REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara umowna w umowie o roboty budowlane

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Kara umowna w umowie o roboty budowlane /fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kara umowna to jeden z najpopularniejszych zapisów w umowie o roboty budowane. Jest to zapis, który zabezpiecza strony na wypadek nie wykonania lub nienależytego wykonania obowiązków przez drugą stronę umowy.

Kara umowna odnosi się do dwóch rodzajów zdarzeń:

REKLAMA

  • niewykonanie zobowiązania;
  • nienależyte (nieprawidłowe, złe) wykonanie zobowiązania;

Odrębna kara może być przewidziana za brak wykonania obowiązku i osobna kara za złe wykonanie obowiązku. Kara umowna może być też jedna, taka sama za niewykonanie i nieprawidłowe wykonanie zobowiązania.

Kara odnosi się wyłącznie do zobowiązań niepieniężnych

REKLAMA

Kara może odnosić się wyłącznie do zobowiązania niepieniężnego, co wynika z art. 483§1 k.c. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lipca 2009r. (II CNP 16/09) rozwiązanie to ma na celu zapobieganie obchodzenia, poprzez zastrzeganie kary umownej przy zobowiązaniach pieniężnych, zakazu ustalania odsetek powyżej poziomu tzw. odsetek maksymalnych. Umowa nie może przewidywać więc zapłaty kary na wypadek braku czy nieterminowej zapłaty. Taki zapis byłby nieważny.

Kara umowna musi wynikać wprost z umowy. Jeżeli strony nie przewidziały płatności kary, wówczas nie będzie ona mogła być naliczona w żadnych okolicznościach. Przepis prawa nie może bowiem stanowić samodzielnej podstawy do jej naliczania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku inwestora kara najczęściej jest zastrzegana na wypadek nieterminowej realizacji prac budowlanych przez wykonawcę lub ich niewłaściwej jakości. Z kolei dla wykonawcy kara umowna jest często należna gdy inwestor bezzasadnie nie przystąpi do odbioru.

Kara umowna jest wyrażana w pieniądzach o określonej wartości. Jej wysokość ustalana jest najczęściej na dwa sposoby:

  • poprzez podanie konkretnej kwoty ( np. 500 zł za każdy dzień zwłoki);
  • podaje się procent wynagrodzenia ( np. 1% za każdy dzień zwłoki);

Strona zobowiązana do spłaty kary może bronić się zarzutem, że kara umowna jest w danej sytuacji rażąco wygórowana, czyli zbyt wysoka. Może to mieć miejsce w sytuacji gdy np. poniesiona szkoda jest niewielka lub gdy prace budowlane zostały wykonane w znacznej części. Podniesienie takiego zarzutu może skutkować tym, że w toku procesu sądowego nastąpi miarkowanie kary, czyli zmniejszenie jej wysokości. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że omawiany zarzut nie może skutkować zwolnieniem z obowiązku zapłaty kary umownej. Nawet w sytuacji, gdy niewykonanie zobowiązania nie spowodowało żadnej szkody. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale Składu Siedmiu Sędziów - Izba Cywilna z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 61/2003. Sąd ten orzekł, że zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody. Miarkowanie wysokości kary umownej może nastąpić w sytuacjach wyjątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1357/2000).

Zobacz serwis: Dom i prawo

Sposoby określania kary w umowie

Ważne jest aby w umowie dokładnie określić warunki naliczenia kary umownej i terminy jej zapłaty. Przykładowo w umowie może znaleźć się zapis, że naliczanie kary jest możliwe w razie wystąpienia następujących okoliczności:

  • wykonawca opóźnia się z zakończeniem prac i nie zgłasza gotowości do odbioru;
  • inwestor wzywa wykonawcę do terminowej realizacji umowy i wyznacza mu w tym celu ostateczny termin;
  • dopiero po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu inwestor może naliczyć karę umowną;

Oczywiście zapisy w umowie mogą być inne. Przykładowo płatność kary nie musi być uzależniona od wyznaczenia dodatkowego terminu do realizacji umowy. Istotne jest tylko to by warunki płatności kary były jednoznacznie określone.

Co do zasady kara umowna stanowi jedyne roszczenie inwestora na wypadek nie wykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania przez wykonawcę (art. 484 k.c.)

Inwestor może domagać się dodatkowego odszkodowania tylko wówczas, jeżeli jest to wyraźnie przewidziane w umowie. Taka sytuacja może dotyczyć zwłaszcza robót budowlanych o znacznej wartości. W takim wypadku szkoda inwestora może być olbrzymia a zastrzeżona kara umowna zbyt niska. Inwestor powinien więc zadbać o to by do umowy wpisać zapis o możliwości naliczenia dodatkowego odszkodowania.

Zobacz serwis: Sprawy urzędowe

adw. Marta Kawecka

Kancelaria Adwokacka Marta Kawecka

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również wiele obowiązków, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn), nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego – może jednak słono kosztować.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

REKLAMA

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

REKLAMA

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA