REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zgoda na leczenie osoby małoletniej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Komandzik- Szałagan
para u lekarza, fot. Fotolia
para u lekarza, fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Temat ten jest szczególnie ważny, ze względu na to, iż jako rodzice niejednokrotnie spotykamy się z leczeniem naszych dzieci, w którym jako przedstawiciele ustawowi bezpośrednio uczestniczymy, nierzadko nie znając swoich praw ani praw dziecka.

 Ustawa o zawodzie lekarza w art. 32 ust. 2 i art. 34 ust 3 wymaga zgody przedstawiciela ustawowego dla podjęcia czynności medycznych zarówno zwykłych, jak i o podwyższonym ryzyku.[1] Zasada ta ma zastosowanie wobec małoletnich do 16 roku życia, gdyż po ukończeniu przez nich 16 lat wymagana jest także zgoda samego małoletniego.[2] W związku z powyższym dla pacjentów, pomiędzy 16 a 18 rokiem życia wymagana jest zgoda podwójna, wyrażona równolegle przez samego małoletniego i jego przedstawiciela ustawowego- najczęściej rodzica.[3] W tym momencie zaznaczyć trzeba, że rodzice tylko wtedy są przedstawicielami ustawowymi dziecka, gdy przysługuje im władza rodzicielska. Przedstawicielstwo ustawowe rodziców jest jednym z elementów władzy rodzicielskiej, co stanowi art. 98 § 1 k.r.o.(ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. „ Kodeks rodzinny i opiekuńczy”).[4] Natomiast w przypadku braku zgody lub wyraźnego sprzeciwu na dokonanie zabiegu medycznego rodziców lub samego małoletniego po 16 roku życia może być przełamany tylko orzeczeniem sądu opiekuńczego.[5] Ta zasada budzi pewne kontrowersje np. M. Safjan twierdzi, że zdolność małoletnich miedzy 16 a 18 rokiem życia jest traktowana tylko jednokierunkowo, ocenia to jako „ szczególny rodzaj kompetencji do samodzielnego wyrażenia zgody, ale już nie sprzeciwu - co należy uznać za istotny mankament przyjętych rozważań”.[6]

REKLAMA

 Zobacz: Zobacz: Prawa pacjenta

W zakresie postępowania w leczeniu pacjentów małoletnich występuje wiele problemów np. polegających na nie wyrażeniu zgody przez rodziców na leczenie pacjenta małoletniego. W powyżej wskazanym przypadku sprawa musi być rozwiązana orzeczeniem sądu opiekuńczego, lecz jeżeli zwłoka spowodowałaby niebezpieczeństwo dla życia lub ciężkiego rozstroju zdrowia lekarz może wykonać zabieg bez zgody sądu.[7] W takiej sytuacji lekarz powinien się jednak porozumieć z innym lekarzem i omówić konieczność wykonania zabiegu, jeżeli nie jest to możliwe, może on przeprowadzić zabieg, także bez konsultacji[8].

O wykonywanych czynnościach lekarz niezwłocznie zawiadamia przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego i sąd opiekuńczy.[9]

REKLAMA

Wobec powyższego przykładu stosuje się zasadę dobra dziecka, która opiera się min. na założeniu, „… że wykonywanie władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców będzie prawidłowe wówczas, jeżeli będzie realizowane harmonijnie i w interesie dziecka…”[10] od dawna w doktrynie mówi się, że odmowa udzielenia zgody przez rodziców na dokonanie zabiegu medycznego koniecznego dla ratowania życia dziecka jest sprzeczna z ustawą i zasadami współżycia społecznego.[11]

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nie do końca można zgodzić się z powyższych poglądem, gdyż niejednokrotnie rodzice nie wyrażają zgody na określony zabieg właśnie ze względu na dobro dziecka, tak jest w przypadku rodziców lekarzy itp.

Zobacz: Kodeks rodzinny i opiekuńczy

 Kolejnym przykładem stwarzającym problemy w procesie leczenia pacjentów małoletnich jest istniejący spór między rodzicami dotyczący zgody na leczenie dziecka.

REKLAMA

W razie sprzecznych stanowisk odnośnie do leczenia dziecka rodzice powinni sami niezwłocznie wstąpić do sądu opiekuńczego o rozstrzygnięcie spornej „ istotnej sprawy dziecka”[12]. Artykuł 22 ust 2 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej stanowi, że „ jeżeli przedstawiciel ustawowy żąda wypisania ze szpitala osoby, której stan zdrowia wymaga leczenia, kierownik zakładu opieki zdrowotnej lub lekarz przez niego upoważniony może odmówić wypisania do czasu wydania w tej sprawie orzeczenia przez właściwy ze względu na siedzibę zakładu sąd opiekuńczy…”( ustawa z dnia 30.08.1991 r. „o zakładach opieki zdrowotnej).[13] Konkludując, do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez sąd opiekuńczy lekarz ma prawo zatrzymać małoletniego w szpitalu.[14] Należy podkreślić, że dotyczy to sytuacji ujawnionej rozbieżności, co oznacza, że „ jeżeli lekarz dysponuje zgodą jednego rodzica, a stanowisko drugiego jest mu nieznane, to nie musi poszukiwać tego z rodziców, który nie wyraził swej woli. Wystarczy wówczas zgoda tylko jednego z rodziców.”[15]

Omawiając sytuację małoletniego pacjenta podkreślić również trzeba, że w przypadku samego tylko badania pacjenta dla legalności tej czynności wystarczająca jest zgoda opiekuna faktycznego pacjenta małoletniego, i nie wymaga się zgody przedstawiciela ustawowego.[16] Zastosowanie powyższe obowiązuje, gdy pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego albo porozumienie się z nim jest niemożliwe.[17] Jednakże zgoda opiekuna faktycznego nie wystarczy, jeżeli małoletni ukończył 16 lat, sprzeciwia się czynnością medycznym, wówczas poza jego zgodą wymagana jest zgoda sadu opiekuńczego.[18]

Zobacz: PoradnikPraw Pacjenta

W tym momencie warto omówić sytuację, w której sam małoletni  i jego rodzice  wyrażają sprzeciw i nie chcą zgodzić na określony sposób lub formę leczenia. Sytuacja tak występuj bardzo często u Świadków Jehowy, którzy uważają, że pacjent małoletni, który potrafi podejmować samodzielnie decyzje oraz rozumie skutki proponowanego leczenia jest „dojrzałym małoletnim”[19] Jako podstawę prawną swych poglądów wskazują na treść art.12 przyjętej przez ONZ i ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o prawach dziecka. Przytaczają oni ust. 1 tej normy, który stanowi, że – Państwa zapewniają dziecku, które jest zdolne do kształtowania swych własnych poglądów, prawo do swobodnego wyrażania tychże poglądów.

Milczeniem natomiast pomijają ust.4 art. 12 konwencji, który zezwala na ograniczenie prawa dziecka do samostanowienia m.in. w celu ochrony zdrowia.[20] Odmowa przetoczenia krwi przez przedstawicieli ustawowych nie będzie stanowiła zagrożenia życia dziecka, jeżeli jego potrzeby zdrowotne zaspokoi leczenie bez krwi. W takim przypadku rodzice mają prawo domagać się zastosowania postępowania alternatywnego.[21] Jednak, jeżeli transfuzja jest jedynym środkiem do skutecznego wyleczenia małoletniego, lekarz mimo sprzeciwu rodziców powinien tę transfuzje przeprowadzić.[22]

Zobacz: Odpowiedzialność za błąd lekarski

Reasumując, mimo, iż rodzice, czy tez przedstawiciele ustawowi mają prawo decydować o podstawowych sprawach dziecka nie mają jednak prawa decydowania o ich życiu. Dziecko nie jest naszą własnością i ze względu na nasze przekonania religijne, czy tez społeczno- moralne nie możemy ingerować w jego autonomię. W tym przypadku decydujące znaczenie zawsze będzie miało zdanie lekarza, jednak powinniśmy znać swoje prawa jako rodziców przypadkach, kiedy nie zgadzamy się z sposobem leczenia podjętego przez lekarza.

 

[1] M.Świderska, „ Zgoda pacjenta na zabieg medyczny”, Toruń 2007 r.; str.43

[2] M. Boratyńska, P. Konieczniak „ Prawa pacjenta” ,Warszawa 2001, str.237

[3] M. Boratyńska, P. Konieczniak ,tamże, str.237

[4] Dz. U.z 1964 r. Nr.9, poz. 59 z późń.zm.; Por. H. Ciepła „ Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem”, Warszawa 2001 r., str. 527

[5] M. Boratyńska, P. Konieczniak ,tamże, str.238

[6] M.Safjan „ Polskie prawo a Europejska Konwencja Bioetyczna” , „ Prawo i Medycyna” nr. 5, 2000 r. , str.12

[7] Edyta L. Wedrychowska, „ Jak ma się zachować lekarz, jeżeli małoletniemu pacjentowi zagraża niebezpieczeństwo, a rodzice nie wyrażają zgody na zabieg ? ” Gazeta Lekarska nr.11, 2005 r. http:// www.prawoizdrowie.pl

[8] Edyta L. Wedrychowska, tamże. http:// www.prawoizdrowie.pl

[9] M.Świderska, „ Zgoda pacjenta na zabieg medyczny”, Toruń 2007 r.; str.49

[10] B.Walaszek „ Dobro dziecka jako przesłanka niektórych uregulowań kodeksu rodzinnego i opiekuńczego PRL” Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Studia Prawnicze, zeszyt 26-27,

 str. 284

[11] M. Safian „ Z problematyki zgody chorego na poddanie się zabiegowi leczniczemu” , Polski Tygodnik Lekarski 1960 r., nr. 46, str. 1784

[12] J. Ignaczewski „ Zgoda pacjenta na leczenie” Warszawa 2003 r., str.51

[13] Dz.uU z 2007 r., Nr.14 poz. 89.

[14] J. Ignaczewski, tamże., str.52

[15] J. Ignaczewski, „ Zgoda pacjenta na leczenie” Warszawa 2003 r., str.51;

[16] M.Świderska, „ Zgoda pacjenta na zabieg medyczny”, Toruń 2007 r.; str.57;

[17] M. Świderska, tamże, str. 57;

[18] M. Świderska, tamże, str. 58;

[19] J. Ignaczewski , tamże, str. 42;

[20] J. Ignaczewski , tamże, str. 42;

[21] D. Karkowska „Zgoda pacjenta na transfuzję krwi”http://www.abc.com.pl/problem/157/7

[22] J. Ignaczewski , tamże, str. 43;

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Komornik może zająć całe konto bankowe, nie pozostawiając do dyspozycji jego właściciela nawet złotówki. „Takie sytuacje zdarzają się częściej niż mogłoby się wydawać, a konsekwencje bywają dramatyczne"

Przedsiębiorcy prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze nie są chronieni przed zajęciem przez komornika środków zgromadzonych przez nich na koncie bankowym w takim zakresie, jak osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, w stosunku do których obowiązuje tzw. kwota wolna od potrąceń, której celem jest zabezpieczenie im tzw. minimum egzystencjalnego. Powyższa luka prawna – jak zwraca uwagę mec. Adam Kaczor z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR – nierzadko skutkuje nie tylko likwidacją działalności, ale „dramatem całej rodziny”.

Miały być dopłaty, a są mandaty – i to 1500 zł. Biorą się za rowerzystów

Rządowe zapowiedzi dotyczące dofinansowania zakupu rowerów elektrycznych pojawiają się regularnie a jak dotąd nie wykroczyły poza status: obietnicy. Co najmniej od roku słyszymy, że „już niedługo” pojawią się konkretne środki wsparcia, a instytucje takie jak NFOŚiGW oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska uruchomią programy, które mają objąć nawet kilkadziesiąt tysięcy potencjalnych nabywców rowerów elektrycznych. Zamiast tego jest akcja policji i są mandaty dla cyklistów i to niemałe bo nawet 1500 zł. Co dalej z pseudo e-rowerami?

Nie domagałbym się "sprawiedliwości" co do emerytury z ZUS, gdyby moja pełna policyjna emka była składową niepełnej służby w połączeniu z przeliczonym cywilem

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od policjantów, żołnierzy, emerytowanych funkcjonariuszy innych służb o bolączkach systemu emerytalnego. Publikujemy:

Pomysł naprawy emerytur policjanci i żołnierze i innych mundurowych na służbie przed 1999 r.

Dlaczego trzeba naprawić? Żołnierz albo policjant, który rozpoczął służbę np. w 1992 r. i od np. 2011 r. jest na np. emeryturze policyjnej i jednocześnie pracuje w cywilu, nie skorzysta ze składek odprowadzonych do ZUS. W niewielkim zakresie składki mogą podnieść emeryturę policyjną, ale nie ma możliwości otrzymania ze składek odprowadzonych do ZUS emerytury cywilnej. Taka możliwość istnieje dla mundurowych rozpoczynających służbę od 1999 r. Jak to naprawić? Czytelnik przesłał swoje propozycje.

REKLAMA

Najnowszy sondaż prezydencki 2 tura 2025 [WYBORY]

Oto najnowszy sondaż prezydencki infor.pl dla 2 tury wyborów 2025 r. Jakie były wyniki sondaży dla drugiej tury pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim? Kto wygra wybory prezydenckie 2025 według sondaży?

Trzaskowski u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Kiedy Rafał Trzaskowski będzie u Sławomira Mentzena na kanale YouTube? Czy podpisze 8 punktów deklaracji Mentzena? Rozmowa odbywa się w serii "Mentzen grilluje".

Niestety jestem karany za PESEL. Wstąpiłem do wojska przed 1999 r., po przejściu na emeryturę wojskową 10 lat odprowadzałem składki do ZUS

Kara za PESEL polega na tym, że nasz czytelnik przez PESEL nie może odebrać swoich składek w ZUS (odebrać w formie emerytury cywilnej - drugiej emerytury równolegle wypłacanej do emerytury mundurowej). Czytelnik przepracował jako cywil sporo lat, ZUS pobrał składki, ale nie odda tych pieniędzy w formie emerytury. Przy czym innym emerytom mundurowym (o innym PESELu) ZUS odda.

Renta wdowia: ZUS rusza z decyzjami, już wkrótce wszystko będzie jasne

Prezes ZUS zapowiedział, że od 13 czerwca rozpocznie się automatyczne wydawanie decyzji w sprawie renty wdowiej. Z dotychczasowych danych wynika, że aż 75% złożonych wniosków rokuje pozytywnie. Problemy pojawiają się w co piątym przypadku – brakuje danych o drugim świadczeniu. Część wniosków zostanie też odrzucona.

REKLAMA

Są 4 główne sposoby oszustw „na ZUS”. Emeryt i rencista muszą wiedzieć, czego pracownik ZUS nie ma prawa zrobić. Jak nie dać się wkręcić?

Podszywanie się pod pracowników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych to niestety coraz częstsza metoda oszustów, by wyłudzać pieniądze lub dane osobowe. ZUS ostrzega swoich klientów i zachęca, by próby oszustw zgłaszali na policję. Jakie są najczęstsze sposoby (typy) takich oszustw? Wyjaśnia Małgorzata Korba, rzecznik ZUS w województwie lubelskim.

Nawrocki u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Karol Nawrocki będzie u Sławomira Mentzena na kanale youtube już dziś o godzinie 13:00. Oto link do rozmowy na żywo "Mentzen grilluje: Karol Nawrocki".

REKLAMA