REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

500 plus a opieka naprzemienna - co z uchwałą NSA?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Michalina Topolewska
Michalina Topolewska
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
500 plus a opieka naprzemienna - co z uchwałą NSA?
500 plus a opieka naprzemienna - co z uchwałą NSA?

REKLAMA

REKLAMA

Czy warunkiem przyznania 500+ rodzicowi jest orzeczenie sądu rodzinnego o opiece naprzemiennej, czy też wystarczające jest ustalenie faktycznego sprawowania opieki nad dzieckiem w porównywalnych i powtarzających się okresach? NSA odmówił podjęcia uchwały.

500 plus a opieka naprzemienna. Bez uchwały NSA

W wyrokach sądów administracyjnych nie ma rozbieżności, bo nie jest tak, że jedne wskazują na to, że opieka naprzemienna ma wynikać z orzeczenia sądu powszechnego, a inne dopuszczają możliwość ustalania jej istnienia w postępowaniu administracyjnym.

REKLAMA

Czy warunkiem przyznania 500+ rodzicowi jest orzeczenie sądu rodzinnego o opiece naprzemiennej, czy też wystarczające jest ustalenie faktycznego sprawowania opieki nad dzieckiem w porównywalnych i powtarzających się okresach? Z wnioskiem o rozstrzygnięcie, która wykładnia przepisów jest właściwa, wystąpił do poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego Mikołaj Pawlak, rzecznik praw dziecka (RPD). NSA odmówił jednak wydania uchwały, bo jak stwierdził, wyroki sądów administracyjnych nie wykazują sprzeczności w tym zakresie.

Przeciwstawne poglądy

REKLAMA

Zgodnie z ustawą z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2407 ze zm.) świadczenie wychowawcze jest przyznawane jednemu z rodziców dziecka w wysokości 500 zł. Ta ogólna reguła obowiązuje też w przypadku rodziców rozwiedzionych, będących w separacji lub żyjących w rozłączeniu, ale z jednym wyjątkiem wskazanym w art. 5 ust. 2a ustawy. Jeżeli bowiem na mocy orzeczenia sądu dziecko znajduje się pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców - sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach - wtedy każdemu z nich przysługuje połowa świadczenia, czyli 250 zł.

Zdaniem RPD stosowanie art. 5 ust. 2a wywołało rozbieżności w wyrokach WSA, co doprowadziło do ukształtowania się dwóch przeciwstawnych linii w ich orzecznictwie. Pierwsza z nich sprowadza się do uznania, że okoliczność istnienia opieki naprzemiennej musi wynikać z orzeczenia sądu przyznającego matce i ojcu opiekę w porównywalnych i powtarzających się okresach. To oznacza, że pozostawanie dziecka pod opieką naprzemienną nie podlega ustaleniu przez strony, organ prowadzący postępowanie w sprawie świadczenia wychowawczego ani przez sąd administracyjny. Co więcej, występowania opieki naprzemiennej nie można domniemywać w toku prowadzonego postępowania oraz badać na podstawie informacji zebranych w ramach wywiadu środowiskowego, bo art. 5 ust. 2a stanowi wyjątek, który nie może być interpretowany rozszerzająco.

Z kolei druga linia orzecznicza, wymieniona przez RPD jako odmienna od pierwszej, pozwala uznać, że opieka naprzemienna nie musi wynikać wprost z orzeczenia sądu lub ugody mającej moc wyroku sądowego i może podlegać interpretacji stron, organu prowadzącego postępowanie lub sądu administracyjnego. Dlatego nawet jeśli sąd rodzinny nie orzeknie, że rodzice wykonują wobec dziecka opiekę naprzemienną, to można tak przyjąć, jeśli po równo się nim zajmują. W efekcie, gdy orzeczenie sądu powszechnego nie zawiera wspomnianego zwrotu, to zadaniem organów jest samodzielne ustalenie, jaki charakter mają postanowienia zawarte w wyroku i czy mogą świadczyć o sprawowaniu opieki naprzemiennej w konkretnej sprawie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie ma sprzeczności

Prokurator Przemysław Ostojski, który reprezentował w trakcie rozprawy stanowisko prokuratora generalnego, przekonywał, że NSA powinien odmówić podjęcia uchwały z uwagi na to, że wbrew temu, co twierdzi RPD, orzecznictwo jest jednolite i nie reprezentuje w części wyroków poglądu, jakoby rolą organów administracji publicznej było zastępowanie sądu w ustalaniu opieki naprzemiennej. - Sądy zgodnie twierdzą, że nie chodzi o orzeczenie ustalające opiekę naprzemienną, ale każde orzeczenie sądu powszechnego dotyczące kwestii związanych z opieką naprzemienną, na podstawie którego organ może określić, czy spełnione są warunki art. 5 ust. 2a ustawy - mówił.

Pomoc dla rodzin

Pomoc dla rodzin / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

REKLAMA

NSA podzielił tę argumentację i wydał postanowienie o odmowie podjęcia uchwały. Sędzia Marek Stojanowski, przedstawiając ustne motywy, podkreślił, że podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie, wymaga zidentyfikowania przedmiotu rozbieżności. Tymczasem ani w osnowie wniosku, ani w jego uzasadnieniu nie został on precyzyjnie wskazany. W ocenie poszerzonego składu NSA w postawionym przez RPD pytaniu można by szukać rozbieżności w przyjmowaniu przez część sądów wymogu posłużenia się literalnie pojęciem opieki naprzemiennej. Jednak wyroki przywołane na poparcie pierwszej linii orzeczniczej nie formułują takiego warunku. Rozbieżności można by też dowodzić, gdyby w jednych wyrokach sądów administracyjnych orzeczenie sądu powszechnego ustalającego opiekę naprzemienną było elementem koniecznym, a w innych to stan faktyczny byłby elementem wystarczającym do stwierdzenia jej istnienia. Tego również nie potwierdzają wymienione wyroki.

- Zarówno w pierwszym, jak i drugim przypadku sądy przyjmują, że istnienie opieki naprzemiennej jest ustalane na podstawie orzeczenia sądów powszechnych lub równoważnych z nimi ugód - uzasadniał sędzia Stojanowski.

Dodał, że przywołane przez RPD wyroki nie mówią też o tym, iż ustalenie opieki naprzemiennej może nastąpić jedynie na podstawie okoliczności ustalonych w postępowaniu administracyjnym. Jeśli zaś w orzeczeniu sądu powszechnego nie jest użyty zwrot o opiece naprzemiennej, to jego postanowienia podlegają wykładni na podstawie kryteriów z art. 5 ust. 2a ustawy. ©℗

orzecznictwo

Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 listopada 2021 r., sygn. akt I OPS 1/21. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MRPiPS: 5070 zł dla każdego od 1 stycznia 2026 r., ale jest „haczyk” – bo nie dla tych co otrzymują premie i nagrody oraz inne dodatki do wynagrodzenia

Czeka nas rewolucja w zakresie płacy minimalnej – w rządzie trwają obecnie prace nad całkowitą zmianą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ostateczna wersja projektu zakłada, że pensja minimalna ma opiewać na 55% wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co – zgodnie z aktualnymi prognozami – dałoby pensję minimalną na poziomie 5070 zł brutto. Jak się okazuje – nie wszyscy będą mogli jednak liczyć na podwyżkę od 1 stycznia 2026 r., bo MRPiPS wycofało się z pomysłu zrównania płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym.

WZON: Tylko 43 punkty po 25 latach na wózku. Tylko 61 punktów dla niewidomej. W ZUS bez świadczeń także stopień znaczny niepełnosprawności

Otrzymaliśmy kilka listów od osób niepełnosprawnych (orzeczenia stałe, stopień znaczny niepełnosprawności), które zostały przez WZON wykluczone ze świadczenia wspierającego. W artykule ich opinie:

Rząd kręci bat na właścicieli domów. Będzie limit osób, a nawet metrów dla rodziny? Szykują się wielkie zmiany w przepisach

Hałas, bójki, parkujące, gdzie się da samochody, śmieci i bezsilność sąsiadów – tak można streścić skargi, które leją się lawiną do posłów oraz resortu rozwoju i technologii od tych, którzy stali się ofiarą nowej, polskiej plagi. Domy jednorodzinne zamieniane są w hotele robotnicze. Rząd chce z tym walczyć i kręci bat na ten „biznes”. Szykuje się rewolucja w przepisach?

Cyfrowe wykluczenie w miejscu pracy: cicha forma mobbingu. Czy za wysyłanie memów przez pracowników na WhatsAppie odpowiada pracodawca?

Cyfrowe wykluczenie stanowi często bagatelizowany aspekt mobbingu. Prawo nie nadąża za zmieniającym się środowiskiem pracy. Coraz częściej występująca praca zdalna, powszechne używanie komunikatorów, sprawiają że mobbing nie jest już tylko zjawiskiem bezpośrednim – doświadczalnym i widzialnym przez wszystkich, ale staje się cichy i trudny do udowodnienia dla osób nękanych. Według badań ponad 40 proc. pracowników przyznaje, że doświadcza mobbing.1

REKLAMA

Rewolucja w płacy minimalnej i zwrot o 180 stopni: pracodawcy nadal będą mogli ustalać wynagrodzenie zasadnicze poniżej najniższej krajowej, a tysiące pracowników nie otrzyma zapowiadanych podwyżek od 1 stycznia 2026 r.

W rządzie, od 26 sierpnia 2024 r., trwają prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UC62), w którym – w ostatnim czasie, w związku z uwagami do projektu zgłoszonymi podczas uzgodnień międzyresortowych – zostały wprowadzone istotne zmiany. Pierwotnie – projekt zakładał, że płaca minimalna ma zostać zrównana z wynagrodzeniem zasadniczym, a tym samym – dodatki do wynagrodzenia miały stać się prawdziwymi dodatkami, a nie elementami pozwalającymi pracodawcom na ustalanie wynagrodzenia zasadniczego poniżej płacy minimalnej. Z ostatecznego tekstu projektu ustawy, który został skierowany do rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich wynika jednak, że tak się nie stanie, a bynajmniej – nie od 1 stycznia 2026 r.

Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę miłości z polityką nienawiści

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

Prof. Sieroszewski (ginekolog): Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji - jest poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia nie wiążą sądów i nie wyjaśniają wszystkich wątpliwości co do zasad przerywania ciąży

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Piotr Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

REKLAMA

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

Wielkanocne wydatki Polaków a realne potrzeby, czyli słynne: nie jedz bo to na Święta - zjedz bo się zmarnuje. A co piciem? Policja ostrzega, że trwa akcja: Bezpieczna Wielkanoc 2025

Ile to już razy słyszeliśmy z ust naszych Mam, Babć czy Ciotek: nie jedz bo to na Święta, a za dwa/trzy dni: zjedz bo się zmarnuje albo zrobiłam więcej: weźmiesz sobie. Jak w rzeczywistości kształtują się w tym roku wielkanocne wydatki Polaków w opozycji do realnych potrzeb? Czy znowu dopadł nas konsumpcjonizm? Tak, bo dla niektórych ważny jest też alkohol na wielkanocnym stole, ale uwaga policji ostrzega, że trwa akcja: BEZPIECZNA WIELKANOC 2025.

REKLAMA