REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pomówienie a znieważenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki

REKLAMA

REKLAMA

W potocznym rozumieniu, często używa się tych dwóch określeń przestępstw zamiennie mówiąc o tym samym czynie. Z punktu widzenia prawa są to jednak dwa odrębne czyny zabronione, uregulowane w różnych przepisach kodeksu karnego.

Często słyszy się te dwa określenia w mediach w kontekście rozpraw polityków czy innych osób publicznych lub stowarzyszeń. Wiedza o przesłankach takich przestępstw i możliwościach przysługujących pokrzywdzonemu, może przydać się jednak każdemu w codziennym życiu. Każdy bowiem ma konstytucyjnie uwarunkowane prawo do ochrony swoich dóbr osobistych.
Pomówienie i znieważenie są typami czynów zabronionych mieszczącymi się w tym samym rozdziale kodeksu karnego, zatytułowanym „Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej”. Przepisy znajdujące się w tym rozdziale chronią dobra osobiste człowieka. Oba przestępstwa wprowadzono do kodeksu karnego w 1997 r., poparte są przepisami Konstytucji, która za pomocą art. 30 chroni przyrodzoną i niezbywalną godność człowieka. Art. 47 Konstytucji natomiast, stanowi, że każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia, a także do decydowania o swoim życiu osobistym.

REKLAMA

REKLAMA


Pomówienie 


Grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do roku grozi temu, kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną, lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Kwestię tą reguluje przepis artykułu 212 K.k.
Natomiast § 2 tego samego artykułu przewiduje wyższą sankcję jeżeli sprawca przestępstwo takie popełni za pomocą środków masowego komunikowania. Chodzi tu o m.in. o radio, telewizję, publikacje książkowe czy Internet. W praktyce rozróżnia się pomówienie publiczne i niepubliczne.

W obu przypadkach możliwe jest orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego lub cel społeczny wskazany przez niego. Maksymalna wysokość takiej nawiązki to dziesięciokrotne najniższe miesięczne wynagrodzenie

REKLAMA


W praktyce, pomawianie polega na przekazywaniu wiadomości o innej osobie, przypisujących jej takie postępowanie lub właściwości, które mogą ją poniżyć, lub narazić na utratę zaufania, czyli np. przypisywanie komuś kontaktów ze światem przestępczym czy alkoholizmu. Pomówienie nie istnieje w formie zaniechania, co oznacza że nie jest pomówieniem niezaprzeczenie nieprawdziwym zarzutom.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Kto ponosi koszty obrońcy z urzędu?


Znieważenie


Do znieważenia może dojść w obecności osoby znieważanej lub pod jej nieobecność, lecz publicznie i w zamiarze, aby zniewaga do tej osoby dotarła. Za znieważenie grozi grzywna lub kara ograniczenia wolności. Przestępstwo to ma również czyn kwalifikowany, czyli taki za który grozi wyższa sankcja, w tym przypadku grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Kara taka grozi w przypadku, gdy sprawca przestępstwo takie popełnił za pomocą środków masowego komunikowania. Wówczas również możliwe jest orzeczenie nawiązki. Kwestię znieważenia reguluje art. 216 K.k.
Zniewaga to ubliżenie komuś słowem lub czynem inaczej ciężka obraza. Najczęściej zewnętrzną jej postacią będzie słowo np. wulgarne, gest, pismo, rysunek, a nawet, jak się wydaje, zachowanie -np. odwrócenie się plecami. Zachowanie takie uznane zostanie za zniewagę, jeżeli w danym środowisku i w świetle ogólnie przyjętych ocen jest ono tak odbierane, jest to niezależne od uczuć samego pokrzywdzonego. 

Zobacz: Wykroczenia przeciwko prawom pracownika

Przestępstwa tego, podobnie jak przestępstwa pomówienia można dopuścić się jedynie w formie działania. Zaniechanie nie będzie tego typu przestępstwem.

Nie jest więc znieważeniem odmowa podania ręki. W przypadku pomówienia, przestępstwo dotyczyło szerszego kręgu – oprócz osób można było pomówić także instytucje, osoby prawne, lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. W przypadku znieważania krąg ten zacieśnia się jedynie do konkretnych osób fizycznych.
Z Kodeksu wynika również, iż jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego, albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.

Zobacz: Pozbawienie wolności za uporczywe nękanie


Oskarżenie prywatne 


Oba te przestępstwa mają ze sobą dużo wspólnego, znajdują się w Kodeksie tuż obok siebie, w jednym rozdziale, jak również obydwa podlegają trybowi ścigania z oskarżenia prywatnego. Co oskarżenie prywatne oznacza w praktyce? 

Zobacz: Cofnięcie wniosku o ściganie

Ściganie zależy wówczas tylko i wyłącznie od woli pokrzywdzonego i od jego inicjatywy. Tylko pokrzywdzony może wnieść akt oskarżenia.

Prokurator może wszcząć takie postępowanie, lub wstąpić do już toczącego się wówczas, gdy wymaga tego interes społeczny.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: W 2026 r. nowe zaświadczenia dla pracodawcy. A w nich potwierdzenia okresów potrzebnych do przeliczenia stażu pracy. Wnioski tylko przez PUE ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty: szansa na zmianę czy kolejny chaos?

Czy ustawa o zawodzie psychoterapeuty uporządkuje rynek i zwiększy bezpieczeństwo pacjentów, czy raczej wprowadzi dodatkowy chaos? O tym, jakie szanse i zagrożenia wiążą się z projektowanymi zmianami, opowiada dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, psycholog i badacz mechanizmów zaburzeń psychicznych.

Widmo bankructwa wisi nad polskimi firmami. Co trzeci przedsiębiorca obawia się zamknięcia biznesu

Dużo firm w Polsce boi się dziś, że ich klienci nie zapłacą na czas – wynika z najnowszego raportu. Zatory płatnicze pochłaniają tygodniowo nawet kilkanaście godzin pracy i kosztują firmy utratę płynności, reputacji i szans rozwojowych. Aż 30% przedsiębiorstw z sektora MŚP przyznaje, że w perspektywie dwóch lat ryzykuje upadłość.

REKLAMA

Przeprowadzka dla niższych podatków? Możesz nieświadomie zmienić prawo spadkowe i narazić rodzinę na kłopoty

Coraz więcej Polaków wybiera Cypr, Maltę czy Dubaj, by obniżyć podatki. Ale mało kto zdaje sobie sprawę, że taka decyzja może diametralnie zmienić zasady dziedziczenia majątku. Różnica między rezydencją podatkową a miejscem zwykłego pobytu w prawie spadkowym sprawia, że nieprzemyślana zmiana może kosztować rodzinę lata sporów i ogromne pieniądze.

Senat: Licytacja elektroniczna mieszkania przez komornika. To standard jeszcze w tym roku

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

REKLAMA

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to zgodne z prawem ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA