REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czym jest podstawienie wierzytelności hipotecznej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.
Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja przepisów dotyczących hipoteki daje możliwość zastąpienia zabezpieczanej hipotecznie wierzytelności inną wierzytelnością. Jest to tzw. podstawienie wierzytelności hipotecznej. Co trzeba zrobić, by skorzystać z nowego uprawnienia?

Mechanizm podstawienia wierzytelności

REKLAMA

Na podstawie dodanego nowelizacją art. 68(3) ustawy o księgach wieczystych i hipotece właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką oraz wierzyciel hipoteczny będą mogli uzgodnić, aby wierzytelność zabezpieczana dotychczas hipoteką została zastąpiona inną wierzytelnością przysługującą temu samemu wierzycielowi.

REKLAMA

Na skutek podmiany zmianie ulegnie treść istniejącej hipoteki, a dzięki temu rozwiązaniu nowa wierzytelność uzyska zabezpieczenie bez konieczności ustanawiania kolejnego zabezpieczenia w postaci nowej hipoteki o dalszym pierwszeństwie zaspokojenia.

Co do zasady podstawienie wierzytelności może zostać dokonane wyłącznie poprzez zastąpienie wierzytelności istniejącej (niespłaconej) w momencie podstawienia, bowiem w innym wypadku hipoteka ulegałaby wygaśnięciu. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy hipoteka zabezpiecza wierzytelności przyszłe, które mogą powstać w przyszłości z danego stosunku prawnego (np. wierzytelności o spłatę kredytu odnawialnego).

Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli hipoteka była ustanowiona w formie aktu notarialnego, umowa o zmianie treści hipoteki musi zostać sporządzona w formie z podpisami poświadczonymi przez notariusza. W przypadku hipoteki ustanawianej w trybie art. 95 ustawy

REKLAMA

Prawo bankowe do zmiany treści hipoteki wymagane jest oświadczenie właściciela nieruchomości w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz oświadczenie banku przewidziane w art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe. Ponadto w każdym wypadku dla skuteczności podstawienia wierzytelności wymagane jest dokonanie przez sąd odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej.

Jeżeli podstawiana wierzytelność będzie mieścić się w granicy sumy hipoteki, nie będzie konieczne uzyskiwanie zgody na taką czynność innych wierzycieli hipotecznych, którym przysługują prawa z pierwszeństwem równym lub niższym. W przeciwnym wypadku, tj. gdy podstawiona wierzytelność miałaby wiązać się ze zwiększeniem sumy hipoteki, zastosowanie znajdzie wymóg wcześniejszego uzyskania zgody innych wierzycieli hipotecznych.

Jakie wierzytelności mogą zostać podstawione?

Po pierwsze należy wskazać, iż zamianie mogą podlegać tylko wierzytelności przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi hipotecznemu. Stąd też mechanizm podstawienia wierzytelności nie będzie mógł znaleźć zastosowania przy refinansowaniu udzielanym przez bank niebędący jednocześnie wierzycielem hipotecznym.

Powyższe ograniczenie nie występuje w odniesieniu do osoby będącej dłużnikiem z tytułu podstawianej wierzytelności, wobec czego możliwe będzie zastąpienie danej wierzytelności wierzytelnością przysługującą względem zupełnie nowego dłużnika, przy pozostawieniu, co oczywiste, tego samego dłużnika rzeczowego (można będzie np. zastąpić wierzytelność wierzytelnością wobec innego dłużnika z tej samej grupy spółek).

Po drugie, nowa ustawa nie przewiduje ograniczeń co do typu lub rodzaju wierzytelności wykorzystywanych przy podstawieniu, zatem wierzyciel może zabezpieczyć dotychczasową hipoteką zarówno wierzytelności istniejące, jak i te, które powstaną dopiero w przyszłości. Wierzytelności te mogą mieć różną walutę lub różną wysokość w stosunku do wierzytelności zastępowanej. Wobec tak sformułowanych przepisów, w granicach sumy hipoteki, strony będą mogły zastąpić daną wierzytelność wierzytelnością o znacznie wyższej wysokości, a nawet podstawić wierzytelność o zupełnie innej walucie.

Zobacz: Kiedy nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej?

Po trzecie, biorąc pod uwagę treść art. 68(1) nowej u.k.w.h., wydaje się, iż nie ma przeszkód, aby w miejsce jednej zabezpieczonej wierzytelności mogło zostać podstawionych wiele wierzytelności przysługujących temu samemu wierzycielowi. Oczywiście aby dokonać zmiany hipoteki bez zgody osób uprawnionych z tytułu innych hipotek, zbiorcza wartość podstawianych wierzytelności musi się mieścić w sumie istniejącej hipoteki.

Znaczenie praktyczne nowego uprawnienia

Podstawienie wierzytelności przede wszystkim pozwala na ponowne wykorzystanie istniejącego zabezpieczenia hipotecznego. W stanie prawnym obowiązującym do 19 lutego 2011 roku co do zasady zabezpieczenie nowej wierzytelności wymagało ustanowienia nowej hipoteki.

Dzięki nowemu rozwiązaniu, w ramach refinansowania istniejącego zadłużenia, bank będzie mógł zachować pierwszeństwo, jakie przysługiwało zmienianej hipotece, a kredytobiorca uniknie ponoszenia kosztów związanych z ustanowieniem nowego zabezpieczenia.

Zmniejszą się m.in. koszty taksy notarialnej, gdyż zamiast aktu notarialnego wystarczająca będzie notaryzacja podpisów.

Zgodnie z przepisami intertemporalnymi przewidzianymi w ramach nowelizacji do hipotek kaucyjnych powstałych przed 20 lutego 2011 roku zastosowanie znajdują nowe przepisy u.k.w.h., z wyłączeniem przepisów o rozporządzaniu opróżnionym miejscem hipotecznym.

Wobec tego nowa instytucja podstawienia wierzytelności będzie mogła być wykorzystywana w przypadku nieruchomości, które są obciążone hipotekami kaucyjnymi powstałymi przed wejściem w życie nowelizacji. Oznacza to, że banki i inne podmioty udzielające finansowania będą mogły udzielać refinansowania przy użyciu istniejących hipotek kaucyjnych, natomiast taka możliwość nie będzie dostępna w odniesieniu do hipotek zwykłych.

Zagrożenie dla „dalszych” wierzycieli hipotecznych

Możliwość zastępowania wierzytelności z całą pewnością będzie problematyczna dla wierzycieli hipotecznych, którzy są uprawnieni z tytułu hipotek o dalszym pierwszeństwie zaspokojenia. Przed wejściem w życie nowych przepisów, jeżeli wierzytelność zabezpieczona hipoteką o najwyższym pierwszeństwie zaspokojenia była w znacznym stopniu spłacona, wierzyciele hipoteczni posiadający dalsze pierwszeństwo zaspokojenia mogli oczekiwać, że pierwszorankingowa hipoteka nie będzie odgrywać dużej roli w razie egzekucji z nieruchomości.

Obecnie możliwe będzie zastąpienie praktycznie już spłaconej wierzytelności nową wierzytelnością o znacznie wyższej wysokości (w granicy sumy hipoteki), bez konieczności uzyskiwania zgody pozostałych wierzycieli hipotecznych. Warto podkreślić, że taki zabieg podstawienia wierzytelności byłby możliwy nawet po wszczęciu postępowania egzekucyjnego przez innych wierzycieli i zajęciu nieruchomości.

Dodatkowo zastępowanie wierzytelności może również powodować przesunięcie w czasie realizacji prawa do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką (hipoteka A) może zobowiązać się na rzecz innego wierzyciela hipotecznego do przeniesienia jego hipoteki (hipoteka B) na opróżnione miejsce hipoteczne po wygaśnięciu hipoteki A.

Warto dodać, że roszczenie wierzyciela związane z takim zobowiązaniem może zostać ujawnione w księdze wieczystej. Natomiast literalnie interpretując przepis art. 68(3) u.k.w.h., w razie podstawiania wierzytelności w ogóle nie dochodzi do wygaśnięcia hipoteki A i opróżnienia miejsca hipotecznego, co de facto będzie „blokowało” wprowadzenie hipoteki B na miejsce po hipotece A. Taką interpretację wspiera treść art. 101(9) u.k.w.h., który stanowi, że hipoteka B uzyskuje przyczepne miejsce, z chwilą gdy stało się wolne, nie wyłączając jednocześnie możliwości podstawienia wierzytelności.

Zobacz: Jak dokonać wpisu do księgi hipotecznej?

Powyższe zagadnienie będzie z pewnością przedmiotem rozważań w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym, gdyż już teraz pojawiają się różne koncepcje dotyczące możliwości ubezskutecznienia podstawienia wierzytelności w sytuacji, gdy w księdze wieczystej wpisane zostało uprzednio roszczenie o przeniesienie na opróżnione miejsce hipoteki B, w szczególności przy użyciu instrumentów prawa cywilnego przewidzianych w art. 59 lub 93 § 1 Kodeksu cywilnego.

Zobacz serwis: Gmina

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W Sejmie petycja o zmiany zasad waloryzacji subkonta ZUS. I to od 2014 r.

Przez lata konto główne w ZUS miało wyższą waloryzacją (np. 14,41% w 2025 r.) niż subkonto ZUS (np. 9,49% w 2025 r.). Sejm zajmie się propozycją zrównania tych wartości i to wstecznie (aż od 2014 r.). To są spore pieniądze. Propozycja obywatela jest uczciwa, ale należy ocenić szanse jej przeprowadzenia przez parlament na 0%. Ta petycja obywatela będzie procedowana przez odpowiednią komisję, ale konkluzja będzie najpewniej taka „Nie ma na to pieniędzy w budżecie”.

Krótszy czas pracy w Polsce: Ministerstwo podało pierwsze dane z pilotażu

W trakcie pierwszego tygodnia od rozpoczęcia pilotażu skrócenia czasu pracy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło 150 kompletnych wniosków od pracodawców, którzy chcieliby wziąć udział w programie. Kolejne są w trakcie przygotowywania.

Duże zmiany w Karcie Nauczyciela od września 2025 r. M.in. godziny ponadwymiarowe, nagrody, odprawy ochrona przedemerytalna. Prezydent podpisał nowelizację

W dniu 21 sierpnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Karta nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają w większości wejść w życie 1 września 2025 r. Nowelizacja ta zmienia także kilka innych ustaw - np. ustawę o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych i Prawo oświatowe.

Sprzedaż spadku z problemami. Notariusze ostrzegają przed pułapkami w nowych przepisach. Czy będą odmawiać sporządzania aktów notarialnych?

Kolejna nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn, choć w założeniu ma ograniczyć biurokrację, w praktyce może prowadzić do licznych problemów interpretacyjnych – ostrzegają notariusze z Izby Notarialnej w Poznaniu. Chodzi o ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, która weszła w życie 20 sierpnia 2025 r.

REKLAMA

Poczta Polska wstrzymuje przyjmowanie paczek do USA od 25 sierpnia 2025 r. Powodem są nowe amerykańskie cła

Ze względu na wejście w życie 29 sierpnia amerykańskich ceł, Poczta Polska od poniedziałku czasowo wstrzymuje przyjmowanie przesyłek do USA zawierających towary - poinformował 22 sierpnia operator. Możliwe będzie wysyłanie m.in. korespondencji i dokumentów.

Zdolność kredytowa 2025: para (dwie średnie krajowe) z dzieckiem dostanie z banku prawie 900 tys. złotych

W ciągu ostatnich 12 miesięcy zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o ponad 23%. Dziś takiej familii przeciętny bank skłonny jest pożyczyć na zakup mieszkania prawie 900 tysięcy złotych. To najwyższy wynik w historii. Łatwiejszemu dostępowi do kredytów sprzyjają rosnące wynagrodzenia i spadające oprocentowanie kredytów.

Sankcja kredytu darmowego - łatwy zysk kredytobiorcy kosztem banku? Adwokat wyjaśnia co naprawdę oznaczają wyroki TSUE i statystyki sądowe?

Sankcja kredytu darmowego występuje w debacie publicznej jako obietnica łatwego zysku kosztem banku. Obietnice te składają przede wszystkim parakancelarie (a więc podmioty, które nie są kancelariami adwokackimi lub radcowski) i firmy odszkodowawcze. W mediach znajdziemy wiele nagłówków sugerujących, że banki nagminnie łamały prawo, a teraz muszą oddać miliony złotych. Rzeczywistość jest jednak znacznie bardziej złożona – a dla wielu konsumentów (prawie 90 proc.) droga sądowa wcale nie kończy się happy endem.

Wypadek w pracy: ZUS wyjaśnia jakie świadczenia należą się pracownikowi. Jakie odszkodowanie za 1% uszczerbku na zdrowiu?

Wypadek w czasie wykonywania pracy może zdarzyć się każdemu pracownikowi, niezależnie od rodzaju wykonywanego zawodu czy zajmowanego stanowiska. Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim wyjaśnia jakie świadczenia należą się aktualnie pracownikom z tytułu takiego wypadku.

REKLAMA

Pies w galerii handlowej? Polacy są podzieleni, ale trend rośnie – zakupy z czworonogiem stają się codziennością

Jeszcze kilka lat temu pies w centrum handlowym budził zdziwienie, a nawet oburzenie. Dziś? Coraz częściej towarzyszy nam w butikach, kawiarniach czy na food courtach. Najnowsze ogólnopolskie badanie Posnanii, jednego z największych centrów handlowych w Polsce, przeprowadzone z firmą Inquiry pokazuje, że zakupy z pupilem to już codzienność – 60% Polaków jest na „tak”, a ponad połowie opiekunów czworonogów zdarza się zabierać je do galerii handlowych. Ale uwaga – nie wszyscy klienci witają psy z otwartymi ramionami.

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia czy rozpalenie grilla w niedozwolonym miejscu, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu

Za wypalanie traw, rozniecanie ognia, palenie tytoniu poza miejscami wyznaczonymi, nieostrożne obchodzenie się z ogniem: do 30 tys. zł grzywny i do 5 tys. zł mandatu. Dlaczego? Bo nowelizacja przepisów to odpowiedź na rosnące zagrożenie pożarowe w Polsce. Wprowadzając surowe kary finansowe, rząd ma nadzieję skuteczniej walczyć z niebezpiecznymi zachowaniami i zapobiegać tragediom.

REKLAMA