REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrolerzy biletów w komunikacji miejskiej mogą nagrywać pasażerów, ale muszą ich o tym uprzedzić. Jest stanowisko Prezesa UODO

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
kamera, obowiązek informacyjny, kontrolerzy, Prezes UODO, RODO
Kontrolerzy biletów w komunikacji miejskiej mogą nagrywać pasażerów, ale muszą ich o tym uprzedzić. Jest stanowisko Prezesa UODO
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Kontrolerzy biletów w publicznym transporcie zbiorowym mogą nagrywać kontrolowanych pasażerów z wykorzystaniem kamer nasobnych, tj. niewielkich rejestratorów obrazu i dźwięku, które można umieścić np. na odzieży – wynika z najnowszego stanowiska Prezesa UODO. Muszą oni jednak uprzedzić o tym pasażera (tj. wywiązać się z wymagań RODO w zakresie obowiązku informacyjnego) – choćby w formie odpowiedniego oznakowania. 

Czy korzystanie z kamer nasobnych przez kontrolerów biletów, jest zgodne z prawem?

REKLAMA

Jak wynika ze stanowiska Prezesa UODO w sprawie zasadności udziału Polski w  postępowaniu w sprawie C-422/24 Storstockholms Lokaltrafik (ochrona danych osobowych – prawo do informacji i dostępu do danych osobowych pozyskiwanych przy użyciu kamery nasobnej), tj. w sprawie, która toczy się aktualnie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE w związku z pytaniem prejudycjalnym skierowanym do niego przez szwedzki sąd apelacyjny dotyczącym tego, w jaki sposób realizować obowiązek informacyjny, który musi być spełniony w stosunku do osoby, której dane dotyczą (tj. czy znajduje tu zastosowanie art. 13 czy art. 14 RODO1)2w polskim prawie krajowym nie ma przepisów, które wprost regulowałyby używanie kamer nasobnych przez kontrolerów biletów. Takie użycie nie jest jednak również zakazane.

REKLAMA

Kamera nasobna to niewielki rejestrator obrazu i dźwięku, który można umieścić np. na odzieży. W odniesieniu do niektórych służb państwowych, z przepisów prawa wprost wynika, że, w ramach prowadzonych interwencji, mogą one korzystać z kamer nasobnych, tj. np. z:

  • art. 15c ustawy z dnia 6.04.1990 r. o Policji – w odniesieniu do funkcjonariuszy Policji czy z

  • art. 11 ust. 2f ustawy z dnia 12.10.1990 r. o Straży Granicznej – w odniesieniu do funkcjonariuszy Straży Granicznej. 

W ocenie Prezesa UODO – nie oznacza to jednak, że z kamer nasobnych nie mogą korzystać kontrolerzy biletów w publicznym transporcie drogowym. W sprawie, w której szwedzki sąd apelacyjny skierował pytanie prejudycjalne do TSUE opisana została sytuacja kontrolerów biletów wyposażonych w kamery nasobne i używających tych kamer podczas kontroli osób nieposiadających ważnego biletu, co wiązało się z uiszczeniem przez nich opłaty dodatkowej. Kamery te, były wykorzystywane w celu zapobiegania groźbom i aktom przemocy wobec kontrolerów oraz dokumentowania takich sytuacji, a także w celu weryfikowania tożsamości pasażerów zobowiązanych do uiszczenia opłaty dodatkowej. Używane przez kontrolerów biletów kamery rejestrowały obraz i dźwięk. Nagrania początkowo były automatycznie kasowane po dwóch minutach, a następnie po minucie. Kontrolerzy, byli jednak zobowiązani do zatrzymania procesu usuwania nagrania, jeśli nakładali na pasażera karę, albo jeśli słyszeli od niego groźby. W takim wypadku, system zachowywał również informacje zapisane z wykorzystaniem funkcji tzw. wcześniejszego nagrywania, tj. materiał zarejestrowany w minusie poprzedzającej naciśnięcie przez kontrolera przycisku zatrzymania usuwania nagrania. 

Korzystanie z kamer nasobnych ważnym elementem ochrony bezpieczeństwa kontrolerów

Legalność rejestrowania pasażerów na gapę z użyciem kamer, przez kontrolerów biletów, to dla nich (tj. tych ostatnich, rzecz jasna) bardzo dobra informacja, która może znacząco wpłynąć na poprawę ich bezpieczeństwa. Znane są bowiem liczne przypadki pobicia, a nawet brutalnych napaści pasażerów na kontrolerów biletów w komunikacji miejskiej. Wynika to głównie z tego, że kontrolerzy biletów nie korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych, jaką w 2023 r. zostali objęci m.in. kierowcy autobusów i motorniczy (na podstawie art. 49a ustawy z dnia 16.12.2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym). Dzięki wprowadzeniu ww. przepisu – osoby wykonujące przewóz osób w publicznym transporcie zbiorowym, zyskały ochronę:

  1. nietykalności cielesnej – zgodnie z art. 222 par. 1 kodeksu karnego bowiem – osoba, która narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3,

  2. przed napaścią – zgodnie z art. 223 kodeksu karnego bowiem – osoba, która działając wspólnie i w porozumieniu z inną osobą lub używając broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu albo środka obezwładniającego, dopuszcza się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego – podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10, a jeżeli w wyniku napaści nastąpił skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza publicznego – karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15 jak również

  3. przed znieważeniem – zgodnie z art. 226 kodeksu karnego bowiem – osoba, która znieważa funkcjonariusza publicznego, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 

REKLAMA

Brak możliwości korzystania z analogicznej ochrony przez kontrolerów biletów w publicznym transporcie drogowym, potwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 25 września 2013 r., sygn. akt I KZP 9/13, które – choć zostało wydane wcześniej, niż osoby wykonujące przewóz osób w publicznym transporcie zbiorowym zostały objęte ochroną przewidzianą dla funkcjonariusza publicznego w kodeksie karnym – potwierdza, że osoba uprawniona do dokonywania kontroli dokumentów przewozu osób i bagażu w pojazdach publicznego transportu zbiorowego, w tym osoba będąca pracownikiem samorządu terytorialnego – nie jest funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art. 115 par. 13 pkt 4 kodeksu karnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W związku z powyższym – na chwilę obecną – rejestrowanie obrazu i dźwięku podczas kontroli biletów dokonywanych przez kontrolerów w publicznym transporcie drogowym – może okazać się jedynym skutecznym i dopuszczalnym, zgodnie z prawem, narzędziem ochrony kontrolerów przed naruszaniem ich nietykalności cielesnej przez poddawanych kontroli pasażerów. W celu zwiększenia bezpieczeństwa kontrolerów biletów, ogłoszenie przetargu na zakup dla nich osobistych kamer, na II kwartał 2024 r., zapowiadał m.in. ZTM w Krakowie. 

Korzystanie z kamer nasobnych przez kontrolerów biletów a obowiązek informacyjny względem pasażerów

Przedmiotem pytania prejudycjalnego skierowanego do TSUE w sprawie C-422/24 Storstockholms Lokaltrafik, była wątpliwość czy w przypadku, gdy dane osobowe są pozyskiwane przy użyciu kamery nasobnej – w zakresie obowiązku informacyjnego, który musi być spełniony w stosunku do osoby, której dane dotyczą – zastosowanie znajduje art. 13 czy też art. 14 RODO?

Art. 13 RODO odnosi się do sytuacji, w której dane osobowe osoby, której dane te dotyczą, zbierane są od tej osoby, a art. 14 – do sytuacji, w której dane osobowe osoby, której dane te dotyczą, nie pozyskano od tej osoby. Istotną cechą, która odróżnia od siebie powyższe regulacje, jest moment, w którym administrator danych powinien poinformować osobę, której dane dotyczą, o stosowanym monitoringu. W przypadku art. 14 (tj. pozyskiwania danych osobowych w sposób inny niż od osoby, której dane dotyczą) – informacja ta, może zostać przekazana osobom, których dane dotyczą, w terminie późniejszym (zgodnie z art. 14 ust. 3 RODO). W przypadku art. 13 natomiast (tj. pozyskiwania danych osobowych od osoby, której dane dotyczą) – wyłącznie podczas pozyskiwania ww. danych. 

W ocenie Prezesa UODO – „uznanie, że w przypadku korzystania z kamery nasobnej pozyskuje się dane osobowe osoby, której dane dotyczą z innego źródła niż ona sama, nie jest w żaden sposób uzasadnione. Co więcej, prowadziłoby do wniosku, że podczas pozyskiwania danych osobowych z monitoringu wizyjnego można zrezygnować z informacji o tym monitoringu na rzecz informowania osób, których dane dotyczą w późniejszym terminie. Takie rozwiązanie wydaje się niedopuszczalne.” W związku z powyższym – jak dalej informuje Prezes UODO – stoi on na stanowisku, że „w przypadku przetwarzania danych osobowych pozyskiwanych przy użyciu monitoringu wizyjnego, w tym kamery nasobnej, zastosowanie będzie miał art. 13 rozporządzenia 2016/679”.

O stosowaniu kamery nasobnej – kontroler biletów, zobligowany jest zatem poinformować kontrolowanego pasażera już momencie kontroli – uprzedzając osobę, wobec której podejmuje czynności, o rejestrowaniu obrazu lub dźwięku

Powyższy obowiązek informacyjny – zgodnie z art. 12 RODO – musi być ponadto realizowany w zwięzłej, przejrzystej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie, jasnym i prostym językiem. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy i prawa oświatowego – w celu spełnienia obowiązku informacyjnego w pomieszczeniach monitorowanych – możliwe jest stosowanie znaków lub ogłoszeń dźwiękowych. Pełna informacja o monitoringu, obejmująca wszystkie wymogi z art. 13 RODO, powinna natomiast być dostępna w miejscu monitorowanym, np. na tablicach albo w formie dokumentu dostępnego na recepcji czy też u przedstawiciela administratora. Zgodnie z powyższym – możliwa jest zatem realizacja obowiązku informacyjnego poprzez podanie informacji podstawowych i uzupełnienie ich w kolejnych warstwach informacyjnych. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UODO natomiast – obowiązek informacyjny w przypadku przetwarzania danych za pomocą kamery nasobnej,  może równieżzostać spełniony np. poprzez odpowiednie oznakowanie.

1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, p. 1–88)

2 Stanowisko Prezesa UODO nr DOL.0623.10.2024 z dnia 28.08.2024 r. w przedmiocie zasadności udziału Polski w postępowaniu w sprawie C-422/24 Storstockholms Lokaltrafik (https://uodo.gov.pl/pl/138/3384

Podstawa prawna:

  • Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, p. 1–88)

  • Ustawa z dnia 6.04.1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 145)

  • Ustawa z dnia 12.10.1990 r. o Straży Granicznej (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 915)

  • Ustawa z dnia 16.12.2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2778)

  • Ustawa z dnia 6.06.1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 17)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ryszard Cyba (morderca pracownika biura PiS) zwolniony z zakładu karnego - przebywa w szpitalu psychiatrycznym

Ryszard Cyba skazany za zabójstwo Marka Rosiaka w biurze PiS w Łodzi w 2010 r. został zwolniony z zakładu karnego z uwagi na stan zdrowia. Nie oznacza to, że został uwolniony – poinformował rzecznik łódzkiego sądu okręgowego. Z więzienia Cyba trafił do DPS-u, a stamtąd do szpitala psychiatrycznego.

13 emerytura - terminy wypłat w 2025 roku

We wtorek 1 kwietnia pierwszej grupie emerytów i rencistów jest przekazywane dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, czyli tzw. trzynasta emerytura. To pierwsza transza tego świadczenia, w ramach którego 1,67 mld zł trafi tego dnia do 889 tys. osób. Co powinni wiedzieć uprawnieni do „trzynastki”, wyjaśnia ekspertka Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Aneta Adamiak z Departamentu Świadczeń Emerytalno-Rentowych w centrali ZUS i apeluje do seniorów, którzy jeszcze nie mają kont bankowych, o ich założenie ze względów bezpieczeństwa.

Co ze starymi orzeczeniami po nowych wytycznych dla WZON i PZON? Kiedy zmiany dla osób niepełnosprawnych? Co z punkt 7 i 8?

Jestem mamą dziecka, u którego w badaniach przesiewowych zdiagnozowano rdzeniowy zanik mięśni (SMA). Córka ma orzeczenie o niepełnosprawności wydane na 3 lata, prawomocne. Według nowych wytycznych wprowadzonych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej choroba córki jest na liście chorób, które kwalifikują do orzeczenia o niepełnosprawności do ukończenia 16 lat oraz przyznania 7 i 8 punktu orzeczenia. W związku z tymi zmianami pojawia się pytanie: czy mogę złożyć ponownie wniosek o orzeczenie o niepełnosprawności, czy kolejne rozpatrzenie będzie możliwe dopiero pod koniec ustalonego okresu orzeczenia?

Znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu. Czym skutkuje w prawie karnym?

Przestępstwa są nagannymi, zabronionymi czynami. Ich popełnienie grozi określoną karą. Niemniej jednak sprawca nie zawsze będzie poddany karze. Co więcej, możliwa jest też sytuacja, w której takie zachowanie, choć wypełnia znamiona czynu określone w ustawie, to jednak w bardzo niewielkim stopniu narusza dobro chronione prawem i w konsekwencji nie będzie przestępstwem.

REKLAMA

Orzeczenia o niepełnosprawności w 2025 r. Jak długo są ważne? [FAQ]

Kwestia ważności niektórych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności rodzi szereg praktycznych wątpliwości. W artykule odpowiadamy na kilka najważniejszych pytań.

Jerzyki – naturalni pogromcy komarów. Czy te ptaki mogą skutecznie chronić nas przed owadami?

Walka z uciążliwymi komarami to temat powracający każdego lata. Coraz więcej miast decyduje się na ekologiczne rozwiązania, które są zarówno skuteczne, jak i przyjazne dla środowiska. Jednym z nich jest wspieranie jerzyków – ptaków potrafiących zjeść tysiące owadów dziennie. Jak wygląda akcja rozdawania budek lęgowych dla jerzyków i dlaczego warto wziąć w niej udział?

Masz wadę wzroku i prawo jazdy? Możesz dostać areszt, 1500 zł grzywny a nawet zakaz prowadzenia pojazdów jeśli nie stosujesz się do kodu na dokumencie

Jeśli masz wadę wzroku i jeździsz samochodem sprawdź swoje prawo jazdy. Chodzi o rewers i specjalne kody. Okazuje się, że na kierowców nakładane są wysokie grzywny a nawet odbierane są uprawnienia czy stosowany jest areszt, za to, że nie stosują się do wytycznych na dokumencie uprawniającym do poruszania się samochodem czy innym pojazdem mechanicznym.

MOPS czy ZUS? Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. [TABELA]

Jakie świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a które ośrodki pomocy społecznej? Prezentujemy proste zestawienie najważniejszych świadczeń w 2025 r.

REKLAMA

Renta tytoniowa – czym jest, kto może się o nią ubiegać, na jakiej podstawie prawnej?

Renta tytoniowa to pojęcie, które choć w powszechnym użyciu nie funkcjonuje, coraz częściej pojawia się w kontekście dyskusji o świadczeniach z tytułu niezdolności do pracy. Choć alkoholizm jest uznawany za jedno z najpoważniejszych uzależnień, jego konsekwencje zdrowotne nie są jedynymi powodami przyznawania rent. W artykule wyjaśniamy, czym jest renta tytoniowa, kto może się o nią ubiegać oraz na jakiej podstawie prawnej można starać się o to świadczenie.

Składka zdrowotna: 777 zł płaci pracownik a 315 zł przedsiębiorca (obaj zarabiają po 10 tys. zł miesięcznie). Czy to sprawiedliwe i zgodne z Konstytucją?

Temat składki zdrowotnej był przez kilka ostatnich lat poruszany wielokrotnie. Porównując różne poziomy wynagrodzenia (co znajdą Państwo w dalszej części artykułu) nie da się nie zauważyć, że pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę płacą co do zasady składkę zdrowotną w wyższej wysokości niż przedsiębiorcy. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego tak się dzieje, czy jest to obiektywnie sprawiedliwe i czy jest to zgodne z zasadą równości wobec prawa. Bo przecież dostęp do publicznej służby zdrowia mamy taki sam. A jakość tego leczenia nie zależy od wysokości składki.

REKLAMA