Zasady zarządu majątkiem wspólnym

Małżonkowie są uprawnieni w równej mierze do zarządzania majątkiem wspólnym, ale w pewnych granicach. W braku porozumienia, prawo nie pozwala na dowolne dysponowanie majątkiem przez jednego małżonka.

Zarząd majątkiem

Po pierwsze małżonkowie współdziałają w zarządzie majątkiem wspólnym. Żona powinna więc informować o stanie tego majątku i o czynnościach, jakie zamierza podjąć.

Zarząd polega na dokonywaniu czynności prawnych i faktycznych dotyczących konkretnych przedmiotów składających się na majątek wspólny. W jego zakres wchodzi więc zbywanie i nabywanie składników tego majątku, obciążanie ich zastawem, hipoteką, zaciąganie zobowiązań ich dotyczących, ale też czynności takie jak naprawy, używanie rzeczy i pobieranie z nich pożytków. Przywołane w pytaniu - oddanie mieszkania w najem i sprzedaż samochodu należą do czynności zarządu.

Jedynie działania, które nie odnoszą się do konkretnego składnika majątku wspólnego nie są czynnościami zarządu, będzie to np. poręczenie.

Sprzeciw a skuteczność działań małżonka

Małżonek, który nie zgadza się na zmiany wprowadzane przez drugą stronę, może się im sprzeciwić. Prawo to nie przysługuje mu wobec działań polegających na bieżącym zaspokajaniu zwykłych potrzeb rodziny albo podejmowanych w ramach działalności zarobkowej. Z tego względu można kwestionować tylko większe „zmiany w mieszkaniu”, np. remont.

Należy pamiętać, że sprzeciw nie zawsze jest skuteczny.

Po pierwsze, sprzeciw powinien poprzedzać dokonanie czynności. Po drugie - w przypadku umów, należy go zgłosić również kontrahentowi małżonka.

W razie nieuwzględnienia tego sprzeciwu pokrzywdzony małżonek powinien zwrócić się do sądu rodzinnego, który rozstrzygnie tę sprawę w ramach orzekania o istotnych sprawach rodziny. Sad może uznać taką czynność za bezskuteczną.

Jednak pomimo prawidłowo wyrażonego sprzeciwu, żona może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udzieli zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny.

Zobacz serwis: Małżeństwo

Zgoda – konieczna w pewnych sytuacjach

W świetle prawa, czynności najbardziej doniosłe dla stanu majątkowego małżonków muszą być podjęte za zgodą małżonka. Do czynności tych należą:

• czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzące do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,
• czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,
• czynności prawne prowadzące do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,
• darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.