REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czym jest podstawienie wierzytelności hipotecznej?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.
Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja przepisów dotyczących hipoteki daje możliwość zastąpienia zabezpieczanej hipotecznie wierzytelności inną wierzytelnością. Jest to tzw. podstawienie wierzytelności hipotecznej. Co trzeba zrobić, by skorzystać z nowego uprawnienia?

Mechanizm podstawienia wierzytelności

REKLAMA

Na podstawie dodanego nowelizacją art. 68(3) ustawy o księgach wieczystych i hipotece właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką oraz wierzyciel hipoteczny będą mogli uzgodnić, aby wierzytelność zabezpieczana dotychczas hipoteką została zastąpiona inną wierzytelnością przysługującą temu samemu wierzycielowi.

REKLAMA

Na skutek podmiany zmianie ulegnie treść istniejącej hipoteki, a dzięki temu rozwiązaniu nowa wierzytelność uzyska zabezpieczenie bez konieczności ustanawiania kolejnego zabezpieczenia w postaci nowej hipoteki o dalszym pierwszeństwie zaspokojenia.

Co do zasady podstawienie wierzytelności może zostać dokonane wyłącznie poprzez zastąpienie wierzytelności istniejącej (niespłaconej) w momencie podstawienia, bowiem w innym wypadku hipoteka ulegałaby wygaśnięciu. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy hipoteka zabezpiecza wierzytelności przyszłe, które mogą powstać w przyszłości z danego stosunku prawnego (np. wierzytelności o spłatę kredytu odnawialnego).

Aby skorzystać z nowego uprawnienia, konieczne jest zawarcie umowy o zmianie treści hipoteki pomiędzy właścicielem nieruchomości a istniejącym wierzycielem hipotecznym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeżeli hipoteka była ustanowiona w formie aktu notarialnego, umowa o zmianie treści hipoteki musi zostać sporządzona w formie z podpisami poświadczonymi przez notariusza. W przypadku hipoteki ustanawianej w trybie art. 95 ustawy

REKLAMA

Prawo bankowe do zmiany treści hipoteki wymagane jest oświadczenie właściciela nieruchomości w formie pisemnej pod rygorem nieważności oraz oświadczenie banku przewidziane w art. 95 ust. 1 ustawy Prawo bankowe. Ponadto w każdym wypadku dla skuteczności podstawienia wierzytelności wymagane jest dokonanie przez sąd odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej.

Jeżeli podstawiana wierzytelność będzie mieścić się w granicy sumy hipoteki, nie będzie konieczne uzyskiwanie zgody na taką czynność innych wierzycieli hipotecznych, którym przysługują prawa z pierwszeństwem równym lub niższym. W przeciwnym wypadku, tj. gdy podstawiona wierzytelność miałaby wiązać się ze zwiększeniem sumy hipoteki, zastosowanie znajdzie wymóg wcześniejszego uzyskania zgody innych wierzycieli hipotecznych.

Jakie wierzytelności mogą zostać podstawione?

Po pierwsze należy wskazać, iż zamianie mogą podlegać tylko wierzytelności przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi hipotecznemu. Stąd też mechanizm podstawienia wierzytelności nie będzie mógł znaleźć zastosowania przy refinansowaniu udzielanym przez bank niebędący jednocześnie wierzycielem hipotecznym.

Powyższe ograniczenie nie występuje w odniesieniu do osoby będącej dłużnikiem z tytułu podstawianej wierzytelności, wobec czego możliwe będzie zastąpienie danej wierzytelności wierzytelnością przysługującą względem zupełnie nowego dłużnika, przy pozostawieniu, co oczywiste, tego samego dłużnika rzeczowego (można będzie np. zastąpić wierzytelność wierzytelnością wobec innego dłużnika z tej samej grupy spółek).

Po drugie, nowa ustawa nie przewiduje ograniczeń co do typu lub rodzaju wierzytelności wykorzystywanych przy podstawieniu, zatem wierzyciel może zabezpieczyć dotychczasową hipoteką zarówno wierzytelności istniejące, jak i te, które powstaną dopiero w przyszłości. Wierzytelności te mogą mieć różną walutę lub różną wysokość w stosunku do wierzytelności zastępowanej. Wobec tak sformułowanych przepisów, w granicach sumy hipoteki, strony będą mogły zastąpić daną wierzytelność wierzytelnością o znacznie wyższej wysokości, a nawet podstawić wierzytelność o zupełnie innej walucie.

Zobacz: Kiedy nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej?

Po trzecie, biorąc pod uwagę treść art. 68(1) nowej u.k.w.h., wydaje się, iż nie ma przeszkód, aby w miejsce jednej zabezpieczonej wierzytelności mogło zostać podstawionych wiele wierzytelności przysługujących temu samemu wierzycielowi. Oczywiście aby dokonać zmiany hipoteki bez zgody osób uprawnionych z tytułu innych hipotek, zbiorcza wartość podstawianych wierzytelności musi się mieścić w sumie istniejącej hipoteki.

Znaczenie praktyczne nowego uprawnienia

Podstawienie wierzytelności przede wszystkim pozwala na ponowne wykorzystanie istniejącego zabezpieczenia hipotecznego. W stanie prawnym obowiązującym do 19 lutego 2011 roku co do zasady zabezpieczenie nowej wierzytelności wymagało ustanowienia nowej hipoteki.

Dzięki nowemu rozwiązaniu, w ramach refinansowania istniejącego zadłużenia, bank będzie mógł zachować pierwszeństwo, jakie przysługiwało zmienianej hipotece, a kredytobiorca uniknie ponoszenia kosztów związanych z ustanowieniem nowego zabezpieczenia.

Zmniejszą się m.in. koszty taksy notarialnej, gdyż zamiast aktu notarialnego wystarczająca będzie notaryzacja podpisów.

Zgodnie z przepisami intertemporalnymi przewidzianymi w ramach nowelizacji do hipotek kaucyjnych powstałych przed 20 lutego 2011 roku zastosowanie znajdują nowe przepisy u.k.w.h., z wyłączeniem przepisów o rozporządzaniu opróżnionym miejscem hipotecznym.

Wobec tego nowa instytucja podstawienia wierzytelności będzie mogła być wykorzystywana w przypadku nieruchomości, które są obciążone hipotekami kaucyjnymi powstałymi przed wejściem w życie nowelizacji. Oznacza to, że banki i inne podmioty udzielające finansowania będą mogły udzielać refinansowania przy użyciu istniejących hipotek kaucyjnych, natomiast taka możliwość nie będzie dostępna w odniesieniu do hipotek zwykłych.

Zagrożenie dla „dalszych” wierzycieli hipotecznych

Możliwość zastępowania wierzytelności z całą pewnością będzie problematyczna dla wierzycieli hipotecznych, którzy są uprawnieni z tytułu hipotek o dalszym pierwszeństwie zaspokojenia. Przed wejściem w życie nowych przepisów, jeżeli wierzytelność zabezpieczona hipoteką o najwyższym pierwszeństwie zaspokojenia była w znacznym stopniu spłacona, wierzyciele hipoteczni posiadający dalsze pierwszeństwo zaspokojenia mogli oczekiwać, że pierwszorankingowa hipoteka nie będzie odgrywać dużej roli w razie egzekucji z nieruchomości.

Obecnie możliwe będzie zastąpienie praktycznie już spłaconej wierzytelności nową wierzytelnością o znacznie wyższej wysokości (w granicy sumy hipoteki), bez konieczności uzyskiwania zgody pozostałych wierzycieli hipotecznych. Warto podkreślić, że taki zabieg podstawienia wierzytelności byłby możliwy nawet po wszczęciu postępowania egzekucyjnego przez innych wierzycieli i zajęciu nieruchomości.

Dodatkowo zastępowanie wierzytelności może również powodować przesunięcie w czasie realizacji prawa do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Zgodnie z przepisami znowelizowanej ustawy właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką (hipoteka A) może zobowiązać się na rzecz innego wierzyciela hipotecznego do przeniesienia jego hipoteki (hipoteka B) na opróżnione miejsce hipoteczne po wygaśnięciu hipoteki A.

Warto dodać, że roszczenie wierzyciela związane z takim zobowiązaniem może zostać ujawnione w księdze wieczystej. Natomiast literalnie interpretując przepis art. 68(3) u.k.w.h., w razie podstawiania wierzytelności w ogóle nie dochodzi do wygaśnięcia hipoteki A i opróżnienia miejsca hipotecznego, co de facto będzie „blokowało” wprowadzenie hipoteki B na miejsce po hipotece A. Taką interpretację wspiera treść art. 101(9) u.k.w.h., który stanowi, że hipoteka B uzyskuje przyczepne miejsce, z chwilą gdy stało się wolne, nie wyłączając jednocześnie możliwości podstawienia wierzytelności.

Zobacz: Jak dokonać wpisu do księgi hipotecznej?

Powyższe zagadnienie będzie z pewnością przedmiotem rozważań w doktrynie prawa i orzecznictwie sądowym, gdyż już teraz pojawiają się różne koncepcje dotyczące możliwości ubezskutecznienia podstawienia wierzytelności w sytuacji, gdy w księdze wieczystej wpisane zostało uprzednio roszczenie o przeniesienie na opróżnione miejsce hipoteki B, w szczególności przy użyciu instrumentów prawa cywilnego przewidzianych w art. 59 lub 93 § 1 Kodeksu cywilnego.

Zobacz serwis: Gmina

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy zachowek po rodzicach przepada?

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

REKLAMA

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

REKLAMA

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

Resort zdrowia: kamery w gabinetach lekarskich, przebieralniach, na sali operacyjnej - nawet bez zgody pacjenta

Przepisy dotyczące monitoringu w placówkach medycznych wywołały gorącą dyskusję, która wciąż trwa, ponieważ wciąż Rzecznik Praw Obywatelskich broni praw pacjentów, a Ministerstwo Zdrowia powołuje się na konieczność ich bezpieczeństwa i nie chce zmian. Z jednej strony celem przepisów jest rzeczywiście zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, a z drugiej – pojawiają się poważne obawy o naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Ten problem wraca, szczególnie mając na uwadze ostatnie okoliczności i śmierć lekarza w jednym z krakowskich szpitali, po ataku pacjenta.

REKLAMA