REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Darowizna jako zwolnienie z długu. Czy jest wolna od podatku?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Darowizna jako zwolnienie z długu. Czy jest wolna od podatku?
Darowizna jako zwolnienie z długu. Czy jest wolna od podatku?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa darowizny w postaci zwolnienia z długu zawarta w formie aktu notarialnego. Czy w takiej sytuacji wystąpi konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych? Jak na to patrzy urząd skarbowy?

Umowa darowizny, której efektem jest zwolnienie z długu to specyficzna forma umowy, w której darczyńca decyduje się na zwolnienie z obowiązku spłaty np. pożyczki. Zwolnienie z długu jest traktowane jako przysporzenie majątkowe, które może wiązać się z różnymi obowiązkami podatkowymi, zależnie od okoliczności. Jednak w przypadku darowizny, która nie wiąże się z przejęciem długów lub ciężarów przez obdarowanego, umowa ta będzie wolna od podatku od czynności cywilnoprawnych. O czym przekonał się podatnik, który poprosił o interpretację podatkową w swojej sprawie.

REKLAMA

Umowa darowizny w postaci zwolnienia z długu

REKLAMA

Z opisu zawartego we wniosku o interpretację wynika, że podatnik zawarł ze swoją matką umowę pożyczki, na podstawie której matka udzieliła pożyczki na jego rzecz. Od udzielonej przez matkę pożyczki naliczane są odsetki, które jednak nie są płacone na bieżąco i mają zostać spłacone wraz z kwotą główną pożyczki. Obecnie rozważane jest zwolnienie z długu przez matkę, tytułem darmym, zgodnie z art. 888 ustawy Kodeks Cywilny  – w zakresie kwoty głównej i naliczonych odsetek, tj. zwolnienie przez matkę syna z obowiązku zwrotu kwoty głównej pożyczki oraz naliczonych od tej pożyczki odsetek, bez wynagrodzenia.

Wraz ze swoją mamą podatnik planuje zawrzeć umowę, w efekcie której dojdzie do nieodpłatnego zwolnienia z długu. Umowa ta przyjmie postać umowy darowizny. Przedmiotem umowy będzie więc w istocie prawo majątkowe darczyńcy, którym jest prawo do żądania zwrotu pożyczonych środków pieniężnych wraz z odsetkami. Zwolnienie z długu nastąpi poprzez zawarcie z podatnikiem umowy darowizny określonej w ustawie Kodeks cywilny. Umowa darowizny w postaci zwolnienia z długu będzie zawarta w formie aktu notarialnego.

Instytucja zwolnienia z długu przez zawarcie umowy darowizny

Instytucja zwolnienia z długu została uregulowana w części ogólnej zobowiązań – art. 508 ustawy Kodeks cywilny. Zgonie z tym przepisem: "Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje". Oznacza to, iż zwolnienie z długu jest czynnością dwustronną o charakterze rozporządzającym, zawartą między wierzycielem a dłużnikiem.

W zależności od przyczyny oraz woli stron umowy, zwolnienie z długu może być nieodpłatne albo odpłatne. Z prawnego punktu widzenia - jak wyjaśnił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - przysporzenia dokonywane są w celu:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • zwolnienia się z istniejącego zobowiązania (causa solvendi),
  • dążenia do uzyskania świadczenia od drugiej strony (causa obligandi vel acquirendi) albo
  • obdarowania (causa donandi).

Najczęstszą przyczyną nieodpłatnego zwolnienia z długu jest causa donandi. W tych przypadkach zwolnienie z długu zostaje dokonane przez zawarcie umowy darowizny uregulowanej w przepisach art. 888 i następne Kodeksu cywilnego, tak jak w sytuacji opisanej we wniosku.

Umowy darowizny w forma aktu notarialnego

REKLAMA

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy – Kodeks cywilny. Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy "przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku".

Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnej i zobowiązującej, do zawarcia której dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli. Jednak, do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli wyrażone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi bowiem do skutku z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Formą zastrzeżoną przez Kodeks cywilny dla umowy darowizny jest forma aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy, jeżeli obdarowany darowiznę przyjął. Należy podkreślić, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy ze względu na przedmiot darowizny wymagana jest szczególna forma dla oświadczeń obu stron. Nie stanowią darowizny przysporzenia w wypadkach, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Obowiązek podatkowy i podstawa opodatkowania przy umowie darowizny

Zgodnie z art. 4 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych "obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie darowizny – na obdarowanym". Natomiast podstawę opodatkowania stanowi w tym przypadku wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega zatem umowa darowizny, o ile następuje przejęcie przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy oraz przejęcie to następuje w umowie darowizny. Należy przy tym zauważyć, że elementem przedmiotowo istotnym umowy darowizny nie jest przejęcie długów, ciężarów i zobowiązań darczyńcy. Stąd też należy przyjąć, że długi, ciężary i zobowiązania przejęte przez obdarowanego podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdy pozostają w związku funkcjonalnym z przedmiotem darowizny i które w związku z dokonaną darowizną obciążają obdarowanego.

Umowa darowizny dotycząca zwolnienia z długu jest wolna od podatku od czynności cywilnoprawnych

A zatem, w sytuacji, gdy umowa darowizny nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Organ skarbowy uznał, że "skoro w wyniku umowy darowizny, nie przejmie Pan jako obdarowany długów i ciężarów albo zobowiązań Darczyńcy, to w takim przypadku nie powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, przy czym nie z powodu tego, że opisana przez Pana czynność zwolnienia z długu jest wolna od podatku od czynności cywilnoprawnych, lecz dlatego, że nie mieści się w katalogu czynności podlegających podatkowi od czynności cywilnoprawnych".

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stało się. Wiek emerytalny idzie mocno w górę. Prezydent Duda już podpisał ustawę

Granica wieku po przekroczeniu której, przejdą na emeryturę przesuwa się z 65 do 70 lat. Ta rewolucyjna zmiana dotyczy jednej grupy zawodowej. Prezydent Andrzej Duda już podpisał nowelizację ustawy.

„Pusty” staż pracy wreszcie do likwidacji. Rząd chce, by umowy zlecenia i działalność liczyły się do stażu! Zmiany w Kodeksie pracy dla tysięcy Polaków coraz bliżej

Dla tysięcy Polaków nadchodzą ważne zmiany. Rząd pracuje nad nowelizacją Kodeksu pracy, która ma zakończyć niesprawiedliwą sytuację, w której lata pracy na umowie zleceniu czy w jednoosobowej działalności gospodarczej nie liczą się do stażu pracy. Projekt zmian trafił już do komisji sejmowej, a poparcie polityczne jest szerokie. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie? Co się dokładnie zmieni w Kodeksie pracy?

Sąsiad może postawić płot bez Twojej zgody. Zabierze Ci światło, widok – a Ty jeszcze za to zapłacisz

Czy zdarzyło Ci się po powrocie z wakacji zastać nowy płot na działce? A może ktoś postawił ogrodzenie tuż obok Twojego? Co gorsza, nowy płot zasłania dostęp do światła, a jego „stylistyka” zupełnie Ci nie odpowiada? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wzniesienie ogrodzenia może wiązać się z koniecznością spełnienia szeregu obowiązków. W niektórych przypadkach działania sąsiada mogą zostać uznane za naruszenie prawa i stanowić podstawę do dochodzenia swoich roszczeń. Są jednak sytuacje, w których to my będziemy musieli się dołożyć.

Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również liczne obowiązki, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn) nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego i bez wymaganych zgód administracyjnych – może jednak słono kosztować.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

REKLAMA