REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara umowna w umowie o roboty budowlane

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kara umowna to jeden z najpopularniejszych zapisów w umowie o roboty budowane. Jest to zapis, który zabezpiecza strony na wypadek nie wykonania lub nienależytego wykonania obowiązków przez drugą stronę umowy.

Kara umowna odnosi się do dwóch rodzajów zdarzeń:

REKLAMA

REKLAMA

  • niewykonanie zobowiązania;
  • nienależyte (nieprawidłowe, złe) wykonanie zobowiązania;

Odrębna kara może być przewidziana za brak wykonania obowiązku i osobna kara za złe wykonanie obowiązku. Kara umowna może być też jedna, taka sama za niewykonanie i nieprawidłowe wykonanie zobowiązania.

Kara odnosi się wyłącznie do zobowiązań niepieniężnych

Kara może odnosić się wyłącznie do zobowiązania niepieniężnego, co wynika z art. 483§1 k.c. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lipca 2009r. (II CNP 16/09) rozwiązanie to ma na celu zapobieganie obchodzenia, poprzez zastrzeganie kary umownej przy zobowiązaniach pieniężnych, zakazu ustalania odsetek powyżej poziomu tzw. odsetek maksymalnych. Umowa nie może przewidywać więc zapłaty kary na wypadek braku czy nieterminowej zapłaty. Taki zapis byłby nieważny.

REKLAMA

Kara umowna musi wynikać wprost z umowy. Jeżeli strony nie przewidziały płatności kary, wówczas nie będzie ona mogła być naliczona w żadnych okolicznościach. Przepis prawa nie może bowiem stanowić samodzielnej podstawy do jej naliczania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku inwestora kara najczęściej jest zastrzegana na wypadek nieterminowej realizacji prac budowlanych przez wykonawcę lub ich niewłaściwej jakości. Z kolei dla wykonawcy kara umowna jest często należna gdy inwestor bezzasadnie nie przystąpi do odbioru.

Kara umowna jest wyrażana w pieniądzach o określonej wartości. Jej wysokość ustalana jest najczęściej na dwa sposoby:

  • poprzez podanie konkretnej kwoty ( np. 500 zł za każdy dzień zwłoki);
  • podaje się procent wynagrodzenia ( np. 1% za każdy dzień zwłoki);

Strona zobowiązana do spłaty kary może bronić się zarzutem, że kara umowna jest w danej sytuacji rażąco wygórowana, czyli zbyt wysoka. Może to mieć miejsce w sytuacji gdy np. poniesiona szkoda jest niewielka lub gdy prace budowlane zostały wykonane w znacznej części. Podniesienie takiego zarzutu może skutkować tym, że w toku procesu sądowego nastąpi miarkowanie kary, czyli zmniejszenie jej wysokości. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że omawiany zarzut nie może skutkować zwolnieniem z obowiązku zapłaty kary umownej. Nawet w sytuacji, gdy niewykonanie zobowiązania nie spowodowało żadnej szkody. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale Składu Siedmiu Sędziów - Izba Cywilna z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 61/2003. Sąd ten orzekł, że zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody. Miarkowanie wysokości kary umownej może nastąpić w sytuacjach wyjątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1357/2000).

Zobacz serwis: Dom i prawo

Sposoby określania kary w umowie

Ważne jest aby w umowie dokładnie określić warunki naliczenia kary umownej i terminy jej zapłaty. Przykładowo w umowie może znaleźć się zapis, że naliczanie kary jest możliwe w razie wystąpienia następujących okoliczności:

  • wykonawca opóźnia się z zakończeniem prac i nie zgłasza gotowości do odbioru;
  • inwestor wzywa wykonawcę do terminowej realizacji umowy i wyznacza mu w tym celu ostateczny termin;
  • dopiero po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu inwestor może naliczyć karę umowną;

Oczywiście zapisy w umowie mogą być inne. Przykładowo płatność kary nie musi być uzależniona od wyznaczenia dodatkowego terminu do realizacji umowy. Istotne jest tylko to by warunki płatności kary były jednoznacznie określone.

Co do zasady kara umowna stanowi jedyne roszczenie inwestora na wypadek nie wykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania przez wykonawcę (art. 484 k.c.)

Inwestor może domagać się dodatkowego odszkodowania tylko wówczas, jeżeli jest to wyraźnie przewidziane w umowie. Taka sytuacja może dotyczyć zwłaszcza robót budowlanych o znacznej wartości. W takim wypadku szkoda inwestora może być olbrzymia a zastrzeżona kara umowna zbyt niska. Inwestor powinien więc zadbać o to by do umowy wpisać zapis o możliwości naliczenia dodatkowego odszkodowania.

Zobacz serwis: Sprawy urzędowe

adw. Marta Kawecka

Kancelaria Adwokacka Marta Kawecka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany wejdą w życie jeszcze w listopadzie 2025, to już pewne

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Rewolucja w urlopach i wynagrodzeniach została ogłoszona już dawno. Jednak na korzyści większość pracowników poczeka aż do maja 2026 roku

W prawie pracy już niedługo zajdą rewolucyjne zmiany. Jednak choć wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, to większość pracowników odczuje płynące z nich korzyści dopiero w maju. Nie warto więc żądać swoich praw w dziale kadr już w styczniu. Dlaczego?

Prawo jazdy po nowemu. UE przegłosowała rewolucyjne zmiany dla kierowców

To już pewne: 21 października 2025 r. Parlament Europejski przegłosował rewolucyjne zmiany w przepisach o prawie jazdy. Dokument trafi do telefonu, okres ważności zostanie wydłużony, a zakazy prowadzenia będą obowiązywać w całej Unii. Kierowcy zyskają wygodę ale też stracą możliwość ucieczki przed karą.

Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

REKLAMA

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

REKLAMA

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Będą liczyć staż pracy po nowemu. Miliony Polaków czeka rewolucyjna zmiana. Kto straci a kto zyska

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

REKLAMA