatego nie będzie skuteczne, gdy strona zobowiązana z prawa pierwokupu dokona darowizny rzeczy, zamiany lub gdy zrzeknie się tej rzeczy

Zobowiązany z tytułu prawa pierwokupu powinien niezwłocznie zawiadomić uprawnionego o treści umowy sprzedaży zawartej z osobą trzecią. Prawo pierwokupu co do nieruchomości można wykonać w ciągu miesiąca, a co do innych rzeczy - w ciągu tygodnia od otrzymania zawiadomienia o sprzedaży. Oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu co do nieruchomości powinno być złożone w formie aktu notarialnego.

Zobacz serwis: Akt notarialny

W wypadku wykonania prawa pierwokupu, uprawniony staje się stroną umowy sprzedaży w miejsce osoby trzeciej i na warunkach tej umowy. Jeżeli rzecz, będąca przedmiotem prawa pierwokupu, zostanie bezwarunkowo sprzedana, to umowa ta będzie ważna, a uprawniony do prawa pierwokupu ma roszczenie o odszkodowanie za poniesioną szkodę. Jednakże w przypadku, gdy prawo pierwokupu przysługiwało z mocy ustawy Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego, współwłaścicielowi albo dzierżawcy bezwarunkowa umowa sprzedaży będzie nieważna.

W przypadku ujawnienia prawa pierwokupu w księdze wieczystej, będzie ono skuteczne wobec każdego nabywcy tej nieruchomości.

Zobacz: Czy konsument ma wpływ na treść umowy?

Podsumowanie

Podsumowując, zastrzeżenie zarówno prawa odkupu, jak i prawa pierwokupu pozwala stronom umowy wpływać na dalsze losy określonej rzeczy. Zastrzeżenia te będą miały większą skuteczność, gdy zostaną ujawnione w księdze wieczystej. To jednak jest możliwe tylko w stosunku do nieruchomości. Dlatego w praktyce, z prawem odkupu jak i prawem pierwokupu najczęściej możemy spotkać się w szeroko rozumianym obrocie nieruchomościami.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w najbliższy piątek. 20 września 2024 r. prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań o zaświadczenia przedstawiane przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczenia rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi.

REKLAMA

Będą spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA