REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Konklawe 2025. Jak i kiedy będzie wybierany nowy papież? Eligo in Summum Pontificem ...

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Watykan, kardynałowie, konklawe
Konklawe 2025. Jak będzie wybierany nowy papież? Eligo in Summum Pontificem ...?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po pogrzebie papieża Franciszka kardynałowie wznawiają 28 kwietnia 2025 r. w Watykanie kongregacje, czyli obrady, których celem jest przygotowanie konklawe. Obecnie najważniejszym zadaniem jest wyznaczenie daty jego inauguracji. Nieoficjalnie wiadomo, że kardynałowie są za tym, by zaczęło się ono 5 lub 6 maja. Konklawe musi rozpocząć się między 15. a 20. dniem od śmierci papieża.

rozwiń >

Kto zostanie nowym papieżem? Przygotowania do konklawe wkraczają w decydującą fazę

Wybór papieża to jedno z najbardziej spektakularnych wydarzeń we współczesnym świecie, przede wszystkim ze względu na scenerię Kaplicy Sykstyńskiej i cały przywołujący wielowiekową tradycję i zarazem niezmienny rytuał. A ponieważ w nadzwyczajny sposób owiane jest to tajemnicą, pobudza wyobraźnię i domysły wywołując powszechne zainteresowanie, które daleko wykracza poza życie Kościoła.

To, co wywołuje najwięcej emocji, to wielka niewiadoma. Trudno wyobrazić sobie głosowanie, którego wynik byłby bardziej zaskakujący. W tym przypadku nie sprawdzają się sondaże, a wszelkie medialne spekulacje, dotyczące szans tak zwanych papabili, czyli faworytów mają najczęściej sensacyjny charakter i bywają też swoistą listą życzeń, czyli rankingiem tych, których pewne środowiska - kościelne i inne, w tym także media - chciałyby widzieć w roli biskupa Rzymu.

Jednocześnie istnieje też ogromne medialne "zapotrzebowanie" na wszelkie prognozy, dotyczące tego, kto ma największe szanse i na jakie może liczyć poparcie. Wykorzystują to nawet zakłady bukmacherskie.

Wyjątkowemu w oprawie wyborowi głowy Kościoła katolickiego towarzyszy atmosfera całkowitej nieprzewidywalności, nieprzejrzystości i sekretu, a to, kto ostatecznie pojawia się na balkonie bazyliki Świętego Piotra jest najczęściej zaskoczeniem.

Tak było przede wszystkim w 1978 roku, gdy wybrano kardynała Karola Wojtyłę, ale także w 2013 roku wraz z wyborem kardynała Jorge Bergoglio. To również było całkowite zaskoczenie; także dla Konferencji Episkopatu Włoch, która w rozesłanym mailu zdążyła przyjąć z radością "wiadomość o tym, że następcą świętego Piotra będzie kardynał Angelo Scola", ówczesny metropolita Mediolanu.

REKLAMA

REKLAMA

Ile będzie trwać konklawe?

Nieprzewidywalne jest także to, jak długo potrwa konklawe. W ciągu minionych ponad 100 lat żadne nie trwało dłużej niż pięć dni.

Każde trwa krócej niż to w Viterbo - podkreśla się ironicznie we włoskich mediach, które przywołują wybory papieża z XIII wieku, które według legendy trwały ponad 1000 dni. Zirytowane władze podrzymskiego miasteczka po to, aby zmobilizować grupę około 20 kardynałów do podjęcia decyzji zaczęły im racjonować wodę i jedzenie. Jest też opowieść o tym, że rozpoczęto demontaż dachu.

Także te legendy sprawiają, że konklawe jest traktowane nieco sensacyjnie i obserwowane niemal przez cały świat.

Dodatkowo w świecie, w którym kamery, telefony komórkowe obecne są wszędzie i wszystko trafia do portali społecznościowych, konklawe jest traktowane przez niektóre media jako "show", głównie ze względu na cały obrzęd.

Kto wybiera papieża?

"Widowisko" kończy się dla świata zewnętrznego w momencie, gdy zamykają się drzwi Kaplicy Sykstyńskiej na klucz (po łacinie - cum clavis). Termin ten stosowany jest od końca XIII wieku. To wtedy również papież Grzegorz X zdecydował, że prawo wyboru papieża mają jedynie kardynałowie.

Według obecnych przepisów konstytucji apostolskiej Romano Pontifici Eligendo elektorami mogą być wyłącznie kardynałowie w liczbie 120, którzy nie ukończyli 80 lat. Jak wskazuje Wikipedia: Według stanu na kwiecień 2025 roku kardynałów, którzy nie ukończyli 80. roku życia jest 135. Wielokrotnie miało już miejsce przekroczenie ustalonego na 120 osób limitu elektorów.

Kto może zostać papieżem?

Co do zasady papieżem może być wybrany każdy ochrzczony mężczyzna wyznania katolickiego. Tym niemniej tradycja trwająca od XIV wieku wskazuje, że papieża wybierają kardynałowie spośrów własnego grona. Mianem papabile określa się tych kardynałów, którzy mają zdaniem komentatorów największe szanse na objęcie stolicy piotrowej. Wielokrotnie jednak na papieży byli wybierani kardynałowie nienależący do tego grona (m.in. Jan XXIII, Jan Paweł I i Jan Paweł II).
Jak wskazuje Wikipedia: fo najczęściej wymienianych papabile należą:
Pietro Parolin (70 lat, sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej),
Matteo Maria Zuppi (69 lat, przewodniczący Konferencji Episkopatu Włoch),
Robert Sarah (79 lat, były prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów),
Luis Antonio Tagle (67 lat, pro-prefekt Dykasterii ds. Ewangelizacji),
Fridolin Ambongo (65 lat, arcybiskup metropolita kinszaski),
Willem Jacobus Eijk (71 lat, były przewodniczący Konferencji Episkopatu Holandii),
Peter Erdő (72 lata, prymas Węgier),
Peter Turkson (76 lat, kanclerz Papieskiej Akademii Nauk i Papieskiej Akademii Nauk Społecznych),
Pierbattista Pizzaballa (60 lat, łaciński patriarcha Jerozolimy),
Kevin Farrell (77 lat, prefekt Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia oraz kardynał kamerling),
Jean-Marc Aveline (66 lat, arcybiskup Marsylii),
Reinhard Marx (71 lat, arcybiskup Monachium i Fryzyngi).

REKLAMA

Obecnie trwa prekonklawe

Trwające w Watykanie kongregacje generalne, rozpoczęte po śmierci papieża nazywane są prekonklawe, ponieważ tematem tych spotkań są aktualne wyzwania dla Kościoła, jego sytuacja i problemy, których rozwiązania oczekuje się od nowego papieża.

W czasie dyskusji powoli kreślony jest wśród kardynałów swoisty profil zwierzchnika Kościoła potrzebnego w czasach obecnych. Codziennie podczas kongregacji wypowiada się kilkudziesięciu kardynałów. Przebieg obrad nie jest ujawniany, ale wiadomo nieoficjalnie, że hierarchowie przedstawiają postulaty, wskazują priorytety i zadają pytania. W przypadku obecnych kongregacji purpuraci poznają się, bo pochodzą z najdalszych zakątków świata; łącznie z 70 państw.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak przebiega wybór papieża? Odosobnienie elektorów i zobowiązania do zachowania tajemnicy

Całemu procesowi wyboru papieża towarzyszy sekret i bezwzględne zobowiązanie do milczenia.

W chwili rozpoczęcia czynności związanych z wyborem wszyscy elektorzy muszą zamieszkać w Domu Świętej Marty. To w tym budynku, wyremontowanym i zamienionym w wygodny hotel na polecenie Jana Pawła II właśnie dla potrzeb konklawe, mieszkał przez 12 lat Franciszek. Po raz pierwszy w historii zdarzy się, że kardynałowie elektorzy zamieszkają w domu, w którym mieszkał papież.
To będzie trzecie konklawe, w czasie którego kardynałowie mieszkać będą w Domu Świętej Marty, po wyborze w 2005 i 2013 roku.

Zgodnie z przepisami Konstytucji Apostolskiej "Universi dominici gregis" Jana Pawła II od chwili rozpoczęcia wszystkich czynności związanych z wyborem aż do jego publicznego ogłoszenia, pomieszczenia Domu Świętej Marty, a także w sposób szczególny Kaplica Sykstyńska i miejsca odbywających się wówczas celebracji liturgicznych, muszą być niedostępne dla osób nieupoważnionych. Co więcej, cały obszar Państwa Watykańskiego oraz działalność wszystkich znajdujących się tam urzędów ma być tak zarządzana, aby zagwarantować tajność i swobodny przebieg konklawe.

Jednym z wymogów jest dopilnowanie, aby nikt nie zbliżał się do elektorów na drodze między Domem Świętej Marty i Pałacem Apostolskim, gdzie znajduje się Kaplica Sykstyńska.

Kardynałowie mają zaś zakaz prowadzenia wszelkiej korespondencji i kontaktów telefonicznych oraz innych, czyli internetowych z osobami z zewnątrz. Wyjątek stanowią sytuacje losowe i pilna konieczność, która zostaje uznana przez tzw. kongregację partykularną, czyli specjalne grono kardynałów na czele z zarządzającym Kościołem w czasie wakatu kamerlingiem.

Przed konklawe specjalnie wykwalifikowany personel techniczny przeprowadza skrupulatną kontrolę w Kaplicy Sykstyńskiej i przylegających do niej pomieszczeniach, by upewnić, że nie zostały w niej ukryte urządzenia audiowizualne czy podsłuchowe.

Etapy konklawe

Pierwszym etapem jest msza w Watykanie - Pro eligendo Papa, czyli w intencji wyboru papieża.

Następnie elektorzy przechodzą do Kaplicy Sykstyńskiej w procesji, której towarzyszyć będzie pieśń Veni Creator, wzywająca pomocy Ducha Świętego.

Po przybyciu do niej w uroczystym orszaku składają przysięgę przyrzekając dochować tajemnicy wyboru i skrupulatnie przestrzegać wszystkich przepisów. Są w niej też następujące słowa: "Równocześnie przyrzekamy, zobowiązujemy się i przysięgamy, że jeśli ktokolwiek z nas, z Boskiego postanowienia, zostanie wybrany na Biskupa Rzymskiego, dołoży starań, by wiernie wypełniać posługę Pasterza Kościoła powszechnego i nie ustanie w wysiłku zapewnienia i bronienia wytrwale praw duchowych i doczesnych oraz wolności Stolicy Świętej".

Jest również w przysiędze zobowiązanie do tego, "aby nie dawać żadnego poparcia ani nie sprzyjać jakiemukolwiek oddziaływaniu, sprzeciwianiu lub jakiejkolwiek innej formie interwencji, przez które władze świeckie jakiegokolwiek porządku i stopnia lub jakakolwiek grupa osób czy jednostki chciałyby ingerować w wybór Biskupa Rzymskiego".

Potem każdy kardynał składa przysięgę kładąc rękę na Ewangelii.

Gdy uczynią to wszyscy, Mistrz Papieski Ceremonii Liturgicznych, którym obecnie jest arcybiskup Diego Ravelli, wyda polecenie "extra omnes", sygnalizujące, że w Kaplicy Sykstyńskiej pozostają jedynie elektorzy, a inne osoby muszą ją opuścić. Miejsce wyboru papieża zostaje wtedy zamknięte.

W Kaplicy pozostaje jeszcze mistrz ceremonii i wcześniej wybrany duchowny, który wygłosi rozważanie na temat czekającego elektorów zadania oraz konieczności działania dla dobra Kościoła powszechnego. Po wygłoszeniu przemówienia duchowny opuści kaplicę z mistrzem ceremonii. Gdy większość kardynałów oceni wtedy, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby rozpocząć czynność wyboru, może się ona rozpocząć.

Kardynałowie pozostają w zamknięciu aż do czasu wyboru papieża; oczywiście z przerwami na posiłki i nocleg w Domu Świętej Marty.

W czasie konklawe elektorzy nie mogą oglądać telewizji, słuchać radia, czytać gazet, korzystać z mediów internetowych. Mogą poruszać się po Watykanie i spacerować po specjalnie zabezpieczonej części Ogrodów Watykańskich, ale nie mogą komunikować się w żaden sposób z osobami niezwiązanymi z wyborem papieża.

Kardynał kamerling wraz z trzema kardynałami asystentami czuwa przez cały czas, aby w żaden sposób nie został naruszony sekret wszystkiego, co odbywa się w Kaplicy Sykstyńskiej.

Potrzeba większości 2/3 głosów

Do wyboru papieża potrzeba dwóch trzecich głosów.

Karty do głosowania mają być prostokątne. Na górze wydrukowane są słowa: "Eligo in Summum Pontificem" (wybieram na papieża). W dolnej połowie znajdzie się miejsce na wpisanie nazwiska elekta. Konstytucja Apostolska zaleca, by wpisywać je charakterem pisma możliwie nierozpoznawalnym, a kartę przed włożeniem do urny złożyć.

Po każdym głosowaniu, które nie przynosi rozstrzygnięcia, karty są palone, a do piecyka dodaje się chemikalia, które zabarwią na czarno dym unoszący się chwilę później nad Kaplicą Sykstyńską. Oznacza on brak wyboru.

Biały dym nad Kaplicą Sykstyńską oznacza dokonanie wyboru nowego papieża

Gdy wybór zostanie dokonany, inne związki chemiczne dołożone do piecyka zabarwią dym na biało i w ten sposób tłumy zebrane na placu Świętego Piotra dowiedzą się, że jest nowy papież.

Białemu dymowi będzie towarzyszyć bicie w dzwony. To definitywnie rozwieje ewentualne wątpliwości dotyczące koloru dymu i zapobiegnie nieporozumieniom, gdyby kolor był niejasny lub źle widoczny na przykład z powodu pogody.

Habemus Papam

Zapewne kilkadziesiąt minut po ukazaniu się białego dymu kardynał diakon pojawi się na balkonie bazyliki watykańskiej i oznajmi światu "Habemus Papam" ("Mamy papieża") i poda imię i nazwisko elekta oraz imię, jakie przyjął jako papież. Następnie nowy papież pokaże się na balkonie i pozdrowi po raz pierwszy wiernych.

Ilu będzie elektorów w 2025 roku?

Od poniedziałku jest coraz bliżej do konklawe, które przejdzie do historii jako to z największą liczbą elektorów. Będzie ich zapewne 134, bo jeden z uprawnionych do udziału w nim zrezygnował z powodów zdrowotnych.

Obecnie często wyrażane są opinie, że obecne konklawe, podobnie jak poprzednie, nie powinno być długie, co oznacza, że potrwa kilka dni.

Na zewnątrz słychać głosy, że to, co dzieje się podczas wyboru to "polityka", czyli tworzenie frakcji i koalicji w czasie nieformalnych rozmów, a także gra sił między skrzydłem postępowym i konserwatywnym, między zwolennikami kontynuacji poprzedniego pontyfikatu, jak i tymi, którzy chcą nowego stylu i linii po dość rewolucyjnej epoce Franciszka.

Są także wyraziciele poglądu, że potrzebny jest ktoś z "centrum", kto zjednoczy albo choć zbliży do siebie oba bieguny.

Z Watykanu Sylwia Wysocka (PAP)
sw/ ap/

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stałe orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 r. Kto dostanie orzeczenie bezterminowe i jakie są nowe zasady?

Czekasz na bezterminowe orzeczenie o niepełnosprawności? Przepisy mają się zmienić, aby ulżyć w biurokracji osobom ze schorzeniami trwałymi i nieodwracalnymi. Kto w 2026 r. ma szansę pożegnać się z ponownymi wizytami na komisjach? Jakie kryterium jest kluczowe i co z orzeczeniami wydanymi przed nowelizacją? Zapoznaj się z planowanymi zmianami w systemie orzekania.

Świadczenie wspierające dla niepełnosprawnych w 2026 roku. Kto dostanie 700 zł, a kto ponad 3000 zł? Trzeci etap wdrożenia i nowe zasady

Od 2026 roku rząd otwiera się na tysiące nowych beneficjentów w zakresie świadczenia wspierającego. Nawet 4730 zł miesięcznie bez podatku i bez kryterium dochodowego trafi prosto do osób z niepełnosprawnością. Nie wiesz, czy się kwalifikujesz i jak zdobyć nawet 100 punktów WZON? Sprawdź, jak krok po kroku złożyć wniosek i uniknąć utraty wsparcia.

Niższy wiek emerytalny już od 2026 roku. Dla kobiet i mężczyzn. Senat już przegłosował, ale nie dla wszystkich grup zawodowych

Powszechny wiek emerytalny to w Polsce 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednak niektóre grupy zawodowe mogą w tym zakresie korzystać ze szczególnych uprawnień. Do grona tych uprawnionych od stycznia 2026 roku miały dołączyć również osoby wykonujące ten zawód.

Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?

O systemie kaucyjnym, polegającym na selektywnym recyklingu butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych o określonej pojemności w ostatnim czasie było głośno i napisano już prawie wszystko. Co jednak w przypadku, gdy ktoś nie chce lub nie ma możliwości i warunków, aby kolekcjonować niezgniecione butelki i puszki oraz oddawać je w punktach zbiorczych (np. automatach lub zobowiązanych do tego sklepach)? Czy zgodne z przepisami będzie wyrzucanie takich opakowań jak dotąd do odpadów segregowanych, to jest butelki szklane do zielonych, a butelki plastikowe oraz puszki aluminiowe do żółtych pojemników?

REKLAMA

Planowana nowelizacja: małoletni mogą trafić do szpitala psychiatrycznego bez zgody sądu — wyzwanie dla równowagi między ochroną a wolnością

Ministerstwo Zdrowia skierowało do opiniowania projekt nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz niektórych innych ustaw, wprowadzający szereg istotnych zmian systemowych i terminologicznych. Jednym z bardziej kontrowersyjnych oraz przełomowych rozwiązań zawartych w projekcie jest umożliwienie w określonych sytuacjach przyjęcia osoby małoletniej do szpitala psychiatrycznego bez uprzedniej zgody sądu.

Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

REKLAMA

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

REKLAMA