REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak legalnie zatrudnić nianię?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, prawne oraz księgowość
zatrudnienie niani
zatrudnienie niani
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Niektórzy z różnych powodów nie chcą posyłać dzieci do żłobka lub przedszkola. Jak zatrudnić nianię, aby wszystko było zgodnie z prawem?

Legalne zatrudnienie niani

Najbardziej popularną, a wręcz dedykowaną dla niań formą zatrudnienia jest zatrudnienie na podstawie umowy uaktywniającej. Jest to umowa o opiekę nad dzieckiem zawarta między rodzicami a nianią. Jej szczególną zaletą jest fakt, iż w momencie spełnienia określonych warunków przez rodziców, część kosztów związanych z zatrudnieniem jest pokrywana przez budżet państwa.

REKLAMA

Zasady zawarcia umowy uaktywniającej

Aby zawrzeć umowę uaktywniającą z nianią należy spełnić następujące warunki:

  • Rodzice muszą pracować na podstawie umowy o pracę, świadczyć usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej, która stanowi tytuł do ubezpieczeń społecznych; prowadzić działalność gospodarczą lub rolniczą.
  • Dziecko nie może uczęszczać do żłobka, klubu dziecięcego ani być pod opieką dziennego opiekuna.
  • Dziecko musi mieć ukończone 20 tygodni i nie może mieć więcej niż 3 lata w danym roku przedszkolnym (rok przedszkolny trwa od 1 września do 31 sierpnia następnego roku).
  • Niania nie może być rodzicem dziecka.
  • Niania musi być osobą pełnoletnią.
  • Rodzice nie mogą przebywać na urlopie macierzyńskim, wychowawczym i ojcowskim.

WAŻNE! Dopuszczalne jest zatrudnienie niani do 4 roku życia dziecka, jeżeli nie można zapewnić mu opieki przedszkolnej wynikającej, np. z braku miejsc w placówkach.

Umowa uaktywniająca. Jak ją napisać?

Legalna umowa uaktywniająca zawarta z nianią, powinna zawierać przede wszystkim:

  • strony umowy,
  • czas i miejsce sprawowania opieki,
  • liczbę dzieci powierzonych opiece,
  • szczegółowe obowiązki niani,
  • wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty,
  • czas, na jaki została zawarta umowa,
  • inne warunki i sposoby zmiany lub rozwiązania umowy.

Tak sporządzoną umowę z nianią należy zgłosić do ZUS w terminie 7 dni od zawarcia umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgłoszenie niani do ZUS

 Jeżeli rodzic, który zawiera umowę z nianią, nie jest płatnikiem składek, tj. nie prowadzi własnej działalności gospodarczej, w pierwszej kolejności powinien zgłosić siebie jako płatnika składek. Aby to zrobić, musi wypełnić formularz ZUS ZFA i przekazać go do ZUS. Następnie należy zgłosić nianię jako osobę ubezpieczoną. Służy do tego formularz ZUS ZUA (jeżeli niania ma podlegać ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu) lub formularz ZUS ZZA (jeżeli niania ma podlegać wyłącznie pod ubezpieczenie zdrowotne), wpisując kod ubezpieczenia niani zaczynający się od cyfr 04 30. Kod osoby ubezpieczonej składa się zawsze z sześciu cyfr. Dwie ostatnie cyfry wpisuje się w zależności od tego, czy osoba ubezpieczona – w tym przypadku niania, ma prawo do emerytury lub renty (cyfra piąta) oraz czy posiada określony stopień niepełnosprawności (cyfra szósta).

Kto może zostać nianią?

Nianią może zostać każda osoba pełnoletnia z wyjątkiem rodziców dziecka.

Nie ma żadnych przeciwwskazań, by nianią dziecka została inna osoba spokrewniona, np. ciocia lub kuzynka. 

Zatrudnienie niani – dofinansowanie 

Dofinansowanie z budżetu państwa jest niezależne od sytuacji finansowej rodziny. Jeżeli niania została zatrudniona po 1 stycznia 2018 roku, od połowy minimalnego wynagrodzenia przysługującego w danym roku, składki pokrywane są z budżetu państwa. Oznacza to, że jeżeli niania w 2022 roku zarabia 1505,00 zł brutto, to składki od tej umowy są w pełni opłacane przez budżet państwa. Natomiast, jeżeli niania w 2022 roku zarabia 3010,00 zł brutto, to budżet państwa opłaca jej składki od kwoty 1505,00 zł, a rodzic – 

od pozostałej kwoty 1505,00 zł.

Takie zasady obowiązują w sytuacji, gdy wynagrodzenie niani jest równe minimalnemu wynagrodzeniu za dany rok lub jest od niego niższe.

W sytuacji, gdy kwota na umowie z nianią jest wyższa niż minimalne wynagrodzenie za dany rok, rodzic będzie płacił połowę składki, liczonej do kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz składkę od kwoty przewyższającej minimalne wynagrodzenie. Zatem jeśli w 2022 roku, niania będzie zatrudniona na kwotę 4000 zł brutto, to rodzic zapłaci połowę składek do kwoty 3010,00 zł brutto (czyli składki od kwoty 1505,00 zł brutto), a także pełne składki od kwoty 990,00 zł brutto.

Co w przypadku utraty pracy lub rozwiązania umowy z nianią?

W sytuacji, gdy rodzic utraci w jakiś sposób prawo do dofinansowania z budżetu państwa, zobowiązany jest do niezwłocznego poinformowania o tym zdarzeniu ZUS. Jeśli tego nie uczyni, a przykładowo straci pracę i nadal będzie korzystał z usług niani z tytułu umowy uaktywniającej, ZUS w wyniku kontroli wezwie go do zwrotu nienależnie pobranych składek za okres, podczas którego nie spełniał warunków do ich pobierania – w tej sytuacji nie spełnił warunku swojego zatrudnienia.

W momencie utraty prawa do dofinansowania rodzic musi wyrejestrować nianię z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA, w terminie maksymalnie 7 dni od momentu utraty minionego prawa. Jeśli zatrudnia tylko nianię i nie prowadzi swojej działalności, musi także wyrejestrować siebie jako płatnika składek na formularzu ZUS ZWPA.

Oliwia Klein, Kancelaria Mentzen 

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak zabezpieczyć alimenty na dziecko?

Zabezpieczenie alimentów jest ważnym i pomocnym rozwiązaniem na czas trwania postępowania. Pozwala na uzyskanie świadczeń na dziecko jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces o alimenty może być rozciągnięty w czasie, takie rozwiązanie może realnie pomóc w zabezpieczeniu interesów dziecka.

Darmowa pomoc prawna dla pracowników - już jest w wielu miejscach pracy

Pracownicy coraz częściej liczą na atrakcyjne dodatki, premie, nagrody oraz pomoc finansową w przypadku trudnych sytuacji życiowych. Oczywiście wynagrodzenie jest bardzo istotne, ale istotne też są benefity. W zakres benefitów istnieje np. wsparcie na pokrycie kosztów badań, zasiłki związane z narodzinami dziecka, a nawet świadczenia dedykowane osobom po przejściu na emeryturę. Ta rosnąca oferta to odpowiedź na zmieniające się potrzeby współczesnego rynku pracy, który stawia na kompleksowe wspieranie pracowników zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Ale uwaga - wśród benefitów pracowniczych pojawiły się też darmowe usługi prawne dla pracowników.

Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

Zasiłek dla opiekunów zamiast świadczenia pielęgnacyjnego. Luka w prawie z wymogiem 365 dni w okresie 18 miesięcy

Zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych - są kłopoty w jego otrzymaniu. Wystarczy pół roku czekania na przyznanie punktów przez WZON i już nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bo o ten zasiłek chodzi). Chyba, że zrezygnuje się ze świadczenia wspierającego za okres rozpatrywania wniosku przez WZON (wtedy zamiast wspierającego dla osoby niepełnosprawnej otrzyma opiekun świadczenie pielęgnacyjne). Zasiłek miał pomóc opiekunom tracącym świadczenie pielęgnacyjne w powrocie na rynek pracy (często po dekadzie opiekowania się osoba niepełnosprawną ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Uzasadnieniem dla zasiłku jest zrównanie pracy zarobkowej na etacie z opieką nad osobą niepełnosprawną pod warunkiem, że opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne przez rok za ostatnie 1,5 roku. Ponieważ mamy przewlekłość przy świadczeniu wspierającym i zwroty świadczenia pielęgnacyjnego za okresy dłuższe niż pół roku, to nie można tego warunku spełnić. Jest on niewykonalny.

REKLAMA

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

REKLAMA

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

REKLAMA