REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto i ile musi płacić za pobyt w domu opieki społecznej? Od czego zależy opłata?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dom opieki społecznej, DPS
Kto płaci za pobyt w domu opieki społecznej? W jakiej wysokości? Dlaczego opłata nie zależy od majątku a tylko od dochodu?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W połowie zeszłego roku posłowie w interpelacji zapytali Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dlaczego opłata za pobyt w domu opieki społecznej (tzw. DPS-ie) zależy tylko od dochodów osób zobowiązanych do jej wnoszenia a nie zgromadzonego majątku (czyli zamożności tych osób). W odpowiedzi minister wskazał, że postulat wprowadzenia do ustawy o pomocy społecznej możliwości uwzględniania w odpłatności za pobyt w DPS majątku mieszkańca, budzi poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją RP. Zdaniem Ministra obecne przepisy w tym zakresie wydają się być optymalne ale będą jeszcze analizowane.

Kto ma obowiązek uiszczać opłatę za pobyt w DPS-ie? Ile? Kiedy trzeba płacić za członka rodziny?

W interpelacji poselskiej do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej dwoje posłów zwróciło uwagę na wątpliwości dotyczące opłat za pobyt w domu pomocy społecznej. Jednym z obowiązkowych zadań własnych gminy, wynikających z ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, jest kierowanie osób wymagających całodobowej opieki do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu. 

Zgodnie z przepisami, obowiązek wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności:
1) mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka,
2) małżonek, 
3) zstępni (dziecko, wnuk, prawnuk itd.) przed wstępnymi (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie)
4) gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.

Posłowie wskazali, że na podstawie przepisów ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę za pobyt w placówce w kwocie nie większej niż 70% jego dochodu. Zaś małżonek osoby skierowanej do DPS, jak również jego zstępni i wstępni są zobowiązani do wnoszenia opłaty w sytuacji, gdy ich dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego określonego w ustawie odpowiednio dla osoby samotnie gospodarującej lub przypadającego na osobę w rodzinie. Jednakże kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium.

REKLAMA

Ważne

Na mocy obowiązujących przepisów ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej można ustalać wyłącznie z dochodu osób zobowiązanych do wnoszenia opłaty. 

Ale czasem – jak zauważyli posłowie - zarówno osoby kierowane do domu pomocy społecznej, jak też członkowie ich rodzin zobowiązani do wnoszenia opłaty dysponują zasobami majątkowymi, w tym w postaci zgromadzonych oszczędności, nieruchomości itp. Z tego powodu posłowie zapytali, czy MRPiPS rozważa przygotowanie w tym zakresie nowelizacji przepisów ustawy o pomocy społecznej, tak by opłata za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej była ustalana zarówno w oparciu o dochody, jak też uwzględniała zasoby majątkowe osób zobowiązanych do wnoszenia opłaty?

Co to jest dochód?

W udzielonej 13 września 2024 r. odpowiedzi Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej potwierdził, że świadczenie w postaci pobytu w domu pomocy jest świadczeniem odpłatnym, ustalanym w oparciu o dochód osoby. Na podstawie art. 61 ust. 1 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 901, z późn. zm.) obowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności: 
- mieszkaniec domu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, następnie 
- małżonek, zstępni przed wstępnymi oraz 
- gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.

Opłata za pobyt w DPS-ie zależy od dochodu osoby zobowiązanej do zapłaty a dochód ten należy obliczyć zgodnie z zapisami art. 8 ustawy o pomocy społecznej. Na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub - w przypadku utraty dochodu - z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o
- miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu; 
- składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach; 
- kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. 

Ustawa o pomocy społecznej zawiera zasadę uwzględniania wszystkich dochodów, bez względu na ich pochodzenie, wprowadzając tylko nieliczne wyjątki. Katalog obciążeń pomniejszających dochód, jak i katalog przychodów odliczanych od dochodu, określony w art. 8 ust. 3 i 4 oraz 4a ustawy, jest na jej gruncie zamknięty. 

Dochód jednorazowy: 1/12 dolicza się do bieżącego dochodu

Natomiast w art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej określa się sposób postępowania w sytuacji uzyskania dochodu jednorazowego, którego kwota wskazuje na możliwość utrzymania się osoby lub rodziny bez potrzeby korzystania z pomocy społecznej przez określony czas. Ustawa uznaje za taki dochód kwotę pięciokrotnie przekraczającą odpowiednie kwoty kryteriów dochodowych. Badany jest dochód jednorazowy uzyskany w ostatnim roku przed złożeniem wniosku o świadczenie lub w okresie pobierania świadczenia. Rozliczanie dochodu na kolejnych 12 miesięcy powoduje, że co miesiąc do dochodu osoby (lub rodziny) doliczana jest 1/12 część dochodu jednorazowego

Przykładowo, kwota uzyskana ze sprzedaży domu (mieszkania) stanowi dochód jednorazowy osoby korzystającej ze świadczeń pomocy społecznej, który należy wliczać do dochodu, zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej. 

Majątek nie wpływa na wysokość opłaty za pobyt w DPS-ie – z wyjątkiem dochodów z tego majątku (np. czynszu najmu, czy odsetek od lokat)

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej potwierdził, że ustawa o pomocy społecznej, w przepisach dotyczących sposobu ustalania odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, odwołuje się jedynie do dochodu jako wskaźnika branego pod uwagę przy obliczaniu odpłatności osoby za pobyt w domu pomocy społecznej. Składniki i wartość jej majątku nie mają wpływu na wysokość wnoszonej odpłatności. 

Osoba skierowana do domu pomocy społecznej ma prawo do swobodnego dysponowania swoim majątkiem (np. może go darować, sprzedać, wydzierżawić), jeżeli jednak z tego majątku osiąga dochody (np. wynajmując lokal mieszkalny), to dochód ten należy brać pod uwagę ustalając odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej

Jeżeli dana osoba przechowuje swoje środki pieniężne na oprocentowanym koncie w instytucji finansowej - odsetki od tych środków stanowią wówczas jej dochód w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. Ale same oszczędności finansowe ulokowane na koncie bankowym nie są dochodem osoby i nie mogą być brane pod uwagę przy ustalaniu odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej nawet za zgodą tej osoby, natomiast odsetki od tych oszczędności są dochodem w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. 

MRPiPS przytoczył pogląd wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, zgodnie z którym: „(…) możliwe jest ustalenie, że całość lub część oszczędności pochodzi z jednorazowego przysporzenia majątkowego, np. odszkodowania, czy sprzedaży nieruchomości (domu, działek, gospodarstwa). Tak uzyskane środki mogą stanowić dochód, o jakim mowa w art. 8 ust. 11 ustawy. Oznacza to, że aby istniała możliwość uwzględnienia oszczędności przy obliczaniu dochodu, konieczne jest dokonanie konkretnego ustalenia w przedmiocie, jaka kwota oszczędności ma swoje źródło w jednorazowym dochodzie, wypłaconym w konkretnej dacie. Podkreślić w tym miejscu należy, że aby uznać dochód za jednorazowy, musi on być faktycznie wypłacony osobie, podczas gdy treścią pojęcia oszczędności jest „gromadzenie własnych środków przez dłuższy okres czasu, a nie ich jednorazowa wypłata” (zob. wyrok z dnia 25 września 2018 r., sygn. akt IV SA/Gl 559/18, Legalis nr 1832972). 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: przepisy wydają się być optymalne ale będą jeszcze analizowane

REKLAMA

Zdaniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, obowiązujące obecnie przepisy , odnoszące się do finansowania pobytu osób w domach pomocy społecznej, wydają się być optymalne ze względu na fakt nakładania przez nie odpowiedzialności za finansowanie pobytu osoby w DPS w pierwszej kolejności na samego mieszkańca, w dalszej również na członków jego rodziny, a dopiero ostatecznie na gminę, z której został on skierowany do domu pomocy społecznej. 

Zdaniem Ministra postulat wprowadzenia do ustawy o pomocy społecznej nowych instrumentów prawnych, dających możliwość uwzględniania w odpłatności za pobyt w DPS majątku mieszkańca, budzi poważne wątpliwości w zakresie zgodności z Konstytucją RP (zasada ochrony własności wyrażona w art. 21 i art. 64 Konstytucji) oraz stanowiłby poważną ingerencją w prawo właściciela do swobodnego dysponowania rzeczą (art. 140 Kodeksu cywilnego). 

Minister wskazał też, że osoba skierowana do domu pomocy społecznej nie musi przebywać w nim do końca swojego życia. Pozbawiając ją choćby tylko części majątku, pomoc społeczna mogłaby doprowadzić do utraty przez nią możliwości rezygnacji z pobytu w DPS i powrotu osoby do środowiska, w którym zamieszkiwała wcześniej. 

Ale Minister zadeklarował, iż poruszone w interpelacji kwestie zostaną poddane dalszej, wnikliwej analizie. Zarządzeniem nr 24 Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 czerwca 2024 r. powołany został - jako organ opiniodawczo-doradczy Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Zespół do Spraw Reformy Systemu Pomocy Społecznej. Do zadań Zespołu, w skład którego weszli zarówno eksperci jak i praktycy, będzie należało dokonanie analizy i oceny skuteczności oraz adekwatności istniejących rozwiązań w ramach systemu pomocy społecznej w Polsce, dostępności świadczeń, usług i innych form wsparcia w ramach systemu pomocy społecznej oraz sytuacji pracowników systemu pomocy społecznej. Na tej podstawie opracowane zostaną propozycje konkretnych rozwiązań systemowych i prawnych. 

Z upoważnienia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, odpowiedzi na interpelację udzieliła Katarzyna Nowakowska Podsekretarz Stanu w MRPiPS.

Źródło: interpelacja poselska nr 3937 z lipca 2024 r. do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pełnomocnictwo do głosowania na Prezydenta Polski w dniu 18 maja 2025 r. [WZÓR]

Przepisy prawa dopuszczają głosowanie na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. przez pełnomocnika, ale tylko w kraju. Czy każdy może głosować przez pełnomocnika? Kto może być pełnomocnikiem? Oto wzór wniosku o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach prezydenckich 2025.

Technologiczni giganci wspierają autorytaryzm? Amnesty alarmuje w globalnym raporcie o prawach człowieka

Wpływy największych firm technologicznych ułatwiają rządom łamanie praw człowieka – ostrzega Amnesty International w najnowszym raporcie za 2024 rok. Organizacja piętnuje m.in. działania Donalda Trumpa, cenzurę w mediach społecznościowych oraz wykorzystanie technologii do masowej inwigilacji. Jeden z rozdziałów poświęcono Polsce i sprawie użycia Pegasusa wobec opozycji.

Wybory prezydenckie 2025: 5 maja mija ważny termin [Harmonogram]

Wybory prezydenckie 2025 są coraz bliżej. Mijają kolejne ważne terminy dla wyborców. Do 5 maja zgłasza się np. głosowanie korespondencyjne i bezpłatny transport do lokalu wyborczego. Sprawdź pozostałe terminy wyborcze w harmonogramie.

Google będzie musiał sprzedać przeglądarkę Chrome? Jest kolejka chętnych, w tym OpenAI i Yahoo. Transakcja za grube miliardy USD

Czy gigantowi z Mountain View grozi rozbiór? Sądowy pojedynek pomiędzy Departamentem Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych a Google wszedł w nową fazę. Na szali leży przyszłość firmy wartej 2 biliony dolarów. Jednym z realnych scenariuszy jest zmuszenie Google do sprzedaży jednego ze swoich flagowych produktów. Po przeglądarkę Chrome już ustawia się kolejka chętnych, a w niej OpenAI i Yahoo.

REKLAMA

MOPS i sprzeczne wyroki sądów. Nie o 3287 zł, a o 9.146,12 zł, 15 229,20 zł i 17.515,90 zł [Świadczenie pielęgnacyjne]

Na czym polega problem? Z czego wynikają sprzeczne wyroki sądów (na dziś WSA, czekamy na NSA)? Osoby niepełnosprawne i ich rodziny (opiekunowie) twierdzą, że nie wiedzieli o tym, będą musieli oddawać świadczenie pielęgnacyjne po przyznaniu świadczenia wspierającego. Chodzi o kwoty często między 20 000 a 40 000 zł.  Jak to możliwe, że nie wiedzieli skoro w 2023 r, każdy opiekun osoby niepełnosprawnej otrzymał pismo informacyjne w tej sprawie z MOPS?

Krótszy tydzień pracy w Polsce przy takim samym wynagrodzeniu? W 2026 r. dobrowolny pilotaż dla firm i urzędów. Ale kodeks pracy już teraz pozwala krócej pracować

Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk uważa, że skrócenie czasu pracy będzie pożądaną przez Polaków zmianą, ale wyłącznie przy zachowaniu tego samego wynagrodzenia. Ministra w dniu 28 kwietnia 2025 r. zapowiedziała dobrowolny pilotaż dla różnego rodzaju pracodawców. Jego szczegóły mają zostać podane do końca czerwca. Warto jednak wiedzieć, że już dziś przepisu kodeksu pracy pozwalają na skrócenie tygodnia pracy.

6 (zamiast 8) godzin pracy dziennie, 3-dniowy weekend albo dodatkowe dni urlopu, bez zmniejszenia wynagrodzenia – to się dzieje! Już niebawem skrócony czas pracy stanie się rzeczywistością

W dniu 28 kwietnia br. MRPiPS ogłosiło program pilotażowy skróconego czasu pracy, z którego będą mogli skorzystać przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski. Już niebawem, tysiące pracowników będzie mogło pracować 6 (zamiast 8) godzin dziennie, cieszyć się z 3-dniowego weekendu lub z dodatkowych dni urlopu, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia. Stratni nie będą również pracodawcy, którzy zdecydują się na wprowadzenie pilotażu, bo na jego realizację (tylko w pierwszym roku) MRPiPS przewidziało budżet aż 10 mln zł. Doświadczenia jednej z firm produkcyjnych z Poznania, pokazują wręcz, że zmiana taka może pozytywnie wpłynąć na wyniki finansowe firmy.

Kto zostanie nowym papieżem? Oto kardynałowie z największymi szansami

Kardynałowie Pietro Parolin i Matteo Zuppi mają duże szanse wyboru na nowego papieża; mogą przekonać kolegium kardynalskie, że będą kontynuowali linię Franciszka, ale wyeliminują największe wady - powiedział w wywiadzie dla PAP historyk idei, publicysta "Christianitas" Tomasz Rowiński. Zaznaczył, że nie jest jednak wykluczone, że kardynałowie będę chcieli korekty kursu.

REKLAMA

To już koniec orzekania o niepełnosprawności tak, jak teraz. Będzie gorzej czy lepiej: 10 kluczowych zmian [PROJEKT]

To już koniec orzekania o niepełnosprawności w takim kształcie jak teraz. Przedstawiamy 10 kluczowych zmian, które jeśli wejdą w życie w2025 r., to zrewolucjonizują system. Czego dotyczy projekt ustawy i 10 kluczowych zmian? W szczególności orzekania o stopniach niepełnosprawności. Nowa propozycja przepisów szczegółowo reguluje sytuacje osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem: o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny); o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów, lub o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia. Komisje będą pracowały inaczej i na innych zasadach będą wydawały orzeczenia.

SONDA: Kto zostanie nowym papieżem? Konklawe rusza już 7 maja

Konklawe, które wybierze następcę papieża Franciszka, rozpocznie się 7 maja. Decyzja w tej sprawie zapadła 28 kwietnia po kongregacji kardynałów, obradujących w okresie wakatu w Stolicy Apostolskiej. Prawo wyboru nowego papieża ma obecnie 135 kardynałów. W artykule sonda z papabilami.

REKLAMA