Wyrok NSA: Fala pozwów MOPS przeciwko niepełnosprawnym zatrzymana. O zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne

 Polecamy KSeF - podręcznik

KSeF – jak wdrożyć

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

UWAGA! Wszystkie osoby, od których MOPSy żądały za ostatnie lata zwrotu np. 6000 zł zasiłku pielęgnacyjnego albo 40 000 zł świadczenia pielęgnacyjnego, miały potwierdzenie trwania niepełnosprawności kolejnym orzeczeniem - jedyny błąd osób niepełnosprawnych polegał na braku doniesienia tego orzeczenia do MOPS. Świadczenia te trafiły do osób uprawnionych, które tylko nie dopełniły formalnego obowiązku wysłania kopii orzeczenia do MOPS (w sądach osoby te często podnosiły argument "MOPS mógł sobie sam sprawdzić w odpowiednich bazach, czy mamy orzeczenie o niepełnosprawności, a wybrał najłatwiejszą ścieżkę i odebrał nam świadczenia".)

Beznadziejna prawnie sytuacja niepełnosprawnych. A sąd (WSA i NSA) ich wybronił

I rzeczywiście wszystkie osoby niepełnosprawne albo ich rodziny nie dopełniły obowiązku doniesienia zaktualizowanego orzeczenia o niepełnosprawności do MOPS. I rzeczywiście przez kilkanaście (albo dłużej) miesięcy pobierały nienależnie zasiłek pielęgnacyjny albo świadczenie pielęgnacyjne. Jakim więc cudem NSA znalazł sposób prawny, aby uwolnić osoby potrzebujące wsparcia z budżetu od konieczności zwrotu świadczeń albo zasiłków? Zwłaszcza, że był jeden element czyniący sytuację osób niepełnosprawnych beznadziejną (pozornie):

Jak NSA wybronił osoby niepełnosprawne, które podpisały informację konieczności doniesienia do MOPS orzeczenia, a potem nie zrobiły tego. Pokażę to na poniższym przykładzie:

NSA: Nie bójcie się o zasiłek pielęgnacyjny. Osoby niepełnosprawne wygrywają z MOPS. Także w świadczeniu pielęgnacyjnym. Często o 45 000 zł

Przykład:

Link do wyroku ...

MOPS wykazał, że wypłacił zasiłek pielęgnacyjny (w innych sprawach świadczenie pielęgnacyjne) jako świadczenie nienależne (przesłanka obiektywna). To było bezsporne. 100% zwycięstwa argumentacyjnego MOPS. Ale najpierw WSA, a potem NSA przyjęły, że trzeba zbadać stan świadomości osoby niepełnosprawnej. Jeżeli ta nie miała świadomości, że narusza prawo, to nie musi oddawać zasiłku pielęgnacyjnego (albo świadczenia pielęgnacyjnego). I sędziowie przyjęli, że nie było tej świadomości. I nie zmienia tego nawet to, że osoby niepełnosprawne podpisały dokumenty, że wiedzą o tym, że muszą powiadomić MOPS o nowych orzeczeniach o niepełnosprawności.

W języku prawa brzmi to tak:

Całościowe okoliczności sprawy oznaczają, że podpisanie w MOPS dokumentu informującego o rzeczywiście obowiązujących odbiorcą zasadach, ale trudnym, prawniczym językiem nie oznacza automatycznie, że ten obowiązek nas wiąże.

Wadliwe pouczanie osób niepełnosprawnych przez MOPS

Przykład

Dlatego WSA i NSA stwierdziły:

"Osoba niepełnosprawna była przekonana o posiadaniu prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Przecież niepełnosprawność została potwierdzona kolejnym orzeczeniem! Dodatkowo MOPS - który mógł sobie sam sprawdzić w odpowiedniej bazie, czy nowe orzeczenie zostało wydane, wypłacał dalej zasiłek."

 

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w okresie 20223 r. - 2024 r. - to świadczenie dynamicznie zwiększyło w kilka lat swoją wartość w ślad za inflacją i wysokością wynagrodzenia minimalnego

 Zasiłek pielęgnacyjny w okresie 2025 r., 2026 r., 2027 r. - potencjalna podwyżka w 2028 r.

źródło informacji: link

CEL:

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

PRZESŁANKI POZYTYWNE

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
• osobie, która ukończyła 75 lat.

PRZESŁANKI NEGATYWNE

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

• osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
• osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
• jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

WZÓR WNIOSKU

Przykładowy wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego jest dostępny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Przykładowy wzór (GOPS z BIP)