REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

SN: Przerwanie zasiedzenie poprzez wpis w księdze wieczystej. Wyjątek, ale jest możliwy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
SN: Księga wieczysta przerywa zasiedzenie. Wpisem o wszczęciu egzekucji z nieruchomości [Bieg zasiedzenia]
SN: Księga wieczysta przerywa zasiedzenie. Wpisem o wszczęciu egzekucji z nieruchomości [Bieg zasiedzenia]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sąd Najwyższy dopuszcza możliwość przerwania biegu zasiedzenia przez … wpis w księdze wieczystej. To wyjątkowa sytuacja. Na działce osoby A władztwo faktyczne dalej sprawuje osoba B i czeka cierpliwie 20 lat albo 30 lat, aby przejąć działkę. I nagle pojawia się wpis w księdze wieczystej działki o np. prowadzeniu czynności egzekucyjnych przeciwko osobie B. I jest przerwanie biegu zasiedzenia. Nie udało się więc A finalnie przejęcie cudzej działki przez zasiedzenie.

Sąd Najwyższy dopuszcza możliwość przerwania biegu zasiedzenia przez … wpis w księdze wieczystej. Czyli w sferze realnej nic się nie zmienia. Na działce osoby A władztwo faktyczne sprawuje osoba B i czeka cierpliwie 20 lat albo 30 lat, aby przejąć działkę. I nagle pojawia się wpis w księdze wieczystej działki o np. prowadzeniu czynności egzekucyjnych. I jest przerwanie biegu zasiedzenia. 

REKLAMA

Wpis o wszczęciu egzekucji z nieruchomości ma moc od chwili złożenia wniosku o jego dokonanie i jest to najpóźniejszy moment związany z wszczęciem egzekucji, w którym należy przyjąć, iż doszło do przerwania biegu zasiedzenia nieruchomości, której dotyczy egzekucja.

Tezę tą znajdziemy w poniższym postanowieniu. W dalszej części omówimy pogląd Sądu Najwyższego na znaczenie wpisu w księdze wieczystej dla zasiedzenia.

 

postanowienie SN z 11 kwietnia 2024 r. - sygn. akt II CSKP 856/23

SN: Wpis w księdze wieczystej przerywa bieg zasiedzenie. Zaskoczenie dla przejmujących działkę sąsiada

Musi to być powództwo lub wniosek, których uwzględnienie uniemożliwi posiadaczowi nabycie przez zasiedzenie własności nieruchomości lub innego prawa. Wyjaśnia nam to Sąd Najwyższy w sprawie o sygnaturze II CSKP 856/23.

Zasiedzenie a przerwanie biegu przedawnienia (postanowienie SN z 11 kwietnia 2024 r. - sygn. akt II CSKP 856/23)

Jak interpretować ten przepis w kontekście zasiedzenia? Sięgamy do postanowienia Sądu Najwyższego, który rozstrzygał taką sprawę.  

Przykład

Postanowieniem z 21 grudnia 1989 roku Sąd Rejonowy w Giżycku w ramach nadzoru nad prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym z tej nieruchomości przysądził jej własność na rzecz nabywcy Zakładów Gospodarczych Fundacji […]w W. Postanowienie to stało się prawomocne 5 marca 1990 roku. Wpisem z 1 marca 1991 roku nabywca został wpisany do księgi wieczystej jako właściciel nieruchomości. Pomimo sprzedaży w trybie przepisów o egzekucji z nieruchomości matka wnioskodawczyni oraz ona sama pozostały na nieruchomości. Z upływem lat prowadzenie gospodarstwa rolnego przejęła wnioskodawczyni wraz z mężem. Egzekucja z tej nieruchomości była prowadzona na skutek wniosku wierzyciela jej nabywcy. Wniosek o wpisanie wzmianki o egzekucji wpłynął 22 września 1999 roku, a wpisu dokonano 8 października 1999 roku. Nieruchomości nie udało się sprzedać w toku egzekucji, a wierzyciel nie przejął jej na własność. Postanowieniem z 26 marca 2003 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne z nieruchomości na podstawie art. 985 § 1 k.p.c. Druga licytacja miała miejsce 9 maja 2000 roku.

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jan Kowalski zajął w złej wierze 1 ha ziemi. Ziemia należy do Pani Katarzyny, która od 10 lat przebywa za granicą. Jan Kowalski próbuje wykorzystać ten fakt, że Pani Katarzyna nie może się bronić przed jego planami. Pani Katarzyna nie płaciła podatków w Polsce (w tym podatku od nieruchomości). Dlatego fiskus wszczął postępowanie podatkowe, a następnie egzekucyjne. Informacja o roszczeniach została wpisana do księgi wieczystej nieruchomości (w której figuruje jako właścicielka Pani Katarzyna). Czy został przerwany bieg zasiedzenia.

Sąd Najwyższy o wpisach w księgach nieruchomości czynności egzekucyjnych

Przykładem tego sposobu myślenia (jak pokazany w przykładzie) jest postanowienie SN z 11 kwietnia 2024 r. - sygn. akt II CSKP 856/23. 

Rozpoznając 11 kwietnia 2024 r. skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego w Suwałkach, Sąd Najwyższy rozważał znaczenie czynności egzekucyjnych podejmowanych w stosunku do przedmiotu zasiedzenia.

Oddalając skargę stwierdził, iż przy wykładni art. 123 § 1 pkt 1 w zw. z art. 175 k.c. nie można pominąć celu instytucji zasiedzenia oraz funkcji przerwania jego biegu.

Celem zasiedzenia jest uporządkowanie długotrwałych stosunków prawnorzeczowych i zmobilizowanie właściciela do zajęcia się przedmiotem swojej własności, funkcją zaś przerwy biegu terminu zasiedzenia jest uniemożliwienie posiadaczowi zasiedzenia nieruchomości lub innego prawa. 

Jednym ze sposobów przerwania biegu zasiedzenia jest wytoczenie odpowiedniego powództwa lub złożenie odpowiedniego wniosku, o których mowa w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. 

Biorąc pod uwagę cel przerwy biegu terminu zasiedzenia, musi to być powództwo lub wniosek, których uwzględnienie uniemożliwi posiadaczowi nabycie przez zasiedzenie własności nieruchomości lub innego prawa.

Dlatego czynności, o których mowa w art. 123 § 1 pkt 1 k.c., nie muszą zmierzać bezpośrednio do pozbawienia posiadacza posiadania nieruchomości. Jedną z takich czynności jest wszczęcie egzekucji z nieruchomości i dokonanie o tym wpisu w księdze wieczystej, gdyż w rzeczywistości jest to czynność, której skutki dotyczą także posiadacza samoistnego, zobowiązując go do znoszenia czynności egzekucyjnych, a w ich ramach m.in. objęcia nieruchomości zarządem, opisem i oszacowaniem, czy licytacją.

Co to jest zasiedzenie

Sposób nabycia własności rzeczy ruchomej lub nieruchomości wskutek upływu czasu.

Ile wynoszą terminy zasiedzenia?

Nieruchomości, służebności gruntowe i użytkowanie wieczyste. Wymagane jest:

  • nieprzerwane posiadanie samoistne
  • upływ czasu (20 lat dla dobrej wiary posiadacza, a 30 lat dla złej wiary).

Zasiedzenia rzeczy ruchomej. Wymagane jest::

  • nieprzerwane posiadanie samoistne
  • upływ trzech lat
  • dobra wiara posiadacza przez cały okres posiadania.

Sąd Najwyższy musiał rozstrzygnąć jakie znaczenie – w tej jakże skomplikowanej historii – ma wpis do księgi wieczystej. Najpierw sędziowie przypomnieli, że jednym ze sposobów przerwania biegu zasiedzenia jest wytoczenie odpowiedniego powództwa lub złożenie odpowiedniego wniosku (zob. art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). 

Dlatego czynności, o których mowa w art. 123 § 1 pkt 1 k.c., nie muszą zmierzać bezpośrednio do pozbawienia posiadacza posiadania nieruchomości. 

Sąd Najwyższy uznał, że:

REKLAMA

Teza 1) Egzekucja z nieruchomości i dokonanie o tym wpisu w księdze wieczystej to przerwanie biegu terminu zasiedzenia. Mamy czynność, której skutki dotyczą także posiadacza samoistnego, zobowiązując go do znoszenia czynności egzekucyjnych, a w ich ramach m.in. objęcia nieruchomości zarządem, opisem i oszacowaniem etc. 

Teza 2) Stosujemy art. 925 § 1 k.p.c., w stosunku do osób trzecich (a zatem także w stosunku do posiadacza), nieruchomość jest zajęta z chwilą dokonania wpisu w księdze wieczystej lub złożenia wniosku komornika do zbioru dokumentów. 

Teza 3) Zgodnie zaś z art. 29 u.k.w.h. wpis ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o jego dokonanie, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu – od chwili wszczęcia postępowania. Co do zasady zatem w stosunku do osób trzecich, a więc innych niż dłużnik egzekwowany, oraz w stosunku do dłużnika, któremu nie doręczono wezwania, wpis o wszczęciu egzekucji z nieruchomości ma moc od chwili złożenia wniosku o jego dokonanie i jest to najpóźniejszy moment związany z wszczęciem egzekucji, w którym należy przyjąć, iż doszło do przerwania biegu zasiedzenia nieruchomości, której dotyczy egzekucja.

ŹRÓDŁO - Pogląd przedstawiony w artykule dominuje w aktualnym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Znajdziemy go w

  1. wyrok SN z 25 listopada 2015 r., II CSK 639/14, 
  2. uchwała SN z 22 listopada 2013 r., III CZP 69/13, OSNC 2014/7-8/74, 
  3. postanowienie SN: z 21 lutego 2013 r., IV CSK 347/12, z 31 stycznia 2013 r., II CSK 262/12, z 24 października 2012 r., III CSK 310/11, z 25 maja 2012 r., I CSK 474/11, z 5 kwietnia 2012 r., II CSK 395/11, z 7 maja 2009 r., IV CSK 459/08). 
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
System kaucyjny w Polsce od 2025. Większość Polaków o nim słyszała, ale wciąż nie wie, jak działa

Aż 75% Polek i Polaków wie, że od 2025 roku wejdzie w życie system kaucyjny – ale aż 71% nie rozumie jego zasad. Zamiast jasnych informacji – domysły i nieporozumienia. Eksperci alarmują: bez skutecznej edukacji i komunikacji nawet najlepsze rozwiązania mogą zawieść.

Przełomowy wyrok TK: tysiące Polaków mogą odzyskać podatek od sprzedaży nieruchomości

Trybunał Konstytucyjny uznał, że wymóg składania oświadczenia o zameldowaniu przy uldze meldunkowej w latach 2007–2008 był niezgodny z Konstytucją. To otwiera drogę do odzyskania niesłusznie zapłaconego podatku – nawet sprzed kilkunastu lat – wraz z odsetkami. Czas na działanie jest ograniczony.

Już teraz zabierają 800 plus i 300 plus dużej grupie. To koniec bezwarunkowego wsparcia: nie spełniasz kryterium, nie masz świadczenia

Od 1 czerwca 2025 roku program "Rodzina 800+" oraz "Dobry Start" przeszedł zmiany. Obowiązują one również w lipcu, w III kwartale 2025 r., jak i w 2026 r. Wraz z nowym okresem świadczeniowym weszło w życie rygorystyczne kryterium, które pozbawi czy już pozbawiło wsparcia finansowego znaczną grupę beneficjentów. Kończy się więc era, w której świadczenie wychowawcze przysługiwało niemal każdemu dziecku w Polsce.

Koniec darmowych worków na śmieci od gminy. Zmiany w sposobie segregacji odpadów

Coraz więcej gmin w Polsce nie udostępnia już darmowych worków na śmieci dla swoich mieszkańców. Jest to związane ze zmianą sposobu segregacji odpadów. Zmiany mają na celu walkę z niewłaściwym sortowaniem śmieci.

REKLAMA

Odrzucenie spadku i tak nie uchroni przed długami po zmarłym

Odrzucenie spadku i tak nie uchroni przed długami po zmarłym - dlaczego? Cóż, kwestie dziedziczenia po bliskich budzą wiele emocji, a nierzadko również obaw. Choć przyjęcie spadku kojarzy się z korzyścią, niewiedza i skomplikowane przepisy mogą prowadzić do poważnych problemów finansowych, zwłaszcza gdy w grę wchodzą długi zmarłego. Zawiłości prawa spadkowego potrafią zaskoczyć, o czym świadczą kontrowersyjne orzeczenia sądowe, które wymagają interwencji nawet Rzecznika Praw Obywatelskich.

Intensywne opady deszczu uszczuplą portfele wielu właścicieli nieruchomości o nawet 10 tys. zł. Kontrolerzy nie będą mieli litości dla Polaków

Ostatnie dni obfitują w gwałtowne zjawiska pogodowe, w tym m.in. w intensywne opady deszczu. Stąd, wiele osób zmaga się z problemem wód opadowych gromadzących się w nadmiarze na ich posesjach. Zagospodarowanie wód opadowych, leży w gestii właściciela nieruchomości. Nie każdy jest świadomy, że za odprowadzanie deszczówki niezgodnie z przepisami, grożą poważne konsekwencje – w tym grzywna w wysokości nawet 10 tys. zł.

Emerytura dla nauczyciela 2025 – które rozwiązanie wybrać? ZUS podpowiada

Nauczyciele, którzy chcą zakończyć aktywność zawodową mają do wyboru kilka możliwości – od powszechnej emerytury, przez wcześniejsze przejście na świadczenie z Karty Nauczyciela, aż po tzw. nową emeryturę nauczycielską. Wybór zależy m.in. od wieku, stażu pracy i spełnienia określonych warunków.

100 zł miesięcznie dodatku do energii elektrycznej dla tej grupy osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Wnioski można składać od 11 lipca 2025 r.

Od 1 lipca 2025 roku więcej osób będzie mogło ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu „Aktywny samorząd”, Obszar E. Wsparcie w formie dodatku na opłaty za energię elektryczną przysługuje osobom korzystającym z koncentratora tlenu lub respiratora w warunkach domowych.

REKLAMA

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy, bo wydawałoby się, że pracodawca może w skład wynagrodzenia zasadniczego wliczać różnego rodzaju dodatki, tym bardziej w budżetówce. No nie zawsze!

Zestawienie i omówienie 61 korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 4 prawomocnych

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

REKLAMA