Aktualne zasady dotyczące przyznawania świadczenia zostały opisane w artykule pt. Kosiniakowe, czyli świadczenie rodzicielskie w 2021 r.
Kosianiakowe, czyli świadczenie rodzicielskie
Świadczenie rodzicielskie stanowi pomoc materialną dla rodziców bezrobotnych, wykonujących prace na podstawie umów o dzieło, będących studentami bądź rolnikami. Chodzi zatem o osoby, które urodziły dziecko, ale nie są uprawnione do zasiłku macierzyńskiego bądź uposażenia macierzyńskiego.
O świadczenie rodzicielskie rodzice mogą ubiegać się od 1 stycznia 2016 r., kiedy zaczęły obowiązywać przedmiotowe przepisy.
W 2017 r. wydatki na świadczenia rodzicielskie wyniosły 1 044,6 mln zł i stanowiły 10,6% wszystkich wydatków na świadczenia rodzinne. Świadczenie rodzicielskie pobierało średnio miesięcznie 94,9 tys. osób. W porównaniu z poprzednim rokiem wzrosła zarówno kwota jak i średnio miesięczna liczba wypłaconych świadczeń rodzicielskich (odpowiednio o: 21,1% i 21,6%) (Źródło: Świadczenia na rzecz rodziny w 2017 r., GUS).
Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy
Komu przysługuje tzw. kosiniakowe?
Wprawdzie o świadczenie rodzicielskie, może ubiegać się zarówno matka, jak i ojciec dziecka, to ojciec może to zrobić tylko w określonych przypadkach:
1) skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
2) śmierci matki dziecka;
3) porzucenia dziecka przez matkę.
Świadczenie rodzicielskie może być przyznane również opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Może o nie wnioskować także rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
Osobie, która przysposobiła dziecko świadczenie rodzicielskie przysługuje w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.