Aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego

W publikacjach zatytułowanych „ABC Prawa” staramy się wyjaśniać możliwie przystępnym językiem te pojęcia lub instytucje prawne, które występują w codziennym życiu i mają często doniosłe znaczenie, ale ze względu na specyfikę terminologii prawniczej nie zawsze są zrozumiałe dla ogółu obywateli.

W naszej poniższej publikacji przedstawimy instytucję wniosku użytkownika wieczystego o aktualizację opłaty rocznej i jego skutki. 

Użytkowanie wieczyste

Na wstępie należy wyjaśnić, że użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, usytuowanym między prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi, które regulują przepisy art. 232 – 243 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Może ono być ustanawiane na rzecz osób fizycznych lub prawnych na gruntach należących do Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, użytkownik wieczysty może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób oraz może swym prawem rozporządzać w granicach określonych zasadami współżycia społecznego, ustawami oraz postanowieniami umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, która określa m.in. okres użytkowania (od 40 do 99 lat, z możliwością przedłużenia) oraz sposób korzystania z gruntu.

Opłaty roczne

Szczegółowe zasady oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste określa ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm., dalej „ustawa”). Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. 

Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, co do zasady w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok. Opłaty rocznej nie pobiera się za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego.

Zobacz także: Opłata roczna za użytkowanie wieczyste

Żądanie aktualizacji opłaty rocznej

Uprawnienie użytkownika wieczystego do żądania od właściwego organu (właściciela gruntu, tj. Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego) dokonania aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej zostało określone w art. 81 ust. 1 ustawy. Powyższe uprawnienie przysługuje użytkownikowi wieczystemu, jeżeli wartość nieruchomości uległa zmianie (np. uległa obniżeniu), a właściwy organ nie podjął aktualizacji opłaty rocznej. Warto przy tym zaznaczyć, że ciężar udowodnienia istnienia przesłanki do aktualizacji opłaty (tj. zmiany wartości nieruchomości) spoczywa na użytkowniku wieczystym składającym wniosek. Doręczenie żądania użytkownika wieczystego właściwemu organowi, powinno nastąpić na piśmie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego aktualizację opłaty rocznej.